Οζώδης σκλήρυνση, σοβαρή πάθηση με σπασμούς, επιληπτικές κρίσεις, διαταραχές συμπεριφοράς, αυτισμό, νοητική καθυστέρηση

του Αλέξανδρου Γιατζίδη, M.D., medlabnews.gr iatrikanea

Η 15η Μαΐου είναι αφιερωμένη σε μια σπάνια αλλά σοβαρή πάθηση που μπορεί να κάνει την εμφάνισή της ακόμη και από τη βρεφική ηλικία. Η οζώδης σκλήρυνση είναι μια γενετική νόσος που προκαλεί καλοήθεις όγκους σε διάφορα όργανα, όπως ο εγκέφαλος, τα μάτια, η καρδιά, οι νεφροί, το δέρμα και οι πνεύμονες. Είναι, επίσης, η κύρια γενετική πάθηση που οδηγεί σε αυτισμό και επιληψία.

Το όνομα Οζώδης Σκλήρυνση προέρχεται από τη λέξη όζος, που σημαίνει όγκος. Οι όζοι αυτοί αναπτύσσονται και με την πάροδο των χρόνων ασβεστοποιούνται (σκληραίνουν), γεγονός που δικαιολογεί και τον όρο: Οζώδης Σκλήρυνση.

Πλήττει πάνω από ένα εκατομμύριο άτομα παγκοσμίως, ενώ στη χώρα μας οι πάσχοντες υπολογίζονται σε περίπου 1.500 άτομα. Η ΟΣ έχει εκτιμώμενη επίπτωση 1:6.000 γεννήσεις. Σύμφωνα και με την Ελληνική Εταιρεία Οζώδους Σκλήρυνσης, εκτιμάται ότι στη χώρα μας υπάρχουν δέκα με δεκαπέντε πιθανά νέα περιστατικά της νόσου κάθε χρόνο. Η οζώδης σκλήρυνση, γνωστή και ως νόσος του Bourneville, από το όνομα του γιατρού που την περιέγραψε το 1880 και διεθνώς ως Tuberous Sclerosis Complex (TSC), ,είναι μια πολυσυστηματική γενετική διαταραχή, με μεγάλη διακύμανση στη βαρύτητα των συμπτωμάτων. Μπορεί οι υπερπλασίες να μην προκαλέσουν κανένα πρόβλημα στον ασθενή, έτσι ώστε συχνά η διάγνωση να γίνεται τυχαία, αλλά σε κάποιες περιπτώσεις η πάθηση προκαλεί σοβαρά προβλήματα.

Επιπλέον, το 90% όσων πάσχουν από οζώδη σκλήρυνση μπορούν να εμφανίσουν κάποιο είδος επιληπτικών κρίσεων και σε πολλές περιπτώσεις οι κρίσεις αυτές ξεκινούν από τους πρώτους κιόλας μήνες με τη μορφή «βρεφικών σπασμών», ενώ σχεδόν τα μισά παιδιά μπορεί να εμφανίσουν αυτισμό ή κάποια μορφή νοητικής υστέρησης. Τα παιδιά με την πάθηση μπορεί να δυσκολεύονται να αποκωδικοποιήσουν εύκολα τα ερεθίσματα του περιβάλλοντος ή να εμφανίζουν δυσκολία στη μνήμη, δημιουργώντας εμπόδια στην εκμάθηση της ομιλίας. Παράλληλα, δεν αποκλείεται να παρουσιάσουν και δυσκολίες κοινωνικοποίησης, ακόμη και μέσω του παιχνιδιού, εμφανίζοντας διάσπαση προσοχής και υπερκινητικότητα. Αν και πρόκειται για γενετική πάθηση (80%-85% των περιπτώσεων εμφανίζουν τροποποιήσεις στα γονίδια TSC1 και TSC2), λιγότεροι από τους μισούς ασθενείς έχουν κληρονομήσει το πρόβλημα από κάποιον από τους γονείς τους. Μάλιστα στα δύο τρίτα των περιπτώσεων πρόκειται για καινούργια γενετική μετάλλαξη. Βέβαια, αν κάποιος από τους γονείς πάσχει από οζώδη σκλήρυνση, τα παιδιά τους έχουν πιθανότητα 50% να εμφανίσουν τη νόσο.

Ποια είναι τα συμπτώματα της νόσου Οζώδους Σκλήρυνσης;

•   Λευκές δερματικές κηλίδες.

•   Βρεφικοί σπασμοί.

•   Επιληπτικές κρίσεις.

•   Νοητική υστέρηση.

•   Χαρακτηριστικό εξάνθημα προσώπου.

•   Όγκοι- Υπερπλασίες σε διάφορα όργανα.

•   Αμάρτωμα αμφιβληστροειδούς.

•   Μαθησιακές δυσκολίες.

•   Διαταραχές συμπεριφοράς.

•   Αυτισμός κ.ά.

Πώς γίνεται η διάγνωση της Οζώδους Σκλήρυνσης;

Το Σύμπλεγμα Οζώδους Σκλήρυνσης μπορεί να διαγνωστεί ανά πάσα στιγμή, συνήθως αναλόγως με τα συμπτώματα που υπάρχουν. Ο χρόνος της διάγνωσης μπορεί να ποικίλει από τη γέννηση μέχρι οποιαδήποτε στιγμή της ενήλικης ζωής. Υπάρχουν πολλοί ασθενείς που δεν εμφανίζουν πρόβλημα, πολλές φορές μάλιστα δεν γνωρίζουν ότι πάσχουν.

Σε τέτοιες περιπτώσεις η διάγνωση γίνεται τυχαία με την αναγνώριση της νόσου σε στενό συγγενή. Αντίθετα, υπάρχουν ασθενείς με βαριές εκδηλώσεις και πολύ σοβαρά προβλήματα.

Οι συνήθεις εξετάσεις που χρειάζονται να γίνουν για τη διάγνωση της Οζώδους Σκλήρυνσης είναι:

Eξέταση του δέρματος κάτω από υπεριώδες φως προς αναζήτηση υπομελανωματικών κηλίδων (λευκών κηλίδων), αξονική (CT) ή μαγνητική (MRI) τομογραφία για να ελεγχθεί η ύπαρξη υπερπλασιών στον εγκέφαλο (όζων), ηλεκτροεγκεφαλογράφημα (ΗΕΓ- EEG) για να γίνει έλεγχος για επιληπτικές κρίσεις, καρδιολογικός έλεγχος, υπερηχογράφημα νεφρών και άλλων εξετάσεων εφ’ όσον χρειάζεται.

Ποια όργανα του σώματος επηρεάζονται;

Οι εκδηλώσεις  της οζώδους σκλήρυνσης δυστυχώς δεν περιορίζονται στον εγκέφαλο, το δέρμα  και τους νεφρούς. Σε αρκετές περιπτώσεις υπάρχουν εκδηλώσεις από την καρδιά ( ιδιαίτερα σε πολύ μικρές ηλικίες ), τους οφθαλμούς, τους πνεύμονες (σε ενήλικες γυναίκες) και άλλα όργανα. Για το λόγο αυτό είναι καλύτερο εάν η παρακολούθηση των ασθενών γίνεται από ομάδα ιατρών διαφόρων ειδικοτήτων, ώστε να αντιμετωπίζεται το πρόβλημα συνολικά.

