Ποια είναι τα συμπτώματα του γυναικολογικού καρκίνου; Παράγοντες κινδύνου;

του Γιώργου Μονεμβασίτη, M.D.*, medlabnews.gr iatrikanea

Η 20ή Σεπτεμβρίου έχει καθιερωθεί από το 2019 ως Παγκόσμια Ημέρα Γυναικολογικής Ογκολογίας (World Gynecologic Oncology Day) με πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Γυναικολογικής Ογκολογίας (ESGO) και του Ευρωπαϊκού Δικτύου Ομάδων Προστασίας του Γυναικολογικού Καρκίνου (ENGAGe).

Τι είναι οι γυναικολογικοί καρκίνοι;

Οι γυναικολογικοί καρκίνοι είναι καρκίνοι του γυναικείου αναπαραγωγικού συστήματος και εμφανίζονται όταν αναπτύσσονται ανώμαλα κύτταρα ανεξέλεγκτα.

Ποιοι είναι οι διάφοροι τύποι γυναικολογικού καρκίνου;

Οι γυναικολογικοί καρκίνοι παίρνουν το όνομά τους με βάση το όργανο ή το μέρος του σώματος όπου πρωτοπαρουσιάζονται, συμπεριλαμβανομένων των ωοθηκών, της μήτρας, του τραχήλου, της κολπικής κοιλότητας και του αιδοίου.

• Καρκίνος των ωοθηκών — ξεκινά σε μία ή και στις δύο ωοθήκες, οι οποίες είναι ένα ζεύγος συμπαγών οργάνων ωοειδούς σχήματος που παράγουν ορμόνες και αβγά (ωάρια). Είναι ο περισσότερο θανατηφόρος γυναικολογικός καρκίνος και η μέση ηλικία εμφάνισής του είναι το 65ο έτος. Μελέτες έχουν δείξει μια κληρονομική επιβάρυνση για την ανάπτυξη του καρκίνου των ωοθηκών και μια συσχέτιση με τον καρκίνο του μαστού. Μπορεί να προκαλέσει πολλών ειδών πρώιμα συμπτώματα όπως γαστρεντερικές διαταραχές, πυελικό πόνο, ανορεξία, ασκίτη και οιδήματα στα κάτω άκρα. Λόγω των άτυπων συμπτωμάτων του, συνήθως η διάγνωση γίνεται σε προχωρημένο στάδιο πράγμα που επηρεάζει δυσμενώς την επιβίωση. Δυστυχώς δεν υπάρχουν απόλυτα ειδικές εξετάσεις για την έγκαιρη διάγνωση του τύπου αυτού του καρκίνου. Σημαντική βοήθεια προσφέρουν το ενδοκολπικό υπερηχογράφημα – πρέπει να περιλαμβάνεται στον ετήσιο γυναικολογικό έλεγχο – οι καρκινικοί δείκτες αίματος και τέλος η αξονική και μαγνητική τομογραφία. Η θεραπεία είναι βασικά η χειρουργική αφαίρεση των έσω γεννητικών οργάνων και όσο το δυνατό μεγαλύτερου όγκου της νόσου και στη συνέχεια η συμπληρωματική χημειοθεραπεία.

• Καρκίνος της μήτρας

Ξεκινά στο κύριο σώμα της μήτρας, ενός κοίλου οργάνου που έχει περίπου το μέγεθος και το σχήμα ανάποδου αχλαδιού. Η μήτρα είναι ο χώρος όπου μεγαλώνει το μωρό όταν μείνει έγκυος μια γυναίκα. Αποτελεί τη συχνότερη κακοήθεια του γυναικείου γεννητικού συστήματος. Προσβάλει κυρίως μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες και αυξάνει με την πρόοδο της ηλικίας. Καταστάσεις που χαρακτηρίζονται απο αυξημένα επίπεδα οιστρογόνων όπως η παχυσαρκία, η θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης και η έλλειψη τακτικής ωορρηξίας προδιαθέτουν στην εμφάνιση της νόσου, η οποία συνήθως εκδηλώνεται συνήθως ως κολπική αιμορραγία περί ή μετά την εμμηνόπαυση. Στις προεμμηνοπαυσιακές γυναίκες εμφανίζονται συνήθως διαταραχές κύκλου του τύπου της μηνορραγίας. Το ενδοκολπικό υπερηχογράφημα βοηθά σημαντικά στη πρώιμη διάγνωση του καρκίνου του ενδομητρίου, καθώς επίσης και η υστεροσκόπηση που προσφέρει μια ακριβέστατη απεικόνιση της ενδομητρικής κοιλότητας. Η θεραπεία είναι κατα κύριο λόγο χειρουργική (ολική υστερεκτομή με τα εξαρτήματα) και δευτερευόντως ακτινοθεραπεία.

• Καρκίνος του τραχήλου - 

Ξεκινά στον τράχηλο που είναι το κατώτερο τμήμα της μήτρας και έχει κυλινδρικό σχήμα. Το ανώτερο χείλος του είναι συνδεδεμένο στη μήτρα ενώ το κατώτερο στην κολπική κοιλότητα. Είναι ο δεύτερος σε θνητότητα καρκίνος που αφορά τις γυναίκες, μετά τον καρκίνο του μαστού. Η ευρεία χρήση του τεστ Παπ μείωσε πολύ τη συχνότητα εμφάνισης της νόσου. Έχει αποδειχθεί οτι πρώιμη έναρξη σεξουαλικών επαφών, πολλαπλοί ερωτικοί σύντροφοι και κάπνισμα αυξάνουν τις πιθανότητες νόσησης. Η προσβολή από τους υψηλού κινδύνου τύπους του ιού των ανθρωπίνων κονδυλωμάτων συνδέεται παθογενετικά με τον καρκίνο του τραχήλου. Λόγω του γεγονότος αυτού καθώς και του οτι η νόσος στα αρχικά στάδια είναι ασυμπτωματική, είναι πολύ σημαντικός ο ετήσιος γυναικολογικός έλεγχος και η λήψη του τεστ Παπ. Η θεραπεία είναι ανάλογη του σταδίου και στα αρχόμενα στάδια είναι χειρουργική (ριζική υστερεκτομή), ενώ στα προχωρημένα είναι συνδυασμός ακτινοθεραπείας και χημειοθεραπείας.

• Καρκίνος του κόλπου

Ξεκινά στον κόλπο (λέγεται και κολπική κοιλότητα), ένα μυϊκό σωληνοειδές κανάλι που εκτείνεται από τον τράχηλο ως το εξωτερικό τμήμα των γυναικείων σεξουαλικών οργάνων (αιδοίο).

• Καρκίνος του αιδοίου

Ξεκινά στο αιδοίο που είναι το εξωτερικό τμήμα του γυναικείου αναπαραγωγικού συστήματος. Περιλαμβάνει το στόμιο της κολπικής κοιλότητας, τα εσωτερικά και τα εξωτερικά χείλη (λέγονται και μικρά και μεγάλα χείλη του αιδοίου), την κλειτορίδα και το εφήβαιο (έναν μαλακό, λιπώδη λοφίσκο ιστού που βρίσκεται επάνω από τα χείλη). Αποτελεί το 5% του κακοηθειών του γυναικείου γεννητικού συστήματος. Εμφανίζεται συνήθως σε γυναίκες 65-75 ετών. Συνήθως πρόκειται για καρκίνο από επιθήλιο που συνδέεται με τον ιό HPV. Το συνηθέστερο των συμπτωμάτων που προηγούνται είναι ο χρόνιος κνησμός ή το αίσθημα καψίματος στα έξω γεννητικά όργανα. Μπορεί ακόμη να ψηλαφάται μια διόγκωση ή μια μάζα. Η θεραπεία του είναι ανάλογη του σταδίου και κυρίως χειρουργική και εξατομικεύεται ανάλογα την έκταση της νόσου, την ηλικία της γυναίκας και τη σεξουαλική της ζωή.

Στους υπόλοιπους τύπους γυναικολογικών καρκίνων περιλαμβάνονται ο καρκίνος των φαλλόπειων σαλπίγγων και ο καρκίνος του πλακούντα (καρκίνος που σχετίζεται με την εγκυμοσύνη).

Ποια είναι τα συμπτώματα του γυναικολογικού καρκίνου;

Τα συμπτώματα του γυναικολογικού καρκίνου εξαρτώνται από το σημείο όπου βρίσκεται ο όγκος, από το μέγεθός του και από το πόσο γρήγορα αναπτύσσεται. Στα συμπτώματα που μπορεί να οφείλονται σε γυναικολογικούς καρκίνους περιλαμβάνονται τα εξής:

• μη φυσιολογική ή επίμονη κολπική αιμορραγία, π.χ. αιμορραγία μετά την εμμηνόπαυση ή αιμορραγία που δεν εμπίπτει στην εμμηνόρροια, αιμορραγία μετά τη σεξουαλική επαφή
• ασυνήθιστες κολπικές εκκρίσεις
• πόνος, πίεση ή δυσφορία στην κοιλιά πρησμένη κοιλιά
• αλλαγή στις συνήθειες του εντέρου ή της ουροδόχου κύστης
• πόνος στη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής
• φαγούρα, κάψιμο ή οδυνηρότητα
• εξογκώματα, έλκη ή νεοπλασίες σαν κονδυλώματα

Τα συμπτώματα αυτά ενδέχεται να οφείλονται σε αρκετές παθήσεις. Αν προκύψουν κάποια από τα εν λόγω συμπτώματα, έχει σημασία να αποταθείτε σε γιατρό.

Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου για τους γυναικολογικούς καρκίνους;

Παράγοντας κινδύνου είναι κάθε παράγοντας που συσχετίζεται με αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης κάποιας συγκεκριμένης πάθησης, π.χ. γυναικολογικού καρκίνου. Υπάρχουν διάφοροι τύποι παραγόντων κινδύνου, ορισμένοι εκ των οποίων μπορούν να τροποποιηθούν ενώ άλλοι όχι.

