1/10/11 | MEDLABNEWS.GR / IATRIKA NEA

Responsive Ad Slot

Η Ελλάδα του 2011 αντιμέτωπη με την πείνα. Οι συνέπειες της πείνας στα παιδιά. Ποια τα συμπτώματα του υποσιτισμού; Πιθανοί τρόποι αντιμετώπισης.

Συντάκτης: Aλέξανδρος Γιατζίδης, M.D., medlabnews.gr


Η Ελλάδα του 2011 αντιμέτωπη με την πείνα. 
Είναι παράξενο να μιλάμε για πείνα στην Ελλάδα; Υπάρχουν φαγάδικα που είναι γεμάτα κόσμο, υπάρχουν ταχυφαγία που δεν προλαβαίνουν να στέλνουν φαγητό σε σπίτια και όμως υπάρχει και η άλλη Ελλάδα. Και βέβαια δεν πρέπει να μας διαφεύγει ότι με βάση την περυσινή έκθεση του ΟΗΕ η Τρίτη χώρα στις εξαγωγές στον κόσμο, η Αργεντινή, όπου παράγεται το 1,61% του κρέατος παγκοσμίως, εννέα εκατομμύρια παιδιά υποφέρουν από την πείνα και από αυτά τα 2920 κάθε χρόνο πεθαίνουν από υποσιτισμό. Όμως και στις ΗΠΑ πέντε εκατομμύρια παιδιά υποσιτίζονται.

Πρόσφατα από το Medlab Ιατρικό Ινστιτούτο ανακοινώθηκε μελέτη που έδειξε ότι έχει αυξηθεί η οστεοπενία στην παιδική ηλικία τα τελευταία δύο χρόνια και αυτό οφείλεται στην αλλαγή των διατροφικών συνηθειών στην ελληνική οικογένεια, μειώνοντας την κατανάλωση ακόμα και του γάλακτος στο πλαίσιο της μείωσης των εξόδων του οικογενειακού προϋπολογισμού.

Ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι που χάνουν τις δουλειές τους, συνεπώς και το εισόδημά τους, με αποτέλεσμα σταδιακά να περιέρχονται σε συνθήκες φτώχειας. Αυτό έχει επιπτώσεις και στη διατροφή τους, καθώς δε μπορούν να αντεπεξέλθουν στο ακριβό κόστος ζωής και να παράσχουν στις οικογένειές τους όλα τα θρεπτικά τρόφιμα που έχουν ανάγκη.
Τι είναι όμως η πείνα;
Η πείνα είναι «η φυσιολογική ανάγκη για φαγητό και εκφράζεται με την ώθηση για απόκτηση τροφής – η πείνα είναι συνήθως ένα δυσάρεστο και έμφυτο συναίσθημα» . Επηρεάζεται από διάφορους παράγοντες όπως τα μηνύματα του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος( υποθάλαμος) ή άλλα όργανα του σώματος (στομάχι, συκώτι, ορμόνες) , από παθήσεις , το περιβάλλον (π.χ κλιματολογικές συνθήκες, διαθεσιμότητα τροφίμων , και τις ψυχολογικές διαθέσεις( άγχος, διάθεση, ανία ). 
Υποσιτισμός είναι η έλλειψη ή ανεπάρκεια θερμίδων και θρεπτικών ουσιών 


Ο υποσιτισμός σε ατομικό επίπεδο, μπορεί να σημαίνει μια σειρά από επικαλυπτόμενα προβλήματα. Σε πρώτη φάση, ο χρόνιος κακοσιτισμός οδηγεί σε καθυστερημένη ανάπτυξη τα μικρά παιδιά και σε αναιμία τους ενήλικες. Στη συνέχεια, τα πόδια πρήζονται εξαιτίας της έλλειψης πρωτεϊνών, ενώ μειώνονται οι αντιστάσεις στις ασθένειες και την ίαση των τραυμάτων. Επίσης παρουσιάζεται προοδευτική αδυναμία του οργανισμού και δυσκολία στην κατάποση, που δεν επιτρέπει τη σωστή πρόσληψη τροφής. Την ίδια στιγμή, ποικίλα συμπτώματα (όπως αναιμία, χρόνια διάρροια, συρρίκνωση οργάνων όπως η καρδιά και οι πνεύμονες, υποθερμία, μυική αδυναμία, δυσπεψία) και ασθένειες από την μειωμένη πρόσληψη θρεπτικών στοιχείων μπορεί να κάνουν την εμφάνισή τους. Συγκεκριμένα:
Συμπτώματα του υποσιτισμού είναι:
-       μείωση βάρους
-       φούσκωμα στο στομάχι
-       κακή ανάπτυξη
-       αιμορραγία των ούλων
-       η αναιμία (έλλειψη σιδήρου)
-       κόπωση
-       δυσκολία συγκέντρωσης
-       μειωμένη απόδοση
-       αργή χρόνοι αντίδρασης
-       χλωμό πρόσωπο
-       ξηρό δέρμα
-       αδυναμία
-       ζαλάδες
-       έντονη τριχόπτωση
-        
Περισσότερο κινδυνεύουν από τον υποσιτισμό τα παιδιά γιατί ο οργανισμός τους είναι αδύναμος και βρίσκεται στη φάση της ανάπτυξης. Χωρίς την κατάλληλη τροφή τα παιδιά δεν μπορούν να αναπτυχθούν όπως πρέπει.

