MEDLABNEWS.GR / IATRIKA NEA: ΑΣΘΜΑ

Responsive Ad Slot

Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΑΣΘΜΑ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΑΣΘΜΑ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Κίνδυνος Νευροψυχιατρικών παρενεργειών από το φαρμάκο για άσθμα montelukast (Singulair) και των γενόσημων


επιμέλεια medlabnews.gr iatrikanea


Παρότι είναι γνωστή η πιθανότητα εκδήλωσης σοβαρών νευροψυχιατρικών παρενεργειών από χρήση Singulair (Montelukast) που χορηγείται τόσο στα παιδιά όσο και στους ενηλίκους για το άσθμα, η Αμερικανική Ένωση Τροφίμου και Φαρμάκου (FDA) εξέδωσε νέα ανακοίνωση που επισημαίνει την πιθανότητα αυτή και συνιστά μεγαλύτερη επαγρύπνηση για τις παρενέργειες αυτές.


Χορήγηση montelukast για το άσθμα και πιθανές παρενέργειες 

Η φαρμακευτική δραστική ουσία montelukast που περιλαμβάνεται σε σκευάσματα, τα οποία χορηγούνται στο άσθμα, σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες ίσως συνδέεται με αυξημένα ποσοστά κατάθλιψης και νυχτερινών εφιαλτών τόσο στα παιδιά όσο και στους ενηλίκους. Την ίδια στιγμή η montelukast θα μπορούσε να ενοχοποιηθεί για αυξημένη επιθετικότητα των παιδιών.
Η montelukast χρησιμοποιείται στη θεραπεία του άσθματος και της αλλεργικής ρινίτιδας, σε όλες τις ηλικίες, ενώ στις συχνότερες ανεπιθύμητες παρενέργειές της αναφέρονται λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος, εμφάνιση πυρετού, εξανθημάτων, ναυτίες και έμετοι καθώς επίσης διαρροϊκές κενώσεις και αυξημένες τιμές ηπατικών ενζύμων. Την ίδια στιγμή έχουν υπάρξει πολλές αναφορές για διαταραχές του ύπνου και εμφάνισης ψυχιατρικών συμπτωμάτων.
Για το λόγο αυτό ήδη από το 2009 η Αμερικανική Ένωση Τροφίμου και Φαρμάκου σε ανακοίνωσή της καθιέρωσε υποχρεωτική την αναγραφή σε σκευάσματα που περιέχουν montelukast των πιθανών νευροψυχιατρικών συμπτωμάτων όπως η κατάθλιψη και η τάση αυτοκτονίας, ως πιθανές ανεπιθύμητες παρενέργειες. Η montelukast έχει συσχετιστεί επίσης με την εμφάνιση αλλεργικής κοκκιωματώδους αγγειίτιδας, ένα σύνδρομο που αναφέρεται ως Churg-Strauss και προκαλεί φλεγμονή στα μικρά και μεσαίου μεγέθους αιμοφόρα αγγεία ανθρώπων με αλλεργίες του αναπνευστικού.
Προκειμένου να υπάρξει καλύτερη κατανόηση της δράσης και της ασφάλειας της montelukast στην καθημερινή κλινική χρήση, οι ερευνητές προχώρησαν σε μία αναδρομικού τύπου μελέτη όλων των παρενεργειών που έχουν αναφερθεί σε παιδιά και ενήλικες, στις βάσεις δεδομένων του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και του Ολλανδικού Κέντρου Φαρμακοεπαγρύπνησης, έως το 2016. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός πως μόνο στην πρώτη βάση δεδομένων υπήρχαν καταγεγραμμένα 17.723 περιστατικά ανεπιθύμητων παρενεργειών, ενώ λιγότερο από το ένα τρίτο των αναφορών (32,4%) ήταν σε παιδιά κάτω των 19 ετών.
Μεταξύ των συχνότερων ανεπιθύμητων παρενεργειών της montelukast η κατάθλιψη ήταν πρώτη σε συχνότητα στους ενήλικες, ενώ στα παιδιά πρώτη παρενέργεια και πιο συχνή ήταν η ανάπτυξη επιθετικότητας. Στην ολλανδική βάση δεδομένων η πιο συχνή παρενέργεια ήταν η εμφάνιση πονοκεφάλων, τόσο μεταξύ ενηλίκων όσο και παιδιών. Αρκετές συχνές αναφορές ήταν και για την εμφάνιση νυχτερινών εφιαλτών καθώς και αυτοκτονικού ιδεασμού,  μετά τη χορήγηση montelukast.
Παρόλο αυτά τα πειραματικά δεδομένα για συσχέτιση της montelukast με τις προαναφερόμενες παρενέργειες δεν είναι ικανοποιητικά και επαρκή. Όσον αφορά την εμφάνιση του Churg-Strauss συνδρόμου, χρειάζονται και άλλες πειραματικές μελέτες προκειμένου να διεξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα, καθώς τα μέχρι τώρα δεδομένα δεν το επιτρέπουν. Σε κάποιους ασθενείς ωστόσο η παρουσία των συμπτωμάτων του συνδρόμου ελαχιστοποιήθηκε μόλις διέκοψαν την πρόσληψη montelukast.
Από την άλλη πλευρά, είναι γνωστό πως η εμφάνιση κατάθλιψης σε ασθενείς με άσθμα είναι πιο συχνή, λόγω και της άσχημης ποιότητας ζωής, με αποτέλεσμα να πρέπει να διευκρινιστεί εάν η αιτία της κατάθλιψης είναι η ίδια η νόσος ή η χρήση της montelukast. Συμπερασματικά λοιπόν, χρειάζονται και άλλες μελέτες προκειμένου να υπάρξει ασφαλής και τεκμηριωμένη συσχέτιση των προαναφερόμενων ανεπιθύμητων παρενεργειών με τη χρήση της montelukast.

FDA Requires Stronger Warning About Risk of Neuropsychiatric Events Associated with Asthma and Allergy Medication Singulair and Generic Montelukast

Διαβάστε επίσης

Βρογχίτιδα οξεία και χρόνια με βήχα και απόχρεμψη. Πώς αντιμετωπίζεται; Ροφήματα που κάνουν καλό.


Η βρογχίτιδα είναι η φλεγμονή των κύριων αεραγωγών των πνευμόνων, των βρόγχων και εκδηλώνεται με βήχα και συνήθως με απόχρεμψη. 
Μπορεί να είναι οξεία ή χρόνια, που σημαίνει ότι μπορεί να διαρκέσει μεγάλο χρονικό διάστημα και συχνά να υποτροπιάσει.

Η οξεία βρογχίτιδα μπορεί να είναι υπεύθυνη για το βήχα και την παραγωγή πτυέλων που συνοδεύουν κάποια λοίμωξη του ανώτερου αναπνευστικού. Είναι συνήθης ασθένεια που τις περισσότερες φορές προκαλείται από ένα απλό κρύωμα ή οποιαδήποτε λοίμωξη του αναπνευστικού. Στις περισσότερες περιπτώσεις (90%), η μόλυνση είναι ιογενής αλλά σε κάποιες άλλες προκαλείται από βακτήρια. Συνήθως υποχωρεί σε λίγες ημέρες χωρίς να αφήνει υπολειπόμενα συμπτώματα. Αν κάποιος ασθενής παρουσιάζει επαναλαμβανόμενα περιστατικά οξείας βρογχίτιδας, ενδέχεται να πάσχει από χρόνια βρογχίτιδα. Τα επαναλαμβανόμενα επεισόδια οξείας βρογχίτιδας  αποδυναμώνουν και ερεθίζουν τους αεραγωγούς, οπότε με την  πάροδο του χρόνου, μπορεί να οδηγήσουν σε χρόνια βρογχίτιδα. 