Πρέπει να σημειώσουμε ότι η ύπαρξη ενός ή περισσότερων παραγόντων κινδύνου δεν σημαίνει ότι μια γυναίκα θα προσβληθεί από κάποιο γυναικολογικό καρκίνο. Πολλές γυναίκες έχουν τουλάχιστον έναν παράγοντα κινδύνου αλλά δεν θα προσβληθούν ποτέ από κάποιο γυναικολογικό καρκίνο, ενώ άλλες που ήδη πάσχουν από κάποιο γυναικολογικό καρκίνο μπορεί να μην έχουν γνωστούς παράγοντες κινδύνου. Ακόμη και αν μια γυναίκα που πάσχει από κάποιο γυναικολογικό καρκίνο έχει έναν παράγοντα κινδύνου, συνήθως είναι δύσκολο να μάθουμε κατά πόσο ο παράγοντας αυτός συντέλεσε στην εμφάνιση της ασθένειας.

Αν και οι αιτίες πολλών γυναικολογικών καρκίνων δεν είναι πλήρως κατανοητές, υπάρχουν ορισμένοι παράγοντες που είναι συσχετισμένοι με τον κίνδυνο ανάπτυξης ενός ή περισσότερων τύπων γυναικολογικού καρκίνου. Στους εν λόγω παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνονται οι εξής:

• προχωρημένη ηλικία
• ισχυρό οικογενειακό ιστορικό
• διαπιστωμένες μεταλλάξεις γονιδίων
• αναπαραγωγικό ιστορικό, π.χ. τεκνοποίηση
• έκθεση σε ορμόνες – παραγόμενες από το σώμα ή ληφθείσες ως φαρμακευτική αγωγή
• έκθεση σε διαιθυλστιλβοιστρόλη (DES) στη μήτρα
• ιογενής λοίμωξη όπως από τον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV)
• παράγοντες τρόπου ζωής, π.χ. κάπνισμα, και όσοι οδηγούν σε υπερβολικό σωματικό βάρος.

Πώς γίνεται η διάγνωση των γυναικολογικών καρκίνων;

Για τη διάγνωση ενός γυναικολογικού καρκίνου ενδέχεται να απαιτούνται αρκετές εξετάσεις, στις οποίες περιλαμβάνονται οι εξής:

• φυσική (κλινική) εξέταση, με πυελική εξέταση
• τεστ Παπανικολάου
• εξετάσεις αίματος, π.χ του καρκινικού αντιγόνου 125 (CA125)
• απεικονιστικές εξετάσεις – μπορεί να περιλαμβάνουν διακολπικό υπερηχογράφημα (transvaginal ultrasound) ή υπολογιστική τομογραφία (computed tomography (CT)), ενώ επίσης μπορεί να προταθεί μαγνητική τομογραφία (magnetic resonance imaging (MRI)) ή τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων (PET)
• λήψη δείγματος ιστού (βιοψία) για εξέταση στο μικροσκόπιο.

Πηγή

AMERICAN CANCER SOCIETY

CANCER CARE

* Ο Γιώργος Μονεμβασίτης είναι Μαιευτήρας-Γυναικολόγος.

Επ. Καθηγητής Παν/μίου Cornell, H.Π.Α., 
Εξειδικευτής στην Ουρογυναικολογία και Χειρουργική Χαλάρωσης Πυέλου.

Τηλ. 210 8053176 Μαρούσι, τηλ 210 7777787 Δορυλαίου 10-12 Αθήνα

Διαβάστε επίσης

• Ο Καρκίνος του Τραχήλου της μήτρας, τα συμπτώματα, η πρόληψη και ο εμβολιασμός
• Καρκίνος των ωοθηκών. Προκαλεί πόνο - πρήξιμο χαμηλά στην κοιλιά, αίσθημα φουσκώματος, αύξηση βάρους, κούραση - ovarian cancer

• Πόνος στην κοιλιά. Τι μπορεί να σημαίνει;
• Πολυκυστικές Ωοθήκες. Τι είναι; Ποια τα συμπτώματα τους; Πώς αντιμετωπίζονται;
• Τι είναι το φούσκωμα στην κοιλιά; Που οφείλεται ο τυμπανισμός και ποια η κατάλληλη δίαιτα για πρόληψη της πρησμένης κοιλιάς;
• ΠΑΠ ΤΕΣΤ, ΓΙΑ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΤΗΣ ΜΗΤΡΑΣ
• YΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΗΜΑ ΜΑΣΤΟΥ. ΠΟΤΕ ΓΙΝΕΤΑΙ; ΑΝΤΙΚΑΘΙΣΤΑ ΤΗΝ ΜΑΣΤΟΓΡΑΦΙΑ;
• Τι είναι η υστερεκτομή; Χρειάζονται τεστ Παπανικολάου οι γυναίκες που έχουν υποβληθεί σε υστερεκτομή
• Τι είναι τα ινομυώματα; Ποια τα συμπτώματά τους και τι μπορεί να προκαλέσουν στην κύηση και τον τοκετό; Πώς γίνεται η διάγνωση και πώς γίνεται η αντιμετώπισή τους με φαρμακευτικούς και χειρουργικούς τρόπους;

Υπερηχογράφημα Μαστού, αντικαθιστά τη μαστογραφία; Κάθε πότε πρέπει να γίνεται;

του Ξενοφώντα Τσούκαλη, M.D., medlabnews.gr iatrikanea

Υπερηχογράφημα Μαστού.

Ο καρκίνος του μαστού είναι ο συχνότερος καρκίνος στις γυναίκες. Ο καρκίνος ξεκινάει όταν κάποια κύτταρα του μαστού χάνουν τον έλεγχο της ανανέωσής τους και πολλαπλασιάζονται ανεξέλεγκτα.

Το μεγαλύτερο κακό σε αυτή την περίπτωση είναι ότι μετά από κάποιο χρονικό διάστημα, αυτά τα καρκινικά κύτταρα, δεν μένουν μόνο στην περιοχή που πρωτοαναπτύχθηκαν, αλλά μπορούν να μετακινηθούν και σε άλλες περιοχές ή όργανα του ανθρώπινου σώματος. Σύμφωνα με μεγάλες διεθνείς μελέτες, μία στις 9 ή 10 γυναίκες θα εμφανίσει καρκίνο του μαστού στη διάρκεια της ζωής της ή περίπου 6.000 γυναίκες στη χώρα μας θα εμφανίζουν καρκίνο του μαστού, κάθε χρόνο. Ο κίνδυνος να αναπτύξει μια γυναίκα καρκίνο στο μαστό αυξάνει με την ηλικία. Έτσι ενώ μέχρι την ηλικία των 39 ετών ο κίνδυνος είναι μόλις 0,5%, στις ηλικίες 40-59 ετών ο κίνδυνος φτάνει το 4-6% (δηλαδή 1 στις 20-25 γυναίκες θα αναπτύξει καρκίνο μαστού). Από την ηλικία των 60 και άνω, ο κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου στο μαστό φτάνει το 7% -12% (περίπου 1 στις 10 με 15 γυναίκες. Μικρό αλλά υπαρκτό κίνδυνο έχουν και οι άνδρες που, σύμφωνα με διεθνείς μελέτες εμφανίζουν καρκίνο του μαστού σε ποσοστό 1%. Δηλαδή για κάθε 100 γυναίκες με καρκίνο του μαστού, αντιστοιχεί και ένας άνδρας που θα νοσήσει από τον ίδιο λόγο, συνήθως σε ηλικία 50 με 70 ετών.
Από διεθνείς μελέτες υπολογίζεται ότι οι ετήσιοι απεικονιστικοί έλεγχοι έχουν μειώσει τη θνησιμότητα από τον καρκίνο του μαστού κατά 24%. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό στοιχείο, αφού γνωρίζουμε ότι ο καρκίνος του μαστού είναι για τις γυναίκες, ο πρώτος σε συχνότητα καρκίνος και δυστυχώς αποτελεί ακόμα τη δεύτερη αιτία θανάτου από καρκίνο στον κόσμο.

Τι είναι η υπερηχογραφία

Είναι διαγνωστική μέθοδος ακίνδυνη (δεν υπάρχει κανενός είδους ακτινοβολία), μπορεί να επαναλαμβάνεται όσο συχνά χρειάζεται άφοβα. Είναι ανώδυνη, χαμηλού κόστους, γρήγορη, με άμεσα αποτελέσματα. Δεν απαιτεί προετοιμασία και μπορεί να χρησιμοποιηθεί εύκολα σαν μέθοδος πρώτης επιλογής όταν η αυτοψηλάφηση δεν είναι ασφαλής, κυρίως λόγω του μεγέθους των μαστών ή της συνυπάρχουσας ινοκυστικής μαστοπάθειας.
Η εκτέλεσή της, γίνεται από Ιατρό Ακτινολόγο, έμπειρο γνώστη της μεθόδου, οπότε ελαχιστοποιεί τα ψευδώς θετικά ή αρνητικά αποτελέσματα.
H υπερηχομαστογραφία, πιο συγκεκριμένα, είναι ο πλήρης έλεγχος του μαστού με υπερήχους συν, βεβαίως, τη μασχαλιαία χώρα (έλεγχος των λεμφαδένων αυτής).
Εκτός από τους συνήθεις προληπτικούς ελέγχους, ο υπέρηχος χρησιμοποιείται για τη διερεύνηση ψηλαφητικών ευρημάτων καθώς και για τη σήμανση ογκιδίων πριν την χειρουργική τους αφαίρεση. Επίσης το υπερηχογράφημα είναι ιδιαίτερα χρήσιμο στη διερεύνηση μικροαποτιτανώσεων που μπορεί να αποκαλυφθούν από τη μαστογραφία.

Σε όλες τις συμπτωματικές περιπτώσεις άνω των 30 ετών γίνεται συνδυασμός μαστογραφίας και υπερηχομαστογραφίας, ενώ, κάτω των 30 ετών, γίνεται, κατ' αρχήν, υπερηχομαστογραφία και, εφ' όσον δεν καταλήγουμε σε ασφαλές συμπέρασμα, ο έλεγχος συμπληρώνεται με μαστογραφία.