Βέβαια υπάρχουν και παθολογικές καταστάσεις που μπορεί να κάνουν ένα παιδί να λέει ότι είναι πεινασμένο, όπως ο διαβήτης τύπου Ι ή νεανικός διαβήτης, ο υπερθυρεοειδισμός, η κατάθλιψη κλπ.

Κλινικά σημεία ανεπάρκειας θρεπτικών συστατικών
Σκελετός: Οστεοπόρωση (σχετίζεται με ανεπαρκή πρόσληψη πρωτείνης και φθωρίου) Ανώδυνη διόγκωση επιφύσεων. Κομβολογιοειδής διόγκωση των πλευροχονδρικών αρθρώσεων Καθυστέρηση στο κλείσιμο των πηγών του κρανίου, κρανιόφθιση, κύρτωση κνημών, εξοχή του μετωπικού ή/ και βρεγματικού κρανίου. Παραμόρφωση θώρακος (πυθοειδής, αύλακα Harrison) Υποπεριοριστικό αιμάτωμα. Επώδυνη διόγκωση επιφύσεων
Κεντρικό νευρικό: Απάθεια. (Kwasiorkor) ευερεθιστότητα (διατροφικός μαρασμός) ψυχοκινητικές διαταραχές 
Ελάττωση τενόντιων αντανακλαστικών, παράισθησίες, ελάττωση αισθητικότητας Ψύχωση Περιφερική νευρίτιδα, συμμετρική αισθητική και κινητική ανεπάρκεια. Σπασμοί που δεν υποχωρούν με φαρμακευτική αντιμετώπιση, άνοια


Οι πεινασμένοι υποφέρουν μέσα στη σιωπή και για κάποιο που δεν έχει έμπειρο μάτι, σε πολλούς από αυτούς, δεν φαίνονται άμεσα εξωτερικά σημεία της σοβαρότητας της πείνας που τους καταπονεί.
Η χρόνια πείνα αυξάνει την ευπάθεια στις ασθένειες. Οι άνθρωποι νιώθουν αδύνατοι και ληθαργικοί. Η ικανότητα τους για εργασία μειώνεται και αυτό επηρεάζει την οικονομία. Αυτό με τη σειρά του συντείνει στην πείνα και τη φτώχεια που βασανίζει τις οικογένειες με αποτέλεσμα να δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος που διαιωνίζει το πρόβλημα.
Οι ελλείψεις της διατροφής σε βιταμίνες και άλλα στοιχεία προκαλεί ανεπάρκεια της σωματικής ανάπτυξης των παιδιών, μειωμένη ανάπτυξη των πνευματικών ικανοτήτων  και σωματικής ανάπτυξης των παιδιών, μειωμένη ανάπτυξη των πνευματικών ικανοτήτων και τύφλωση.

Οι γυναίκες που είναι έγκυοι, χρειάζονται επιπρόσθετες 300 θερμίδες κάθε μέρα. Όταν θηλάζουν χρειάζονται 500 επιπρόσθετες θερμίδες καθημερινά. Η κακή διατροφή προκαλεί στις γυναίκες μεγαλύτερους κινδύνους επιπλοκών και θανάτων κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και του τοκετού

  λο και πληθα  λο και πληθα
Oταν μια κοινωνία μαστίζεται από την πείνα
Α) Μια πρώτη συνέπεια, είναι ότι η κοινωνία αυτή δεν μπορεί να έχει φυσιολογική ανάπτυξη, εξαιτίας του φαύλου κύκλου της φτώχειας και της πείνας. Για να κατανοήσουμε γιατί συμβαίνει αυτό, πρέπει να ξεκινήσουμε τον συλλογισμό μας παρατηρώντας το πιο ευαίσθητο τμήμα του συνόλου, που είναι τα παιδιά. Η φτώχεια και η ανεπαρκής ποσότητα τροφής έχουν ως αποτέλεσμα όχι μόνο τη δημιουργία προβλημάτων υγείας και ανάπτυξης των παιδιών, αλλά συμβάλλουν και στην αναπαραγωγή της ανεργίας και τη διαιώνιση της φτώχειας.

Β) Μια δεύτερη συνέπεια της Πείνας σε κοινωνικό επίπεδο, είναι η πρόκληση αναταραχών, συρράξεων και συγκρούσεων, οι οποίες με τη σειρά τους ενισχύουν τα ήδη υπάρχοντα προβλήματα και δεν επιτρέπουν την εφαρμογή προγραμμάτων για την επίλυσή της. Δημιουργείται συνεπώς ένας ακόμη φαύλος κύκλος, σαν εκείνον που εξετάσαμε στην προηγούμενη παράγραφο. Ας δούμε πώς συμβαίνει αυτό: Σε πολλά σημεία του κόσμου, οι άνθρωποι ξεσηκώνονται απελπισμένοι από την φτώχεια και την πείνα και προσπαθούν να ανατρέψουν το υφιστάμενο σύστημα κοινωνικής διαστρωμάτωσης και να διαμορφώσουν μια δικαιότερη κοινωνία.