Η χρόνια βρογχίτιδα είναι μια σοβαρή μακροχρόνια διαταραχή που συχνά απαιτεί τακτική ιατρική θεραπεία και παρακολούθηση. Η χρόνια βρογχίτιδα είναι σοβαρότερη νόσος και προκαλείται από χρόνιο ερεθισμό και φλεγμονή των βρόγχων. Η χρόνια βρογχίτιδα συγκαταλέγεται στις χρόνιες, αποφρακτικές, πνευμονικές νόσους.
Η κύρια αιτία της είναι το κάπνισμα, το οποίο ερεθίζει τους βρόγχους και τους αναγκάζει να παράγουν υπερβολική βλέννα. Τα συμπτώματα της χρόνιας βρογχίτιδας, επιδεινώνονται από τις υψηλές συγκεντρώσεις ρύπων της ατμόσφαιρας.

Αν είστε καπνιστής και εμφανίσετε οξεία βρογχίτιδα, θα είναι δυσκολότερο να ανακάμψετε. Αν συνεχίσετε το κάπνισμα, υπάρχει περίπτωση να αυξήσετε τις πιθανότητες ανάπτυξης χρόνιας βρογχίτιδας. Στους χρόνιους καπνιστές, οι πνεύμονες είναι  ευάλωτοι σε ιογενείς και βακτηριακές λοιμώξεις, οι οποίες με την πάροδο των χρόνων μπορεί να οδηγήσουν σε μόνιμη βλάβη των αεραγωγών των πνευμόνων. 
Η χρόνια βρογχίτιδα είναι ένας από τους δύο κύριους τύπους της ΧΑΠ . Η άλλη κύρια μορφή της ΧΑΠ είναι το εμφύσημα. Και οι δύο μορφές της ΧΑΠ καθιστούν δύσκολη την αναπνοή του ασθενούς.

Τα συμπτώματα της οξείας και της χρόνιας βρογχίτιδας περιλαμβάνουν:

- Βήχα ξηρό ή παραγωγικό (με απόχρεμψη – αποβολή φλεγμάτων διάφανων, κιτρινωπών ή πράσινων).
- Συριγμό και δυσχέρεια αναπνοής, κυρίως κατά την άσκηση.
- Αίσθημα κόπωσης.
- Πυρετό.
- Βάρος στο στήθος.
- Επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις του αναπνευστικού, που προκαλούν επιδείνωση των συμπτωμάτων

Στην οξεία βρογχίτιδα ο βήχας μπορεί να διαρκέσει πολλές εβδομάδες. Τα συμπτώματά της ενδέχεται σε ορισμένες περιπτώσεις να είναι παραπλανητικά. Ενδέχεται να υφίσταται οξεία βρογχίτιδα χωρίς απόχρεμψη.

Στην χρόνια βρογχίτιδα η φλεγμονή προκαλεί μόνιμες αλλοιώσεις και πάχυνση του εσωτερικού των αναπνευστικών οδών και των βρόγχων. Υπάρχει συχνός συνεχής βήχας, με απόχρεμψη για περίοδο άνω των τριών μηνών – φαινόμενο που εμφανίζεται κυρίως σε καπνιστές

Η οξεία βρογχίτιδα οφείλεται συνήθως σε ιούς ή σε μικροβιακούς παράγοντες, που προσβάλλουν το αναπνευστικό σύστημα και προκαλούν έντονη φλεγμονή στους βρόγχους. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την εκδήλωση βήχα, άλλοτε ξηρού (χωρίς απόχρεμψη – φλέγματα) και άλλοτε παραγωγικού (με αποβολή αποχρέμψεως-φλεγμάτων). Τα φλέγματα, μπορεί να παρουσιάζουν εξ αρχής ή να προσλαμβάνουν στην εξέλιξη της νόσου, ένα βαθύ σκούρο κίτρινο ή πρασινωπό χρώμα. Ο χρωματισμός αυτός, είναι ενδεικτικός βακτηριδιακής λοιμώξεως ή επιμολύνσεως.

Ο βήχας οδηγεί στην απελευθέρωση σταγονιδίων στον αέρα, εντός των οποίων εμπεριέχεται ο υπεύθυνος λοιμογόνος παράγοντας. Η εισπνοή σταγονιδίων από υγιείς, οδηγεί στην εγκατάσταση του συγκεκριμένου παράγοντα στους βρόγχους, στη λοίμωξη και τη νόσο. Η μετάδοση, υποβοηθείται σημαντικά από την παραμονή σε υγρό και ψυχρό περιβάλλον καθώς και σε περιβάλλον μολυσμένο από ουσίες ερεθιστικές των αναπνευστικών οδών, όπως ο καπνός, η σκόνη, οι αναθυμιάσεις από διαλύτες χρωμάτων. 

Η νόσος μπορεί να προκληθεί επίσης από αναγωγές του όξινου γαστρικού υγρού στον οισοφάγο. Στην περίπτωση αυτή, μικρά σταγονίδια γαστρικού υγρού περνούν από τον οισοφάγο στις αναπνευστικές οδούς και τις ερεθίζουν. 

Στην χρόνια βρογχίτιδα υπάρχει μία χρονίζουσα φλεγμονή των βρόγχων, η οποία έχει οδηγήσει όπως προαναφέρθηκε, στην εγκατάσταση μονίμων αλλοιώσεων και βλαβών. Συνήθως οφείλεται σε συνεχή έκθεση των αναπνευστικών οδών σε ερεθιστικούς παράγοντες όπως για παράδειγμα στον καπνό από τσιγάρο ή στην μολυσμένη ατμόσφαιρα των πόλεων καθώς και σε δυσμενείς συνθήκες εργασίας – όταν υπάρχουν τοξικά αέρια, σκόνη, ή άλλες ερεθιστικές ουσίες. Δεν είναι πάντα απαραίτητο να προηγηθεί οξεία βρογχίτιδα της χρόνιας, αν και συχνά, οι υποτροπιάζουσες και ατελώς θεραπευθείσες οξείες καταστάσεις, οδηγούν στην χρονιότητα.

Τα μεμονωμένα επεισόδια βρογχίτιδας δεν είναι ανησυχητικά. Παρ’ όλα αυτά μπορεί σε μερικούς ασθενείς, να οδηγήσουν σε πνευμονία, ιδίως σε όσους παρουσιάζουν εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα. Τέτοιοι ασθενείς είναι οι γηραιότεροι, τα βρέφη, οι καπνιστές και οι ασθενείς που πάσχουν από πνευμονολογικά ή καρδιολογικά νοσήματα.

Τα επαναλαμβανόμενα επεισόδια οξείας βρογχίτιδας μπορεί πλέον της χρόνιας βρογχίτιδας να προκαλέσουν, άσθμα, εμφύσημα και άλλες πνευμονολογικές παθήσεις, πνευμονική υπέρταση και καρδιακή ανεπάρκεια. Οι πάσχοντες από χρόνια βρογχίτιδα που συνεχίζουν να καπνίζουν, αυξάνουν δραματικά τις πιθανότητες να παρουσιάσουν καρκίνο του πνεύμονα. Η πιθανότητά τους να εκδηλώσουν κακοήθεια είναι μεγαλύτερη από αυτή των καπνιστών που δεν πάσχουν από χρόνια βρογχίτιδα.

Εάν πάσχετε από χρόνια βρογχίτιδα, έχετε προβλήματα με την καρδιά σας καθώς και πιο σοβαρές ασθένειες των πνευμόνων και λοιμώξεις θα πρέπει να απευθυνθείτε στο γιατρό σας.

Παράγοντες, που μπορεί να αυξήσουν την πιθανότητα της χρόνιας βρογχίτιδας:

• Η μακροχρόνια έκθεση σε χημικές ουσίες, εισπνεόμενης σκόνης και άλλων ουσιών;
• Μακροχρόνιο κάπνισμα;
• Η έκθεση στον καπνό του τσιγάρου;
• Οικογενειακό ιστορικό με χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια;
• Ιστορικό λοιμώξεων του πνεύμονα συχνά στην παιδική ηλικία;
• Ηλικία: 40 και άνω
• Παρατεταμένο άσθμα.

