Οι πολλές ώρες μπροστά από μία οθόνη προκαλεί κατάθλιψη στους εφήβους

Διαρκώς επιδεινούμενη φαίνεται να είναι η ψυχική υγεία εφήβων και νεαρών που περνούν πολλές ώρες μπροστά από μία οθόνη laptop ή smartphone. Όσο πιο εξαρτημένος είναι ένας έφηβος τόσο αυξάνονται τα ποσοστά κατάθλιψης ακόμη και αυτοκτονικού ιδεασμού σύμφωνα με διεθνείς έρευνες τις οποίες επιβεβαιώνει μιλώντας στον ραδιοφωνικό σταθμό του Αθηναϊκού-Μακεδονικού Πρακτορείου Ειδήσεων, «Πρακτορείο 104,9 FM», η σχολική ψυχολόγος, απόφοιτος του Τμήματος Ψυχολογίας Α.Π.Θ., Γεωργία Κιζιρίδου.

Οτιδήποτε δημιουργήθηκε και έχει οθόνη υποτίθεται ότι δημιουργήθηκε για να είναι εργαλείο, όπως σχολιάζει η ψυχολόγος. Οτιδήποτε χρησιμοποείται ορθολογικά και υπάρχει στόχος στη χρήση του, δε συνδέεται με αρνητικές επιπτώσεις στην ψυχική υγεία.

«Αν η καθημερινή χρήση έχει τάσεις εξάρτησης, ειδικά από εφήβους και νέα άτομα ( αν αφήσουμε χωρίς οποιαδήποτε οθόνη για κάποιες μέρες ή ακόμη ιαι κάποιες ώρες από έναν έφηβο και ο ίδιος βγάλει επιθετική συμπεριφορά, ή δείχνει να μην μπορεί χωρίς μία τέτοια συσκευή), τότε τα ποσοστά που συνδέονται με την κατάθλιψη είναι πάρα πολύ υψηλά, όπως και με τις τάσεις αυτοκτονίας ή ακόμη και τον αυτοκτονικό ιδεασμό» επισημαίνει η κ. Κιζιρίδου.

«Πάνω από ένα ποσοστό 50% των παιδιών , άνω των 12 ετών, έχουν smartphone», αναφέρει η ψυχολόγος, τονίζοντας ότι η πολύωρη ενασχόληση στο διαδίκτυο και τα social media προκαλεί στεναχώρια και δυστυχία στους εφήβους.

«Βρήκαν ότι έφηβοι που περνούσαν πέντε ώρες μπροστα σε μία οθόνη είχαν 71% περισσότερο αυξημένο συντελεστή ρίσκου όσον αφορά τη σκέψη αυτοκτονίας, σε σύγκριση με αυτούς που ξόδευαν μία ώρα και λιγότερο. Οι παράγοντες ανέβηκαν μεταά από δύο ώρες on line την ημέρα. Επίσης διαπίστωσαν ότι όσο περισσότερη ώρα περνούσαν στα social media τόσο οδηγούνταν σε στεναχώρια και δυστυχία».

Όπως επισημαίνει η σχολική ψυχολόγος δεν είναι καθόλου τυχαίο το γεγονός ότι υπάρχουν πλέον εξεικευμένες κλινικές εφήβων που έχουν ως στόχο την απεξάρτηση από κινητά, video games και τη νέα τεχνολογία. «Όποιος ζει στην εικονική πραγματικότητα και δεν έχει επαφή με την πραγματική ζωή χωρίς αληθινές κοινωνικές επαφές μόνο με διαδυκτιακούς φίλους είναι λογικό να έχει συμπτώματα κατάθλιψης αφού ζει σε έναν δικό του κόσμο, μη πραγματικό», σημειώνει η κ. Κιζιρίδου.

Οι έφηβοι, αναφέρει η ψυχολόγος, αναζητούν την ταυτότητά τους, είναι έτσι πιο επιρρεπείς. Για να ανήκουν κάπου μπορεί να κάνουν βλαπτικές επιλογές. «Ουσιαστικά το διαδίκτυο και τα social media είναι η παλιά γειτονιά, απλά τώρα οι κίνδυνοι είναι αυξημένοι καθώς κάποιος μπορεί να παρουσιάσει τον εαυτό του πίσω από ένα πληκτρολόγιο, όπως αυτός θέλει, με μία εντελώς ψεύτικη ταυτότητα. Όταν ο έφηβος ανακαλύψει ότι εξαπατήθηκε από τέτοιο πρόσωπο ή ομάδα είναι φυσικό να στεναχωρηθεί ή να έχει συμπτώματα κατάθλιψης», τονίζει.

Όμως τι θα μπορούσαμε να κάνουμε προκειμένου να πείσουμε έναν έφηβο να μην περνά πολλές ώρες μπροστα από κάποια οθόνη; Η κ. Κιζιρίδου επισημαίνει την ανάγκη συνεργασίας και κατανόησης από τους ενήλικες και την αποφυγή του κηρύγματος που δεν βοηθά σε αυτή την ηλικία.

«Η Αμερικανική Παιδιατρική Εταιρεία συνιστά το πολύ μιάμισι ώρα μπροστά σε οποιαδήποτε οθόνη. Ο ρόλος του γονιού είναι πολύ σημαντικός. Πρέπει να αποφύγει να κάνει κήρυγμα. Θα πρέπει να δίνει όμως το παράδειγμα, δεν μπορεί να ζητά από το παιδί του κάτι τέτοιο και ο ίδιος να ξοδευει πολύ χρόνο στον υπολογιστή ή στο κινητό. Ο έφηβος παρατηρεί και αντιγράφει συμπεριφορές» , σχολιάζει.

«Σε καμία περίπτωση πάντως δεν πρέπει να δαιμονοποιηθούν οι συσκευές αυτές και το διαδίκτυο καθώς είναι εργαλεία. Να βρίσκουν οι γονείς τη χρυσή τομή, να προτείνουν δηλαδή την ορθολογική χρήση της τεχνολογίας και την κατανομή των ωρών σε ψυχαγωγία, εργασίες για το σχολείο και πληροφόρηση», καταλήγει η σχολική ψυχολόγος.

Συνέντευξη στον Σ. Κυριακίδη

Επιμέλεια Ε. Μπιμπίκου

ΑΠΕ