ΠΟΤΕ Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΥΠΕΡΗΧΟΜΑΣΤΟΓΡΑΦΙΑΣ ΕΙΝΑΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ

• Στις μη ψηλαφητές μάζες
• Στους πυκνούς μαστούς (με έντονα τα ινοαδενικά στοιχεία) όπου η ανίχνευση του καρκίνου όταν συνδυάζεται και με μαστογραφία αυξάνεται 17%
• Στον καθορισμό σε πολύ μεγάλο βαθμό της φύσης μίας βλάβης έχοντας δυνατότητα διαφοροδιάγνωσης της απλής κύστης από βλάβες συμπαγούς τύπου

ΥΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΙΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ

Καλοήθους βλάβης
Η βλάβη έχει ομαλό περίγραμμα με σχήμα στρογγυλό ή ωοειδές. Είναι καλά περιγεγραμμένη περιβαλλόμενη από λεπτή υπερηχογενή κάψα. Η βλάβη εντός του μαστού έχει μεγαλύτερο πλάτος από βάθος.
Κακοήθους βλάβης
Είναι ακιδωτού σχήματος ή μικρολοβώδης σε ίση, περίπου, συχνότητα ενώ, με χαμηλότερη συχνότητα, παρουσιάζεται ανωμάλου σχήματος ή με βάθος μεγαλύτερο του πλάτους. Είναι σαφώς συχνότερα υποηχογενής και, μερικές φορές, συνοδεύεται από επασβεστώσεις ή πορεκτασία. (Διάταση των μαστικών πόρων).

ΠΟΤΕ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΤΑΙ Ο ΥΠΕΡΗΧΟΣ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ

• Σε πυκνούς μαστούς
• Όταν ανιχνεύεται ύποπτη μαστογραφικά μάζα μη ψηλαφητή
• Σε ψηλαφητή μάζα και Αναρχία ιστών
• Οταν υπάρχει βεβαρημένο οικογενειακό ιστορικό
• Σε ηλικίες κάτω των 30 ετών (για προληπτικό έλεγχο)
• Επεμβάσεις

Χρήσεις υπερηχομαστογραφίας.

• Για να καθοριστεί εάν ένα εξόγκωμα στο στήθος είναι κύστη (που περιέχει υγρό) ή συμπαγής μάζα. Υγρό αποσύρεται τυπικά από όλες τις κύστες με μία βελόνα και σύριγγα(διαδικασία που ονομάζεται αναρρόφηση). Εάν αφαιρεθεί καθαρό υγρό, και η μάζα εξαφανιστεί πλήρως, τότε δεν χρειάζεται περαιτέρω θεραπεία ή αξιολόγηση.
• Όταν χρειάζεται να γίνει παρακέντηση κάποιας ακτινολογικής ανωμαλίας υπό υπερηχογραφική καθοδήγηση.
• Για να μπορεί να εντοπιστεί με ακρίβεια η τοποθεσία ενός όγκου ο οποίος δεν μπορεί να ψηλαφιστεί για την καθοδήγηση του ιατρού κατά τη διαδικασία της βιοψίας. Ο υπέρηχος χρησιμοποιώντας ηχητικά κύματα που ανακλώνται από τον ιστό του μαστού, χρησιμοποιείται για να επιβεβαιώνει την σωστή τοποθέτηση της βελόνας κατά τη διάρκεια μιας βιοψίας.
• Το υπερηχογράφημα μαστών χρησιμοποιείται επίσης στην σταδιοποίηση των ασθενών με καρκίνο του μαστού, επιτρέποντάς μας να μετρήσομε με ακρίβεια το μέγεθος του όγκου και να εντοπίζομε επιπρόσθετες εστίες σε περιπτώσεις πολυεστιακής εντόπισης της βλάβης.
Διαδοχικές μετρήσεις του όγκου πρίν και μετά από τη χημειοθεραπεία μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να εκτιμήσομε αντικειμενικά την απάντηση του ασθενή στο σχήμα της χημειοθεραπείας.

Ο υπερηχογραφικός έλεγχος ανιχνεύει το 35% των μη ψηλαφητών μαζών.

ΜΑΣΤΟΓΡΑΦΙΚΟΣ συν ΥΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ
ΑΝΙΧΝΕΥΕΙ ΤΟ 95% ΤΩΝ ΜΗ ΨΗΛΑΦΗΤΩΝ ΚΑΡΚΙΝΩΝ

Η μαστογραφική ανίχνευση τού καρκίνου είναι αντιστρόφως ανάλογη της πυκνότητας του μαστού αλλά βελτιώνεται σημαντικά με τη συμβολή της υπερηχογραφίας ακόμη και σε μικρού μεγέθους μάζες.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ:
Για το συνήθη ετήσιο έλεγχο, συνήθως σε ηλικίες κάτω των 30 ετών, χρησιμοποιείται μόνο το υπερηχογράφημα ενώ σε ηλικίες άνω των 30 ετών μπορεί να συμπληρωθεί με άλλες διαγνωστικές μεθόδους και συνήθως με τη μαστογραφία. Ο ετήσιος απεικονιστικός έλεγχος θα πρέπει να αρχίζει ακόμη νωρίτερα, ακόμα και πριν από την ηλικία των 25 ετών, σε γυναίκες με κληρονομικό ιστορικό καρκίνου του μαστού ή των ωοθηκών. Άνω των 35 ετών, η εξέταση εκλογής είναι η μαστογραφία που συνήθως συμπληρώνεται με υπερηχογράφημα αφού η συμβολή της υπερηχογραφίας είναι σημαντική στους ‘πυκνούς’ μαστούς με έντονα ινοαδενικά στοιχεία. Ο συνδυασμός των δύο μεθόδων αυξάνει την πιθανότητα για την ανίχνευση του καρκίνου του μαστού κατά 17%, αφού σε μια ‘ύποπτη’ από τη μαστογραφία βλάβη, το υπερηχογράφημα διακρίνει εύκολα, αν πρόκειται για μια απλή κύστη ή ένα συμπαγές μόρφωμα που χρειάζεται περαιτέρω έλεγχο. Η οδηγούμενη από υπέρηχο βιοψία (FNA) αυτών των βλαβών επιτρέπει την ιστολογική τους διερεύνηση και φυσικά σώζει ζωές. Ακόμα σημαντικότερη είναι η δυνατότητα της ανίχνευσης με τον υπέρηχο, πολύ μικρών, μη ψηλαφητών όγκων στον αδενικό ιστό του μαστού.

Πηγές: Ξενοφών Τσούκαλης, Κώστας Λούβρος
Tμήμα Υπερηχοτομογραφίας ΜΕDLAB IATΡΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ

Διαβάστε επίσης

Ποια η σημασία του υπερηχογραφήματος μαστού (στήθους) στην πρόληψη του καρκίνου και άλλων παθήσεων; Αντικαθιστά την μαστογραφία;

Ξενοφώντα Τσούκαλη
Dr.
PhD

Καταδικάστηκε γιατρός γυναικολόγος να καταβάλει 2,5 εκατομμύρια για εγκεφαλική παράλυση που προκάλεσε σε νεογέννητο

 medlabnews.gr iatrikanea

Δικαστήριο της Λευκωσίας εξέδωσε απόφαση για ιατρική αμέλεια εναντίον γυναικολόγου από την Κύπρο, ο οποίος με τις πράξεις του και τις παραλείψεις του προκάλεσε εγκεφαλική παράλυση σε ένα νεογέννητο κοριτσάκι. Ο γιατρός θα πρέπει να καταβάλει 2.5 εκατομμύρια ως αποζημιώσεις μαζί με τόκους και πλέον δικηγορικά έξοδα.

Σύμφωνα με την απόφαση το κοριτσάκι γεννήθηκε στις 03/06/2011. Σύμφωνα με τους γονείς του παιδιού, ο γιατρός την μέρα της γέννας της χορήγησε ωκυτοκίνη (Syntocinon), και ένα κοκτέιλ φαρμάκων και ακολούθως έγινε τεχνητή ρήξη του θυλακίου. Η μητέρα καθ' όλη τη σχετική διαδικασία ήταν ζαλισμένη και υπνωτισμένη χωρίς να έχει επικοινωνία με το περιβάλλον. Στο δικαστήριο ακούστηκε ότι το παιδί γεννήθηκε μαυρισμένο και δεν έκλεγε. Μέσα ένα με δύο λεπτά έφτασε ο παιδίατρος ο οποίος προχώρησε σε καρδιοαναπνευστική ανάνηψη και χορήγησε αμέσως αντίδοτο, έτσι το βρέφος απέκτησε γρήγορο καρδιακό παλμό και ροδαλό χρώμα.

Ο δικηγόρος Γιάννος Γεωργιάδης, ο οποίος χειρίστηκε την υπόθεση με την Ντόρια Βαρωσιώτου, ανέφερε ότι σύμφωνα με τη μαρτυρία των εμπειρογνωμόνων γιατρών που κλήθηκαν ως μάρτυρες, δεν υπήρχε κανένας λόγος χορήγησης της ωκυτοκίνης στη μητέρα από τη στιγμή που ο τοκετός εξελισσόταν ομαλά και υπήρχε πρόοδος της διαστολής, και ότι, αντίθετα, λόγω των συνεχόμενων δυνατών και επιπρόσθετων συστολών της μήτρας που προκλήθηκαν από την ωκυτοκίνη, η οποία χορηγήθηκε πριν την τεχνητή ρήξη των μεμβρανών, περιορίστηκε σημαντικά η παροχή αίματος προς το κοριτσάκι, με αποτέλεσμα να προκληθεί ενδομήτρια υποξία.

Επίσης, οι συσπάσεις που δημιουργήθηκαν λόγω της χορήγησης ωκυτοκίνης, προκάλεσαν στη μητέρα παραγωγή μεγαλύτερης ποσότητας λακτικού όξεως που διαπέρασε στον πλακούντα και διείσδυσε στον εγκέφαλο του βρέφους, προκαλώντας οίδημα και νέκρωση του εγκεφάλου. Η χορήγηση μάλιστα συνδυαστικά του κοκτέιλ φαρμάκων, ιδιαίτερα δυόμιση ώρες πριν τη γέννα, προκάλεσαν υπνηλία και καταστολή του αναπνευστικού κέντρου στο στέλεχος του εγκεφάλου του βρέφους, με αποτέλεσμα να φτάσει τελικά στην υποοξυγόνωση, κάτι που προκάλεσε εκτεταμένη εγκεφαλική βλάβη στο κοριτσάκι.

Σύμφωνα με τον δικηγόρο που χειρίστηκε την υπόθεση, «το αποδεικτικό στοιχείο από το οποίο θα μπορούσε να αποδειχτεί το ακριβές χρονικό σημείο της υποξίας, δηλαδή το καρδιοτοκογράφημα ουδέποτε παρουσιάστηκε, με τον γυναικολόγο να ισχυρίζεται ότι έχει χαθεί». Η επιτυχής ανάνηψη που έγινε από τον παιδίατρο, είναι η αιτία που σήμερα το κοριτσάκι βρίσκεται εν ζωή, αλλά η μόνιμη εγκεφαλική, νοητική και κινητική αναπηρία σοβαρής μορφής λόγω της ενδομήτριας υποξίας.