Διαγνωστική προσέγγιση

Η διάγνωση βασίζεται στα κλινικά συμπτώματα, στο ιστορικό του ασθενούς (συνήθειες κλπ). Σε υποψία βακτηριακής λοίμωξης γίνεται καλλιέργεια πτυέλων και έλεγχος ευαισθησίας στα αντιβιοτικά των παθογόνων μικροβίων.
Οι εξετάσεις μπορεί να περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:
• Σπιρομέτρηση
• Ελέγξτε τον αριθμό των αερίων αρτηριακού αίματος
• ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΑΙΜΑΤΟΣ, για να προσδιοριστεί η σύνθεση του αίματος και οξυγόνου στο αίμα κορεσμός
• Ακτινογραφία ΘΩΡΑΚΟΣ – δοκιμή, η οποία χρησιμοποιεί ακτίνες Χ, για να τραβήξετε μια φωτογραφία της μέσα στο στήθος
• Αξονική τομογραφία θώρακος – τύπος του X-ray, το οποίο χρησιμοποιεί τον υπολογιστή, για να κάνουν τις φωτογραφίες του όργανα μέσα στο στήθος.

Θεραπεία
Η οξεία βρογχίτιδα είναι συχνή και μπορεί να αντιμετωπιστεί  αποτελεσματικά χωρίς ιατρική βοήθεια. Ωστόσο, εάν έχετε σοβαρά συμπτώματα ή συμπτώματα που επιμένουν, υψηλό πυρετό, αιμόφυρτα πτύελα, θα πρέπει άμεσα να δείτε το γιατρό σας. Επίσης, ζητήστε επείγουσα ιατρική βοήθεια εάν έχετε αναπνευστικά προβλήματα ή αν έχετε πόνο στο στήθος. 
Σε μερικές περιπτώσεις είναι απαραίτητο ο θεράπων ιατρός να συνταγογραφήσει φάρμακα όπως :
1) Αντιβιοτικά. Όταν υπάρχει πιθανότητα βακτηριδιακής επιμόλυνσης.

2) Αντιβηχικά. Σε γενικές γραμμές ο βήχας αποτελεί άμυνα του οργανισμού και τον βοηθάει να απαλλαγεί από ερεθιστικούς παράγοντες που έχουν εισβάλλει στο αναπνευστικό σύστημα. Σε περιπτώσεις όμως που ο βήχας είναι τόσο επίμονος που δυσκολεύει τον ασθενή κατά τη διάρκεια της ημέρας ή δεν τον αφήνει να κοιμηθεί κατά τη διάρκεια της νύχτας, ο ιατρός μπορεί να θεωρήσει σκόπιμο να χρησιμοποιήσει αντιβηχικά.

3) Η λήψη υγρών θεωρείται σημαντική, διότι έτσι διευκολύνεται η ρευστοποίηση και η αποβολή των φλεγμάτων.

4) Εισπνεόμενα βρογχοδιασταλτικά και άλλα πνευμονολογικά φάρμακα που βοηθούν στη μείωση της φλεγμονής, δύναται να χρησιμοποιηθούν σε περιπτώσεις που ο ασθενής πάσχει από άσθμα ή χρόνια αποφρακτική νόσο
Ο στόχος της θεραπείας είναι η απαλλαγή από τα συμπτώματα της βρογχίτιδας. Πολλές φορές η συντηρητική θεραπεία είναι αρκετή. Συνιστάται ξεκούραση, ενυδάτωση με πολλά ροφήματα, χυμούς, σούπες, εισπνοές υδρατμών και ήπια αντιπυρετικά και αντιφλεγμονώδη φάρμακα (όπως σκευάσματα παρακεταμόλης ή ακετυλοσαλικυλικού οξέος – κοινής ασπιρίνης) καθώς και ήπια αντιβηχικά σιρόπια (κατόπιν ιατρικής συμβουλής).


Η πρόληψη της βρογχίτιδας επιτυγχάνεται με αποφυγή των παραγόντων που μπορεί να την προκαλέσουν.

- Η κυριότερη και ουσιαστικότερη μέθοδος πρόληψης είναι η αποφυγή του καπνίσματος καθώς και η αποφυγή κλειστών χώρων με πολλούς καπνιστές.
- Αποφύγετε το παθητικό κάπνισμα
- Κατόπιν συμβουλής του θεράποντα ιατρού κάποιοι ασθενείς θα ωφεληθούν από τη λήψη του ετήσιου εμβολίου της γρίπης και του πνευμονιοκόκκου.
- Συνιστάται να αποφεύγεται η μακροχρόνια παραμονή σε περιοχές με αυξημένη ατμοσφαιρική ρύπανση.
- Σαν γενικός κανόνας συνιστάται το τακτικό πλύσιμο των χεριών για την αποφυγή εξάπλωσης ιογενών και άλλων λοιμώξεων.
- Να φοράτε προστατευτικό ρουχισμό όταν πρέπει να εκτεθείτε σε ερεθιστικές ουσίες ή τοξίνες στο χώρο εργασίας

Ασκήσεις
Ειδικές ασκήσεις μπορούν να τονώσουν τους μυς του στήθους. Αυτό θα βοηθήσει να διευκολύνει την αναπνοή.
Η τακτική σωματική δραστηριότητα μπορεί να μειώσει το φορτίο στους πνεύμονες. Ακολουθήστε τις συστάσεις του γιατρού σας για να διατηρηθεί το επίπεδο της δραστηριότητας και τα όριά της.

Αλλαγές στον τρόπο ζωής
Τα ακόλουθα βήματα μπορούν να βοηθήσουν στη διαχείριση των συμπτωμάτων και την πρόληψη των παροξύνσεων της χρόνιας βρογχίτιδας:
• Παρακολούθηση της φυσικής σας δραστηριότητας
• Μάθετε τεχνικές χαλάρωσης και άλλες μέθοδους, για την αντιμετώπιση του στρες
• Ζητήστε συναισθηματική υποστήριξη από επαγγελματίες, την οικογένεια και τους φίλους. Η ανησυχία και το άγχος μπορεί να αυξήσει τον αναπνευστικό ρυθμό, καθιστώντας πιο έντονο το πρόβλημα.

Ροφήματα για την οξεία βρογχίτιδα

• Πιείτε θυμάρι Όταν λαμβάνεται από το στόμα, το θυμάρι ταξιδεύει στους αεραγωγούς, όπου η ένωση θυμόλη απολυμαίνει τα βακτήρια.
• Φτιάξτε τσάι από φύλλα και μούρα μαύρου σαμπούκου Το εκχύλισμα από μαύρο σαμπούκο είναι αντιικό και έχει αποδειχθεί ότι εμποδίζει την ανάπτυξη βακτηρίων. Δοκιμάστε: βράστε 1 φλιτζάνι νερό, βγάλτε το από τη φωτιά και εμποτίστε 1 κ.γ. άνθη σαμπούκου και 1/2 κ.γ. μούρα σαμπούκου για 10 λεπτά. Πίνετε 2 με 3 φλιτζάνια ημερησίως.


Διαβάστε επίσης

Ναυτία, πονοκέφαλο, κόπωση φέρνει η αιθαλομίχλη από την καύση των ξύλων. Πρώτες βοήθειες. Μέτρα Πρόληψης δηλητηρίασης από CO


της Κλεοπάτρας Ζουμπουρλή, μοριακής βιολόγου, medlabnews.gr iatrikanea

Η στροφή του κόσμου στα τζάκια και τις ξυλόσομπες είναι μαζική.

Η καύση του ξύλου αυτού με βασικό στοιχείο τον άνθρακα, προκαλεί καθημερινά ολοένα και μεγαλύτερη συγκέντρωση των αιωρούμενων μικροσωματιδίων, προϊόντων της καύσης, στην ατμόσφαιρα.