Παρά το γεγονός ότι η φτώχεια φέρνει ένα παιδί σε κίνδυνο για την υγεία του, σημαντικό είναι ότι μπορεί να αυξήσει την πιθανότητα της ψυχοκοινωνικής δυσλειτουργίας και μπορεί να παράγει ορισμένες σημαντικές αρνητικές συνέπειες στη συμπεριφορά. Συγκεκριμένα, μελέτες δείχνουν ότι πεινασμένα παιδιά δείχνουν υψηλότερα επίπεδα άγχους και ευερεθιστότητας, επιθετική και αντιδραστική συμπεριφορά προς τα άλλα παιδιά συνομήλικα παιδιά που δεν είναι πεινασμένα. Τα ευρήματα αυτά συμπληρώνουν μελέτες της συμπεριφοράς που έχουν γίνει σε αναπτυσσόμενες χώρες με χρόνιο υποσιτισμό, έχουν διαπιστώσει ότι σχολικής ηλικίας πεινασμένα παιδιά είναι πιο πιθανό να είναι ανήσυχοι και οξύθυμοι, και δείχνουν σχέση μεταξύ της επιθετικότητας και της πείνας.

Για να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε την πείνα και τον υποσιτισμό και μάλιστα στα παιδιά θα πρέπει πρώτα να εντοπιστεί το πρόβλημα. Η εκτίμηση της θρέψης πρέπει να αποτελεί μέρος της αντιμετώπισης του προβλήματος.
Μέθοδοι για την εκτίμηση θρέψης

1. Κοινωνικό - οικονομική κατάσταση.
2. Το διαιτολογικό ιστορικό του τελευταίου 24ωρου και η συχνότητα που χρησιμοποιούνται
διάφορα τρόφιμα στη διάρκεια της εβδομάδας.
3. Σωματομετρικές μετρήσεις.
4 Συνέντευξη με τον ασθενή και ανασκόπηση των συστημάτων για συμπτώματα που σχετίζονται με νοσήματα θρέψης.
5, Κλινική εξέταση και αναγνώριση συμπτωμάτων υποθρεψίας ή τοξικής επίδρασης θρεπτικών
συστατικών,
Εργαστηριακές εξετάσεις που υποβοηθούν στη διάγνωση υποκλινικών κυρίως μορφών ανεπαρκούς θρέψης. Στις εργαστηριακές εξετάσεις περιλαμβάνονται και οι ακτινολογικές 
για τον καθορισμό της οστικής ηλικίας και του πάχους του οστικού φλοιού.
7.Ανοσολογικές εξετάσεις.

Ο εκπαιδευτικός που βρίσκεται αντιμέτωπος με το πρόβλημα θα πρέπει με πολύ λεπτές ερωτήσεις να προχωρήσει στην διερεύνηση, μια και το παιδί έχει τη δική του αξιοπρέπεια και πολλές φορές δεν θέλει να εξωτερικεύσει αυτό που του συμβαίνει. Στη μελέτη που κάναμε στο MEDLAB ΙΑΤΡΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ προσαρμόσαμε ένα ερωτηματολόγιο που χρησιμοποίησε η Αμερικάνικη Παιδιατρική Εταιρία. Συγκεκριμένα:

Οκτώ ερωτήσεις που μπορεί να βοηθήσουν για την καταγραφή, τον έλεγχο και  για τη μέτρηση της πείνας στην παιδική ηλικία



1.
Μήπως στο σπίτι σας πάντα τελειώνουν τα χρήματα που προορίζονται για την αγορά τροφίμων που είναι απαραίτητα για ένα γεύμα;
2.
Μήπως εσείς ή τα υπόλοιπα ενήλικα μέλη της οικογένειας τρώνε λιγότερο από ό,τι αισθάνεστε ότι πρέπει, επειδή δεν υπήρχαν αρκετά χρήματα για να αγοράσουν τρόφιμα;
3.
Μήπως το παιδί σας τρώει λιγότερο από ό, τι κρίνετε ότι θα πρέπει, επειδή δεν υπήρχαν αρκετά χρήματα για να αγοραστούν τρόφιμα;
4.
Μήπως το παιδί σας λέει ότι είναι είναι πεινασμένο, γιατί δεν υπήρχε αρκετό φαγητό στο σπίτι;
5.
Μήπως το παιδί σας πάει για ύπνο πεινασμένο, επειδή δεν υπήρχαν αρκετά χρήματα για να αγοραστούν τρόφιμα;
6.
Μήπως κόβετε ποτέ την ποσότητα στα γεύματα που έκαναν παλαιότερα, ή παραλείπετε γεύματα, επειδή δεν υπήρχαν αρκετά χρήματα για να αγοράσουν τρόφιμα;
7.
Μήπως εσείς ή τα ενήλικα μέλη της οικογένειάς σας κόβετε το μέγεθος των γευμάτων σας ή παραλείπετε γεύματα, επειδή δεν υπήρχαν αρκετά χρήματα για να αγοραστούν τρόφιμα;
8.
Έχετε ποτέ αναγκαστεί να υποκαταστήσετε καθημερινά τρόφιμα με κάτι άλλο (όπως ζωοτροφές), επειδή τελειώνουν τα χρήματα για να αγοραστούν τρόφιμα για ένα γεύμα;



Τι θα μπορούσε να γίνει για την πείνα που εισβάλει στην χώρα μας;

Για το σύνολο πολλά, είτε από την πολιτεία, είτε από τον απλό κόσμο. Εκείνο όμως που είναι ιδιαίτερα απαραίτητο, επειγόντως, να αντιμετωπιστεί η πείνα και ο υποσιτισμός στα παιδιά. Γιατί τα παιδιά αυτά αποτελούν το αύριο της χώρας μας και θα πρέπει να είναι πρωτίστως υγιή.
Είναι λοιπόν απαραίτητο πρώτα να εντοπιστούν αυτά τα παιδιά. Ο ρόλος του δασκάλου σε αυτό είναι πολύ σημαντικός. Θα πρέπει τέλος είτε με την βοήθεια των συλλόγων γονέων, είτε του δήμου, της εκκλησίας, είτε της κεντρικής πολιτείας να θεσπιστεί για όλα τα παιδιά (για να μην γίνουν διακρίσεις) να τους διανέμεται πρωινό.

