Μικροβιακή αντοχή: Μήπως δανειζόμαστε από τα παιδιά μας μεγάλο υγειονομικό κεφάλαιο;

Η μικροβιακή αντοχή μας αφορά όλους, Πολιτεία, επιστημονική κοινότητα και πολίτες και είναι απαραίτητος ο συντονισμός όλων και η κοινή δράση για την καταπολέμηση της, καθώς κάθε τρία δευτερόλεπτα πεθαίνει ένας ασθενής σε παγκόσμια κλίμακα από πολυανθεκτικά μικρόβια.

O Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών εκφράζει την ανησυχία του για την κατάχρηση των αντιβιοτικών κατά την περίοδο της επιδημίας της γρίπης

O Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών εκφράζει την ανησυχία του για την κατάχρηση των αντιβιοτικών κατά την περίοδο της επιδημίας της γρίπης και καλεί το Υπουργείο Υγείας ,να μεριμνήσει ώστε να μη χορηγείται κανένα φάρμακο, χωρίς συνταγή γιατρού.

Αύξηση στην Ευρώπη των υπερμικροβίων που είναι ανθεκτικά στα φάρμακα

Οι ειδικοί κρούουν των κώδωνα του κινδύνου για την αύξηση στην Ευρώπη των υπερμικροβίων που είναι ανθεκτικά στα φάρμακα

ΙΣΑ: κίνδυνος από την κατάχρηση των αντιβιοτικών για τις ιώσεις και τη γρίπη

O Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών επισημαίνει ότι αυτή την περίοδο γίνεται κατάχρηση αντιβιοτικών, χωρίς συνταγή γιατρού και καλεί τις υγειονομικές αρχές, να ενημερώσουν άμεσα τους πολίτες, για τις καταστροφικές συνέπειες αυτής της πρακτικής, κάτι που όφειλαν να είχαν κάνει, πριν την έναρξη της επιδημίας της γρίπης.

Παγκόσμια Εβδομάδα και Ευρωπαϊκή Ημέρα Ευαισθητοποίησης για την Ορθολογική Χρήση Αντιβιοτικών (18 Νοεμβρίου)

Η φετινή παγκόσμια εβδομάδα και ευρωπαϊκή ημέρα ευαισθητοποίησης για τη χρήση των αντιβιοτικών αναδεικνύει όσο ποτέ άλλοτε τις διαστάσεις που έχει λάβει το φαινόμενο της μικροβιακής αντοχής και την ανάγκη ορθής και υπεύθυνης χρήσης των αντιβιοτικών από τους ιατρούς, τους φαρμακοποιούς και τους πολίτες.

Το 32% των Ευρωπαίων έλαβε αντιβιοτικά το τελευταίο δωδεκάμηνο, πολλά απ' αυτά άσκοπα

Το 32 % των Ευρωπαίων έλαβε αντιβιοτικά τους τελευταίους δώδεκα μήνες, ενώ το 2009 το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 40 %, αναφέρει έρευνα του Ευρωβαρόμετρου με θέμα τις γνώσεις των πολιτών σχετικά με τα αντιβιοτικά, καθώς και τις γενικότερες τάσεις, όσον αφορά τη χρήση τους. 

Ο ΙΣΑ καλεί την πολιτεία να διασφαλίσει ότι κανένα φάρμακο δεν θα χορηγείται χωρίς ιατρική συνταγή

Ο ΙΣΑ με αφορμή τη σημερινή Ευρωπαϊκή Ημέρα Ενημέρωσης, για την Ορθή Χρήση των Αντιβιοτικών, καλεί την πολιτεία να διασφαλίσει ότι κανένα φάρμακο δεν θα χορηγείται χωρίς ιατρική συνταγή.

Την απαγόρευση διάθεσης αντιβιοτικών χωρίς ιατρική συνταγή ζητά από τον υπουργό Υγείας ο πρόεδρος του ΚΕΕΛΠΝΟ

Την ανάγκη ανάληψης δράσης για την πλήρη και ολοκληρωτική απαγόρευση διάθεσης αντιβιοτικών χωρίς ιατρική συνταγή επισημαίνει, σε ανοικτή επιστολή του προς τον υπουργό Υγείας, Ανδρέα Ξανθό, ο πρόεδρος του ΚΕΕΛΠΝΟ, καθηγητής Θεόφιλος Ρόζενμπεργκ, με αφορμή τη 18η Νοεμβρίου που έχει οριστεί ως η Ευρωπαϊκή Ημέρα Ενημέρωσης και Ευαισθητοποίησης για την Ορθή Χρήση των Αντιβιοτικών.