Την επόμενη μέρα της γέννας η μητέρα του παιδιού και ο σύζυγός της πήγαν στο Μακάρειο Νοσοκομείο, όπου αντιμετώπισαν την ωμή αλήθεια και, όπως ανέφερε στο Δικαστήριο, «καταστράφηκε η ζωή όλων τους μέσα σε εκείνα τα 15 λεπτά που διήρκεσε η πρώτη τους επίσκεψη στο Μακάρειο Νοσοκομείο».

Η μητέρα υποστήριξε ότι από γνώμες που έλαβε από άλλους γιατρούς, μετά το επίδικο συμβάν, η χορήγηση του κοκτέιλ φαρμάκων που της χορήγησε ο γυναικολόγος κατά τη διάρκεια του τοκετού προκάλεσαν ενδομήτρια υποξία και έπρεπε να γίνει αμέσως καισαρική τομή. Αντί τούτου, ο γιατρός άφησε τον τοκετό να εξελιχθεί φυσιολογικά.

Μετά από νομική συμβουλή από τον δικηγόρο Γιάννο Γεωργιάδη καταχώρησαν αγωγή εναντίον του γιατρού. Ο δικηγόρος εξήγησε ότι σύμφωνα με τον Δρ Λοΐζου, ο οποίος κλήθηκε να δώσει μαρτυρία ως εμπειρογνώμονας «η χρήση Πεθιδίνης και Phenergan είναι η αιτία πρόκλησης των εγκεφαλικών βλαβών που παρουσιάζει το κοριτσάκι. Τα φάρμακα αυτά προκάλεσαν στο κοριτσάκι αναπνευστική καταστολή και οδήγησαν στο να υποστεί υποξική εγκεφαλική βλάβη και υποστήριξε ότι χωρίς τη χορήγηση αυτών των φαρμάκων το κοριτσάκι θα ήταν ένα φυσιολογικό μωρό. Επίσης ανέφερε ότι θα έπρεπε αμέσως να γίνει καισαρική τομή και να γεννηθεί το κοριτσάκι και δεν θα έπρεπε να αναμένει ο γυναικολόγος να ολοκληρωθεί ο φυσιολογικός τοκετός».

Επίσης ο γυναικολόγος, Δρ Σπυρίδων Παπαϊωάννου, ο οποίος εργάζεται στο University Hospital του Birmingham από το 2004, εξήγησε στη μαρτυρία του τι προκάλεσε το πρόβλημα της υποξαιμικής - ισχαιμικής εγκεφαλοπάθειας, της περιγεννητικής υποξίας και ανοξίας και παρέθεσε τις θέσεις του σε σχέση με τις πράξεις και παραλείψεις που οδήγησαν στην κατάσταση του βρέφους. Διαπίστωσε ελλείψεις στον ιατρικό φάκελο της μητέρας σε σχέση με την πορεία της εγκυμοσύνης και του τοκετού του κοριτστίου και στάθηκε ειδικά και έντονα στην απουσία του καρδιοτοκογράφου. Όπως επίσης ανέφερε, δεν υπάρχει κανένα ιατρικό αρχείο παρακολούθησης του τοκετού από πλευράς του γυναικολόγος, ούτε και καμία αιτιολόγηση για τις ενέργειες και παρεμβάσεις στις οποίες προέβη κατά τη διάρκεια της εξέλιξης του τοκετού από την εισαγωγή της μητέρας στην Κλινική. Το «LabourChart» είναι προφανώς ελλιπές και όπως είπε, η απουσία ουσιαστικών στοιχείων από μόνη της αποτελεί παράβαση του καθήκοντος επιμέλειας.

Πάντως, στην απόφαση για τον γυναικολόγο αναφέρεται ότι «ήταν ολοφάνερη η προσπάθειά του να αποποιηθεί των ευθυνών του. Όπως έχει διαφανεί, είναι και ο ίδιος επηρεασμένος από το συμβάν, όμως προσπάθησε, ανεπιτυχώς, να πείσει ότι οι δικές του ενέργειες ήταν οι ορθές και ενδεδειγμένες, ότι ορθά προχώρησε με φυσιολογική γέννα μέχρι το τέλος, ορθά χορήγησε τα φάρμακα που χορήγησε στην Ενάγουσα 2 στις δοσολογίες και τις χρονικές στιγμές που το έπραξε, και ότι ευθύνη για την κατάσταση της μαρτυρίας φέρει ο παιδίατρος ο οποίος λανθασμένα, κατά τη θέση του, δεν διασωλήνωσε τη κοριτσάκι ευθύς μετά τη γέννησή της, θέση η οποία έχει καταρριφθεί από όλους τους εμπειρογνώμονες μάρτυρες.

Επίσης, προσπάθησε να αποποιηθεί των ευθυνών του για τη μη ύπαρξη και/ή την καταστροφή και/ή την απώλεια του καρδιοτοκογραφήματος, χωρίς όμως σε καμία περίπτωση να δώσει πειστική εξήγηση για αυτό. Παρουσίασε επίσης στοιχεία, τα οποία ολοφάνερα είχαν κατασκευαστεί εκ των υστέρων, και αναφέρομαι σχετικά στην κάρτα νοσηλείας της μητέρας και επίσης ανεπιτυχώς προσπάθησε να δικαιολογήσει την πολύ φειδωλή έκθεση που ετοίμασε, αναφέροντας ότι εάν γνώριζε ότι αυτή θα χρησιμοποιείτο σε δικαστική διαδικασία θα την έγραφε διαφορετικά.

Η προσπάθειά του να αποποιηθεί την ευθύνη και να την μεταφέρει αλλού καταφεύγοντας και σε αναφορές γεγονότων που αποδείχτηκαν ανακριβείς και/ή δεν αποδείχθηκαν, όπως για παράδειγμα έντονη συνομιλία μεταξύ του παιδιάτρου και του νοσηλευτή που συνόδευε το ασθενοφόρο, κατέδειξαν ότι όντως σκοπός της μαρτυρίας του δεν ήταν να πει την αλήθεια στο Δικαστήριο, αλλά να απομακρύνει κάθε ίχνος ευθύνης από τα δικά του χέρια».

Επίσης, τονίζεται ότι «το κοριτσάκι είναι και θα παραμείνει ένα άτομο εξαρτώμενο όπου για μίαν ολόκληρη ζωή θα χρειάζεται παροχή βοήθειας ανελλιπώς από ένα ή δύο άτομα 24 ώρες το 24ωρο, 7 ημέρες τη βδομάδα, 365 μέρες τον χρόνο».

Ο δικηγόρος ανέφερε ότι κανένα ποσό δεν είναι αρκετό να αποζημιώσει τον πόνο, την ψυχική οδύνη και ταλαιπωρία των γονιών και του παιδιού αλλά τουλάχιστον νιώθουν μια δικαίωση με το γεγονός ότι το δικαστήριο βρήκε ευθύνη εναντίον του γιατρού και αιτιώδη συνάφεια μεταξύ της αμέλειας και των σοβαρών σωματικών βλαβών που υπέστη η μικρή. Αποτελεί ένα είδος ανακούφισης καθώς επίσης η οικονομική στήριξη συμβάλλει στην αποτελεσματική φροντίδα του παιδιού ενόψει των τεράστιων ποσών που πρέπει να καταβάλλουν οι γονείς».

Η θέση του ΠΙΣ

Σε επικοινωνία του SigmaLive με τον Πρόεδρο της Επιτροπής Δεοντολογίας του Παγκύπριου Ιατρικού Συλλόγου (ΠΙΣ), Δρ Μιχάλη Αναστασιάδη, αναφέρθηκε ότι «δεν έχουμε ακόμα ενώπιον μας την πρωτόδικη απόφαση του δικαστηρίου. Μόλις την εξετάσουμε θα μελετήσουμε το ενδεχόμενο ενεργοποίησης των πειθαρχικών μας διαδικασιών».

Σημείωσε ότι αν και η υπόθεση έγινε το 2011, δεν είχε υποβληθεί κάποια καταγγελία στον ΠΙΣ, ούτε υπήρξε κάποια ενημέρωση από την Αστυνομία, όπως συνηθίζεται τα τελευταία χρόνια. Καταληκτικά, επεσήμανε ότι η κάθε περίπτωση εξετάζεται διαφορετικά και εκεί όπου πρέπει ενεργοποιούνται οι πειθαρχικές διαδικασίες του ΠΙΣ.

Πηγή sigmalive.com

Ενημερωτική ημερίδα για την υγεία της γυναίκας μετά την αναπαραγωγική ηλικία

medlabnews.gr iatrikanea

Η μέση ηλικία εμμηνόπαυσης για τον Ευρωπαϊκό πληθυσμό είναι το 51ο έτος της ηλικίας, το οποίο δεν φαίνεται να μεταβάλλεται διαχρονικά. Αντίθετα το προσδόκιμο επιβίωσης των ανθρώπων αυξάνεται συνεχώς. Οι Ελληνίδες σήμερα αναμένεται να ζήσουν κατά μέσο όρο πάνω από τα 82 έτη. Περίπου το ένα τρίτο της ζωής της η γυναίκα θα το περάσει στην εμμηνόπαυση. Για το λόγο αυτό κάθε γυναίκα πρέπει να γνωρίζει τις αλλαγές που επιφέρει η εμμηνόπαυση στην υγεία της, καθώς και τους τρόπους με τους οποίους μπορεί να προλάβει ή να αντιμετωπίσει τις ενδεχόμενες αρνητικές επιπτώσεις της εμμηνόπαυσης.