Το πρωινό είναι το πιο σημαντικό γεύμα της ημέρας. Τα παιδιά που δεν τρώνε πρωινό, δεν παίρνουν τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά, ώστε το σώμα τους να έχει αρκετή ενέργεια για να είναι συγκεντρωμένα και να μπορούν να αποδώσουν στα μαθήματα τους.

Το πρωινό γεύμα βελτιώνει τη υγεία των παιδιών. Ελαχιστοποιεί τα συμπτώματα πείνας που μπορεί να προκαλέσουν υπνηλία, ανησυχία, κόπωση, πονοκέφαλο και βοηθά τα παιδιά να σκέφτονται πιο γρήγορα και να είναι πιο ήρεμα. Επίσης βοηθάει να καταναλώσουν απαραίτητα θρεπτικά συστατικά για την ανάπτυξη τους, να έχουν μικρότερα επίπεδα χοληστερίνης στο αίμα, να αποφύγουν τον στομαχόπονο και τα κρυολογήματα αλλά και να ελέγχουν καλύτερα το σωματικό τους βάρος.


Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής, 2011
http://www.worldhunger.org

REFERENCES
Yip R, Parvanta I, Scanlon K, et al. Pediatric nutrition surveillance
system United States 1980–1991. Morbidity and Mortality World Report.
Atlanta, GA: US Department of Health and Human Services, Public
Health Service; 1992
Nestle M, Gutmacher S. Hunger in the United States: rationale, methods,
and policy implications of state hunger surveys. J Nutr Educ.1992;24:18s-22s
Campbell CC. Food insecurity: a nutritional outcome or a predictor
variable? J Nutr. 1991;121:408–415
Wehler CA, Scott RI, Anderson JJ, et al. The Community Childhood
Hunger Identification Project: a model of domestic hunger—
demonstration project in Seattle, Washington. J Nutr Educ. 1992;24:29S-35S
Belle D. Poverty and women’s mental health. Am Psychol. 1990;45:385–389
Rutter M. Parental mental disorder as a psychiatric risk factor. In: Hales
R, Frances A, eds. American Psychiatric Association Annual Review. Washington,
DC: American Psychiatric Press; 1987;6:647–663
Pagano M, Murphy JM, Pedersen M, et al. Screening for psychosocial
problems in 4–5 year olds during routine EPSDT examinations: validity
and reliability in a Mexican-American sample. Clin Pediatr. 1996;35:139–146
Murphy JM, Ichinose C, Hicks RC, et al. Utility of the Pediatric Symptom
Checklist as a psychosocial screen in EPSDT. J Pediatr. 1996;129:864–869
Holahan CJ, Moos RH. Risk, resistance and psychological distress: a
longitudinal analysis with adults and children. J Abnorm Psychol. 1987;96:3–13
Hammen C, Adrian C, Gordon D, Burge D, Jaenicke C, Hiroto D.
Children of depressed mothers: maternal strain and symptom predictors
of dysfunction. J Abnorm Psychol. 1987;96:190–198

Οι βιταμίνες και τα μέταλλα της εγκυμοσύνης


του Γιώργου Μονεμβασίτη, Μ.D, medlabnews.gr
Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, το σώμα σας χρειάζεται επιπλέον βιταμίνες, μέταλλα και θρεπτικές ουσίες για να βοηθήσει το μωρό σας να αναπτυχθεί. Ο καλύτερος τρόπος για να πάρετε αυτές τις βιταμίνες είναι μέσω της διατροφής σας.
Φολικό Οξύ
Το φολικό οξύ, μια βιταμίνη Β, είναι σημαντικό για την ανάπτυξη του μωρού σας κατά τη διάρκεια του πρώτου χρόνου της εγκυμοσύνης επειδή βοηθά στην αποφυγή γενετικών ανωμαλιών όπως η δισχιδής ράχη. Αν έχετε οικογενειακό ιστορικό διαταραχών του νευρικού σωλήνα θα πρέπει να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας.
Ο καλύτερος τρόπος για να βεβαιωθείτε ότι λαμβάνετε αρκετό φολικό οξύ είναι να παίρνετε ένα ημερήσιο συμπλήρωμα 400 μικρογραμμαρίων φολικού οξέος έναν μήνα προτού μείνετε έγκυος και κατά τη διάρκεια των τριών πρώτων μηνών της εγκυμοσύνης.
Είναι επίσης σημαντικό να τρώτε τροφές στις οποίες έχει προστεθεί φολικό οξύ ή είναι εκ φύσεως πλούσιες σε φολικό οξύ. Στις τροφές που είναι εμπλουτισμένες (ενισχυμένες) με φολικό οξύ συμπεριλαμβάνονται κάποια δημητριακά για πρωινό, ψωμιά, χυμοί και ποτά. Ελέγξτε τις πληροφορίες στο εκτυπωμένο πλαίσιο τις συσκευασίας προκειμένου να μάθετε πόσο φολικό οξύ υπάρχει.
Στις τροφές που είναι εκ φύσεως πλούσιες σε φολικό οξύ συμπεριλαμβάνονται τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά όπως το μπρόκολο, το σπανάκι και τα χόρτα σαλάτας, τα ρεβίθια, οι ξηροί καρποί, ο χυμός πορτοκαλιού, μερικά φρούτα και τα ξηρά φασόλια και ο αρακάς.
Σίδηρος
Η εγκυμοσύνη αυξάνει τις ανάγκες σας για σίδηρο. Το μωρό σας αντλεί αρκετό σίδηρο από εσάς για να του διαρκέσει για τους πρώτους πέντε ή έξι μήνες μετά τον τοκετό, επομένως είναι ζωτικής σημασίας να καταναλώνετε περισσότερο σίδηρο ενώ είστε έγκυος. Η συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη σιδήρου κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι 22 mg ανά ημέρα. Μερικές γυναίκες ενδέχεται να χρειάζονται 27 mg ανά ημέρα.
Στις καλές πηγές σιδήρου συμπεριλαμβάνονται:
   το άπαχο κόκκινο κρέας (π.χ. μοσχάρι, αρνί)
   τα πουλερικά
   τα ψάρια
   τα πράσινα λαχανικά όπως το μπρόκολο, το λάχανο και το σπανάκι
   τα μαγειρεμένα όσπρια, όπως τα ρεβίθια, οι φακές, τα φασόλια και οι γίγαντες
Το να τρώτε τροφές πλούσιες σε βιταμίνη C θα σας βοηθήσει επίσης στο να απορροφάτε το σίδηρο. Δοκιμάστε να πίνετε ένα ποτήρι χυμό πορτοκαλιού όταν τρώτε πράσινα λαχανικά ή άπαχο μοσχάρι. Χρειάζεται επίσης να προσέχετε την καφεΐνη. Το τσάι, ο καφές και τα ποτά τύπου κόλα μειώνουν όλα την απορρόφηση του σιδήρου από τον οργανισμό.