Καρδιά

Τα καρδιακά ραβδομυώματα (καλοήθεις όγκοι της καρδιάς) ενδέχεται να είναι ένα πρώιμο σύμπτωμα του συμπλέγματος οζώδους σκλήρυνσης. Μερικές φορές μπορεί ακόμη και να αναπτυχθούν στο έμβρυο. Σπανίως προκαλούν πρόβλημα και συχνά υποχωρούν, κατά τέτοιο τρόπο ώστε να φαίνεται ότι εξαφανίζονται καθώς το παιδί μεγαλώνει.

Σποραδικά, είναι απαραίτητη η ιατρική παρέμβαση με φαρμακευτικά σκευάσματα ώστε να ρυθμιστεί μια διαταραχή του καρδιακού ρυθμού. Ακόμα πιο σπάνια είναι απαραίτητη η χειρουργική επέμβαση προς αποκατάσταση της αιματικής ροής που οφείλεται σε ένα ραβδομύωμα και απαιτείται τακτική παρακολούθηση.

Εγκέφαλος

Επιληπτικές κρίσεις

Η συνηθέστερη  εκδήλωση από τον εγκέφαλο είναι η επιληψία (κρίσεις επιληψίας εμφανίζει το 90 % των ασθενών). Σε πολλές περιπτώσεις οι κρίσεις πρωτοεμφανίζονται τους πρώτους μήνες τις ζωής με τη μορφή των «βρεφικών σπασμών». Οι μισοί περίπου από τους πάσχοντες έχουν επί πλέον και νοητική καθυστέρηση, ενώ δεν είναι σπάνιες διαταραχές συμπεριφοράς αυτιστικού τύπου. Έχει βρεθεί ότι παιδιά που εμφανίζουν επίμονες επιληπτικές κρίσεις τους πρώτους μήνες της ζωής, έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να παρουσιάσουν νοητική μειονεξία.  Με τις  σύγχρονες μεθόδους  απεικόνισης  (υπερηχογράφημα, αξονική και μαγνητική τομογραφία ) υπάρχει η δυνατότητα  λεπτομερούς καθορισμού των εκδηλώσεων της νόσου στον εγκέφαλο. Με τις μεθόδους αυτές είναι δυνατόν, αρκετές φορές, να γίνει πρόβλεψη για την ύπαρξη μελλοντικών μαθησιακών δυσκολιών. Επίσης βοηθούν στην έγκαιρη αναγνώριση σπανίων επιπλοκών που θα χρειαστούν νευροχειρουργική αντιμετώπιση. Δεν είναι πάντα δυνατό να ελεγχθούν όλες οι κρίσεις που έχει ένας πάσχων με ΟΣ. Υπάρχουν πολλά διαθέσιμα αντιεπιληπτικά σκευάσματα και μερικές φορές πρέπει να δοκιμαστούν διαφορετικά σκευάσματα, ακόμη και συνδυασμοί αυτών και διαφορετικές δόσεις ώστε να βρεθούν εκείνα με το καλύτερο αποτέλεσμα. (*)

Υπερπλασίες εγκεφάλου

Ασθενείς με ΟΣ ενδέχεται να έχουν υπερπλασίες στον εγκέφαλό τους.

Σπάνια, κάποιοι πάσχοντες μπορεί να έχουν ένα υποεπενδυματικό οζίδιο συνήθως στο κέντρο του εγκεφάλου, που συνεχίζει να αναπτύσσεται αργά και μπορεί να αποκλείσει την παροχέτευση του εγκεφαλονωτιαίου υγρού στον εγκέφαλο (υδροκέφαλος).

Αυτοί οι όγκοι ονομάζονται υποεπενδυματικοί γιγαντοκυτταρικοί όγκοι ή SEGA. Εμφανίζονται σε 10-15% των πασχόντων με ΟΣ και συνήθως όταν αυτοί είναι παιδιά ή νεαροί ενήλικες. Η παρακώλυση στην παροχέτευση του εγκεφαλονωτιαίου υγρού, μπορεί να προκαλέσει σοβαρές κεφαλαλγίες, μυϊκή αδυναμία, έμετο κλπ.

και τότε χρειάζεται άμεση ιατρική αντιμετώπιση. Πιθανή τοποθέτηση ειδικών βαλβίδων αποκαθιστά το πρόβλημα.

Μέχρι πρότινος, η μόνη θεραπευτική επιλογή για τους ασθενείς με αναπτυσσόμενους SEGA ήταν η χειρουργική αφαίρεση. Υπό έρευνα βρίσκεται ένα νέο φαρμακευτικό σκεύασμα το οποίο έδειξε να μειώνει το μέγεθος των SEGA, επιδεικνύοντας θεραπευτικό όφελος στους συγκεκριμένους ασθενείς.

Επιπλέον, η θεραπεία κατάφερε να μειώσει σημαντικά τη συνολική συχνότητα των επιληπτικών κρίσεων. Η νέα θεραπεία έχει ήδη εγκριθεί στις Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ αναμένεται να εγκριθεί στην Ευρώπη εντός του 2011.

Νεφροί

Οι εκδηλώσεις από τους νεφρούς είναι συχνές ( μέχρι και στο 80 % των πασχόντων). Το συνηθέστερο πρόβλημα είναι τα αγγειομυολιπώματα, που είναι καλοήθεις όγκοι και τις περισσότερες φορές δεν δημιουργούν πρόβλημα. Σε μερικούς ασθενείς σιγά– σιγά μεγαλώνουν σημαντικά με τα χρόνια. Σε κάποιες περιπτώσεις αιμορραγούν και προκαλούν πόνο και αιματουρία. Σε τέτοιες περιπτώσεις πρέπει να αποφεύγεται με κάθε τρόπο η νεφρεκτομή ( γινόταν με μεγάλη ευκολία σε παλαιότερες εποχές ). Πολύ χρήσιμη στην αντιμετώπιση τέτοιων επιπλοκών είναι η συνεργασία ειδικών ιατρών ( νεφρολόγος, ουρολόγος, ακτινολόγος ) για τον εμβολισμό της βλάβης με μεθόδους επεμβατικής ακτινολογίας. Εκτός από τους καλοήθεις αυτούς όγκους οι νεφροί είναι δυνατόν να παρουσιάσουν κύστεις ή άλλες επιπλοκές. Η παρακολούθηση  των νεφρών με  την πρόοδο της ηλικίας είναι σημαντική, καθώς αρκετά συχνά οι νεφρικές εκδηλώσεις της νόσου δεν δίνουν συμπτώματα  για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Αισιοδοξία προκαλεί το γεγονός ότι η έρευνα με τη βοήθεια της γενετικής προχωρά στην ανάπτυξη νέων φαρμάκων μερικά από τα οποία βρίσκονται στο στάδιο κλινικών δοκιμών.