Ποια συμπτώματα χαρακτηρίζουν την εμμηνόπαυση;

Προεξάρχοντα συμπτώματα είναι οι εξάψεις, η αϋπνία, η εναλλαγή των συναισθημάτων, με την επικράτηση νευρικότητας, ευερεθιστότητας και καταθλιπτικού συναισθήματος. Η αδυναμία συγκέντρωσης, η δυσκολίες στη μνήμη η έλλειψη ενεργητικότητας, η εύκολη κόπωση και οι πόνοι στις αρθρώσεις είναι συμπτώματα που επίσης εμφανίζονται νωρίς στην πορεία της εμμηνόπαυσης. Σημαντική επίπτωση υπάρχει και στην σεξουαλικότητα της γυναίκας, με τη μείωση της σεξουαλικής επιθυμίας, την εμφάνιση ξηρότητας στον κόλπο και πόνου κατά την σεξουαλική επαφή. Επίσης, συχνό πρόβλημα είναι η αύξηση του βάρους, με συσσώρευση του λίπους στην κοιλιά, η οποία αποτελεί δείκτη αυξημένου κινδύνου καρδιαγγειακών νοσημάτων.

Ποιες είναι οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της εμμηνόπαυσης;

Σε αυτές περιλαμβάνονται η οστεοπόρωση που οδηγεί σε κάταγμα οστού μετά από ελάχιστο τραυματισμό, όπως η πτώση στο έδαφος κατά τη βάδιση, ή ακόμη και χωρίς να υπάρξει τραυματισμός, όπως οι καθιζήσεις σπονδύλων της σπονδυλικής στήλης. Ο κίνδυνος εμφάνισης καρδιαγγειακών και μεταβολικών νοσημάτων, όπως σακχαρώδης διαβήτης, υπέρταση, έμφραγμα του μυοκαρδίου και αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο αυξάνεται σημαντικά κατά την εμμηνόπαυση εξαιτίας της άρσης της προστατευτικής δράσης των οιστρογόνων στα αγγεία.

Τι είναι η πρώιμη εμμηνόπαυση;

Στο 7% των γυναικών η εμμηνόπαυση εμφανίζεται νωρίτερα από τα 45 χρόνια της ηλικίας που θεωρείται το κατώτερο φυσιολογικό όριο. Η κατάσταση αυτή ονομάζεται πρώιμη εμμηνόπαυση. 1-3 στις 100 περίπου γυναίκες εμφανίζουν διακοπή της εμμήνου ρύσεως πριν από τα 40 χρόνια της ηλικίας τους. Το φαινόμενο αυτό χαρακτηρίζεται πρώιμη ωοθηκική ανεπάρκεια και εμφανίζεται πιο συχνά σε γυναίκες με οικογενειακό ιστορικό πρώιμης εμμηνόπαυσης, σε γυναίκες που έχουν υποβληθεί σε γυναικολογικές επεμβάσεις, καθώς και σε γυναίκες που έχουν υποβληθεί σε ακτινοθεραπεία ή χημειοθεραπεία.

Η Ελληνική Εταιρεία Κλιμακτηρίου και Εμμηνόπαυσης σε συνεργασία με το Τμήμα Κλιμακτηρίου και Εμμηνόπαυσης της Β’ Μαιευτικής και Γυναικολογικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών οργανώνει ημερίδα ενημέρωσης του κοινού για την υγεία της γυναίκας μετά την αναπαραγωγική ηλικία, τα συμπτώματα και τα χρόνια νοσήματα που σχετίζονται με την εμμηνόπαυση και τους τρόπους με τους οποίους η γυναίκα μπορεί να φροντίσει την υγεία της και να εξασφαλίσει ποιότητα στο δεύτερο μισό της ζωής της.

Η ημερίδα θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη 12 Δεκεμβρίου 2024, 18:00, στο ξενοδοχείο «Golden Age», Μιχαλακοπούλου 57, Αθήνα 11528. Θα ακολουθήσει δεξίωση, στην οποία θα διανεμηθεί δωρεάν εγχειρίδιο ενημερωτικών δελτίων για την εμμηνόπαυση και τα χρόνια νοσήματα που συνδέονται με αυτή.

Η είσοδος είναι ελεύθερη.

Iνοαδένωμα ο συχνότερος όγκος του μαστού. Υπάρχει κίνδυνος να προκαλέσουν καρκίνο; Πώς γίνεται η διάγνωση;

του Γιώργου Μονεμβασίτη, M.D.*, medlabnews.gr iatrikanea

Το ινοαδένωμα (fibroadenoma) πρόκειται για το συχνότερο καλοήθη όγκο του μαστού. Δεν είναι νεοπλασία. Ανευρίσκεται συνηθέστερα σε νεαρές γυναίκες της αναπαραγωγικής ηλικίας. Μπορεί να είναι ένας όμως όχι σπάνια πολλαπλά ογκίδια, μπορεί να υπάρχουν στον ένα ή και τους δύο μαστούς.

Κατά κανόνα πρόκειται για ογκίδιο σφαιρικό, σχετικά σκληρό, με ομαλή, λεία επιφάνεια, που δε συμφύεται με τους γύρω ιστούς, αλλά μετακινείται εύκολα, χαρακτήρες διαφορετικοί από αυτούς που χαρακτηρίζουν ογκίδια κακοήθους φύσεως.

Ένα ινοαδένωμα αποτελείται από στοιχεία ινώδη, προερχόμενα από ιστό που προορίζεται για την υποστήριξη του μαστικού αδένα και αδενικά, προερχόμενα από υπερπλασία λοβίων αυτού του ίδιου του αδένα.

Πώς γίνεται η διάγνωση στο ινοαδένωμα;

Αποτελεί σύνηθες εμφανές εύρημα στον απλό μαστογραφικό και υπερηχοτομογραφικό έλεγχο.

Εάν το μέγεθός του και το μέγεθος του μαστού το επιτρέπουν, είναι αντιληπτό και στην αυτοεξέταση του μαστού, όπου αναγνωρίζονται οι ανωτέρω χαρακτήρες. Χαρακτηριστικά η γυναίκα φορέας τέτοιου ογκιδίου μπορεί να αναφέρει, πως ψηλαφά κάποιο ογκίδιο, το οποίο ξεγλιστρά από τα δάκτυλά της και μετακινείται, ενώ διογκώνεται, σκληραίνει και ίσως γίνεται επώδυνο κατά τη διάρκεια της εμμήνου ρύσεως.

Η υπερηχοτομογραφική μελέτη στο μεγαλύτερο ποσοστό των περιπτώσεων θα δώσει απάντηση. Γίνονται εύκολα με αυτήν αναγνωρίσιμοι οι χαρακτήρες των καλόηθων αυτών ογκιδίων. Στον υπέρηχο, το ινοαδένωμα εμφανίζεται σαν υπόηχο μόρφωμα με σαφή και ομαλά όρια, και με περιφερική αιμάτωση. Υπάρχουν όμως και δυσκολοδιάγνωστες περιπτώσεις για τις οποίες τελικά θα χρειαστεί μαγνητική τομογραφία ή βιοψία με λεπτή/χοντρή βελόνη.

Ποιο είναι το μέγεθός του ινοαδενώματος;

Συνήθως είναι από 1 μέχρι 5 εκατοστά. Σπανιότερα ανευρίσκονται γιγαντιαία ινοαδενώματα, που φθάνουν και τα 15 εκατοστά. Η φυσική πορεία ενός ινοαδενώματος μπορεί να το οδηγήσει σε υποστροφή (ελάττωση του μεγέθους) όπως συμβαίνει μετά την εμμηνόπαυση ή αντιθέτως να το οδηγήσει σε αύξηση του μεγέθους όπως παρατηρείται συχνά στην εγκυμοσύνη. Στο ένα τρίτο των περιπτώσεων, πάντως, το μέγεθος παραμένει αμετάβλητο.

Ποια είναι η ενδεικνυόμενη θεραπεία του ινοαδενώματος;

Μικρά ινοαδενώματα, που δεν προκαλούν συμπτώματα, δε μεταβάλλονται σε μέγεθος και η βιοψία τους δεν προκαλεί ανησυχία, δε χρειάζονται περαιτέρω θεραπεία, πλην επαναλαμβανόμενων ελέγχων με υπερηχογράφημα.

Οι ενδείξεις για την χειρουργική εκτομή ενός ινοαδενώματος είναι πολύ συγκεκριμένες και έχουν ως εξής:

• Ραγδαία αύξηση του μεγέθους ενός ινοαδενώματος (πάνω από 20% του όγκου) σε σύντομο χρονικό διάστημα (μέχρι 6 μήνες).
• Μέγεθος ινοαδενώματος πάνω από 2 εκατοστά.
• Στοιχεία κυτταρικής ατυπίας σε παρακέντηση δια λεπτής βελόνης (ή άλλης βιοψίας).
• Μεγάλο ινοαδένωμα σε μικρό μαστό που προκαλεί αισθητική παραμόρφωση.

Η αφαίρεση των ινοαδενωμάτων μπορεί να γίνει με τοπική ή γενική αναισθησία. Η γυναίκα δεν χρειάζεται να παραμείνει στο νοσοκομείο περισσότερο από μερικές ώρες, ακόμα και αν χειρουργηθεί με γενική αναισθησία. Η ημερήσια νοσηλεία είναι στην μεγάλη πλειοψηφία των περιπτώσεων η κατάλληλη πρακτική. Τα τελευταία χρόνια έχουν δοκιμαστεί με επιτυχία μέθοδοι με ειδικές συσκευές που είτε εξαχνώνουν ( καίνε), είτε απομακρύνουν κομμάτι – κομμάτι, είτε καταψύχουν και νεκρώνουν τα ινοαδενώματα. Επειδή, αυτές οι τεχνικές δεν δημιουργούν τόσο μεγάλες ουλές, όσο η ανοικτή βιοψία, έχουν καλές προοπτικές να τύχουν στο μέλλον ευρύτερης αποδοχής.

Σε κάθε περίπτωση μη αφαίρεσης ενός ογκιδίου που απεικονιστικά μοιάζει ως ινοαδένωμα θα πρέπει πάντα να γίνεται βιοψία που να επιβεβαιώνει ιστολογικά ότι πρόκειται πράγματι για ινοαδένωμα. Εφόσον αυτό επιβεβαιωθεί, τότε και μόνο τότε, μπορεί κανείς απλά να παρακολουθεί το ή τα ινοαδένωμα με υπερηχοτομογράφημα ανά εξάμηνο κοιτώντας για τυχόν αλλαγές στο σχήμα ή το μέγεθος.