Ο μαύρος ή άσπρος καπνός που βγαίνει από τις καμινάδες, αποτελείται από στερεά υπολείμματα καύσης, που λόγω της θερμότητας ανέρχονται από την καμινάδα και βγαίνουν προς τα έξω. Τα αέρια αυτά δεν είναι διόλου ακίνδυνα, αφού περιέχουν  υπολείμματα καύσης και φυσικά σωματίδια που έρχονται στον εισπνεόμενο αέρα.
Τα σωματίδια αυτά είναι και υπεύθυνα για την διαύγεια της ατμόσφαιρας. Έτσι αιωρούμενα σωματίδια με συγκέντρωση έως 10 μgr δεν προσδίδουν θολότητα στην ατμόσφαιρα, ενώ από 50 μgr και πάνω έχουμε το φαινόμενο της ομίχλης ή της αιθαλομίχλης, που φυσικά ανεβαίνει όσο ανεβαίνουν και τα όρια. 


Στις ενώσεις που απελευθερώνονται κατά την καύση μπορεί να περιέχονται και βαρέα μέταλλα, όπως κάδμιο, αρσενικό, κλπ. που μπορεί να είναι στην σύνθεση του ξύλου και να απελευθερωθούν στην ατμόσφαιρα.
Επίσης η καύση χρωματισμένου χαρτιού, φακέλων, πλαστικών μαζί με τα ξύλα, μπορεί να απελευθερώσει, διοξίνες, που είναι επικίνδυνες για το περιβάλλον ακόμα και σε μgr μικρογραμμάρια) (10-2gr),ενώ οι χρωματισμένοι φάκελοι μπορεί να απελευθερώσουν κάδμιο.
Η χρήση και η καύση επεξεργασμένου ξύλου και ιδίως βαμμένου η πλαστικοποιημένου είναι πολύ επικίνδυνη καθώς απελευθερώνονται πολλές τοξικές ουσίες, όπως φουράνια, διοξίνες και άλλες επιβλαβείς ενώσεις.
Ένας άλλος σιωπηλός δολοφόνος από την καύση βιοανθράκων σε τζάκια και ξυλόσομπες είναι το μονοξείδιο του άνθρακα (CO), μια κοινή αιτία οξείας και θανατηφόρας ΔΗΛΗΤΗΡΙΑΣΗΣ που ήδη και φέτος έχει αφήσει τα πρώτα θύματά της. Πρόκειται για ένα άχρωμο, άοσμο αέριο που σχηματίζεται από την ατελή καύση των προϊόντων του άνθρακα. 
Το CO συνδέεται στο αίμα 240-270 φορές ευκολότερα από ό, τι το οξυγόνο, προκαλώντας μεγάλη υποξία στους ιστούς, με αποτέλεσμα την οξεία δυσλειτουργία και ανεπάρκεια πολλών οργάνων ταυτόχρονα. 

Η αιθαλομίχλη έχει ολέθριες επιπτώσεις στην καρδιά, στα αγγεία και στους πνεύμονες.

Είναι χαρακτηριστικά από αιθαλομίχλη είναι τα κρούσματα και καρδιαγγειακών νοσημάτων, η γενοτοξικότητα και η καρκινογένεση, καθώς επίσης και υποκλινικών μορφών αθηρωμάτωσης

Τα τελευταία χρόνια, λόγω της μεγάλης χρήσης καυσόξυλων ως την πιο φθηνή λύση θέρμανσης, η Ελλάδα χαρακτηρίστηκε από τον ΠΟΥ ως χώρα υψηλού κινδύνου στους θανάτους της ΧΑΠ (χρόνιας αποφρακτικής πνευμονοπάθειας). 

Τα συμπτώματα της οξείας δηλητηρίασης από μονοξείδιο, είναι ναυτία, πονοκέφαλος, κόπωση, ενώ όσο προχωράει, έχουμε ταχυκαρδία, καρδιακή αρρυθμία, πτώση της πίεσης του αίματος και λιποθυμικά επεισόδια, που αν δεν αντιμετωπιστούν, και το άτομο μείνει στον χώρο, μπορεί να επιφέρουν τον θάνατο, όχι από ασφυξία όπως γίνεται με το διοξείδιο του άνθρακα, αλλά από δηλητηρίαση από μονοξείδιο του άνθρακα.

Καθώς αυξάνει η συγκέντρωση του μονοξειδίου του άνθρακα στο αίμα, εμφανίζεται

ναυτία,
κόπωση και
πονοκέφαλος.

Πολύ χαρακτηριστικό είναι το βαθύ κόκκινο χρώμα που αποκτά το θύμα (σαν κεράσι), που είναι εμφανές και στο πρόσωπο. Στη συνέχεια το θύμα πέφτει σε κώμα και επέρχεται ο θάνατος. Οι ηλικιωμένοι, τα μικρά παιδιά και οι πάσχοντες από καρδιοαναπνευστικές παθήσεις είναι πολύ πιο ευάλωτοι στις τοξικές επιδράσεις του μονοξειδίου του άνθρακα.
Εκτός από την οξεία δηλητηρίαση και η χρόνια δηλητηρίαση είναι πιθανή, όταν π.χ. μια οικιακή συσκευή εμφανίζει ελαττωματική λειτουργία και τα επίπεδα του μονοξειδίου του άνθρακα αυξάνουν μεν, αλλά όχι σε τέτοιο βαθμό ώστε να επέλθει κώμα. Ο γιατρός πρέπει να υποπτεύεται τη χρόνια δηλητηρίαση με μονοξείδιο του άνθρακα, όταν περισσότερα από ένα μέλη της ίδιας οικογένειας εμφανίζουν συμπτώματα, όπως κόπωση, ναυτία και πονοκεφάλους.

Το κακό με το μονοξείδιο είναι ότι είναι αέριο, άχρωμο, άοσμο και άγευστο κάτι που το καθιστά αόρατο δολοφόνο. Η έκθεση σε 100 ppm (mg) είναι άκρως επικίνδυνη στον άνθρωπο, ενώ ο Π.Ο.Υ. (W.H.O.), ορίζει ως όρια ποιότητας αέρα, τα  7mg/m3    την μέρα

Η έκθεση σε οξυγόνο, άνοιγμα παραθύρων, μεταφορά σε εξωτερικό χώρο, δεν είναι τόσο αποτελεσματική αφού απαιτείται πολύς χρόνος για να σπάσει ο δεσμός, ενώ αυτό γίνεται εύκολα στην ανταλλαγή με το διοξείδιο του άνθρακα.
Για την αντιμετώπιση της δηλητηριάσεως από μονοξείδιο, χορηγείται 100% οξυγόνο ή υπερβαρικό οξυγόνο, δηλαδή οξυγόνο σε υψηλή πίεση και σε διαμορφωμένους θαλάμους πίεσης. Με αυτό τον τρόπο επιτυγχάνεται η διάσπαση του δεσμού ευκολότερα επιτυγχάνοντας αύξηση στο πλάσμα από 100mg/Hg, σε 2000 mg/Hg.

Πρώτες Βοήθειες:

1. Καλύψτε τη μύτη και το στόμα πριν εκτεθείτε στον κίνδυνο (για απομάκρυνση του θύματος από το χώρο) αφού προηγουμένως ενημερώσετε κάποιον
2. Ανοίξτε διάπλατα τα παράθυρα.
3. Κλείστε το σημείο διαρροής, εφόσον μπορείτε. Μην χρησιμοποιήσετε αναπτήρα ή σπίρτα διότι υπάρχει κίνδυνος έκρηξης.
4. Μεταφέρετε τον πάσχοντα το γρηγορότερο δυνατό σε καθαρό αέρα.
5. Αν το θύμα δεν εμφανίζει αυτόματη αναπνοή ή δεν ψηλαφάται σφυγμός, ακολουθείται η διαδικασία της καρδιοαναπνευστικής αναζωογόνησης.
6. Φροντίστε για την άμεση μεταφορά του πάσχοντα σε Νοσοκομείο, για την υποστήριξη των ζωτικών λειτουργειών και χορήγηση Ο2.