Πνεύμονες

Σε ορισμένες περιπτώσεις γυναίκες ασθενείς με ΟΣ παρουσιάζουν συμπτώματα μιας νόσου των πνευμόνων που ονομάζεται λεμφαγγειομυομάτωση (ή LAM) με την εκδήλωση διάχυτων κυστικών βλαβών στους πνεύμονες.

Υπερπλασίες της ΟΣ μπορεί να υπάρχουν σε πολλά άλλα όργανα του σώματος, όπου δεν προκαλούν συνήθως προβλήματα. Ενδέχεται να υπάρχουν υπερπλασίες στο ήπαρ, στο πάγκρεας, στη σπλήνα, στο γαστρεντερικό σύστημα και στα οστά. Επίσης είναι συχνές οι υπερπλασίες των οφθαλμών και ενδέχεται να υπάρχουν υπερπλασίες στα ούλα και στις οδοντικές κοιλότητες.

Δέρμα

Οι δερματικές εκδηλώσεις της οζώδους σκλήρυνσης  είναι χαρακτηριστικές  και σε αρκετές περιπτώσεις είναι αυτές που οδηγούν στη διάγνωση.

Υπάρχει ένας αριθμός δερματικών εκδηλώσεων που σχετίζονται με την ΟΣ:

· λευκές δερματικές κηλίδες (υποχρωματικές κηλίδες που ονομάζονται υπομελανωματικές κηλίδες), ειδικά στα άκρα και στον κορμό, είναι μερικές φορές ορατές από τη γέννηση χωρίς να προκαλούν κανένα πρόβλημα.

· εξάνθημα στο πρόσωπο (ονομάζεται αγγειοΐνωμα) μπορεί να αρχίσει να αναπτύσσεται κατά την παιδική ηλικία με τη μορφή μικρών, ερυθρών στιγμάτων γύρω από τη μύτη, τα μάγουλα και το πιγούνι. Μερικές φορές είναι πιο εμφανή κατά την εφηβεία καθώς η ήβη τα επιδεινώνει.

· ινώδεις πλάκες στο μέτωπο.

· πλάκες κολλαγόνου που εμφανίζονται στην οπίσθια οσφυϊκή χώρα.

· μικρές περιονύχιες υπερπλασίες (ονομάζονται ονυχαία ινώματα ή όγκοι του Koenen).

Υπάρχει ποικιλία θεραπειών (συμπεριλαμβανομένου του laser) για το εξάνθημα του προσώπου και πρέπει να αναζητηθεί η συμβουλή ενός δερματολόγου εάν το εξάνθημα προκαλεί ενοχλήσεις στον ασθενή.

Καθυστερημένη ανάπτυξη – διαταραχές συμπεριφοράς

Πολλοί πάσχοντες με ΟΣ αναπτύσσονται φυσιολογικά, αλλά ορισμένα παιδιά αρχίζουν να εμφανίζουν καθυστερημένη ανάπτυξη όταν αρχίζουν οι επιληπτικές κρίσεις τους και καθώς μεγαλώνουν, δεν συμβαδίζουν με τα άλλα παιδιά της ηλικίας τους σε ορισμένους τομείς ανάπτυξης.

Ο λόγος και η επικοινωνία είναι συγκεκριμένοι τομείς όπου μπορεί να χρειαστεί βοήθεια όσο το δυνατόν νωρίτερα.

Ένα μεγάλο ποσοστό των ασθενών με ΟΣ έχουν φυσιολογικό δείκτη ευφυΐας, σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να συνυπάρχουν μαθησιακές δυσκολίες, διάσπαση προσοχής, υπερκινητικότητα, διαταραχές ύπνου κλπ.

Επίσης ένα μεγάλο ποσοστό των πασχόντων με ΟΣ παρουσιάζει ελαφρά έως βαριά νοητική καθυστέρηση, αυτιστικές διαταραχές και αναπτυξιακές δυσκολίες. Στους ενήλικες πάσχοντες εκτός των άλλων συνήθως εμφανίζονται άγχος, καταθλιπτικές διαταραχές κα.

Πώς αντιμετωπίζεται η Οζώδης σκλήρυνση;

Δυστυχώς, μέχρι στιγμής δεν υπάρχει οριστική θεραπεία για την ΟΣ αλλά υπάρχει θεραπεία για έναν αριθμό συμπτωμάτων της και οι ασθενείς πρέπει να παρακολουθούνται τακτικά ώστε τα συμπτώματα να γίνονται εγκαίρως αντιληπτά και να αντιμετωπίζονται κατάλληλα.

Τα τελευταία χρόνια έχουν αυξηθεί σημαντικά οι γνώσεις  μας για τη νόσο καθώς έχουν αναγνωρισθεί τα 2 γονίδια που την προκαλούν αλλά και οι πρωτεΐνες που τα γονίδια κωδικοποιούν. Τελευταία μάλιστα αρχίζει να είναι δυνατός προγενετικός έλεγχος σε οικογένειες που έχουν αυξημένο κίνδυνο να εμφανίσουν το πρόβλημα τα παιδιά τους. Καθώς μέχρι σήμερα δεν υπάρχει ριζική θεραπεία της νόσου, η αντιμετώπιση των ασθενών περιλαμβάνει την έγκαιρη διάγνωση και την θεραπευτική αντιμετώπιση των διαφόρων εκδηλώσεων και επιπλοκών. Οι νεότερες διαγνωστικές και θεραπευτικές δυνατότητες έχουν βοηθήσει σημαντικά  στην επιτυχέστερη αντιμετώπιση των ασθενών. Είναι αναμενόμενο γεγονός όμως ότι, το κληρονομικό υπόστρωμα της οζώδους σκλήρυνσης, οι πολλαπλές εκδηλώσεις από διαφορετικά όργανα και η χρονιότητα της πάθησης, προκαλούν  μεγάλη φόρτιση στους ασθενείς και τις οικογένειές τους.

Θεραπεία

Καθώς μέχρι σήμερα δεν υπάρχει ριζική θεραπεία της νόσου είναι πολύ σημαντική η πρόληψη, η έγκαιρη διάγνωση και η θεραπευτική αντιμετώπιση των επιπλοκών. Το μέλλον είναι αισιόδοξο με την εξέλιξη της Γενετικής επιστήμης η οποία θα βοηθήσει ιδιαίτερα στην έρευνα για νέα φάρμακα (μερικά ήδη δοκιμάζονται στα εργαστήρια ή βρίσκονται σε κλινικές δοκιμές) για την οριστική αντιμετώπιση της πολυσυστηματικής αυτής νόσου. 

Τον Φεβρουάριο του 2017 ανακοινώθηκε από τη Novartis ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε το everolimus με τη μορφή διασπειρόμενων δισκίων ως επικουρική θεραπεία για ασθενείς ηλικίας 2 ετών και άνω, των οποίων η ανθεκτική στη θεραπεία εστιακή επιληψία, με ή χωρίς δευτεροπαθή γενίκευση, συνδέεται με το σύνδρομο οζώδους σκλήρυνσης (ΣΟΣ). Το everolimus είναι πλέον η πρώτη εγκεκριμένη φαρμακευτική αγωγή στο σύνολο των 28 κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), μαζί με την Ισλανδία και τη Νορβηγία, για την αντιμετώπιση της ανθεκτικής στη θεραπεία εστιακής επιληψίας που συνδέεται με το ΣΟΣ.