Υπάρχει κίνδυνος να προκαλέσουν καρκίνο;

Η πιθανότητα κακοήθους εξαλλαγής και η δημιουργία καρκίνου του μαστού ενός απλού ινοαδενώματος είναι πάρα πολύ μικρή και δεν διαφέρει από την γενική πιθανότητα ανάπτυξης καρκίνου του μαστού στα φυσιολογικά κύτταρα του αδένα. Πιο συχνά( και πάλι όμως σπάνια) έχει διαπιστωθεί να υπάρχει καρκίνος, συνήθως λοβιακού τύπου, δίπλα σ’ ένα ινοαδένωμα. Από την άλλη μεριά, πολύ σπάνια, ιδίως σε γυναίκες μετά τα 40, δεν αποκλείεται ένας όγκος που είχε διαγνωστεί ως ινοαδένωμα, να αποδειχθεί πως ήταν κακοήθης μετά την αφαίρεση του. 
Μία γυναίκα που έχει εμφανίσει ινοαδένωμα και έχει επιβαρυμένο οικογενειακό ιστορικό, όπως επίσης οι γυναίκες που σε ιστολογική εξέταση έχουν και άλλες βλάβες του μαζικού αδένα, φαίνεται πως έχουν έναν πιο αυξημένο κίνδυνο να εμφανίσουν καρκίνο του μαστού.

* Ο Γιώργος Μονεμβασίτης είναι Μαιευτήρας-Γυναικολόγος.

Επ. Καθηγητής Παν/μίου Cornell, H.Π.Α., 

Εξειδικευτής στην Ουρογυναικολογία και Χειρουργική Χαλάρωσης Πυέλου.

Τηλ. 210 8053176 Μαρούσι, τηλ 210 7777787 Δορυλαίου 10-12 Αθήνα

Διαβάστε επίσης

• Ο καρκίνος του μαστού, στα αρχικά του στάδια, μπορεί να αντιμετωπιστεί με επιτυχία. Μπορεί να υπάρξει εγκυμοσύνη και θηλασμός μετά από μαστεκτομή
• Τι είναι ο φρουρός λεμφαδένας; Σε τι χρησιμεύει και πώς γίνεται η ανίχνευση του; Ποια τα οφέλη της βιοψίας και ποια η διαγνωστική ακρίβεια της μεθόδου;
• YΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΗΜΑ ΜΑΣΤΟΥ. ΠΟΤΕ ΓΙΝΕΤΑΙ; ΑΝΤΙΚΑΘΙΣΤΑ ΤΗΝ ΜΑΣΤΟΓΡΑΦΙΑ;
• Νόσος Paget, μια σπάνια μορφή καρκίνου μαστού

«Είσαι γυναίκα. Είσαι δύναμη!»: Η Novartis Hellas για την ενδυνάμωση των γυναικών με Καρκίνο του Μαστού

medlabnews.gr iatrikanea

Πιστή στη δέσμευση της να υποστηρίζει πολύπλευρα τις γυναίκες που νοσούν η έχουν νοσήσει από καρκίνο του μαστού, η Novartis Hellas υλοποιεί μια νέα εκστρατεία ενημέρωσης με αφορμή τον μήνα ευαισθητοποίησης για τον καρκίνο του μαστού, που είναι ο Οκτώβριος. Η καμπάνια πραγματοποιείται στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας «Είσαι γυναίκα. Είσαι δύναμη!», σε συνεργασία με τον Πανελλήνιο Σύλλογο Γυναικών με Καρκίνο Μαστού «Άλμα Ζωής», τους Συλλόγους Γυναικών με Καρκίνο Μαστού «Άλμα Ζωής» Νομού Θεσσαλονίκης και Νομού Αχαΐας υπό την αιγίδα του δικτύου «Γυναίκες στην Ογκολογία» (W4O Hellas).

Η καμπάνια έχει στόχο να αναδείξει τη δύναμη της σύγχρονης γυναίκας, τονίζοντας τους διαφορετικούς ρόλους που αναλαμβάνει στην καθημερινότητά της. Μέσα από το βίντεο και το ραδιοφωνικό σποτ, η γυναίκα έχει πρωταγωνιστικό ρόλο, ως σύμβολο θάρρους, υπομονής και αγάπης, ενώ το κεντρικό μήνυμα «Είσαι γυναίκα. Είσαι δύναμη!» υπογραμμίζει και υπενθυμίζει την δύναμη που κρύβει μέσα της. Η γυναίκα προβάλλεται ως πηγή έμπνευσης και επιμονής, ως μορφή ελπίδας και αισιοδοξίας, που αντιμετωπίζει τις προκλήσεις και τις δύσκολες στιγμές με θάρρος και αποφασιστικότητα.

Παράλληλα, σε συνεργασία με τον Πανελλήνιο Σύλλογο Γυναικών με Καρκίνο Μαστού «Άλμα Ζωής» και τους Συλλόγους Γυναικών με Καρκίνο Μαστού «Άλμα Ζωής» Νομού Θεσ/κης και Νομού Αχαΐας, η Novartis Hellas, έχει προχωρήσει στη δημιουργία 10 online ενημερωτικών οδηγών, που είναι διαθέσιμοι σε τέσσερεις διαφορετικές γλώσσες στον ιστότοπο της εταιρείας. Μέσα από περιεχόμενο διατυπωμένο με απλό και κατανοητό τρόπο, ο επισκέπτης μπορεί να ενημερωθεί για τον καρκίνο του μαστού και να κατανοήσει τους διαφορετικούς τύπους, τα συμπτώματα και τις διαθέσιμες θεραπείες. Επιπλέον, οι οδηγοί προσφέρουν χρήσιμες πληροφορίες για τη διαχείριση και αντιμετώπιση των αλλαγών που προκύπτουν στην καθημερινότητα των ασθενών έπειτα από την θεραπεία, καθώς και πρακτικές συμβουλές για υγιεινή διατροφή και ασφαλή σωματική άσκηση. Οι οδηγοί είναι διαθέσιμοι και σε μορφή video, στο κανάλι της Novartis στο YouTube.

Σταθερά στο πλευρό των γυναικών που νοσούν ή έχουν νοσήσει με καρκίνο του μαστού, στέκονται και οι εργαζόμενοι της NovartisHellas. Σε αυτό το πλαίσιο, και ακολουθώντας πιστά τη δέσμευση της εταιρείας, εθελοντές της Novartis έλαβαν μέρος στο 16ο Greece Race for the Cure, στηρίζοντας το σημαντικό έργο του Πανελλήνιου Συλλόγου Γυναικών με Καρκίνο Μαστού «Άλμα Ζωής» και έστειλαν ένα ηχηρό μήνυμα αισιοδοξίας, συμπαράστασης και ευαισθητοποίησης για τον καρκίνο του μαστού.

Η καμπάνια υποστηρίζεται από ένα ολοκληρωμένο πλάνο επικοινωνίας στα παραδοσιακά και ψηφιακά μέσα, καθώς και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης της Novartis Hellas.

Ακράτεια, ένα μεγάλο πρόβλημα για γυναίκες αλλά και άντρες κάθε ηλικίας. Ποιοι τύποι υπάρχουν; Πώς αντιμετωπίζεται;

του Γιώργου Μονεμβασίτη, ουρογυναικολόγος, medlabnews.gr iatrikanea

Το 25% των ανδρών και το 45% των γυναικών της τρίτης ηλικίας πλήττει σήμερα η ακράτεια, μία από τις πιο διαδεδομένες παθήσεις σε όλο τον κόσμο, με σοβαρές συνέπειες στην καθημερινή ζωή του ατόμου. Το πρόβλημα αυτό απαντά σε μεγάλο τμήμα του πληθυσμού και είναι ιδιαίτερα συχνό σε γυναίκες, συνήθως μετά την εμμηνόπαυση. Στη χώρα μας, η ακράτεια, ταλαιπωρεί το 27% των Ελληνίδων, ηλικίας 20-80 ετών, επηρεάζοντας αρνητικά την καθημερινότητά τους και συχνά προκαλώντας κατάθλιψη. Έτσι παρόλο που δεν αποτελεί απειλητική κατάσταση για τη ζωή, η ακράτεια των ούρων ασκεί σωματική και ψυχολογική επίδραση στους ασθενείς. Έτσι παρόλο που δεν αποτελεί απειλητική κατάσταση για τη ζωή, η ακράτεια των ούρων ασκεί σωματική και ψυχολογική επίδραση στους ασθενείς.

Ο όρος ακράτεια περιγράφει την κατάσταση εκείνη που χαρακτηρίζεται από την ακούσια (παρά την θέλησή μας) απώλεια ούρων από το έξω στόμιο της ουρήθρας και μπορεί να οφείλεται είτε σε ουρηθρικά, είτε σε εξωουρηθρικά αίτια ή ακόμα και σε δυσλειτουργία του κατώτερου ουροποιητικού. Η ακράτεια ούρων με απλά λόγια είναι μια κατάσταση στην οποία “ξεφεύγουν” ούρα χωρίς να το θέλουμε σε τέτοιο βαθμό που διαταράσσεται η καθημερινότητα μας. Εκτιμάται πως πάρα πολλές γυναίκες, σε ένα ποσοστό που αγγίζει και το 40%, θα παρουσιάσουν κάποιας μορφής ακράτεια, σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό στη ζωή τους.

 

Οι παράγοντες που αυξάνουν το κίνδυνο πολλοί και διαφορετικοί: το φύλο (οι γυναίκες είναι πολύ περισσότερο ευαίσθητες από τους άνδρες), οι τοκετοί, η εμμηνόπαυση, η παχυσαρκία, η χαλάρωση των γεννητικών οργάνων, φλεγμονές της κύστης, νεύρολογικές παθήσεις, λήψη φαρμάκων, μεταβολικές παθήσεις και κινητικά προβλήματα.

Η ακράτεια είναι ανεξάρτητη από την ηλικία και αποτελεί ένα πρόβλημα όχι μόνο ιατρικό αλλά και κοινωνικό.

Οι τύποι ακράτειας είναι πέντε:

1. Ακράτεια ούρων από προσπάθεια(60%)


2. Ακράτεια ούρων επιτακτικού τύπου (10%)

α) κινητικού τύπου
    β) αισθητικού τύπου


3. Ακράτεια ούρων από αυτοματισμό της κύστης ή αντανακλαστική ακράτεια


4. Ακράτεια ούρων από υπερχείλιση


5. Μη ουρηθρική ακράτεια ή ακράτεια ούρων χωρίς ουρηθρική ανεπάρκεια.




