Η ταυρίνη, τα συμπληρώματα και τα ενεργειακά ποτά. Είναι χρήσιμη ή επικίνδυνη για τον οργανισμό;

του Ξενοφώντα Τσούκαλη, M.D., medlabnews.gr

Η ταυρίνη είναι ένα θειούχο αμινοξύ το οποίο βρίσκεται σε μεγάλες ποσότητες στον οργανισμό. Παίζει διάφορους ρόλους στη φυσιολογική λειτουργία του εγκεφάλου, της καρδιάς, της χοληδόχου κύστεως, των οφθαλμών και του αγγειακού συστήματος. Έχει αντι-υπερτασικές ιδιότητες, βοηθάει στην ομαλοποίηση των συσπάσεων της καρδιάς, στον σχηματισμό της χολής και στην αποτελεσματικότερη αποβολή της κι επίσης εμποδίζει το σχηματισμό λίθων χοληστερόλης στη χοληδόχο κύστη.

Μη σας μπερδεύει το όνομα και η παρουσία της στα ενεργειακά ποτά. Δεν είναι διεγερτική ουσία σαν την καφεΐνη, ούτε αναβολικό ή “σπέρμα ταύρου” όπως νομίζουν μερικοί.. 

Στον άνθρωπο η ικανότητα ενδογενούς παραγωγής της είναι περιορισμένη σε σχέση με τα χορτοφάγα θηλαστικά. Για παράδειγμα η ικανότητά των ποντικιών να συνθέτουν ταυρίνη είναι τριπλάσια από του ανθρώπου. Από την άλλη, οι γάτες (γάτα, τίγρης, λιοντάρι κλπ) που είναι σαρκοφάγα, έχουν χάσει εντελώς την ικανότητα ενδογενούς παραγωγής, οπότε στηρίζονται αποκλειστικά στη διαιτητική πρόσληψη. Γάτες με διατροφή χωρίς ταυρίνη παθαίνουν μόνιμη τύφλωση σε μεγάλη ηλικία. 

Ο άνθρωπος ως προς αυτή την ικανότητα ενδογενούς παραγωγής, είναι ξεκάθαρα κάπου στη μέση, και αυτή είναι μία ακόμη βιολογική απόδειξη ότι είμαστε παμφάγοι. Μία έρευνα έδειξε ότι χορτοφάγοι είχαν μειωμένα επίπεδα ταυρίνης κατά 78% σε σχέση με τους παμφάγους. 

Ταυρίνη βρίσκεται στο γάλα, το κρέας, τα αυγά και τα ψάρια.

Για τους ενήλικες, η ταυρίνη ταξινομείται ως υπό προϋποθέσεις απαραίτητο αμινοξύ.  Στους ενήλικες, η ταυρίνη συντίθεται από την κυστεΐνη και την μεθειονίνη, με την παρουσία της βιταμίνης Β6 και ψευδαργύρου.  Η ταυρίνη βρίσκεται σε όλο το σώμα και άφθονη στον καρδιακό μυ, στον οσφρητικό βολβό, στο κεντρικό νευρικό σύστημα, και στον εγκέφαλο.  Η ταυρίνη συμμετέχει σε πολλαπλές λειτουργίες στο σώμα που σχετίζονται με την χοληδόχο κύστη, τον εγκέφαλο, την καρδιά, τους οφθαλμούς, και αγγειακά συστήματα.  Ως κύριο ανασταλτικό αμινοξύ, η δομή και ο μεταβολισμός της ταυρίνης μοιάζει με των άλλων ανασταλτικών νευροδιαβιβαστών, του GABA και της γλυκίνης.

Για τα βρέφη και τα παιδιά, η ταυρίνη είναι ένα απαραίτητο αμινοξύ που πρέπει να λαμβάνεται από την διατροφή για την φυσιολογική ανάπτυξη του εγκεφάλου. Σε αναπτυσσόμενους εγκεφάλους όπου η συγκέντρωση ταυρίνης είναι τέσσερις φορές μεγαλύτερη από τους εγκέφαλους των ενηλίκων, η ταυρίνη προστατεύει και σταθεροποιεί τις ευαίσθητες εγκεφαλικές κυτταρικές μεμβράνες. H Ταυρίνη είναι απαραίτητη για την καρδιαγγειακή λειτουργία, την ανάπτυξη και την λειτουργία των σκελετικών μυών, του αμφιβληστροειδούς, και το κεντρικό νευρικό σύστημα.

Στην καρδιά, η ταυρίνη ρυθμίζει την συσταλτικότητα και τον ρυθμό του καρδιακού μυ.  Η ταυρίνη διαδραματίζει ρόλο στον μεταβολισμό του ασβεστίου  Μελέτες αναφέρουν ότι η ταυρίνη μπορεί να αυξήσει την αναλογία επιβίωσης μετά από καρδιακή προσβολή και να μειώσει την αύξηση σε περιεκτικότητα ασβεστίου στην αορτή και στον καρδιακό μυ.  Η ρύθμιση του ασβεστίου μπορεί να αποτρέψει την εξέλιξη της αρτηριοσκλήρωσης.  Η ταυρίνη βοηθά στην αποτροπή της μείωσης καλίου μέσα στα κύτταρα της καρδιάς.  Η μείωση καλίου προκαλεί ηλεκτρική αστάθεια, η οποία οδηγεί σε καρδιακές αρρυθμίες.  Επιπλέον, η ταυρίνη βοηθά στην εξισορρόπηση των επιπέδων ασβεστίου και καλίου στην καρδιά. στην καρδιά.