Εγκεφαλικό, ημικρανία, οστεοπόρωση, κράμπες, stress έχουν ανάγκη από μαγνήσιο.

Συντάκτης: Aλέξανδρος Γιατζίδης, M.D., medlabnews.gr

Το μαγνήσιο είναι ένα ιχνοστοιχείο το οποίο υπάρχει στα οστά, στους ιστούς και τα όργανα του σώματος.

Είναι ένα ενδοκυττάριο μεταλλικό στοιχείο, το οποίο θα πρέπει να λαμβάνουμε σε συγκεκριμένες ποσότητες. To μαγνήσιο εμπλέκεται στενά μαζί με το ασβέστιο στο μεταβολισμό. Διανέμεται ευρέως στα μαλακά μόρια και το σκελετό, ο οποίος περιέχει περισσότερο από το 70% της συνολικής του ποσότητας στο σώμα. Εάν η λήψη του μέσω της διατροφής μειωθεί, το σώμα προστατεύεται από την απώλεια μαγνησίου μειώνοντας την ποσότητα αυτού στα ούρα, γεγονός που επιτρέπει τη διατήρηση του εν λόγω μετάλλου για μελλοντική χρήση. Το μαγνήσιο πρέπει να είναι παρόν σε κατάλληλες ποσότητες διότι βοηθά στην αφομοίωση του ασβεστίου. Καθώς το μαγνήσιο τείνει να απορροφάται σε χαμηλά επίπεδα από τη διατροφή, η έλλειψη αυτού είναι ευρέως διαδεδομένη.
Το μαγνήσιο ενεργοποιεί περισσότερα από 300 ένζυμα στο σώμα. Το μαγνήσιο επηρεάζει τα χαρακτηριστικά διαβατότητας και τις ηλεκτρικές ιδιότητες της μεμβράνης. Ελαττωμένα επίπεδα μαγνησίου αυξάνουν τη μεμβρανική αγωγιμότητα ιστών, όπως η καρδιά. Το μαγνήσιο ανταγωνίζεται το ασβέστιο για δεσμευτικές θέσεις σε μεμβράνες και διεγείρει τη συγκέντρωση ασβεστίου από το σαρκοπλασματικό δίκτυο. Υπομαγνησιαιμία μπορεί να επηρεάσει η έκκριση και η δράση της PYN και να οδηγήσει σε υπασβεστιαιμία.
Ο οργανισμός ενός ενήλικα περιέχει γύρω στα 24 γραμμάρια μαγνησίου, εκ των οποίων το 65% βρίσκεται στα οστά. Περισσότερο από το 65% της ποσότητας του μαγνησίου στο σώμα βρίσκεται στα οστά, όπου μαζί με το ασβέστιο και το φώσφορο βοηθά στο σχηματισμό τους και τους παρέχει ανθεκτικότητα. Το 39% στον ιστό και τα όργανα και μόλις 1% στο πλάσμα του αίματος. Το μαγνήσιο παίζει καίριο ρόλο στην απελευθέρωση ενέργειας, καθώς είναι συμπαράγοντας στις αντιδράσεις απελευθέρωσης ενέργειας. Είναι επίσης απαραίτητο για τη σύνθεση του RNA και την αντιγραφή του DNA, π.χ. κατά την παραγωγή κυττάρων. Επιπλέον, το μαγνήσιο είναι σημαντικό για τη λειτουργία των νεύρων και των μυών, συμπεριλαμβανομένου και του καρδιακού μυ. Κάποιες φορές αναφέρεται ως το μέταλλο «κατά του στρες», λόγω του ρόλου του στη μυϊκή χαλάρωση. Επίσης, είναι απαραίτητο για την αποκατάσταση και διατήρηση των σωματικών κυττάρων και ιστών, καθώς αποτελεί συμπαράγοντα στο μεταβολισμό των πρωτεϊνών.