Α)  Ακράτεια από προσπάθεια (Stress incontinence)


Είναι το είδος εκείνο, όπου το άτομο διαπιστώνει απώλεια των ούρων από την ουρήθρα του, όταν κάποια αιτία αυξάνει την πίεση στην ουροδόχο κύστη (π.χ βήχας, γέλιο, φτέρνισμα, πήδημα από ύψος, σήκωμα βάρους κτλ.). Είναι το συχνότερο είδος ακράτειας ούρων στις γυναίκες και έχει σχέση με το πόσο ισχυρός είναι ο σφιγκτήρας της κύστης και οι μύες του πυελικού εδάφους, ενώ στις γυναίκες συντελεί η χαλαρότητα των γενετικών οργάνων και το επίπεδο των οιστρογόνων τους, ιδίως μετά την εμμηνόπαυση. Αφορά το 60% των περιπτώσεων και πρόκειται για απώλεια ούρων σε περιπτώσεις προσπάθειας λόγω ανεπάρκειας του σφιγκτηριακού μηχανισμού. Ανάλογα με τη βαρύτητα διακρίνουμε τρεις βαθμούς:
1ος βαθμός: ακράτεια σε βήχα, τεινεσμό, φτέρνισμα, ανύψωση βάρους.
2ος βαθμός: ακράτεια σε ορθοστασία, έγερση, βάδισμα.
3ος βαθμός: ακράτεια κατά τη διάρκεια της κατάκλισης.




Β) Ακράτεια ούρων επιτακτικού τύπου ή η λεγόμενη ύπερλειτουργική κύστη. (Urge incontinence)
Στο είδος αυτό το άτομο ξαφνικά αισθάνεται έντονη την επιθυμία για ούρηση, συνήθως χωρίς εμφανή λόγο. Δεν προλαβαίνει να μετακινηθεί ως την τουαλέτα ούτε να συγκρατηθεί και διαπιστώνει ότι του "φεύγουν" τα ούρα. Το γεγονός οφείλεται σε έντονες ανεξέλεγκτες συσπάσεις της κύστης, η οποία ονομάζεται υπερδραστήρια ουροδόχος κύστη. Τα αιτία μπορεί να είναι νευρολογικά, να αφορούν τις ίδιες τις λείες μυϊκές ίνες της κύστης, να έχουν σχέση με μια φλεγμονή ή ακόμη να είναι και άγνωστα (ιδιοπαθής αστάθεια της κύστης). 

Γ) Μεικτού τύπου ακράτεια των ούρων (Urge και Stress incontinence) 
Πρόκειται για συνύπαρξη των δύο παραπάνω καταστάσεων. Το είδος αυτό απαντά συχνότερα στις γυναίκες. 

Δ) Ακράτεια ούρων από υπερπλήρωση (overflow incontinence). Στην περίπτωση αυτήν η κύστη είναι μόνιμα γεμάτη με ούρα και αδειάζει συνεχώς κι από λίγο, την παραμικρή αύξηση της ποσότητας τους. Συχνότερα αίτια είναι η χαλαρότητα του κυστικού τοιχώματος από μεταβολικά (π.χ. σακχαρώδης διαβήτης) ή από νευρολογικά αίτια και η χρόνια απόφραξη της ουρήθρας (καλοήθης υπερπλασία του προστάτη, όγκος κοντά στην ουρήθρα, λιθίαση κύστης κτλ.)
Το είδος αυτό της ακράτειας είναι σπάνιο στις γυναίκες. 

Ε) Ακράτεια ούρων από δυσκινησία (Disability incontinence) 
 Εμφανίζεται κυρίως σε υπερήλικες γυναίκες. Υπερήλικα άτομα και άτομα που κάθονται σε αναπηρικές καρέκλες με ορθοπεδικά ή χρόνια νευρολογικά προβλήματα (γεροντική άνοια, νόσος του Parkinson, νόσος του Alzheimer κ.τ.λ.) αδυνατούν να έχουν εύκολη πρόσβαση στην τουαλέτα όποτε χρειαστεί. Αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης είναι η μόνιμη διαφυγή ούρων. 




Ακράτεια Ούρων, Εγκυμοσύνη και Τοκετός

Η εγκυμοσύνη και ο τοκετός είναι από τις ομορφότερες και σπουδαιότερες καταστάσεις στη ζωή μιας γυναίκας, που όμως προκαλούν πολύ μεγάλες αλλαγές τόσο στο σώμα της όσο και στον οργανισμό της γενικότερα. Ένα από τα πιο δυσάρεστα συμπτώματα μετά τον τοκετό, είναι η ακράτεια ούρων από προσπάθεια, η οποία μπορεί να διαρκέσει και πολλούς μήνες μετά τον τοκετό.

Για να δούμε γιατί συμβαίνει: Μετά από τη μακρά περίοδο της εγκυμοσύνης και τη δοκιμασία του τοκετού, καθώς και την πληθώρα των ορμονικών αλλαγών που πραγματοποιούνται, οι μύες του πυελικού τοιχώματος και οι σφιγκτήρες μυς που συγκρατούν τα ούρα στην κύστη, έχουν υποστεί μικρότερου ή μεγαλύτερου βαθμού χαλάρωση και έχουν χάσει την αρχική δύναμή τους, με αποτέλεσμα την ακράτεια ούρων.

Πόσο καιρό διαρκεί; Για κάποιες γυναίκες αποτελεί συχνό φαινόμενο της εγκυμοσύνης και εξαφανίζεται σχετικά σύντομα μετά τον τοκετό. Σε άλλες μπορεί να συνεχιστεί και εβδομάδες ή και μήνες μετά τον τοκετό, ιδιαίτερα σε γυναίκες που έχουν υποβληθεί σε κολπικό επεμβατικό τοκετό. Τέλος σε κάποιες εμφανίζεται ξανά ή για πρώτη φορά σε μεγαλύτερη ηλικία, πχ όταν η γυναίκα μπει στην εμμηνόπαυση.

Διάγνωση 


Η ηλικία του ατόμου, το ιατρικό του ιστορικό (π.χ. πολλοί φυσιολογικοί τοκετοί, λήψη φαρμάκων, εγχείρηση στην περιοχή, άλλο συνοδό νόσημα κτλ.), η συμπτωματολογία και ο τρόπος απώλειας των ούρων, μπορούν να καθορίσουν από την αρχή το είδος της ακράτειας. 
Η φυσική εξέταση της ασθενούς με επισκόπηση και ψηλάφηση των γεννητικών οργάνων, αδρή νευρολογική εξέταση και η μέτρηση του υπολειπόμενου ποσού των ούρων με υπέρηχο, δηλαδή των ούρων που μένουν μέσα στην κύστη μετά από μια ούρηση, αποτελούν το επόμενο βήμα. Ανάλογα με την περίπτωση οι παρακάτω εξετάσεις συμπληρώνουν τη διαγνωστική προσέγγιση του προβλήματος : 


α)Στρες τεστ: Ενώ η κύστη περιέχει κανονική ποσότητα ούρων, το άτομο καλείται να βήξει μερικές φορές δυνατά. Παράλληλα, ο γιατρός παρατηρεί τυχόν αποβολή ούρων από την ουρήθρα. 


β)Ανάλυση ούρων: Γίνεται για τον έλεγχο πιθανής ουρολοίμωξης.


γ)Εξετάσεις αίματος: Ελέγχονται το σάκχαρο του αίματος (τυχόν σακχαρώδης διαβήτης) και η κρεατινίνη (επίπεδο νεφρικής λειτουργίας ).


δ) Υπερηχογράφημα: Εξετάζονται οι νεφροί, οι ουρητήρες, η κύστη και η ουρήθρα για πιθανή διάταση ,απόφραξη, λιθίαση ή άλλη ανωμαλία.


ε) Ουρηθροκυστεοσκόπηση: Με αυτή τη μέθοδο ελέγχονται η ουρήθρα και η ουροδόχος κύστη για πιθανή συνύπαρξη λίθων, στενωμάτων, όγκων ή ανατομικών ανωμαλιών που μπορεί να οδηγήσουν σε πιθανή απώλεια ούρων .


στ)Ουροδυναμικός έλεγχος: Με ειδικές τεχνικές μετρούμε τις διάφορες πιέσεις που αναπτύσσονται στην ουροδόχο κύστη και την ουρήθρα, τόσο κατά τη φάση πλήρωσης (καθώς εμείς τη γεμίζουμε με φυσιολογικό ορό),όσο και κατά τη φάση της ούρησης. Αποτελεί βασική και αναντικατάστατη εξέταση για τη διερεύνηση της ακράτειας ούρων. 



ΘΕΡΑΠΕΙΑ 



Πολλές γυναίκες αντιμετωπίζουν την ακράτεια των ούρων, όταν είναι μικρού βαθμού, με απορροφητικές πάνες. Αυτό συχνά οδηγεί σε συχνές δερματίτιδες αλλά και σε υποτροποιάζουσες  ουρολοιμώξεις. Έτσι συνήθως οι γυναίκες αυτές καταφεύγουν στη μέθοδο της περιορισμένης λήψης υγρών, όπως καφέ, τσαγιού, αλκοόλ ακόμη και νερού, με το φόβο της αυξανόμενης απώλειας ούρων. Επίσης, επειδή σε ορισμένες κυρίες εμφανίζεται ακράτεια και κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής, οδηγούνται στην απόφαση για αποχή από κάθε ερωτική συνεύρεση. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την περιθωριοποίησή τους  με ότι αυτό συνεπάγεται όσον αφορά την ποιότητα ζωής τους.


Οι κυριότερες θεραπευτικές μέθοδοι είναι:

Η απώλεια βάρους σε υπέρβαρες γυναίκες μειωμένο άγχος ακράτειας. Μελέτες έχουν δείξει ότι με την άσκηση και την δίαιτα επιτυγχάνεται περιορισμό της ακράτειας κατά 70% ή μεγαλύτερη μείωση των συνολικών επεισοδίων ακράτειας.


α) Ασκήσεις κατά Kegel


Οι ασθενείς (άνδρες και γυναίκες) διδάσκονται ασκήσεις εκγύμνασης των μυών του πυελικού εδάφους για ενίσχυση των σφιγκτήρων της κύστης και του ορθού. 
Για τις ασκήσεις Κegel θα αναφερθούμε εκτενέστερα σε επόμενο άρθρο μας.