ΠΟΥ: Τεράστιες διαφορές στην κατανάλωση αντιβιοτικών από χώρα σε χώρα

Tα αντιβιοτικά χρησιμοποιούνται πολύ περισσότερο σε κάποιες χώρες σε σχέση με άλλες, όπως προκύπτει από έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα και προτείνει την ανάληψη άμεσης δράσης για να σταματήσει η άσκοπη κατανάλωση των φαρμάκων.

Aντιβιοτικό «δούρειος ίππος» αφήνει υποσχέσεις για το μέλλον

Οι πρώτες δοκιμές ενός νέου αντιβιοτικού από Αμερικανούς επιστήμονες δίνουν ελπίδες ότι θα αποτελέσει ένα ισχυρό όπλο, κατά των παθογόνων μικροοργανισμών. Το νέο φάρμακο χαρακτηρίζεται «δούρειος ίππος», επειδή ξεγελά τα μικρόβια για να το δεχθούν στο εσωτερικό τους και μετά τα καταστρέφει.

Νέα δράση του Φαρμακευτικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης για την ορθή χρήση των αντιβιοτικών.

Πρωτοπορεί και πάλι ο Φαρμακευτικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης. Αυτή τη φορά αναλαμβάνει την υλοποίηση μιας δράσης, η οποία στοχεύει στην ανάδειξη και την ενίσχυση του ρόλου του φαρμακοποιού στην παροχή Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας μέσω της προσπάθειας μείωσης της αλόγιστης χρήσης των αντιβιοτικών. Η δράση έχει τίτλο «Αντιμετώπιση λοιμώξεων του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος: ο καθοριστικός ρόλος του Έλληνα φαρμακοποιού».

Συχνά άχρηστα και καμιά φορά επιβλαβή τα προβιοτικά

Οι διάφορες τροφές (γιαούρτι, κεφίρ κ.α.), καθώς και τα παραφαρμακευτικά σκευάσματα που περιέχουν ζωντανά "καλά" βακτήρια, γνωστά ως προβιοτικά, στην πραγματικότητα είναι συχνά άχρηστα, ενώ μερικές φορές μπορεί να αποδειχθούν και επιβλαβή για την υγεία, ακόμη και όταν λαμβάνονται μετά από μια θεραπεία με αντιβιοτικά, σύμφωνα με δύο νέες μικρές ισραηλινές επιστημονικές έρευνες.

Όχι μόνο ο κάθε άνθρωπος αντιδρά πολύ διαφορετικά στα προβιοτικά (αρκετοί δεν αντιδρούν καθόλου), αλλά επιπλέον τα προβιοτικά μπορούν όχι να επισπεύσουν, αλλά αντίθετα να καθυστερήσουν την αποκατάσταση των «καλών» μικροοργανισμών του εντέρου μετά από τη λήψη αντιβιοτικών.

Τα προβιοτικά έχουν αποκτήσει φήμη διεθνώς ως ωφέλιμα για το έντερο και κατά συνέπεια γενικότερα για την υγεία, αλλά οι νέες μελέτες (οι οποίες πάντως θα πρέπει να επιβεβαιωθούν από άλλες μεγαλύτερες) μάλλον απομυθοποιούν τα οφέλη τους. Δείχνουν ότι, για να έχουν πραγματική ωφέλεια, τα προβιοτικά πρέπει να χορηγούνται με εξατομικευμένο τρόπο, προσαρμοσμένα στις πραγματικές ανάγκες κάθε ανθρώπου - πράγμα που σήμερα δεν γίνεται.

Οι ερευνητές του Τμήματος Ανοσολογίας του Ινστιτούτου Επιστημών Weizmann, με επικεφαλής τον δρα Εράν Ελινάβ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό βιοϊατρικής "Cell", σύμφωνα με το BBC, τη «Γκάρντιαν» και το "New Scientist", χορήγησαν επί ένα μήνα σε 15 υγιείς εθελοντές ένα «κοκτέιλ» προβιοτικών αποτελούμενο από 11 κοινά "καλά" βακτήρια (Lactobacillus, Bifidobacteria κ.α.) ή εναλλακτικά ένα εικονικό σκεύασμα (πλασίμπο).