Δείτε περισσότερα εδώ: LINK

Σχετικοί ιστότοποι

ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΟΖΩΔΟΥΣ ΣΚΛΗΡΥΝΣΕΩΣ

Πανελλήνια Ένωση Σπανίων Παθήσεων

Διαβάστε επίσης

Ποιες είναι οι σπάνιες παθήσεις; Ένας στους δέκα Έλληνες πάσχουν από μία σπάνια ασθένεια. (video)

Νέα έγκριση φαρμάκου για ασθενείς με σύνδρομο οζώδους σκλήρυνσης που παρουσιάζουν επιληπτικές κρίσεις

Αλέξανδρου Γιατζίδη
Dr.
PhD
https://scholar.google.gr/citations?hl=el&user=x0_XklQAAAAJ

Την ηπατομεγαλία δηλαδή την αύξηση του μεγέθους του συκωτιού ποιες παθήσεις την προκαλούν;

του Κωνσταντίνου Λούβρου, M.D., medlabnews.gr iatrikanea

Η αύξηση του μεγέθους του συκωτιού (ηπατομεγαλία) αποτελεί μέρος πολλών παθολογικών καταστάσεων στον άνθρωπο. Το ήπαρ είναι συνήθως περίπου 7,5 εκατοστά σε γυναίκες και 10,5 εκατοστά σε άνδρες.

Μπορεί να είναι 3 εκατοστά μεγαλύτερο ή μικρότερο και ακόμη είναι φυσιολογική. Το μέγεθος και το βάρος του ήπατος αυξάνει με την ηλικία  και το σωματικό βάρος. Το φύλο και το σχήμα του σώματος επηρεάζουν επίσης το μέγεθος του ήπατος. Κανονικά το κατώτερο άκρο του ήπατος φτάνει ως το κάτω μέρος του θώρακα στα δεξιά, κάτω από την τελευταία πλευρά. Εάν επεκτείνεται πιο κάτω και ψηλαφείται από το γιατρό στην εξέταση τότε υπάρχει ηπατομεγαλία.

Σε άτομα με πολύ λεπτούς και χαλαρούς μύες ή ραχίτιδα το ήπαρ μπορεί να είναι ψηλαφητό χωρίς να είναι διογκωμένο.

Είναι σημαντικό σε κάθε περίπτωση ηπατομεγαλίας να αναγνωρίζεται η αιτία που την προκαλεί διότι από αυτήν εξαρτάται η θεραπεία που χρειάζεται.

Το συκώτι μπορεί να αυξηθεί σε μέγεθος χωρίς να προκαλεί συμπτώματα. Το αίσθημα πληρότητας της κοιλιάς όπως και ο πόνος μπορεί να υπάρχουν σε ασθενείς με μεγάλη ηπατομεγαλία.

Σε πολλές περιπτώσεις η ηπατομεγαλία δεν επηρεάζει τη λειτουργία του ήπατος. Ωστόσο εάν αυτή επηρεαστεί είναι δυνατόν να εκδηλωθούν:
▪ ίκτερος (κίτρινο χρώμα του δέρματος και του άσπρου των ματιών), 
▪ φαγούρα, 
▪ ασκίτης, 
▪ οιδήματα, 
▪ αιμορραγικά και νευρολογικά προβλήματα

Ασκίτης παρατηρείται σε πυλαία υπέρταση, καρκινωματώδη διασπορά, απόφραξη ηπατικών φλεβών. Εξανθήματα συνοδεύουν διάφορα λοιμώδη εξανθηματικά νοσήματα (ιλαρά), ενώ οι αραχνοειδείς τηλαγγειεκτασίες και η ερυθρότητα του θέναρος και οπισθεναρος των παλαμών στις χρόνιες ηπατοπάθειες.

Ηπατομεγαλία με ίκτερο υποδηλώνει αιμολυτική αναιμία, τοξική η λοιμώδη ηπατίτιδα απόφραξη του χοληδόχου πόρου που μπορεί να οφείλεται σε λιθίαση, καρκίνο του παγκρέατος   η του φύματος του Vater η ακόμη και σε χολική κίρρωση 

Ηπατομεγαλία με πυρετό  υποδηλώνει ιογενής ηπατίτιδα, η λοιμώδης μονοπυρήνωση, η ανιούσα   χολαγγειίτιδα, καθώς και άλλες μολυσματικές ασθένειες.                             

Ηπατομεγαλία και σπληνομεγαλία  υποδηλώνει αλκοολική κίρρωση, αμυλοείδωση, δικτυοενδοθηλίωση, διάφορες αιμολυτικές αναιμίες, χολική κίρρωση και μυελοειδή μεταπλασία. Θα πρέπει επίσης να  σκεφτεί κανείς διάφορες παρασιτικές ασθένειες.

Η παρουσία   ηπατομεγαλίας με ίκτερο και διευρυμένης χοληδόχου κύστεως είναι χαρακτηριστικό εύρημα της απόφραξης του χοληδόχου πόρου από  καρκινώμα  του παγκρέατος, των χοληφόρων, ή της ληκύθου του Vater. 

Ο κλινικός ιατρός θα πρέπει να προσέξει, ότι ο ύδρωπας της χοληδόχου κύστης με λιθίαση στον κοινό χοληδόχο πόρο μπορεί να μιμηθεί την ίδια κλινική εικόνα.

Η μεγάλη σπληνομεγαλία είναι χαρακτηριστικό γνώρισμα της νόσου του Gaucher, του Κάλα-Αζάρ και της μυελοειδούς μεταπλασίας. Περιστασιακά, άλλες μορφές δικτυοενδοθηλίωσης μπορούν επίσης να συνδέονται με μια μεγάλη σπληνομεγαλία.

Η παρουσία άλλης κοιλιακής μάζας υποδεικνύει μεταστατικό καρκίνωμα.

Η ύπαρξη ηπατομεγαλίας με διόγκωση λεμφαδένων υποδηλώνουν   λοιμώδης μονοπυρήνωση, χρόνια λεμφογενής λευχαιμία, λεϊσμανίαση, σαρκοείδωση, λεμφώματα, ιστοπλάσμωση, τοξοπλάσμωση  

Η ευαισθησία του ήπατος μπορεί να προέρχεται από μια ιογενή ή τοξική ηπατίτιδα, συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια, και ανιούσα χολαγγειίτιδα. Η  ευαισθησία είναι χαρακτηριστικό της πρόσφατης διόγκωσης όπως συμβαίνει στη λοιμώδη   ηπατίτιδα, την οξεία συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια, το ηπατικό απόστημα (αμοιβαδικό και ιδίως μικροβιακό.

Οι παθολογικές καταστάσεις που προκαλούν διόγκωση τόσο του ήπατος, όσο και του σπληνός (ισότιμη ή με υπεροχή του ενός οργάνου) είναι αρκετές. 

