Το Ευρωπαϊκό Νομικό Φόρουμ για τον HIV και η πρόσβαση στο σύστημα υγείας για μετανάστες και πρόσφυγες

Ο πάντα ανοιχτός διάλογος για το μεταναστευτικό και το θέμα των προσφύγων στην Ευρώπη και στη χώρα μας, ήρθε και πάλι στην κορυφή της ατζέντας για το 2015. Ο πόλεμος της Συρίας αποτέλεσε την κρίσιμη μάζα στην τρέχουσα γεωπολιτική συγκυρία, καθώς συνέβαλε στην αύξηση των ροών ανθρώπων που η ανάγκη - ο πόλεμος, η οικονομική ανέχεια σε μια παγκοσμιοποιημένη οικονομία και άλλοι παράγοντες- τους έφεραν στην αναζήτηση ενός πιο ασφαλούς περιβάλλοντος. Ο όγκος των ροών αλλά και οι δραματικές εικόνες της σύγχρονης προσφυγιάς προκάλεσαν μια μάλλον σπασμωδική απόκριση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και όσων είναι επιφορτισμένοι με αυτά τα θέματα. 

Στο πλαίσιο αυτού του διαλόγου, ανάμεσα σε πρώιμους και όψιμους συνομιλητές, η PRAKSIS έχει σταθερή παρουσία με παροχή υπηρεσιών και δουλειά στο πεδίο αλλά και παρεμβαίνοντας στη δημόσια σφαίρα και στο θέμα των πολιτικών πρόσβασης σε υπηρεσίες υγείας όσον αφορά τους συγκεκριμένους πληθυσμούς. Από τα τέλη του 2014 προωθήσαμε την πανευρωπαϊκή καμπάνια της PICUM για την ορθή καταγραφή και χρήση όρων που αφορούν τους μετανάστες χωρίς χαρτιά ‘Οι Λέξεις Μετράνε!’, μια αυτονόητη αφετηρία σε έναν διάλογο που επιθυμεί να εδραιώσει μια κοινή γλώσσα που σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα. 

Την ίδια περίοδο η PRAKSIS συμμετείχε ως εθνικό σημείο αναφοράς στην πρώτη συνάντηση για τη δημιουργία του Ευρωπαϊκού Νομικού Φόρουμ για τον HIV. Οι χώρες που συμμετέχουν στο φόρουμ είναι η Ιταλία, η Ολλανδία, το Ην. Βασίλειο, η Ισπανία, η Ουγγαρία, η Ελλάδα, η Γαλλία, η Γερμανία, η Πολωνία και η Σερβία. Από νωρίς η ομάδα εργασίας εντόπισε ως βασικό πληθυσμό με ευπάθειες πρόσβασης στις HIV υπηρεσίες τους μετανάστες χωρίς χαρτιά και τους μετακινούμενους πληθυσμούς. Στη δεύτερη συνάντηση που ολοκληρώθηκε πριν λίγες μέρες, είχαμε την ευκαιρία να παρουσιάσουμε την εθνική μας αναφορά και να δούμε τις αντίστοιχες αναφορές των υπολοίπων χωρών σε μια στενή συνεργασία όπου εντοπίσαμε συμπλεύσεις αλλά και σημαντικές διαφορές. Η εθνική μας αναφορά ήταν αποτέλεσμα ενεργών συνεργασιών με τοπικούς φορείς της κοινωνίας πολιτών που δουλεύουν τόσο στο πεδίο του HIV όσο και για τους μετανάστες και τους πρόσφυγες. Επιπλέον συνεργαστήκαμε με έναν ευρύτερο κύκλο μη κυβερνητικών οργανώσεων και κρατικών φορέων με σκοπό τη δημιουργία μιας λίστας εθνικών σημείων ενδιαφέροντος, τη σύσταση δεικτών για τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού χάρτη πρόσβασης και την καταγραφή καλών πρακτικών. 

Απότοκο της συνέργιας τόσο σε τοπικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο είναι η ανάγκη αλλά και η ευκαιρία ένωσης των νομικών δυνάμεων σε κάθε χώρα αλλά και πανευρωπαϊκά, καθώς το φόρουμ μπορεί να αποτελέσει ένα πρόσφορο πεδίο για τη συστηματική συνεργασία ανθρώπων και φορέων που ασχολούνται με τα ανθρώπινα δικαιώματα και τα νομικά ζητήματα που αντιμετωπίζουν οι μετανάστες χωρίς χαρτιά  στην προσπάθειά τους να έχουν πρόσβαση στα συστήματα υγείας. Με εργαλεία τεκμηρίωσης τις εθνικές αναφορές αλλά και την τελική νομική αναφορά για όλες τις συνεργαζόμενες χώρες, η οποία θα δημοσιευτεί στο τέλος του 2015, οι δυνατότητες για μια πιο αποτελεσματική παρέμβαση τόσο από την πλευρά των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όσο και για την δημόσια υγεία μεγαλώνουν.

Στα επόμενα βήματα βρίσκονται η διεύρυνση του δικτύου συνεργαζόμενων χωρών ώστε να αντικατοπτρίζονται ακόμα καλύτερα οι διαδρομές των μεταναστευτικών και προσφυγικών ροών πέραν της βαλκανικής οδού και η συμπερίληψη όλων των εργαλείων στον ιστότοπο του δικτύου AIDS Action Europe, το ,οποίο συντονίζει το πρόγραμμα.