Στη συνέχεια, οι συμμετέχοντες ναρκώθηκαν και ελήφθησαν από αυτούς μέσω ενδοσκοπίου κολονοσκόπησης δείγματα από διάφορα σημεία του στομάχου, καθώς επίσης του λεπτού και του παχέος εντέρου, για να διαπιστωθεί κατά πόσο τα προβιοτικά είχαν αποικίσει με επιτυχία το γαστρεντερικό σύστημα και αν είχαν επιφέρει θετικές αλλαγές στη λειτουργία του.

Διαπιστώθηκε ότι στους μισούς εθελοντές τα προβιοτικά βακτήρια δεν είχαν παραμείνει καθόλου στον οργανισμό τους, ενώ στους υπόλοιπους υπήρχαν στο έντερο, αλλά αργά ή γρήγορα εκτοπίσθηκαν από τα προϋπάρχοντα μικρόβια.

Ο Ελινάβ δήλωσε ότι σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να περιμένει κανείς ότι τα προβιοτικά, αν αγορασθούν στα «τυφλά» από το σουπερμάρκετ ή το φαρμακείο, θα «δουλέψουν» για τον καθένα.

Σε μια δεύτερη παρεμφερή μελέτη στο ίδιο επιστημονικό περιοδικό, οι ισραηλινοί ερευνητές εξέτασαν σε 21 ανθρώπους την επίπτωση των προβιοτικών μετά τη λήψη αντιβιοτικών ευρέος φάσματος. Αντίθετα με αυτό που ελπίζει κανείς όταν παίρνει προβιοτικά μετά από μια θεραπεία με αντιβιοτικά, δηλαδή να αποκαταστήσει γρήγορα τους πληθυσμούς των "καλών" βακτηρίων, στην πραγματικότητα, όπως έδειξε η έρευνα, τα προβιοτικά οδήγησαν σε καθυστερημένη έως και κατά έξι μήνες επανάκαμψη του οικοσυστήματος των "καλών" μικροβίων.

«Τα προβιοτικά σαφώς εμπόδισαν το μικροβίωμα να επιστρέψει στην αρχική κατάστασή του. Αυτό ήταν κάτι πολύ αναπάντεχο και ανησυχητικό για εμάς. Είναι η πρώτη φορά που διαπιστώνεται κάτι τέτοιο. Αντίθετα με το τρέχον δόγμα ότι τα προβιοτικά είναι αβλαβή και ωφελούν τους πάντες, τα ευρήματά μας αποκαλύπτουν ότι η χρήση τους μετά από αντιβιοτικά μπορεί να έχει αρνητικές παρενέργειες με πιθανές μακροπρόθεσμες επιπτώσεις» ανέφερε ο Ελινάβ.

Τα τελευταία χρόνια, οι επιστήμονες δίνουν όλο και μεγαλύτερη σημασία στον ρόλο που παίζει -για καλό ή για κακό- το μικροβίωμα, το οποίο περιλαμβάνει όλο το πλήθος των βακτηρίων, ιών, μυκήτων και άλλων μικροοργανισμών μέσα στο ανθρώπινο σώμα. Από τα κύτταρα που υπάρχουν μέσα σε ένα άνθρωπο, υπολογίζεται ότι μόνο το 43% είναι ανθρώπινα, ενώ τα υπόλοιπα ανήκουν σε μικρόβια που ζουν στο έντερο, στο δέρμα και σε άλλα μέρη.

Μερικές μελέτες έχουν παράσχει ενδείξεις ότι τα προβιοτικά μπορούν να βοηθήσουν σε περιπτώσεις διάρροιας ή του συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου, αλλά οι επιπτώσεις τους δεν έχουν ακόμη μελετηθεί εκτενώς. Οι περισσότερες μελέτες βασίζονται σε δείγματα κοπράνων, αλλά είναι αβέβαιο κατά πόσο αυτά τα δείγματα πραγματικά αντανακλούν τα βακτήρια που ζουν στο έντερο. Γι' αυτό οι ισραηλινοί ερευνητές έλαβαν απευθείας δείγματα από το ίδιο το έντερο και, όπως είπαν, επιβεβαίωσαν ότι τα κόπρανα δεν αποτελούν αξιόπιστο δείκτη για το εντερικό μικροβίωμα.