Οι σημαντικότερες είναι:

▪ οι χρόνιες αιμολυτικές αναιμίες.  
▪ Χρόνιες λοιμώξεις (ελονοσία, σχιστοσωμίαση, αμυλοείδωση).
▪ Ιογενείς μολύνσεις: Λοιμώδης μονοπυρήνωση που είναι μόλυνση από τον ιό EBV (Epstein-Barr), μόλυνση από τον ιό CMV ή άλλους ιούς
▪ Κίρρωση ήπατος
▪ Κατάχρηση αλκοόλ
▪ Λιπώδης διήθηση του ήπατος, στεάτωση, παχυσαρκία
▪ Διηθήσεις (Λευχαιμία, λέμφωμα, αμυλοείδωση, αιμοχρωμάτωση)
▪ Ηπατίτιδα Α, ηπατίτιδα Β, ηπατίτιδα C
▪ Καρδιακή ανεπάρκεια
▪ Καρκίνος του ήπατος (ηπατοκυτταρικό καρκίνωμα, ηπατοβλάστωμα, ηπατικό σάρκωμα)
▪ Λευχαιμία, λέμφωμα, νευροβλάστωμα και άλλοι καρκίνοι που κάνουν μεταστάσεις στο συκώτι (καρκίνος παχέος εντέρου)
▪ Αιμοχρωμάτωση συγγενής ή επίκτητος (υπερβολική εναπόθεση σιδήρου στο συκώτι και άλλα όργανα)
▪ Ασθένειες αποθήκευσης γλυκογόνου
▪ Σύνδρομο Rey
▪ Αιμολυτικό-ουραιμικό σύνδρομο 
▪ Σαρκοείδωση
▪ Σκληρωτική χολαγγειίτιδα
▪ Νόσος Gaucher (Γκοσέ)
▪ Κοκκιώματα (Σύφιλη, Τb-c, σαρκοείδωση).
▪ Νοσήματα συνδετικού ιστού (σύνδρομο Felty).
▪ Ερυθηματώδης λύκος, οζώδης πολυαρτηρίτιδα, ρευματοειδής αρθρίτιδα.
▪ Φάρμακα

Ο ασθενής με ηπατομεγαλία πρέπει να δίνει ένα λεπτομερές ιστορικό για να βοηθήσει το γιατρό να βρει την αιτία πρόκλησης της. Μεταξύ άλλων πρέπει να αναφέρει τις συνήθειες του σε σχέση με την κατανάλωση αλκοόλ, τα φάρμακα που παίρνει ή πήρε, το οικογενειακό ιστορικό ανάλογων προβλημάτων, εάν είχε ή όχι πυρετό, αναγούλες, εμέτους, ίκτερο ή πόνο. 

Στην κλινική εξέταση ο γιατρός μπορεί σχετικά εύκολα να ανιχνεύσει την ηπατομεγαλία. Ταυτόχρονα μπορεί να καταλάβει εάν το αυξημένο σε μέγεθος συκώτι είναι μαλακό ή σκληρό, εάν έχει ομαλή ή ανώμαλη επιφάνεια και εάν η ψηλάφηση προκαλεί ή όχι πόνο.

Εκτός από το συκώτι ο γιατρός θα ψάξει να δει εάν υπάρχουν και άλλα παθολογικά σημεία ή συμπτώματα που θα το βοηθήσουν στο να βρει την αιτία πρόκλησης της ηπατομεγαλίας.

Οι συνήθεις εξετάσεις που βοηθούν στη διάγνωση της ηπατομεγαλίας περιλαμβάνουν:

• γενική αίματος,
• την ταχύτητα καθίζησης,
• την ANA ,
• το test Monospot ,
• την ηπατική βιοχημεία (τρανσαμινάσες, γGT, χολερυθρίνη, παράγοντες πήξεως και άλλων πρωτεϊνών που συντίθενται στο συκώτι)
• μια ακτινογραφία θώρακος,
• ένα ΗΚΓ, και
• μια απλή ακτινογραφία  κοιλιάς.

Η εξέταση με υπερήχους του ήπατος, η ακτινογραφία της κοιλιάς, η αξονική τομογραφία ή η μαγνητική τομογραφία προσφέρουν πολύτιμες πληροφορίες για την κατάσταση του ήπατος και των άλλων οργάνων της κοιλιάς που βοηθούν στην ανεύρεση της αιτίας πρόκλησης της ηπατομεγαλίας.

• Εάν  υπάρχει υποψία   ιογενούς ηπατίτιδας , πρέπει να δοθεί ο πλήρης έλεγχος των ορολογικών δεικτών της ηπατίτιδας .

• Εάν υπάρχει υποψία  συμφορητικής καρδιακής ανεπάρκειας , πρέπει να μετρηθεί η κεντρική φλεβική πίεση και  να γίνει έλεγχος της πνευμονικής λειτουργίας 

• Εαν υπάρχει υποψία καρκινώματος πρέπει να γίνει  μια αξονική τομογραφία της κοιλιάς που μάλλον θα αναδείξει όχι μόνο τη πρωτοπαθή εστία αλλά και τυχόν μεταστάσεις.

• Εαν υπάρχει υποψία μεταστατικού νεοπλάσματος και η κίρρωσης μπορεί να γίνει  βιοψία ήπατος, αλλά θα πρέπει να έχετε κατά νου ότι είναι επικίνδυνο να κάνετε μια βιοψία ήπατος εάν  υπάρχει χολική κίρρωση.

• Εάν υπάρχει υποψία χολοκυστίτιδας και χολολιθίασης  είναι αναγκαίο να γίνει ένα υπερηχογράφημα  της χοληδόχου κύστης  ή μια χολοκυστογραφία .

• Εάν υπάρχει υποψία χοληδοχολιθίασης  η απόφραξης του χοληδόχου πόρου από καρκίνο τότε πιθανών να χρειαστεί να γίνει μια διηπατική  χολαγγειογραφία ή μια ERCP(ενδοσκοπική παλίνδρομη χολαγγειοπαγκρεατογραφία)μπορεί να χρειαστεί να γίνουν.

• Σε αποφρακτικό ίκτερο τέλος μπορεί να χρειαστεί να γίνει διερευνητική χειρουργική επέμβαση ώστε να πάρετε μια διάγνωση.

• Σε υποψία  μολυσματικών ασθενειών , θα πρέπει γίνουν τίτλοι αντισωμάτων και δερματικές δοκιμασίες για να απομονωθούν  τα υπεύθυνα αίτια. Για παράδειγμα, ένας τίτλος αντισωμάτων της βρουκέλας  ή η δοκιμή Monospot μπορεί να χρειαστούν να γίνουν. Επίσης είναι πιθανό να γίνουν δερματικές δοκιμασίες για διάφορους μύκητες η για έλεγχο φυματίωσης.

• Οι  διάφορες αιμολυτικές αναιμίες  μπορούν να διαγνωστούν με τη μελέτη μιας κηλίδας   αίματος, με το τεστ δρεπάνωσης, με την απτοσφαιρίνη ορού, και την ηλεκτροφόρηση της αιμοσφαιρίνης.

• Οι δικτυοενδοθηλιώσεις  απαιτούν βιοψία ήπατος.