Σε τι χρησιμεύει το μαγνήσιο
Το μαγνήσιο είναι:
·      Αγχολυτικό,
·      Αντιφλεγμονώδες,
·      Αντιαλλεργικό,
·      Ρυθμιστής της θερμοκρασίας του σώματος,
·      Απαραίτητο για την οστεοποίηση (βοηθάει το ασβέστιο να εισχωρήσει στα οστά),
·      Ρυθμιστής του γλυκιδικού και λιπιδικού μεταβολισμού των μυϊκών, καρδιακών και νευρικών ιστών.

Πλην όμως των παραπάνω καταστάσεων το Μαγνήσιο έχει συνδυασθεί και με άλλες παθήσεις:

Mαγνήσιο  Μνήμη και Eγκεφαλικό
Η έλλειψη μαγνησίου στον οργανισμό μας, μπορεί να μειώνει τη μνήμη και τις δυνατότητες μάθησης. Αντίθετα η αφθονία μαγνησίου μπορεί να βελτιώνει τις γνωστικές μας λειτουργίες.
Το μαγνήσιο ρυθμίζει στον εγκέφαλο υποδοχείς που έχουν
καθοριστικό ρόλο στη μνήμη και στη μάθηση. Η διατήρηση κανονικής συγκέντρωσης μαγνησίου στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό, είναι απαραίτητη προϋπόθεση για τη λειτουργία των συνάψεων του κεντρικού νευρικού συστήματος στις οποίες βασίζεται η μνήμη μας
Σε περιπτώσεις εγκεφαλικών επεισοδίων παρατηρείται μείωση του μαγνησίου στον ορό του αίματος. Η αυξημένη πρόσληψη του μαγνησίου επιταχύνει την αποκατάσταση.


Μαγνήσιο και Οστεοπόρωση.
Το Μαγνήσιο σε ηλικιωμένους, άνδρες και γυναίκες, βοηθά στην αύξηση της οστικής μάζας και σε βελτίωση της αντοχής των οστών. Το Μαγνήσιο βοηθά τα οστά όσο και το Ασβέστιο.
Μαγνήσιο και Ημικρανίες
Μελέτες που έγιναν σε ασθενείς με ημικρανίες απέδειξαν ότι το επίπεδο του Μαγνησίου στο αίμα τους και στα ερυθρά τους αιμοσφαίρια ήταν χαμηλότερο από το φυσιολογικό. Στηριζόμενοι σε αυτά τα ευρήματα πολλοί άλλοι ερευνητές χορήγησαν συστηματικά Μαγνήσιο και κατόρθωσαν να μειώσουν την ένταση και τη διάρκεια των κρίσεων ημικρανίας.
Μαγνήσιο και Stress
Ήταν γνωστό από παλαιότερα πειράματα ότι το Μαγνήσιο συμμετέχει στη δόμηση περισσοτέρων από 300 βασικών ενζύμων για τον οργανισμό μας. Σχετικά πρόσφατα αποδείχθηκε ότι σε άτομα που εργάζονται κάτω από δύσκολες περιβαλλοντικές συνθήκες (έντονος θόρυβος) ή μετά από έντονη πνευματική κόπωση το Μαγνήσιο του οργανισμού τους μειώνεται επειδή αυξάνεται η αποβολή του από τα νεφρά στα ούρα. Πράγματι σε αυτά τα άτομα, μελέτες έδειξαν ότι η χορήγηση συμπληρωμάτων διατροφής που περιείχαν Μαγνήσιο βοήθησε σημαντικά την επαναφορά των επιπέδων του στο φυσιολογικό και την θεραπεία των όποιων συμπτωμάτων.
Μαγνήσιο και καρδιακές ταχυαρρυθμίες
Το πρόβλημα των ταχυαρρυθμιών είναι ιδιαίτερα συνηθισμένο. Στις ΗΠΑ πιστεύεται ότι πάσχουν περισσότερα από 2 εκατομμύρια άτομα ιδιαίτερα άνδρες. Συνήθως οι ταχυαρρυθμίες συνδυάζονται με Υπέρταση, καρδιακή ανεπάρκεια αλλά είναι και ιδιαίτερα συνηθισμένες και μετά καρδιακό bypass.