Οι Ισραηλινοί επιστήμονες ανακοίνωσαν μάλιστα ότι για πρώτη φορά βρήκαν ένα τρόπο να προβλέπουν αν τα προβιοτικά θα «πιάσουν» σε έναν άνθρωπο, με βάση το «προφίλ» του προϋπάρχοντος μικροβιώματος και των γονιδίων του, αλλά αυτό θα πρέπει να επιβεβαιωθεί από άλλες μελέτες. Προς το παρόν, είναι ασαφές γιατί αρκετοί άνθρωποι αντιστέκονται πλήρως στα προβιοτικά και άλλοι είναι πιο δεκτικοί.

ΑΠΕ

Πεντάχρονο κοριτσάκι έχασε τη ζωή του από αλλεργικό σοκ μετά από λήψη αντιβιοτικού

'Ενα πεντάχρονο κοριτσάκι έχασε τη ζωή του στο Βαρικό του δήμου Αμυνταίου Φλώρινας, όταν μετά από ξαφνική αδιαθεσία και εμετό μελάνιασε και λιποθύμησε. Το κοριτσάκι μεταφέρθηκε στο Μποδοσάκειο νοσοκομείο όπου διαπιστώθηκε ο θάνατός του, ενώ η ιατροδικαστική εξέταση που έγινε στη συνέχεια έδειξε ότι ο θάνατος οφείλεται σε αλλεργικό σοκ μετά από λήψη αντιβιοτικού. 

 'Οπως ανέφερε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο διευθυντής της Παιδιατρικής Κλινικής του Μποδοσακείου, Δημήτρης Κυφωνίδης, το παιδί όταν έφτασε στο νοσοκομείο ήταν άσφυγμο και  μελανιασμένο και είχε όλα τα χαρακτηριστικά του νεκρού. Οι προσπάθειες που κατέβαλαν οι  γιατροί για να το επαναφέρουν στη ζωή με Καρδιοπνευμονική Αναζωογόνηση (ΚΑΡΠΑ) και ανάνηψη  δεν απέδωσαν. Από την ιατροδικαστική εξέταση προέκυψε ότι ο θάνατος οφείλεται σε αλλεργικό σοκ μετά τη λήψη ενός αντιβιοτικού που χορηγείται συχνά και είναι αγαπητό στα παιδιά λόγω της ευχάριστης γεύσης φρούτου. 
    Σύμφωνα με τον κ. Κυφωνίδη χτες το πρωί το κοριτσάκι ανέβασε πυρετό και αφού το εξέτασε ιδιώτης γιατρός του χορήγησε αντιβιοτικό με την οδηγία να λαμβάνεται ανά δωδεκάωρο, στις 8 το πρωί και στις 8 το βράδυ. Μετά τη χορήγηση του αντιβιοτικού, στις 8 το βράδυ, το κοριτσάκι αισθάνθηκε κάψιμο στο λαιμό, ζήτησε νερό και αφού το ήπιε σωριάστηκε. Αμέσως μετά ο πατέρας, μαζί με τον πρόεδρο του χωριού, μετέφεραν με ιδιωτικό αυτοκίνητο το παιδί στο Μποδοσάκειο, αλλά  ήταν ήδη νεκρό και οι προσπάθειες των γιατρών για να το επαναφέρουν δεν απέδωσαν. 
Ο κ. Κυφωνίδης ανέφερε ότι εφόσον ένα παιδί δεν έχει αλλεργία σε κάποιο συγκεκριμένο αντιβιοτικό μπορεί να κάνει χρήση κανονικά και απέδωσε το συμβάν στην κακιά ώρα.

ΑΠΕ

Κατά σχεδόν 40% αυξήθηκε η χρήση των αντιβιοτικών το διάστημα 2000-2015

Παρόλη την απειλή για τη δημόσια υγεία από την υπερκατανάλωση των αντιβιοτικών, η οποία καθιστά πολλά μικρόβια πιο ανθεκτικά, η χρήση τους σε ανθρώπους αυξήθηκε κατά 39% από το 2000 έως το 2015, σύμφωνα με μια νέα διεθνή επιστημονική μελέτη, την πιο ολοκληρωμένη του είδους της μέχρι σήμερα, καθώς κάλυψε 76 χώρες.