• Η αιμοχρωμάτωση   επίσης μπορεί να διαγνωστεί με βιοψία ήπατος, αλλά  χρειάζονται να γίνουν  εξετάσεις  σιδήρου   ορού και της σιδηροδεσμευτικής ικανότητας .

• Η νόσος του Wilson  μπορεί να διαγνωστεί με τις εξετάσεις  χαλκού ορού και της σερουλοπλασμίνης.

• Η διάγνωση  της ηπατικής φλεβική θρόμβωση γίνεται με φλεβογραφία

Η αντιμετώπιση της ηπατομεγαλίας εξαρτάται από την αιτία πρόκλησης της.

Διαβάστε επίσης

• Μη αλκοολική λιπώδης διήθηση του ήπατος, που οφείλεται και ποια η σημασία της άσκησης;
• Το συκώτι σας γνωρίζετε αν λειτουργεί φυσιολογικά; Έλεγχος ηπατικής λειτουργίας
• Πόνος στην κοιλιά, αναιμία, κόπωση, πυρετός, νυχτερινή εφίδρωση, φαγούρα είναι συμπτώματα της μυελοΐνωσης. Δεν είναι κληρονομική, μπορεί να συμβεί σε οποιονδήποτε
• Προσοχή. Τι άλλο μπορεί να σημαίνει ένας επίμονος πόνος στην μέση;
• Οι καλοήθεις όγκοι του ήπατος επηρεάζουν κυρίως τις γυναίκες. Πόσο επικίνδυνοι είναι και πώς αντιμετωπίζονται;
• Πώς η διατροφή επηρεάζει τον σχηματισμό των χολολίθων; Ποιες τροφές αυξάνουν τις πιθανότητες εμφάνισης χολολιθίασης και ποιές τις μειώνουν;
• Οι αυξημένες τιμές τρανσαμινασών, στις εξετάσεις αίματος, τι μπορεί να σημαίνει; Τι πρέπει να κάνουμε;

7ο Πανελλήνιο Συνέδριο Νοσημάτων Θώρακος: Η τεχνητή νοημοσύνη στο επίκεντρο

medlabnews.gr iatrikanea

Καινοτόμες εφαρμογές με νέους ορίζοντες και προοπτικές, αλλά και νέες τεχνολογίες θα βρίσκονται στο επίκεντρο του 7ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Νοσημάτων Θώρακος που διοργανώνει η ΕΝΘΕ και θα φιλοξενήσει πάνω από 150 διακεκριμένους ‘Ελληνες και ξένους ομιλητές από τις 16-18 Μαΐου 2024, στο ξενοδοχείο Hyatt Regency, στη Θεσσαλονίκη.

Τα τελευταία χρόνια, η αλματώδης ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης και η εφαρμογή της σε όλες σχεδόν τις επιστήμες, ιδίως στην ιατρική, δημιούργησε επανάσταση στη γνώση σε όλες τις ειδικότητες, κατ’ επέκταση και στην πνευμονολογία.

Η ΕΝΘΕ, στο 7ο Πανελλήνιο Συνέδριο, πρωτοπορεί για ακόμα μια φορά φέρνοντας «το μέλλον στο παρόν». Η τεχνητή νοημοσύνη θα πρωταγωνιστεί σε όλες σχεδόν τις εργασίες του συνεδρίου. Έγκριτοι ιατροί, επιφανείς επιστήμονες και ειδικοί σε θέματα τεχνητής νοημοσύνης από Ελλάδα και εξωτερικό θα μας εισαγάγουν σε νέες έννοιες, νέες τεχνικές, προληπτικές, διαγνωστικές και θεραπευτικές, και φιλοσοφικά διλήμματα που θα προκύψουν στο άμεσο μέλλον από την καθημερινή εμπλοκή της τεχνητής νοημοσύνης στη διαχείριση του ασθενούς.

Ταυτόχρονα, στο 7ο Πανελλήνιο συνέδριο της ΕΝΘΕ θα ενημερωθούμε για τις τρέχουσες εξελίξεις σε όλα τα νοσήματα του αναπνευστικού, όπως τα αποφρακτικά, οι λοιμώξεις, ο καρκίνος του πνεύμονα και οι διάμεσες πνευμονοπάθειες.

Το Συνέδριο επιφυλάσσει πολλές ευχάριστες εκπλήξεις, καλές, όμορφες και απολαυστικές στιγμές!

Συνέντευξη/πρόσκληση Προέδρου ΕΝΘΕ, κ. Ηρακλή Τιτόπουλου Εδώ

Το Συνέδριο θα μεταδοθεί ζωντανά από το Livemedia

Video promo Συνεδρίου

Για περισσότερες πληροφορίες (πρόγραμμα, εγγραφή, ομιλητές κτλ) πατήστε εδώ

Διαβάστε επίσης:

Βρήκε ξανά τη «φωνή» της μετά από εγκεφαλικό, χάρη στην Τεχνητή Νοημοσύνη

Σημαντική ομιλία του Κ. Δασκαλάκη για την τεχνητή νοημοσύνη. Ο έξυπνος αλλά όχι αξιόπιστος φίλος (video η ομιλία)

H συγκινητική ανάρτηση της μητέρας της Ασπασίας που 11 χρόνια πριν πυροβολήθηκε από τον πατέρα της

 medlabnews.gr

Η Σπυριδούλα Φατούρου δεν έχει φύγει από το πλευρό της κόρης της, της Ασπασίας. Έχουν περάσει 11 χρόνια από την ημέρα που ο πρώην σύζυγός της πυροβόλησε την κόρη τους για να την εκδικηθεί για τον χωρισμό τους. Σήμερα, ανήμερα της Γιορτής της Μητέρας, η κ. Φατούρου συγκινεί με την ανάρτησή της για την Ασπασία.

«Μπορεί να μην ακούσω πάλι από το στόμα σου τη λέξη Μαμά…

Μπορεί να μην σε δω,να αστραφτεις από χαρά μέσα στο νυφικό σου…..

Μπορεί να μην κρατήσω στην αγκαλιά μου,το παιδί σου…

Μπορεί να μην κλάψεις στον ώμο μου , γιατί τσακωθηκες με τον άντρα σου…

Μπορεί να μην με πάρεις τηλέφωνο να μου ζητήσεις να έρθω να σε βοηθήσω στις δουλειές του σπιτιού σου….

Μπορεί όλα αυτά,να τα έκλεισα σε ενα κουτί και να το εκρυψα βαθιά μέσα μου σκοτώνοντας εκείνο το κομμάτι του εαυτού μου,μην τυχόν ξυπνήσει ποτέ και ουρλιάξει…...», γράφει η Σπυριδούλα Φατούρου στο Facebook, δημοσιεύοντας μία φωτογραφία στην οποία κρατά το χέρι της κόρης της, Ασπασίας.

«Ένα είναι το σίγουρο, ότι με έκανες μάνα... Τη δική σου μάνα!!!!!! Τη μάνα του πιο ξεχωριστού κ δυνατού ανθρώπου που έχω γνωρίσει... Είναι η μεγαλύτερη τιμή που θα μπορούσα να έχω ή ίσως και να άξιζα... Το να είμαι η μητέρα σου! Σε ευχαριστώ μονάκριβη μου!», προσθέτει η κ. Φατούρου.