Μαγνήσιο και Άσθμα
Το Μαγνήσιο έχει βρεθεί ότι αναστέλλει την σύσπαση των λείων μυικών ινών, μειώνει έκκριση Ισταμίνης από τα Μαστοκύτταρα και αναστέλλει την έκκριση Ακετυλχολίνης, επομένως αποτελεί χρήσιμο φάρμακο σε ασθενείς με βρογχική σύσπαση από Ασθμα. Πράγματι μελέτες που έγιναν έδειξαν ότι μπορεί να βοηθήσει σε άτομα ανθεκτικά στην κλασική θεραπεία με β-αγωνιστές, αντιχολινεργικά και κορτικοστεροειδή.
Μαγνήσιο και Καρδιακό Bypass
Παρά την εντυπωσιακή βελτίωση των χειρουργικών μεθόδων για το καρδιακό bypass η θνησιμότητα 1 χρόνο μετά την επέμβαση κυμαίνεται από 3-20 % και εξαρτάται από την προεγχειρητική κατάσταση του ασθενούς και την ηλικία. Από την άλλη πλευρά, η θετική επίδραση του Μαγνησίου στον τόνο των αγγείων, οι αντιαρρυθμικές δυνατότητές του και θετική δράση του σε περιπτώσεις εμφραγμάτων έχουν ήδη περιγραφεί.
Μαγνήσιο και κράμπες των κάτω άκρων
Η κράμπα είναι μια παρατεταμένη και επώδυνη σύσπαση του μυός, που συμβαίνει ως απάντηση σε ελάχιστο νευρικό ερέθισμα. Εδώ συμβαίνει το εξής παράδοξο. Η έλλειψη ενέργειας στο μυ θα έπρεπε κανονικά να οδηγεί σε αδυναμία σύσπασης και όχι σε αδυναμία χαλάρωσης του μυός. Αυτό όμως που συμβαίνει στην πραγματικότητα είναι, ότι στη διαδικασία σύσπασης-χαλάρωσης του μυός η
ενέργεια «προπληρώνεται» για τη χαλάρωση του μυός. Έτσι, μετά τη σύσπαση απαιτείται ενέργεια για τη χαλάρωση του μυός και αυτή η ενέργεια είναι που θα χρησιμοποιηθεί για την επόμενη σύσπαση. 
Η επάρκεια μαγνησίου σε αυτή τη διαδικασία μεριμνά για την ύπαρξη ενέργειας για τη χαλάρωση του μυός. Έτσι, όσο συχνά συμβαίνει να πάσχουν από κράμπες, ιδιαίτερα μετά από προπόνηση, αγώνες ή γενικά κούραση και απώλεια υγρών και αλάτων, πρέπει να 
σκεφτούν ότι πιθανόν πάσχουν από έλλειψη μαγνησίου. Αυτό αφορά κυρίως αθλητές και γενικότερα νέους και υγιείς οργανισμούς. Στους πρεσβύτερους οι κράμπες μπορεί να προέρχονται από σημαντικά προβλήματα υγείας.


Φυσιολογικές τιμές = 1,5 – 2,5 mEq/L

Η απορρόφηση του Μαγνησίου επηρεάζεται:
Παράγοντες που είναι γνωστό ότι μειώνουν τα επίπεδα του μαγνησίου είναι οι ακόλουθοι
  • ·      Σύνδρομα δυσαπορρόφησης
  • ·      Παθολογική απώλεια  γαστρεντερικών υγρών
  • ·      Νεφρικές παθήσεις  - Χρόνια πυελονεφρίτιδα - Χρόνια σπειραματονεφρίτιδα - Νεφρική σωληναριακή  οξέωση
  • ·      Ασιτία με μεταβολική οξέωση
  • ·      Αλκοολισμός
  • ·      Υπερπαραθυρεοειδισμός  - υπερασβεστιαιμία
  • ·      Υπερανδυστερονισμός
  • ·      Οξεία πακγρεατίτιδα
  • ·      Χρόνια παγκρεατίτιδα
  • ·      Τοξαιμία ή εκλαμψία κύησης

Παράγοντες που είναι γνωστό ότι αυξάνουν τα επίπεδα του μαγνησίου είναι οι ακόλουθοι
  • ·      Νεφρική ανεπάρκεια
  • ·      Διαβητικό κώμα
  • ·      Υποθυρεοειδισμός
  • ·      Νόσος του Addison
  • ·      Πολλαπλούν μυέλωμα
  • ·      Συστηματικός ερυθηματώδης 
λύκος
  • ·      Αφυδάτωση
  • ·      Θεραπεία με μαγνήσιο


Διατροφή και μαγνήσιο
Το μαγνήσιο λαμβάνεται μέσω της τροφής. Η απορροφητικότητα του μειώνεται με την αύξηση της ηλικίας και τη λήψη συμπληρωμάτων σιδήρου. Το πλεόνασμα μαγνησίου αποβάλλεται μέσω των νεφρών.
Ποσότητα μαγνησίου περιέχεται σχεδόν σε όλες τις τροφές. Βασικές πηγές μαγνησίου είναι το κακάο, τα λαχανικά, τα αποξηραμένα φρούτα, οι ξηροί καρποί, καθώς και ορισμένα μεταλλικά νερά.
Παρακάτω, ακολουθούν ανά διατροφική ομάδα, οι πλουσιότερες σε μαγνήσιο τροφές:
   Κρεατικά ή συναφή: χοιρινό λουκάνικο, συκώτι, καρδιά, αρνίσια νεφρά, κόκκινο κρέας, πιτσούνι, αυγά.
   Θαλασσινά: σαλιγκάρι της θάλασσας, βούκινο, μύδια, γαρίδες, καλαμάρια, αχιβάδες.
   Αμυλώδη: καστανό ρύζι, ζυμαρικά ολικής αλέσεως, όσπρια (φακές, φασόλια, ρεβίθια).
   Λαχανικά: σπανάκι, μπρόκολο, σέσκουλο.
   Φρούτα: μπανάνα, φρέσκο σύκο, αποξηραμένα φρούτα και ξηροί καρποί.
Δημητριακά: δημητριακά ολικής αλέσεως, ψωμί και μπισκότα ολικής αλέσεως, νιφάδες βρώμης, μούσλι.
Περιεκτικότητα σε μαγνήσιο στα 100γρ. καταναλώσιμης τροφής.