Η μελέτη εκτιμά ότι έως το 2030 –αν συνεχιστούν οι σημερινές τάσεις– η κατανάλωση αντιβιοτικών προβλέπεται να αυξηθεί έως 200%, πράγμα που δημιουργεί δικαιολογημένες ανησυχίες, αν επιβεβαιωθεί.

Οι μεγαλύτερες αυξήσεις –μερικές φορές δραματικές– στη χρήση των αντιβιοτικών καταγράφονται στις χώρες χαμηλού και μέσου εισοδήματος. Οι επιστήμονες επισήμαναν πως όταν η αντίσταση των παθογόνων μικροοργανισμών εμφανίζεται σε μια χώρα, γρήγορα εξαπλώνεται και σε άλλες, γι' αυτό το πρόβλημα έχει διεθνή διάσταση.


Οι ερευνητές των πανεπιστημίων Πρίνστον (ΗΠΑ), ΕΤΗ Ζυρίχης (Ελβετία) και Αμβέρσας (Βέλγιο), οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ (PNAS), εκτιμούν ότι η παγκόσμια κατανάλωση αντιβιοτικών αυξήθηκε κατά 39%, από 11,3 ημερήσιες δόσεις αντιβιοτικών ανά 1.000 κατοίκους το 2000 σε 15,7 δόσεις το 2015.

Η συνολική παγκόσμια χρήση αντιβιοτικών σε ανθρώπους εκτιμάται σε 34,8 δισεκατομμύρια ημερήσιες δόσεις το 2015, αυξημένες κατά 65% έναντι του 2000 (21,1 δισεκατομμύρια).

Ειδικότερα, στο διάστημα 2000-2015, η χρήση στις χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος αυξήθηκε κατά 114% συνολικά (από 11,4 σε 24,5 δισεκατομμύρια δόσεις) και κατά 77% σε ημερήσια βάση ανά 1.000 κατοίκους (από 7,6 σε 13,5 ημερήσιες δόσεις). Παρόλα αυτά, σε πολλές φτωχές χώρες η μέση ημερήσια ανά κάτοικο κατανάλωση αντιβιοτικών παραμένει πολύ χαμηλότερη από την αντίστοιχη στις πλούσιες χώρες.

Η κατανάλωση της πενικιλίνης ευρέος φάσματος, της πιο συχνότερα συνταγογραφούμενης κατηγορίας αντιβιοτικών, αυξήθηκε κατά 36% μεταξύ 2000-2015 παγκοσμίως. Η αύξηση στις φτωχές χώρες έφτασε το 56%, ενώ στις πλούσιες ήταν 15%.

Παρά τη γενικότερη αύξηση στην παγκόσμια κατανάλωση αντιβιοτικών, ενθαρρυντικό είναι ότι τουλάχιστον στις ανεπτυγμένες χώρες καταγράφεται πλέον μια τάση ελαφριάς μείωσης. Στις χώρες υψηλού εισοδήματος, μεταξύ 2000-2015 υπήρξε μια αύξηση κατά 6% στις συνολικές δόσεις (από 9,7 σε 10,3 δισεκατομμύρια), αλλά μια μείωση κατά 4% στις ημερήσιες δόσεις ανά 1.000 κατοίκους (από 26,8 σε 25,7).
Τα παιδιά λαμβάνουν αντιβιοτικά κυρίως για προληπτικούς λόγους

Μια άλλη διεθνής μελέτη, με επικεφαλής τον Μάρκους Χουφνάγκελ του γερμανικού Πανεπιστημίου του Φράιμπουργκ, η οποία δημοσιεύτηκε στο παιδιατρικό περιοδικό Journal of the Pediatric Infectious Diseases Society, αποκαλύπτει ότι σχεδόν το ένα τρίτο όλων των αντιβιοτικών, τα οποία χορηγούνται σε παιδιά που έχουν εισαχθεί σε νοσοκομεία παίδων σε όλο τον κόσμο, δίνονται για προληπτικούς λόγους και όχι για τη θεραπεία κάποια πραγματικής λοίμωξης.