Χρόνια Πολλά σε όλες τις μητέρες του κόσμου και ακόμα πιο πολλά στην Ελληνίδα μάνα!

Διαβάστε επίσης

Φέτος στην Γιορτή της Μητέρας, κάντε στη μαμά σας ένα δώρο υγείας! Iδέες για εύκολα και ανέξοδα ή οικονομικά δώρα που θα βελτιώσουν την υγεία των μαμάδων μας!

Η αποκάλυψη του Πέτρου Συρίγου για την περιπέτεια της κόρης του στη θάλασσα. Παραλίγο να χρειαστεί ανάνηψη

 medlabnews.gr

Ο Πέτρος Συρίγος και η σύζυγός του πριν από περίπου ένα χρόνο πραγματοποίησαν τον γάμο τους μαζί με τη βάφτιση της κόρης τους. Το κοριτσάκι σήμερα έχει κλείσει δύο χρόνια ζωής από την ημέρα που ήρθε στον κόσμο και άλλαξε τα πάντα για τον γνωστό σεφ.

Ο ίδιος μάλιστα παραχώρησε συνέντευξη στην εκπομπή Μαμά-δες την Κυριακή 12/5 και αφηγήθηκε μεταξύ άλλων πως είναι σήμερα η ζωή του μετά τη γέννηση της κόρης του. Ο Πέτρος Συρίγος και η σύζυγός του απολαμβάνουν την οικογένειά τους, ωστόσο δεν κρύβουν τις προκλήσεις που φέρνει ένα παιδί.

Ανατριχιαστικός ήταν ο τρόπος με τον οποίο περιέγραψε ο σεφ ένα ατύχημα, που συνέβη το καλοκαίρι στη θάλασσα με την κόρη του, καθώς παραλίγο το παιδί να χρειαστεί ανάνηψη.

Η αποκάλυψη του Πέτρου Συρίγου για την περιπέτεια της κόρης του στη θάλασσα «Η Βαλέρια είναι δύο χρονών και δύο μηνών. Δοκιμαζόμαστε σαν άνθρωποι. Θεωρώ ότι μέχρι τα δύο έτη δεν σου αφήνει χρόνο το παιδί. Γιατί και εσύ το μαθαίνεις το παιδί και αυτό μαθαίνει την καθημερινότητα την καινούργια. Από εδώ και πέρα ευελπιστώ να έχουμε λίγο χρόνο για εμάς.

Κοιμάται εκπληκτικά, κοιμάται τέλεια, ανοίγει το μάτι, τελειώνουν όλα. Εκεί ξεκινάει ένα τελείως διαφορετικό παιδί, έχει πολλή ενέργεια, θέλει να ζήσει τη ζωή της, την κάθε στιγμή. Και όπου χρειάζεται είμαστε από πίσω.

Δεν κάθεσαι ποτέ να φας με το παιδί και όποιος είναι γονιός το ξέρει, αλλά το προσπαθούμε και πιστεύουμε ότι κάποια στιγμή θα το καταφέρουμε να κάτσουμε κανονικά. Θέλουμε αυτό που ζούμε εμείς, να το βλέπει και να το ευχαριστιέται και το παιδί.

Μια φορά ήμασταν μέσα στη θάλασσα και παίζαμε αγκαλιά, κάπως κάτι έγινε, γυρνάει το κεφάλι της και μπαίνει μέσα. Σε δευτερόλεπτα τη σηκώνει, αλλά είχε πιει νερό. Παθαίνω την πλάκα μου και βλέπω ότι το παιδί βήχει τόσο πολύ και παθαίνω λέω δεν μπορώ να κάνω κάτι. Έχω παρακολουθήσει από σεμινάρια τα πάντα.

Παθαίνω πανικό και λέω Πέτρο εσύ πρέπει να σώσεις το παιδί σου. Και εκείνη την ώρα βγαίνω προς τα έξω, το παιδί έβηχε τόσο πολύ και μου είχε μείνει ένα τελευταίο στάδιο ώστε να αρχίζω να της κάνω ανάνηψη. Είχε περάσει χρόνος. Το παιδί συνέρχεται, η μαμά της έκλαιγε. Μου έκανε εντύπωση, ότι δεν ήρθε ούτε ένας να βοηθήσει. Γεμάτη η παραλία, εγώ είχα κάνει χαμό. Έβλεπαν ότι είμαι με ένα παιδάκι, που πνιγόταν, δεν ήρθε ούτε ένας, νευρίασα τόσο πολύ μετά», είπε ο Πέτρος Συρίγος.

Διαβάστε επίσης:

Πνιγμός στη θάλασσα. Πρώτες βοήθειες (video)

Σε πόση ώρα μετά το φαγητό μπορείτε να Κολυμπήσετε;

Πως προστατεύουμε τα βρέφη και τα νήπια σε θάλασσα και πισίνα. Οδηγίες από τον Ιατρικό Σύλλογο Λάρισας

Οδηγίες για τους κολυμβητές. Οι πνιγμοί, η δεύτερη αιτία θανάτων, λόγω ατυχημάτων, στα μικρά παιδιά

Πέθανε ο ομότιμος καθηγητής της ιατρικής αγγειοχειρουργός Παναγιώτης Μπάλας

 medlabnews.gr iatrikanea

γράφει ο Χρήστος Ν. Κλωνάρης, Καθηγητής Αγγειοχειρουργικής, Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ / NKUA Medical School

Με βαθιά θλίψη σας ενημερώνω για την απώλεια του ομότιμου Καθηγητή Ιατρικής ΕΚΠΑ Παναγιώτη Η. Μπάλα και εκφράζω την οδύνη μου για το δυσαναπλήρωτο κενό που αφήνει στην Αγγειοχειρουργική κοινότητα αλλά και την ευρύτερη ιατρική μας οικογένεια. Απόφοιτος και αριστούχος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Αθηνών και εντυπωσιασμένος από την ανάπτυξη της Αγγειοχειρουργικής στις ΗΠΑ, μετεκπαιδεύτηκε σε μεγάλα καρδιοχειρουργικά κέντρα (1959-1963) στο Tufts University Medical School, Boston, και στο Baylor College of Medicine, Houston Texas. Μετά την επιστροφή του εκ των ΗΠΑ, επανήλθε στην Α’ Χειρουργική Κλινική ΕΚΠΑ στο «Λαϊκό» Νοσοκομείο Αθηνών όπου του ανατέθηκαν αρχικά καθήκοντα επιμελητού του εργαστηρίου Πειραματικής Χειρουργικής.