β)Ενδοκολπική εφαρμογή "κώνων"


Σε όρθια θέση η ασθενής τοποθετεί στον κόλπο της ειδικά κωνοειδή βαρίδια, αυξανόμενου βάρους και προσπαθεί να τα συγκρατήσει για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα .Έμμεσα γυμνάζει τους μύες του πυελικού εδάφους και επομένως βελτιώνει το πρόβλημα της ακράτειας.


γ) Προγραμματισμένη ούρηση


Καταγράφοντας σε πίνακα τις κανονικές ουρήσεις και τα επεισόδια ακράτειας, το άτομο μπορεί σταδιακά να καθορίσει τη συχνότητα με την οποία θα πρέπει να αδειάζει την κύστη, αποφεύγοντας την ανεξέλεγκτη απώλεια ούρων. Με τον τρόπο. αυτόν αλλάζει και η συμπεριφορά της κύστης ,γίνεται δηλαδή ικανότερη να συγκρατεί ούρα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα (bladder training).Η μέθοδος αυτή είναι πιο αποτελεσματική σε περιπτώσεις ακράτειας ούρων από έπειξη και από υπερπλήρωση. 


δ) Ηλεκτροδιέγερση (electrical stimulation)


Χαμηλές και πολύ σύντομες ηλεκτρικές διεγέρσεις μπορούν να δυναμώσουν τους μύες της πυέλου,όπως με τις ασκήσεις του Kegel ή και ακόμα καλύτερα. Αυτό επιτυγχάνεται με την προσωρινή τοποθέτηση ειδικών ηλεκτροδίων (probes) στον κόλπο ή το ορθό, που διεγείρουν ηλεκτρικά τους παρακείμενους μυες. Οι συσκευές είναι φορητές και χρησιμοποιούνται τόσο για την ακράτεια των ούρων από έπειξη (ρυθμίζεται ο εξωστήρας μυς της κύστης),όσο και για την ακράτεια από προσπάθεια (ενισχύεται ο σφιγκτηριακός μηχανισμός της κύστης). 


ε) Φάρμακα 


Μερικά φάρμακα (αντιχολινεργικά) καταστέλλουν την υπερδραστηριότητα της ασταθής κύστης και χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της ακράτειας από έπειξη.
Άλλα ενισχύουν τον αυχένα της κύστης και την ουρήθρα και χρησιμοποιούνται για μικρού βαθμού ακράτεια των ούρων από προσπάθεια. Επίσης ορισμένα φάρμακα, ειδικά τα οιστρογόνα, πιστεύεται ότι βοηθούν τις μετά την εμμηνόπαυση γυναίκες, στην όσο το δυνατό φυσιολογικότερη λειτουργία της ούρησης. 


Μια κλινική μελέτη έδειξε πως η χρήση ενέσεων Botox® στην κύστη ήταν εξαιρετικά αποτελεσματική στην περίπτωση υπέρλειτουργικής κύστης. Μάλιστα γυναίκες στην ομάδα Botox® είχαν διπλάσιες πιθανότητες για ίαση σε σχέση με αυτές που ακολουθούσαν κάποια φαρμακευτική αγωγή.

στ) Περιουρηθρική εμφύτευση ουσιών


Διάφορες ουσίες, όπως η σιλικόνη, το κολλαγόνο, το λίπος (από την ίδια την ασθενή), αλλά και νεότερα συνθετικά υλικά, μπορούν να εμφυτευτούν με τη μορφή ένεσης γύρω από την ουρήθρα, ώστε να συντελέσουν στη σύγκλειση του αυλού της και να μειώσουν την ακράτεια από προσπάθεια. Η μέθοδος μπορεί να επαναληφθεί, αν χρειαστεί, αλλά έχει ασαφή αποτελεσματικότητα, ιδίως σε μεγάλου βαθμού ακράτεια των ούρων.


ζ) Διαλείποντες καθετηριασμοί της κύστης 


Είναι μέθοδος ιδανική για τις περιπτώσεις εκείνες που η κύστη είναι χαλαρή, δεν αδειάζει μόνη της και η ακράτεια οφείλεται σε υπερπλήρωση της. Επίσης σε νευρολογικές παθήσεις, βλάβες στον νωτιαίο μυελό, εγχειρήσεις στην πύελο κτλ.


η) Χειρουργική αντιμετώπιση


Έχει ένδειξη όταν αποτυγχάνουν οι συντηρητικές μέθοδοι. Υπάρχουν πάρα πολλές χειρουργικές επεμβάσεις, ανάλογα με την περίπτωση. Οι περισσότερες περιπτώσεις 
Ακράτειας ούρων από προσπάθεια (stress incontinence) στις γυναίκες οφείλονται στο ότι η κύστη προβάλλει προς τον κόλπο και διαταράσσεται η σχέση της με την ουρήθρα. Επομένως, οι επεμβάσεις έχουν σκοπό να επανατοποθετήσουν με στηρικτικά ράμματα την ουροδόχο κύστη μέσα στην πύελο, σε όσο το δυνατό καλύτερη θέση.
Άλλες χειρουργικές τεχνικές έχουν διαφορετικό σκοπό. Με τοποθέτηση ειδικής ταινίας από συνθετικό υλικό, χωρίς τάση κάτω από την ουρήθρα, αποσκοπείτε η δημιουργία σύγκλεισης του αυλού της, μόνο όμως όταν αυξάνεται η ενδοκοιλιακή πίεση π.χ κατά τον βήχα και η αποφυγή της απώλειας ούρων. Σήμερα, όλες σχεδόν οι επεμβάσεις αυτού του τύπου (τεχνικές ανάρτησης της ουρήθρας ) γίνονται γρήγορα, με μικρή τομή στον κόλπο, πολλές φορές με τοπική μόνο αναισθησία και μικρό χρόνο νοσηλείας. Τα ποσοστά επιτυχίας είναι υψηλά και η αποτελεσματικότητα συνήθως μακροπρόθεσμη.





Τι μπορείτε να κάνετε προληπτικά:

1. Ασκήσεις Kegel: πραγματοποιήστε τες σωστά με πρόγραμμα, κάνοντας το μόνιμη συνήθεια. Έτσι θα δυναμώσετε τους μυς του πυελικού τοιχώματος και θα έχετε καλύτερο έλεγχο τόσο της ουροδόχου κύστης όσο και του κόλπου.

2. Κρατήστε την κύστη σας υγιή, πίνοντας 6-8 ποτήρια νερό και ακολουθώντας τους απαραίτητους κανόνες υγιεινής. Πολύ συχνά προκαλείται η ακράτεια οφείλεται σε κάποια φλεγμονή της ουρήθρας και της ουροδόχου κύστης. Ελλατώστε την κατανάλωση καφέ και αλκοόλ που και προσθέσετε στη διατροφή σας συμπληρώματα που περιέχουν εκχύλισμα από κράνα και προβιοτικά.

Επίσης, πριν και μετά το σεξ, είναι σκόπιμο η κύστη να αδειάζει.

3. Χάστε όσο πιο σύντομα γίνεται τα περιττά κιλά της εγκυμοσύνης και διατηρήστε ένα φυσιολογικό βάρος.

4. Αποφύγετε τη δυσκοιλιότητα τόσο κατά τη διάρκεια όσο και μετά την εγκυμοσύνη. Η συνεχής πίεση μπορεί να αποδυναμώσει τους μύες γύρω από την κύστη.

5. Όποτε πηγαίνετε στην τουαλέτα να ουρήσετε, μη βιάζεστε, πάρτε όσο χρόνο χρειαστεί ώστε η κύστη σας να αδειάσει εντελώς. Εκπαιδευτείτε στο να πηγαίνετε από μόνες σας στην τουαλέτα σε τακτά χρονικά διαστήματα, κάθε 2 με 4 ώρες, προτού η κύστη φτάσει στα όρια της. Έτσι προλαμβάνετε και τις ουρολοιμώξεις.

Σε κάθε περίπτωση, δεν έχει καμία σημασία σε ποια φάση της ζωής βρισκόσαστε, η ακράτεια ούρων είναι ένα από τα θέματα που πρέπει να ασχοληθείτε εγκαίρως και να μην παραμελήσετε. Σε καμία περίπτωση δεν αποτελεί ντροπή. Όμως, επειδή αν δεν αντιμετωπισθεί κατάλληλα μπορεί να σας φέρει σε εξαιρετικά δυσάρεστη θέση, και ακόμα χειρότερα, να έχει αρνητική επίπτωση στην ποιότητα ζώης σας, καλό είναι να αναφέρετε στο γιατρό σας κάθε σύμπτωμα που φαίνεται να σχετίζεται με την πάθηση αυτή. Η ακράτεια των ούρων δεν πρέπει να παραμένει κρυφό μυστικό και να κρατά τον ασθενή στο κοινωνικό περιθώριο. Πρέπει οπωσδήποτε να αναζητείται η ενδεικνυόμενη, ανάλογα με την περίπτωση, ιατρική λύση, η οποία σχεδόν πάντα υπάρχει. Ας μην αφήσουμε λοιπόν μια νόσο να οδηγήσει στην απομόνωση και στην κατάθλιψη. Η θεραπεία είναι πολύ απλή αρκεί να «τολμήσουμε» να απευθυνθούμε στον ειδικό για την αντιμετώπισή της.

Ο Γιώργος Μονεμβασίτης είναι Μαιευτήρας-Γυναικολόγος.

Επ. Καθηγητής Παν/μίου Cornell, H.Π.Α., Εξειδικευτής στην Ουρογυναικολογία και Χειρουργική Χαλάρωσης Πυέλου.

Τηλ. 210 8053176 Μαρούσι, τηλ 210 7777787 Δορυλαίου 10-12 Αθήνα

Διαβάστε επίσης

Ακράτεια και Σύνδρομο Υπερλειτουργικής Κύστης

Ηρεμιστικά, υπνωτικά χάπια, πώς επιδρούν, ποιες οι παρενέργειες τους και τι πρέπει να προσέχετε;

Τι είναι τα ινομυώματα; Ποια τα συμπτώματά τους και τι μπορεί να προκαλέσουν στην κύηση και τον τοκετό; Πώς γίνεται η διάγνωση και πώς γίνεται η αντιμετώπισή τους με φαρμακευτικούς και χειρουργικούς τρόπους;