Πως μπορώ να προλάβω τη δηλητηρίαση από CO στο σπίτι; 

·  Τακτικό σέρβις των συστημάτων θέρμανσης που λειτουργούν με πετρέλαιο, φυσικό αέριο, κάρβουνο ή άλλη βιομάζα από ειδικευμένο τεχνικό. 
·  Αποφύγετε τη χρήση θερμαστρών που λειτουργούν με αέριο ή κάρβουνο μέσα σε κλειστούς χώρους (διαμέρισμα, τροχόσπιτο κλπ). 
·  Προτιμάτε πάντα συσκευές που έχουν τη σήμανση CE 
·  Αν χρησιμοποιείτε σόμπα, τζάκι ή καυστήρα βιομάζας σκόπιμη είναι η εγκατάσταση ανιχνευτή CO που λειτουργεί με μπαταρία. 

Πώς μπορώ να θερμάνω το σπίτι μου ή να μαγειρέψω με ασφάλεια όταν δεν υπάρχει ηλεκτρικό ρεύμα; 

·  Ποτέ μη χρησιμοποιείτε μια ανοιχτή ψησταριά ή άλλο είδος φούρνου με αέριο ως μέσο θέρμανσης σε διαμέρισμα, τροχόσπιτο ή σκηνή. 
·  Ποτέ μη χρησιμοποιείτε ψησταριά με κάρβουνα ως μέσο θέρμανσης σε κλειστό χώρο, εκτός αν το έχετε τοποθετήσει μέσα σε καλά αεριζόμενο τζάκι. 
·  Ποτέ μη καίτε κάρβουνα σε κλειστό χώρο. Κόκκινα, γκρίζα ή λευκά εκκρίνουν CO. 
·  Ποτέ μη χρησιμοποιείτε θερμάστρες υγραερίου που προορίζονται για κάμπινγκ σε εσωτερικό χώρο ως μέσο 
θέρμανσης. 
·  Ποτέ μη τοποθετείτε μια γεννήτρια ρεύματος μέσα σε δωμάτιο, σε κλειστό γκαράζ ή κοντά σε οπή εξαερισμού. 

Πώς μπορώ να αποφύγω τη δηλητηρίαση από CO στο αυτοκίνητο μου; 

·  Με τακτικό σέρβις από εξειδικευμένο τεχνικό, ο οποίος πρέπει να ελέγχει και το σύστημα της εξάτμισης. Διαρροή της εξάτμισης προς το εσωτερικό του αυτοκινήτου μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένες συγκεντρώσεις CO στη καμπίνα του αυτοκινήτου. 
·  Ποτέ μη βάζετε σε λειτουργία το αυτοκίνητο σας μέσα σε κλειστό γκαράζ. Το μονοξείδιο του άνθρακα από τα καυσαέρια μπορεί να φτάσει πολύ γρήγορα σε υψηλές και επικίνδυνες συγκεντρώσεις. 

Διαβάστε επίσης

Η χειμερινή κολύμβηση, από τις υγιεινότερες μορφές άθλησης, ιδανική για το κλίμα της χώρας μας. Τι πρέπει να προσέχουμε;



Η κολύμβηση αποτελεί μία από τις καλύτερες και αποτελεσματικότερες μορφές άσκησης για το ανθρώπινο σώμα. Είναι ένα άθλημα ζωής που ωφελεί το σώμα και τον εαυτό μας, γενικότερα. 

Αλλά τι είναι αυτό που κάνει ωφέλιμο το κολύμπι; 

H κολύμβηση είναι μια δραστηριότητα,  που μπορεί να γίνεται σε όλη την διάρκεια της ζωής μας  και τα οφέλη που προσφέρει στην υγεία, αξίζουν τον κόπο ώστε να μπούμε στο νερό. 

Δουλεύουν όλοι οι μύες του σώματος. Το κολύμπι – χειμώνα καλοκαίρι – κρατά το σώμα σε φόρμα, βελτιώνει το μυϊκό σύστημα, τη στάση του σώματος, την αντοχή, την ευλυγισία αλλά και την καρδιοαγγειακή λειτουργία. Η θερμοκρασία του σώματος παραμένει σε φυσιολογικά επίπεδα, καθώς η κολύμβηση βελτιώνει την κατανομή του οξυγόνου στο σώμα χωρίς να το ταλαιπωρεί. Βέβαια σε αντίθεση με ό,τι παλαιότερα λεγόταν, δεν βοηθά την οστική πυκνότητα (οι ασκήσεις με βάρη ωφελούν περισσότερο την οστεοπόρωση), αλλά βοηθά σε όλες τις άλλες παθήσεις. 
Το καλύτερο δε χαρακτηριστικό της συγκεκριμένης μορφής άσκησης είναι ότι δεν καταπονεί τις αρθρώσεις ούτε και τα πόδια. Άτομα που υποφέρουν από πόνους στις αρθρώσεις και ως εκ τούτου αδυνατούν να τρέξουν λόγω πόνων μπορούν πολύ εύκολα να κολυμπήσουν άφοβα, ανώδυνα και ιδιαίτερα αποτελεσματικά, καθώς δεν επιβαρύνονται καθόλου οι αρθρώσεις σε κανένα σημείο του σώματος. 


Αρκετοί γυμναστές μάλιστα υποστηρίζουν ότι η κολύμβηση μπορεί να χρησιμεύει ως ζέσταμα πριν από κάποιο άθλημα αλλά και χαλάρωση μετά από κάποιο άθλημα. Μετά από κάποια άσκηση στο έδαφος, λίγα μέτρα κολύμβησης μπορούν να εξασφαλίσουν την επαναφορά των χτύπων της καρδιάς σε φυσιολογικά επίπεδα, την ρύθμιση του κυκλοφορικού αλλά και την επούλωση τυχόν μικροτραυματισµών που δεν έχουν διαπιστωθεί καθώς το σώμα παραμένει ακόμη ζεστό. 
Σημαντική βελτίωση παρατηρείται επίσης και ύστερα από μακροχρόνια κολύμβηση στην κατάσταση των πνευμόνων, καθώς κατά την διάρκειά της ο κολυμβητής χρειάζεται περισσότερο οξυγόνο, το οποίο παράγει ο οργανισμός του. 
Παράλληλα, ρυθμίζει την θερμοκρασία του σώματος τόσο το καλοκαίρι όσο και το χειμώνα με αποτέλεσμα να αποφεύγει ο κολυμβητής να βρίσκεται σε τεχνητό κλιματιζόμενο περιβάλλον. Άτομα μάλιστα που επιθυμούν να βελτιώσουν τις αντοχές τους και τη διάρκεια της άσκησης που ακολουθούν προχωρούν σε συστηματική κολύμβηση. Αθλητές μάλιστα που επιθυμούν να βελτιώσουν τη φυσική τους κατάσταση ακολουθούν προγράμματα κολύμβησης (χειμώνα – καλοκαίρι). 

Δεν θα πρέπει επίσης να ξεχνάμε ότι η κολύμβηση καίει θερμίδες σε ιδιαίτερα αποτελεσματικό βαθμό. Κρίνεται ιδιαίτερα αποτελεσματική για ανθρώπους που βρίσκονται σε πρόγραμμα αδυνατίσματος. Παράλληλα χαλαρώνει ιδιαίτερα το μυαλό βελτιώνοντας τη διαδικασία της σκέψης. 
Η χειμερινή κολύμβηση αποτελεί ιδανική άσκηση για τα ηλικιωμένα άτομα.

Η εναλλαγή ζεστού και κρύου κάνει πολύ καλό στον οργανισμό, εφόσον βέβαια έχουμε την συγκατάθεση γιατρού. Είναι δεδομένο ότι η χειμερινή κολύμβηση ενδυναμώνει το ανοσοποιητικό σύστημα.

Η χειμερινή κολύμβηση είναι (ίσως) η υγιεινότερη μορφή άθλησης, ιδανική για το κλίμα της χώρας μας.