Ένα μεγάλο μέρος αυτών των προληπτικών αντιβιοτικών είναι ευρέος φάσματος ή συνδυασμοί αντιβιοτικών και μάλιστα για μεγάλες χρονικές περιόδους, πράγμα που ευνοεί την ανάπτυξη ανθεκτικών βακτηρίων. «Η τάση αυτή δείχνει μια ξεκάθαρη κατάχρηση των αντιβιοτικών» δήλωσε ο Χουφνάγκελ.

Οι ερευνητές μελέτησαν δειγματοληπτικά τις συνταγογραφήσεις αντιβιοτικών σε 6.818 παιδιά που είχαν εισαχθεί σε 226 νοσοκομεία παίδων σε 41 χώρες. Διαπιστώθηκε ότι το 33% αφορούσαν αντιβιοτικά για την προληπτική αντιμετώπιση κάποιας πιθανής, αλλά όχι διαγνωσμένης λοίμωξης.

Τα μισά (52%) από αυτά τα προληπτικά αντιβιοτικά είναι ευρέος φάσματος, ενώ το ένα τέταρτο (27%) χορηγούνται για την πρόληψη πιθανής λοίμωξης ενόψει κάποιας χειρουργικής επέμβασης.

ΑΠΕ-ΜΠΕ

Αντιβιοτικά: Είναι φάρμακα κι όχι καραμέλες!

Η Ελλάδα συγκαταλέγεται στις ευρωπαϊκές χώρες με τα υψηλότερα επίπεδα μικροβιακής αντοχής, ενώ είναι πρώτη στη συνολική κατανάλωση αντιμικροβιακών παραγόντων. Μια στατιστική που θα έπρεπε τουλάχιστον να μας προβληματίζει, αν όχι να μας ανησυχεί. Αλήθεια, πόσοι από εσάς έχετε αρρωστήσει και χρειάστηκε να σας χορηγηθούν φάρμακα και συγκεκριμένα αντιβιοτικά; Ή, καλύτερα, πόσοι από εσάς πήρατε από μόνοι σας αντιβιοτικά για να περάσει το κρυολόγημά (!) σας, χωρίς να απευθυνθείτε σε κάποιον γιατρό; Κανονικά θα έπρεπε να είστε πολύ λίγοι, όμως τα υπάρχοντα στοιχεία άλλα μας λένε…

Τα αντιβιοτικά, γνωστά επίσης και ως αντιβακτηριακά, είναι φάρμακα τα οποία σκοτώνουν τα βακτήρια (βακτηριολυτικά ή βακτηριοκτόνα), είτε καταστρέφοντας συγκεκριμένα τμήματά τους, όπως η μεμβράνη και το κυτταρικό τοίχωμά τους, και επιδρώντας στον αναπνευστικό τους κύκλο, είτε αποτρέποντας τον πολλαπλασιασμό τους (βακτηριοστατικά), με αποτέλεσμα την αναστολή της ανάπτυξής τους. Ετσι, καταπολεμούν τις βακτηριακές λοιμώξεις ή χρησιμοποιούνται προληπτικά. Τα αντιβιοτικά λαμβάνονται από του στόματος ή ενδοφλεβίως (σε σοβαρές περιπτώσεις), αλλά μπορούν να χορηγηθούν και τοπικά, με αλοιφές ή σταγόνες.

Το πρώτο φυσικό αντιβιοτικό ανακαλύφθηκε κατά τύχη (!) από τον Alexander Fleming, το 1928, και είναι η γνωστή σε όλους μας πενικιλίνη. Ο Flemming μοιράστηκε, το 1945, το Νόμπελ Φυσιολογίας / Ιατρικής μαζί με τους Florey και Chain, για την ανακάλυψη της πενικιλίνης και των θεραπευτικών αποτελεσμάτων της σε διάφορες μολυσματικές ασθένειες. 

Τα συγκεκριμένα φάρμακα έχουν επιτυχία και σε άλλες κατηγορίες μικροοργανισμών, όπως οι μύκητες και τα παράσιτα, αλλά δεν μπορούν να καταπολεμήσουν τις ιογενείς λοιμώξεις. Δύο είναι οι κύριες κατηγορίες αντιβιοτικών και ταξινομούνται, με βάση την εστίαση της δράσης τους, σε αντιβιοτικά «στενού φάσματος», που στοχεύουν σε ιδιαίτερους τύπους βακτηρίων, και αντιβιοτικά «ευρέος φάσματος», που έχουν επίδραση σε ευρύτερο φάσμα βακτηρίων. 