Εντυπωσιασμένος από τις επιτυχείς συγκολλήσεις άκρων από Κινέζους χειρουργούς το 1962, ενημερώθηκε για τις εφαρμοζόμενες μεθόδους και τεχνικές και επέτυχε το 1967 με τους συνεργάτες του, στην Α’ Χειρουργική Κλινική ΕΚΠΑ, την πρώτη στην Ευρώπη επιτυχή συγκόλληση άνω άκρου σε νέα κοπέλα, το άκρο της οποίας λειτουργεί μέχρι και σήμερα ικανοποιητικά. Για τη επέμβαση αυτή τιμήθηκε στη συνεδρία «Spectacular Achieves in Surgery» του American College of Surgery στο Atlantic City των ΗΠΑ. Το 1982 εξελέγη Τακτικός Καθηγητής της Χειρουργικής και το ίδιο έτος του ανατέθηκε η διεύθυνση της Α’ Χειρουργικής Κλινικής ΕΚΠΑ, στο «Λαϊκό» Νοσοκομείο Αθηνών, την οποία είχε υπηρετήσει προηγουμένως επί 25 έτη και τη διεύθυνε λίαν επιτυχώς τα επόμενα 11, έτη στα οποία η Α ́ Χειρουργική Κλινική αποτέλεσε πρωτοποριακό Αγγειοχειρουργικό κλινικό, εκπαιδευτικό και ακαδημαϊκό κέντρο με διεθνή αναγνώριση.

Ο Καθηγητής Παναγιώτης Μπάλας ανέπτυξε πολύπλευρες επιστημονικές και οργανωτικές δραστηριότητες. Το 1982 ίδρυσε την Ελληνική Αγγειοχειρουργική Εταιρεία και οργάνωσε διετή μετεκπαιδευτικά μαθήματα Αγγειολογίας-Αγγειοχειρουργικής, επί σειρά ετών τα οποία παρακολούθησαν και έλαβαν σχετικό δίπλωμα περισσότεροι των 2000 νέων ιατρών από όλη τη χώρα. Επιπλέον ίδρυσε και οργάνωσε σειρά Ελληνικών και διεθνών Επιστημονικών εταιρειών , την Ελληνική Αγγειολογική Εταιρεία, την Ελληνική Φλεβολογική Εταιρεία, την Mediterranean League of Angiology and Vascular Surgery, την International Society of Angiology, την Ινδική Αγγειολογική Εταιρεία, την Michael E. DeBakey International Cardiovascular Society, κλπ.

Οργάνωσε δεκάδες Ελληνικών, Διεθνών και Παγκοσμίων συνεδρίων. Το 1993 κατά τη διάρκεια του ετησίου συνεδρίου της European Society of Vascular Surgery, στο ξενοδοχείο Hilton Αθηνών πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά δορυφορική μετάδοση ενδαγγειακών επεμβάσεων από τον Καρδιαγγειακό Χειρουργό Ε. Diethrich στην Ευρώπη από τις ΗΠΑ.

Ως προσκεκλημένος ομιλητής επισκέφτηκε 30 και πλέον χώρες και των 5 Ηπείρων. Μεταξύ των πολλών διακρίσεων και διπλωμάτων τα οποία του απονεμήθηκαν από διάφορες επιστημονικές Εταιρείες, Πανεπιστήμια και Διεθνείς οργανισμούς αναφέρεται ιδιαιτέρως η ανακήρυξη του ως ̈Honorary Fellow of the American College of Surgery”.

Ο καθηγητής Π. Μπάλας υπήρξε πρωτοπόρος Αγγειοχειρουργός στην Ελλάδα, προσωπικότητα παγκόσμιας εμβέλειας, με σημαντικό ρόλο στην διεθνή ανάπτυξη της ειδικότητας. Διαχρονικό του όραμα και στόχος αποτέλεσε, μέσω των Εταιρειών που ίδρυσε και των Συνεδρίων που οργάνωσε, να φέρει κοντά και να ενώσει τους Αγγειολόγους και Αγγειοχειρουργούς από κάθε μέρος του κόσμου, διαφόρων επιπέδων και διαφορετικών πολιτισμών, στην Ελλάδα και να συμβάλει στο να δημιουργηθεί το Αγγειοχειρουργικό αποτύπωμα της χώρας μας σε διεθνές επίπεδο. Υπήρξε άοκνος πρέσβης της χώρας επιδιώκοντας διεθνείς επιστημονικές συνεργασίες στην Αγγειολογία - Αγγειοχειρουργική, μεταξύ Ανατολής και Δύσης, υπερπηδώντας τις δυσκολίες εκείνης της εποχής και τις εχθρότητες του ψυχρού πολέμου. Στα διεθνή συνέδρια που οργάνωσε στη χώρα μας συμμετείχαν σε στρογγυλές επιστημονικές τράπεζες Ρώσοι, Γάλλοι, Κινέζοι, Αμερικανοί, Ινδοί κλπ. Αγγειοχειρουργοί. Από το πλούσιο φωτογραφικό υλικό του Καθηγητή Π. Μπάλα, επέλεξα αυτή τη φωτογραφία (Κίνα, 1977), που θεωρώ ότι αντιπροσωπεύει λίγο περισσότερο ίσως την προσωπικότητα, τα ιδανικά και την ψυχή του; “WE HAVE FRIENDS ALL OVER THE WORLD”.

Υπήρξε εξαίρετος κλινικός ιατρός και χειρουργός με υποδειγματικό ενδιαφέρον για τους ασθενείς. Εργάστηκε συστηματικά και με μεγάλο ενθουσιασμό για την εκπαίδευση στην Αγγειολογία - Αγγειοχειρουργική των Ελλήνων κυρίως αλλά και συναδέλφων πολλών άλλων χωρών, τίμησε και έδωσε αξία στον τίτλο του καθηγητή και όχι το αντίστροφο. Υπήρξε οραματιστής και άγρυπνος ανιχνευτής κάθε επιστημονικής προόδου, νέων μεθόδων και τεχνικών. Τριάντα και πλέον έτη μετά την αφυπηρέτηση του από το ΕΚΠΑ, ο Καθηγητής Π. Μπάλας συνέχισε με αμείωτο ενδιαφέρον, σκληρή εργασία, τολμηρούς οραματισμούς, αγάπη για τον άρρωστο, ενδιαφέρον για τους συνεργάτες του, το επιστημονικό δημιουργικό του έργο. Στη περίοδο αυτή ίδρυσε από κοινού με τον Dr. Edward E Diethrich την “International Society of Endovascular Surgery”. Δικαίως σήμερα θεωρείται ο πατέρας της Ελληνικής Αγγειολογίας και Αγγειοχειρουργικής. Αποτέλεσε παράδειγμα προς τους νεότερους συναδέλφους να εργαστούν δημιουργικά προς όφελος της Αγγειοχειρουργικής και των αγγειοπαθών στη χώρα μας. Σε εμάς τους τελευταίους μαθητές του, αφήνει παρακαταθήκη την απαράμιλλη εργατικότητα του, τη μοναδική του στοχοπροσήλωση, τη χειρουργική του μεθοδικότητα, την καινοτόμο σκέψη, τον εφηβικό του ενθουσιασμό, την καθημερινή του αισιοδοξία, το μεγάλο οραματισμό του. Σε μένα προσωπικά επιπλέον και όχι αποκλειστικά, τη ζεστή του καθοδήγηση και την πατρική του αγάπη. Αιωνία του η μνήμη.

Χρήστος Ν. Κλωνάρης

Καθηγητής Αγγειοχειρουργικής, Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ / NKUA Medical School