Τα υπέρ και τα κατά της χειμερινής κολύμβησης:

Θα μπορούσε κάποιος, έχοντας σύμμαχο την επιστήμη, να επιχειρηματολογήσει για τα οφέλη της χειμερινής κολύμβησης. 
Ο χρόνος παραμονής ενός υγιούς ανθρώπου στο παγωμένο νερό κανονικά κυμαίνεται στη μισή ώρα. Όταν το σώμα κρυώνει, χρησιμοποιεί ενδορφίνες για να αντιμετωπίσει τον πόνο στο δέρμα, οι δύο βασικές χρήσεις των οποίων είναι η μείωση του πόνου και η βελτίωση της ψυχικής διάθεσης.  Έτσι όταν ένας χειμερινός κολυμβητής έρχεται σε επαφή με το παγωμένο νερό, στο σώμα του απελευθερώνονται ενδορφίνες, που είναι η μορφίνη του ανθρώπινου οργανισμού.  Πρόκειται για πρωτεΐνες που παράγονται στην υπόφυση και τον υποθάλαμο του εγκεφάλου, απελευθερώνονται μέσω του νωτιαίου μυελού και διοχετεύονται στην κυκλοφορία του αίματος. Αποτελούν ισχυρότατο παυσίπονο -εκατό φορές πιο ισχυρό από τη μορφίνη. Οι ενδορφίνες έχουν και αντικαταθλιπτικές ιδιότητες. Έτσι, η χειμερινή κολύμβηση βελτιώνει τη διάθεση και μπορεί να καταστείλει την κατάθλιψη. Ταυτόχρονα απελευθερώνονται οι νευροδιαβιβαστές ντοπαμίνη και σεροτονίνη που ευθύνονται για τη διατήρηση της ευτυχίας και τη μείωση των συμπτωμάτων της κατάθλιψης.
Κολυμπώντας σε κρύα νερά, η θερμοκρασία του αέρα είναι ψυχρότερη από την θερμοκρασία του σώματος κι έτσι ο οργανισμός πρέπει να «κάνει υπερωρίες» για να έρθει σε ισορροπία με το περιβάλλον. Για να επιτευχθεί αυτό, χρειάζεται πολλή ενέργεια και πολλά καύσιμα. Έτσι, αν βρεθεί σε μια κρύα περιοχή, το σώμα θα αναγκαστεί να κάψει πολύ περισσότερες θερμίδες και ενέργεια για να αντεπεξέλθει, με αποτέλεσμα να χάνουμε γρηγορότερα βάρος.
Επίσης, οι ανατριχίλες που νιώθουμε σε μια παγωμένη πισίνα ή στην κρύα θάλασσα επηρεάζουν τον μεταβολισμό μας, κάνοντάς τον πιο γρήγορο. Όσο πιο γρήγορος είναι ο μεταβολισμός, τόσο πιο γρήγορα μεταβολίζεται η τροφή και καίγονται οι θερμίδες, με αποτέλεσμα να μην δημιουργούνται αποθήκες λίπους στο σώμα. 

Ο ανθρώπινος οργανισμός λειτουργεί στους 37 βαθμούς, αυτό είναι το φυσιολογικό. Το δέρμα της μασχάλης δείχνει 36,6, λόγω της απώλειας θερμότητας στην επιφάνεια του σώματος. Στο νερό η θερμότητα χάνεται δύο φορές γρηγορότερα. Το νερό της θάλασσας όμως, λόγω της πλήρους επαφής με το δέρμα, παίρνει τη ζεστασιά του σώματος ευκολότερα. Ίσως για αυτό ένας κολυμβητής με περισσότερα κιλά μπορεί να μείνει περισσότερες ώρες στο κρύο νερό. Το λίπος γύρω από το σώμα του λειτουργεί ως μόνωση στο κρύο. Τα λιποκύτταρα λοιπόν κάτω από το δέρμα είναι το καλύτερο μονωτικό. 
Όπως είπαμε η συνήθεια που έχουν οι χειμερινοί κολυμβητές να κολυμπούν όλο τον χρόνο είναι που τους χαρίζει την επίκτητη αντοχή να βρίσκονται για πολλές ώρες στη θάλασσα με θερμοκρασία γύρω στους 15 βαθμούς. Στην ίδια θάλασσα ένας ανεκπαίδευτος κολυμβητής υφίσταται το σοκ του ψύχους και χάνεται σε διάστημα 1-2 ωρών, όσο νέος και αν είναι.
Πρέπει να σημειωθεί ότι άτομα που υποφέρουν από ρευματικές παθήσεις, ινομυαλγία, και άλλες μυοσκελετικές νόσους αναφέρουν ότι η χειμερινή κολύμβηση ανακουφίζει από το συνεχές αίσθημα του πόνου. Ακόμα και ασθενείς με άσθμα, ομολογούν ότι βλέπουν βελτίωση, μετά από συστηματική κολύμβηση τους χειμερινούς μήνες. 

Η χαμηλή θερμοκρασία του νερού συνεισφέρει στη σύσφιξη του δέρματος, ενώ σε συνδυασμό με την καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου επαφή με τον ήλιο συντελεί στη δημιουργία σώματος γεμάτο σφρίγος και ενέργεια. 

Η χειμερινή κολύμβηση βελτιώνει ακόμα και τη λίμπιντο των δύο φύλων αλλά και τη γονιμότητα. Αυτό επιτυγχάνεται από την αύξηση της έκκρισης τεστοστερόνης, αλλά και οιστρογόνων στους άνδρες και στις γυναίκες αντίστοιχα.

Τέλος, οι χαλαρωτικές ιδιότητες του υγρού στοιχείου, καθώς και οι κοινωνικές επαφές που συνεπάγεται η χειμερινή κολύμβηση, βοηθούν στην καταπολέμηση του καθημερινού στρες και άγχους. 


Τα κατά τώρα της χειμερινής κολύμβησης:

Το νερό της θάλασσας το χειμώνα κυμαίνεται γύρω στους 15 βαθμούς. Επομένως, η θερμοκρασία της θάλασσας το χειμώνα καθιστά δύσκολη την προσαρμογή σ’ ένα μέσο (αγύμναστο) ανθρώπινο σώμα. Η ξαφνική εμβύθιση στο κρύο νερό έχει καρδιαγγειακές επιδράσεις (άμεση σύσπαση των αγγείων της επιφάνειας του σώματος, αύξηση καρδιακού ρυθμού και μεγάλη αύξηση αρτηριακής πίεσης), που μπορεί να οδηγήσουν σε έμφραγμα του μυοκαρδίου, εγκεφαλικό επεισόδιο ή και θάνατο από πνιγμό λόγω εισρόφησης νερού. Ένας ανεκπαίδευτος κολυμβητής υφίσταται το σοκ του ψύχους και χάνεται σε διάστημα 1-2 ωρών, όσο νέος και αν είναι.
Ο χρόνος παραμονής ενός υγιούς ανθρώπου κανονικά κυμαίνεται στη μισή ώρα. Δεν είναι καλό να μένει κάποιος παραπάνω, διότι το κρύο δημιουργεί στρες στον οργανισμό. Το ίδιο και η άσκηση. Ο συνδυασμός τους που φτάνει στην υπερβολή, στρεσάρει επικίνδυνα τον οργανισμό μας. Δεν πρέπει να μένουμε στο νερό μέχρι να λαχανιάσουμε. Επίσης, δεν πρέπει να μένει κανείς στάσιμος στο κρύο, ότι είναι πολύ σημαντικό να σκουπιστεί βγαίνοντας και να προφυλαχτεί από το κρύο, και ότι φυσικά ποτέ μα ποτέ δεν κολυμπάμε αφού έχουμε φάει, ειδικά τώρα τον χειμώνα.

Αν το νερό είναι υπερβολικά κρύο το κολύμπι απαγορεύεται καθώς υπάρχουν κίνδυνοι για υποθερμία. Οι άνθρωποι που παθαίνουν υποθερμία εμφανίζουν συμπτώματα όπως αδύναμο σφυγμό, δυσκολία στην αναπνοή, ζαλάδες ή μεγάλη αδυναμία και δυσκολία στη σκέψη και την ομιλία. Κολυμπήστε ελεύθερα στο κρύα νερά, παίρνοντας όμως πάντα τις κατάλληλες προφυλάξεις και χωρίς υπερβολές.