Η αποτελεσματικότητα των μεμονωμένων αντιβιοτικών ποικίλλει ανάλογα με τη θέση της μόλυνσης, τη δυνατότητα του αντιβιοτικού να φθάσει στη μολυσμένη περιοχή, αλλά και τη δυνατότητα του μικροβίου να αδρανοποιηθεί ή να καταστραφεί από το συγκεκριμένο αντιβιοτικό. Τα αντιβιοτικά μπορεί να είναι φυσικά, ημισυνθετικά (χημική τροποποίηση των φυσικών) ή συνθετικά παράγωγα και, εκτός από την Ιατρική, χρησιμοποιούνται και σε άλλους κλάδους, όπως στην Κτηνιατρική, τη Γεωπονία και τη Χημεία Τροφίμων.

Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης & Ελέγχου Νόσων (ECDC) αναφέρει πως η αντοχή στα αντιβιοτικά εξακολουθεί να παραμένει σοβαρή απειλή για τη δημόσια υγεία, παγκοσμίως. Τον Νοέμβριο του 2012, το ECDC ενημέρωσε, με ανακοίνωσή του, ότι κάθε χρόνο πεθαίνουν 25.000 άνθρωποι στην Ευρωπαϊκή Ένωση από βακτηριακές λοιμώξεις λόγω ανθεκτικότητας των μικροβίων στα αντιβιοτικά. Η μικροβιακή αντοχή είναι μία από τις μεγαλύτερες απειλές για την παγκόσμια υγεία και την επισιτιστική ασφάλεια. Ένας διαρκώς αυξανόμενος αριθμός λοιμώξεων -όπως η πνευμονία, η φυματίωση, η γονόρροια και η σαλμονέλωση- καθίστανται δυσκολότερο να θεραπευθούν, καθώς τα αντιβιοτικά που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία τους είναι πλέον λιγότερο αποτελεσματικά. Η ανθεκτικότητα στα αντιβιοτικά οδηγεί σε μεγαλύτερη παραμονή στο νοσοκομείο, υψηλότερο ιατρικό κόστος και, δυστυχώς, αυξημένη θνησιμότητα. Γι’ αυτό είναι καλό να θυμόμαστε πως τα αντιβιοτικά δεν είναι… καραμέλες. Πρέπει πάντα να χρησιμοποιούνται με προσοχή και υπό προϋποθέσεις…

Χρήσιμες πληροφορίες για τα αντιβιοτικά

• Η πρώτη γνωστή χρήση αντιβιοτικών πραγματοποιήθηκε από τους αρχαίους Κινέζους, πριν από περίπου 2.500 χρόνια. Διάφοροι αρχαίοι πολιτισμοί, συμπεριλαμβανομένων των Αιγυπτίων και των Ελλήνων, χρησιμοποιούσαν ήδη φυτά και μύκητες για τη θεραπεία μολύνσεων, χωρίς να γνωρίζουν τις ουσίες που παράγουν οι συγκεκριμένοι οργανισμοί.

• Οι αντιβιοτικές ιδιότητες του μύκητα «Penicillium sp.» είχαν αρχικά περιγραφεί από τον Dissen, το 1897.

• Η σύγχρονη έρευνα για την αντιβιοτική θεραπεία ξεκίνησε με την ανάπτυξη του αντιμικροβιακού χημειοθεραπευτικού «σαλβαρσάνη» από τον Ehrlich, το 1910, επιτρέποντας για πρώτη φορά μια αποδοτική θεραπεία τής διαδεδομένης τότε σύφιλης.

• Η αντοχή στα αντιβιοτικά καθιστά δυσχερή την αντιμετώπιση των λοιμώξεων που οφείλονται σε ανθεκτικά βακτήρια.

• Η κατάχρηση αντιβιοτικών οδηγεί σε μείωση της δραστικότητάς τους.

• Η χώρα μας κατέχει την πρώτη θέση στην κατανάλωση αντιβιοτικών και σε λοιμώξεις από πολυανθεκτικά βακτήρια.

• Η ορθολογική χρήση των αντιβιοτικών μπορεί να περιορίσει τη μικροβιακή αντοχή στα αντιβιοτικά.

Της Ιοκάστης Κ. Δώδη - 

Liberal.gr