Είδος τροφής
(100γρ.)
Μαγνήσιο
(mg)
Γάλα (αγελάδας)
12
Τυρί (κασέρι)
25
Αυγά
12
Κρέας (βοδινό)
151
Κοτόπουλο
20
Πατάτες
24
Λάχανο
17
Πορτοκάλια
13
Φιστίκια (αράπικα)
26
Ψωμί (άσπρο)
         (πιτυρούχο)
97
230


Αλληλεπιδράσεις
Η λήψη ψευδαργύρου σε μεγάλες ποσότητες από συμπληρώματα και όχι από φυσικές πηγές μπορεί να εμποδίσει την απορρόφηση του μαγνησίου σημαντικά. Επίσης, αυξημένη πρόσληψη πρωτεϊνών στη διατροφή συνδέεται με καλύτερη πρόσληψη μαγνησίου.

Η πρόσληψη φαρμάκων που περιέχουν Σίδηρο, για αναιμία, μαζί με φάρμακα που περιέχουν Μαγνήσιο εμποδίζει την απορρόφηση από το έντερο και του Σιδήρου και του Μαγνησίου, γι αυτό και πρέπει τα δύο αυτά στοιχεία να λαμβάνονται με διαφορά 3 με 4 ωρών το ένα από το άλλο. Το ίδιο συμβαίνει και όταν λαμβάνονται αντιβιοτικά όπως οι τετρακυκλίνες. Μειώνει την απορρόφηση άρα και τη δράση του digoxin (φάρμακο για την καρδιά), του nitrofurantoin (αντιβιοτικό) και μερικών ανθελονοσιακών φαρμάκων. Επίσης, αν κάποιος λαμβάνει διφοσφωνικά για την οστεοπόρωση, πρέπει να τα λαμβάνει δύο ώρες πριν ή μετά από λήψη σκευασμάτων πλούσιων σε μαγνήσιο. Τα περισσότερα διουρητικά εξαντλούν τα αποθέματα μαγνησίου στον οργανισμό. Αν κάποιος λαμβάνει κάποιο από αυτά τα φάρμακα ή λαμβάνει συμπληρώματα πλούσια σε μαγνήσιο, πρέπει πάντα να ενημερώνει τους ιατρούς που τον παρακολουθούν.


Το Μαγνήσιο αυξάνεται με

  • ·      Ασπιρίνη
  • ·      Βιταμίνη D

  • ·      Παράγωγα μαγνησίου
  • ·      Προγεστερόνη

  • ·      Τριαμτερένη

  • ·      Λίθιο


Το Μαγνήσιο ελαττώνεται με
  • ·      Αλδοστερόνη

  • ·      Άλατα ασβεστίου
  • ·      Κιτρικά

  • ·      Διουρητικά

  • ·      Αντισυλληπτικά
  • ·      Φουρεσιμίδη.

  • ·      Αιθανόλη

  • ·      Αμινογλυκοζίδες
  • ·      Κυκλοσπυρίνη

  • ·      Φαινοτοίνη


Συνιστώμενες ημερήσιες δόσεις μαγνησίου
Σύμφωνα με το RDA χρειάζονται 6mg μαγνησίου για κάθε κιλό βάρους ανά ημέρα. Έτσι, ένα άτομο 70 κιλών χρειάζεται 420mg μαγνησίου την ημέρα για τη σωστή λειτουργία του οργανισμού. Επισημαίνουμε, ότι τα άτομα που γυμνάζονται συστηματικά χρειάζονται περισσότερο μαγνήσιο, γιατί η παραγωγή ενέργειας στο σώμα τους είναι μεγαλύτερη και οι απώλειες περισσότερες. 


·      Σε mg/ημέρα
  • ·      Βρέφη 0-6 μηνών : 30
  • ·      Βρέφη 7-12 μηνών : 75
  • ·      Παιδιά 1-3 ετών : 80
  • ·      Παιδιά 4-8 ετών : 130
  • ·      Παιδιά 9-12 ετών : 240
  • ·      Άντρες 14-18 ετών : 410
  • ·      Άντρες 19-30 ετών : 400
  • ·      Άντρες 31+ ετών: 420
  • ·      Γυναίκες 14-18 ετών : 360
  • ·      Γυναίκες 19-30 ετών : 310
  • ·      Γυναίκες 31+ ετών : 320
  • ·      Εγκυμοσύνη 14-18 ετών : 400
  • ·      Εγκυμοσύνη 19-30 ετών : 350
  • ·      Εγκυμοσύνη 31+ ετών : 360
  • ·      Θηλάζουσες 14-18 ετών : 360
  • ·      Θηλάζουσες 19-30 ετών : 310
  • ·      Θηλάζουσες 31+ ετών : 320

Βιβλιογραφία: 
Itoh K et al. The effects of high oral magnesium supplementation on blood pressure serum lipids and related variables in apparently healthy Japanese subjects. The British J of Nutrition, 78;5:737-750, 1997.
Britton J et al. Dietary magnesium, lung function, wheezing, and airway hyperreactivity in a random adult population sample. The Lancet, 344:357-362, 1994.


Copyright © 2015-2022 MEDLABNEWS.GR / IATRIKA NEA All Right Reserved. Τα κείμενα είναι προσφορά και πνευματική ιδιοκτησία του medlabnews.gr
Kάθε αναδημοσίευση θα πρέπει να αναφέρει την πηγή προέλευσης και τον συντάκτη. Aπαγορεύεται η εμπορική χρήση των κειμένων