Η κατανάλωση αλκοόλ και καφεΐνης πριν την κολύμβηση δεν συστήνονται ακόμα και πριν από δυο μέρες από την ημέρα της συμμετοχής, διότι αυτά τα δύο συστατικά επιφέρουν αφυδάτωση του οργανισμού. 

Η καλή ενυδάτωση και η διατήρηση των ηλεκτρολυτών σε υψηλά επίπεδα πριν τη χειμερινή κολύμβηση επιβάλλονται.

Η εναλλαγή ζεστού και κρύου κάνει πολύ καλό στον οργανισμό, εφόσον βέβαια έχουμε την συγκατάθεση γιατρού. Είναι δεδομένο ότι η χειμερινή κολύμβηση ενδυναμώνει το ανοσοποιητικό σύστημα.

Πριν από κάθε χειμερινή βουτιά μας είναι η ιατρική εξέταση, καθώς και περιοδική ιατρική παρακολούθηση στη συνέχεια, ειδικά για άτομα προχωρημένης ηλικίας και ασθενείς που πάσχουν από διαβήτη, καρδιαγγειακές παθήσεις, πνευμονοπάθειες, αγγειοπάθειες, ορισμένες μυοσκελετικές παθήσεις, κάποιες μορφές νευροπάθειας και αλλεργίες.  Κάποιος πρέπει να χτίσει αντοχή στο κρύο σταδιακά, πριν πάρει την απόφαση να κολυμπήσει στα κρύα νερά του Γενάρη. Παίρνοντας εναλλάξ χλυαρά-κρύα ντους, είναι ένα πρώτο βήμα.

Ξεκινήστε αργά, και μάλιστα ακόμη πιο αργά σε περίπτωση που πάει καιρός από την τελευταία φορά που κολυμπήσατε συστηματικά. Συνοδός σας πρέπει να είναι πάντα η λογική και η σύνεση, καθώς δεν θα πρέπει να εξαντλήσετε τον οργανισμό σας. Την πρώτη στιγμή που θα αισθανθείτε ότι οι αντοχές σας έχουν αρχίσει να σας προδίδουν, απλώς σταματήστε, βγείτε από το νερό και φροντίστε να βρεθείτε σε ένα ζεστό περιβάλλον.

Η κολύμβηση το χειμώνα δεν αποτελεί απειλή για κάποιον με κανονική πίεση ή με ελεγχόμενη υπέρταση. Αντίθετα, διατρέχουν κίνδυνο όσοι πάσχουν από στεφανιαία νόσο, καθώς η έντονη αύξηση των καρδιακών χτύπων θα καταπονήσει την ίδια την καρδιά τους. Επίσης, όσοι έχουν προβλήματα με τις αρτηρίες τους θα πρέπει να διαλέξουν κάποιο άλλο σπορ για το χειμώνα. Η επαφή με το κρύο νερό μπορεί να συντελέσει στην ελλιπή αιμάτωση του εγκεφάλου αν υπάρχει κάποιο αρτηριακό πρόβλημα.

Κάθε άνθρωπος που είναι καλά στην υγεία του, θα διατηρήσει την καλή του υγεία ακόμη περισσότερο και για πολύ περισσότερα χρόνια, αν επιδοθεί στην (αβλαβή για κάθε υγιή άνθρωπο) χειμερινή κολύμβηση (σε ήπιες ή μεσογειακές θάλασσες, όπως η δική μας)

Η κορτιζόνη είναι επικίνδυνη; Πότε χορηγείται; Τι πρέπει να προσέχουμε;


του Τσούκαλη Ξενοφώντα, M.D, medlabnews.gr iatrikanea


Η κορτιζόνη είναι ένα απολύτως φυσικό προϊόν που παράγεται από τον ανθρώπινο οργανισμό και η έλλειψη του οποίου είναι ασυμβίβαστη με τη ζωή. Η κορτιζόνη, ή για την ακρίβεια υδροκορτιζόνη ή κορτιζόλη, παράγεται στο φλοιό των επινεφριδίων μαζί με 30 περίπου άλλα στεροειδή. Τα επινεφρίδια είναι δύο μικροί ενδοκρινείς αδένες βάρους περίπου 15 γρ. που βρίσκονται στο άνω μέρος κάθε νεφρού, όπως άλλωστε φανερώνει το όνομά τους.

Άλλη σπουδαία ιδιότητα της κορτιζόλης, που δεν είναι άσχετη με τις προαναφερθείσες, είναι η καταπολέμηση της φλεγμονής διαμέσου και της καταστολής ορισμένων πτυχών του ανοσοποιητικού συστήματος.

Το σώμα θεραπεύεται με την φλεγμονή. 

Η διαδικασία της φλεγμονής περιλαμβάνει την φαγοκυττάρωση (κύτταρα του ανοσοποιητικού καθαρίζουν την περιοχή), την αγγειογέννεση (δημιουργία νεόπλαστων αγγείων) και την δημιουργία ινοβλαστών (δημιουργία νέου κολλαγόνου). Όλα αυτά εμποδίζονται από την κορτιζόνη. Η κορτιζόνη επίσης σταματά την μετανάστευση κυττάρων του ανοσοποιητικού στην τραυματισμένη περιοχή. Αυτή η μετανάστευση και η διαδικασία αποκατάστασης είναι αυτή που προκαλεί τον πόνο. Η κορτιζόνη εμποδίζει αυτήν την διαδικασία γι αυτό και ο ασθενής αισθάνεται καλύτερα. Ο ασθενής που κάνει κορτιζόνη θυσιάζει την ίαση για τον έλεγχο του πόνου του. Αυτή είναι λανθασμένη επιλογή επειδή τώρα έχει μια αποδυναμωμένη δομή που νομίζει ότι είναι καλά.
Η κύρια θεραπευτική εφαρμογή των κορτικοειδών είναι ως αντιφλεγμονώδη. Υπάρχουν βεβαίως τα γνωστά μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη (ΜΣΑΦ - ασπιρίνη, ιβουπροφένη, δικλοφαινάκη, νιμεσουλίδη κλπ.) αλλά η αποτελεσματικότητά τους δεν συγκρίνεται με αυτή των ισχυρών κορτικοειδών. Επιπλέον, σε πολλές περιπτώσεις η φλεγμονή οφείλεται σε επίθεση του ίδιου του ανοσοποιητικού συστήματος που για κάποιο λόγο απορυθμίζεται, οπότε οι ανοσοκατασταλτικές ιδιότητες της κορτιζόνης είναι καλοδεχούμενες.

Φλεγμονή μπορεί να εκδηλωθεί σε κάθε σύστημα του οργανισμού, οπότε αντιλαμβάνεστε το ευρύτατο πεδίο εφαρμογής της κορτιζόνης και των κορτικοειδών: 
δέρμα (δερματίτιδες και εκζέματα), 
οφθαλμούς (αλλεργίες, σκληρίτιδες, ραγοειδίτιδες), 
πνεύμονες (βρογχικό άσθμα), έντερο (ελκώδης κολίτιδα, νόσο Crohn), 
αρθρώσεις (ρευματοειδής αρθρίτιδα), αγγεία (αγγειίτιδες) και 
άλλα συστηματικά νοσήματα (αλλεργίες, συστηματικός ερυθηματώδης λύκος, κ.α.).

Αξίζει να σημειωθεί ότι τα κορτικοειδή δεν αντιμετωπίζουν την αιτία των προαναφερθέντων παθήσεων αλλά τη φλεγμονή, η οποία όμως συχνά είναι πιο καταστρεπτική από την ίδια την ασθένεια. Υπάρχουν περιπτώσεις όπου είναι επιθυμητή μια ισχυρή καταστολή της άμυνας του οργανισμού: μεταμοσχεύσεις οργάνων, προετοιμασία για μεταμόσχευση μυελού των οστών κ.α. Τέλος, μια παραγνωρισμένη από το κοινό ιδιότητα είναι η αναλγητική, καθώς είναι συνηθισμένη η χορήγηση μεγάλων δόσεων κορτικοειδών σε καρκινοπαθείς τελικού σταδίου.

Η κορτιζόνη κυκλοφορεί σε διάφορες μορφές, όπως:

  • Ταμπλέτες (από του στόματος)
  • Ενέσιμη (στα αγγεία, τις αρθρώσεις ή τους μύες)
  • Εισπνεόμενη (στο στόμα ή σε ρινικά σπρέι)
  • Σε λοσιόν, τζελ ή κρέμες (τοπικά)

Ανεπιθύμητες ενέργειες

Η κορτιζόνη χορηγείται μόνο, όταν τα οφέλη από τη θεραπεία με αυτή, υπερβαίνουν τους κινδύνους. Χρησιμοποιείται συνήθως στη μικρότερη δόση που φέρει αποτελέσματα και μόνο για τη χρονική διάρκεια που είναι απαραίτητο.

Η λήψη για μικρά χρονικά διαστήματα είναι ασφαλής σε κατά τα άλλα υγιή άτομα και μάλλον δεν κινδυνεύει κανείς πολύ περισσότερο σε σχέση πχ με τη λήψη ενός ΜΣΑΦ.

Τα ενέσιμα και τα εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή, καθώς και οι μικρές δόσεις από του στόματος κορτιζόνης συνήθως δεν προκαλούν σοβαρές παρενέργειες.

Οι παρενέργειες ξεκινούν όταν χορηγούνται μεγάλες δόσεις για μακρά χρονικά διαστήματα. Το πρώτο που ανησυχεί τον ιατρό είναι το γεγονός ότι καταστέλλεται η παραγωγή κορτιζόλης από τα επινεφρίδια και δεν επανέρχεται πάντοτε εύκολα. Για να αποφευχθεί αυτή η εξαιρετικά σοβαρή παρενέργεια, η διακοπή της λήψης του φαρμάκου γίνεται πάντοτε βαθμιαία υπό την καθοδήγηση του ιατρού και ποτέ απότομα. Από εκεί και πέρα, οι δυνητικές παρενέργειες είναι πράγματι πολλές: λέπτυνση του δέρματος, κεντρικού τύπου παχυσαρκία, υπεργλυκαιμία, υπερλιπιδαιμία, οιδήματα, ευπάθεια στις λοιμώξεις, οστεοπόρωση, αυξημένη ενδοφθάλμια πίεση, καταρράκτη, ψυχιατρικές διαταραχές (από ευφορία μέχρι κατάθλιψη) και άλλα.

Η κορτιζόνη, εμποδίζοντας την φυσιολογική θεραπευτική φλεγμονώδη αντίδραση, επιταχύνει την εκφυλιστική διαδικασία στους τένοντες, συνδέσμους και αρθρώσεις εκεί όπου αυτή εγχέεται. Αυτό επίσης δίνει στον ασθενή λανθασμένη αίσθηση σιγουριάς ότι η προβληματική περιοχή θεραπεύτηκε το οποίο όμως δεν είναι αλήθεια. Ο συνδυασμός κορτιζόνης και οι ακολουθούμενες ασκήσεις αποτελούν μια επιπλέον επιβάρυνση για τον χόνδρο. Τελικά εάν σε αυτά προστεθεί και κάποιος αρθροσκοπικός καθαρισμός η ολική αντικατάσταση της άρθρωσης αποτελεί σχεδόν πάντα μονόδρομο.
Ο γιατρός ποτέ δεν ξεχνά το ισοζύγιο ωφέλειας-κινδύνου. Τα κορτικοειδή, όπως άλλωστε και όλα τα φάρμακα, χορηγούνται μόνο στις περιπτώσεις που η επιστημονική γνώση είναι πεπεισμένη ότι η ωφέλεια ξεπερνά κατά πολύ τους δυνητικούς κινδύνους. Δεν πρέπει να λησμονείται ότι η χορήγησή τους σε έναν ασθματικό με δύσπνοια ή σε έναν πάσχοντα από ρευματοειδή αρθρίτιδα που δυσκολεύεται να κινήσει τις αρθρώσεις του ή κάποιον με άλλο αυτοάνοσο νόσημα βελτιώνει δραματικά την ποιότητα ζωής τους αλλά συχνά και το προσδόκιμο επιβίωσης, παρά τις πιθανές παρενέργειες.

Κίνδυνοι και αλληλεπιδράσεις

Για τους περισσότερους ανθρώπους, συμπεριλαμβανομένων των εγκύων και των γυναικών που θηλάζουν, τα εισπνεόμενα και τα ενέσιμα κορτικοστεροειδή θεωρούνται ασφαλή. Ωστόσο, ο γιατρός θα τα χορηγήσει μόνο αν τα οφέλη υπερβαίνουν τους κινδύνους.
Τα χάπια κορτιζόνης έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να προκαλέσουν ανεπιθύμητες ενέργειες, επομένως πρέπει να χορηγούνται πάντα με μεγάλη προσοχή. Η χρήση τους γενικά πρέπει να αποφεύγεται σε:
  • Ασθενείς που πάσχουν από σοβαρές λοιμώξεις
  • Ασθενείς με νοητικά ή συμπεριφορικά προβλήματα, όπως η κατάθλιψη και ο αλκοολισμός.
  • Ασθενείς με ορισμένες παθήσεις, όπως καρδιακή ανεπάρκεια, υπέρταση, διαβήτη ή διαταραχές του ήπατος
  • Ασθενείς που λαμβάνουν φάρμακα που μπορεί να αλληλεπιδράσουν με τα κορτικοστεροειδή

Τα κορτικοστεροειδή μπορούν να χορηγηθούν κατά την εγκυμοσύνη ή το θηλασμό, ωστόσο ο γιατρός θα τα χορηγήσει μόνο αν ο κίνδυνος από τη μη χορήγησή τους υπερβαίνει τον κίνδυνο από τις ανεπιθύμητες ενέργειές τους.

ΠΡΟΣΟΧΗ
Δυστυχώς οι δυνατότητες παρέμβασης εκ μέρους του ασθενούς ώστε να αποφύγει τις παρενέργειες είναι περιορισμένες. Πέρα από την υγιεινή διατροφή με περιορισμό του αλατιού και αποφυγή των οινοπνευματωδών, τις καλές συνθήκες διαβίωσης, την αποφυγή της έκθεσης σε λοιμογόνους παράγοντες, την έκθεση στον ήλιο με φειδώ και τη λήψη από το στόμα πάντοτε μετά το φαγητό, δεν υπάρχουν κάποιες ιδιαίτερες συμβουλές.

Πάντως, δεν πρέπει κανείς να έχει την εντύπωση ότι η τοπική επάλειψη κορτιζονούχων κρεμών είναι άμοιρη επιπλοκών, καθότι η κρέμα απορροφάται και περνάει στην κυκλοφορία, ιδίως όταν εφαρμόζεται σε εκτεταμένες επιφάνειες. Επίσης, και τα κολλύρια κορτικοειδών ενέχουν κινδύνους για τους οφθαλμούς και δεν πρέπει ποτέ να χρησιμοποιούνται χωρίς συμβουλή ιατρού. Εξάλλου, συχνά υπάρχουν ασφαλέστερες και εξίσου αποτελεσματικές εναλλακτικές επιλογές, όπως πχ τα αντιαλλεργικά κολλύρια.

Να θυμάστε πάντα ότι η επιτυχία μιας θεραπείας εξαρτάται
1)  Από την σωστή διάγνωση - γνώση και κατόπιν από την κατάλληλη τεχνική αντιμετώπισης του γιατρού σας
2)  Από την ισορροπημένη διατροφή
3)  Από την ορμονική σας κατάσταση
4)  Από τον τρόπο ζωής σας

Βιβλιογραφία: NHS

Copyright © 2015-2022 MEDLABNEWS.GR / IATRIKA NEA All Right Reserved. Τα κείμενα είναι προσφορά και πνευματική ιδιοκτησία του medlabnews.gr
Kάθε αναδημοσίευση θα πρέπει να αναφέρει την πηγή προέλευσης και τον συντάκτη. Aπαγορεύεται η εμπορική χρήση των κειμένων