Ανεπάρκεια ταυρίνης υπάρχει σε ασθενείς με κατάθλιψη. Επιπλέον, το στρες και ο χρόνιος πόνος οποιασδήποτε αιτιολογίας μειώνει την ταυρίνη στο σώμα.  Η ταυρίνη επίσης είναι απαραίτητη για την δημιουργία ενός από τα χολικά οξέα και για την σωστή λειτουργία της χοληδόχου κύστης.

Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε από Ιάπωνες ερευνητές το 2003 εξέτασε 11 άνδρες ηλικίας 18 έως 20 ετών, που είχαν πει να εκτελέσουν τις ασκήσεις ποδηλάτου έως ότου εξαντληθούν. Μετά από τη λήψη συμπληρωμάτων ταυρίνης για επτά ημέρες (κάθε φορά, πριν από την προπόνηση τους), οι άνδρες παρουσίασαν σημαντική αύξηση της VO2max (η μέγιστη χωρητικότητα του σώματος ενός ατόμου για τη μεταφορά και τη χρήση οξυγόνου) και στον χρόνο μέχρι την εξάντληση τους.

Το ANS όρισε για την ταυρίνη την κατανάλωση 1000mg σαν το επίπεδο στο οποίο ‘δεν παρατηρούνται δυσμενή αποτελέσματα.

Τα οφέλη της Ταυρίνης

• Μείωση της κακής χοληστερόλης (LDL). 
• Προστασία των ματιών και ιδιαίτερα του αμφιβληστροειδούς και πρόληψη κατά της εκφύλισης της ωχράς κηλίδας. 
• Προστασία του καρδιαγγειακού συστήματος. 
• Μείωση των επιπέδων της ομοκυστεΐνης. 
• Προστασία του ήπατος. 
• Ενίσχυση των μυών και απομάκρυνση του περίσσιου γαλακτικού οξέος. 
• Ενίσχυση των αθλητικών επιδόσεων. 
• Αντιοξειδωτική προστασία ενάντια στις καταστροφικές συνέπειες των ελευθέρων ριζών. 
• Χρήσιμη για την πρόληψη επιληπτικών κρίσεων. 
• Βοηθάει στην πρόληψη της εμφάνισης του διαβήτη τύπου 2 αλλά και επιπλοκών που σχετίζονται με αυτόν. 
• Μείωση της υψηλής αρτηριακής πίεσης. 
• Βελτίωση της μνήμης. Βοηθάει στην προστασία κατά της γήρανσης. 
• Βοηθάει στην αποτοξίνωση του οργανισμού και ιδιαίτερα από τα βαρέα μέταλλα. 
• Λειτουργεί ως ηρεμιστικό του νευρικού συστήματος. 

Η ανεπάρκεια ταυρίνης συνδέεται με καταστάσεις κατάθλιψης, στρες, αυτισμού, στειρότητας, παχυσαρκίας, ουρικής αρθρίτιδας, εκφύλισης ωχράς κηλίδας, Alzheimer, ηπατικών διαταραχών κ.ά.

Αξίζει να πάρει κανείς συμπλήρωμα;

Η L-Ταυρίνη χρησιμοποιείται κυρίως από αθλητές σωματικής διάπλασης, αφού επεκτείνει το όγκο των μυϊκών κυττάρων, ενώ αυξάνει την  ενέργεια στους μύες και συνεπώς τη διάρκεια της άσκησης, επιτρέποντας μεγαλύτερο χρόνο προπόνησης. Ενεργεί σαν την κρεατίνη στο γεγονός ότι επεκτείνει τον όγκο των μυϊκών κυττάρων, κατακρατώντας νερό σε αυτά. Αυτό οδηγεί σε υψηλότερο ποσοστό πρωτεϊνικής σύνθεσης και δημιουργεί αυξημένη πληρότητα των μυών. Έτσι φαίνονται μεγαλύτεροι και πιο ελαστικοί.

Συμπληρώματα συνιστάται να λαμβάνονται από ορισμένους ανθρώπους, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που είναι αυστηρά χορτοφάγοι, έχουν υποβληθεί σε χημειοθεραπεία και ακτινοβολία. Αυτές οι συνθήκες μπορούν να καταστρέφουν το επίπεδο της ταυρίνης στο σώμα.

Λίγα είναι γνωστά όσον αφορά τις επιδράσεις της κατάχρησης ή της μακροχρόνιας χρήσης ταυρίνης.

Τα ενεργειακά Ποτά

Περιέχεται στα περισσότερα ενεργειακά ποτά που πωλούνται ευρέως σε κάθε κατάστημα με αναψυκτικά.

Έρευνες έχουν δείξει ότι το 30 με 50% των παιδιών και των εφήβων καταναλώνει σε συχνή βάση ενεργειακά ποτά. Τα συγκεκριμένα ποτά αποτελούνται από υδατάνθρακες σε υψηλά ποσοστά (8-12%), καθώς και από άλλα συστατικά, με κυρίαρχα την καφεΐνη, την ταυρίνη και το γκουαρανά, τα οποία σε μεγάλες ποσότητες μπορούν να αποδειχτούν βλαβερά για την υγεία σου!

Η υψηλή κατανάλωση καφεΐνης (η οποία ούτως ή άλλως περιέχεται σε μεγάλες ποσότητες εντός των ενεργειακών ποτών) έχει συνδεθεί μεταξύ άλλων με συμπτώματα, όπως ευερεθιστότητα, εκνευρισμό, άγχος, αύξηση καρδιακής συχνότητας, αϋπνία και στομαχικές διαταραχές.

Η ταυρίνη από την πλευρά της, από μόνη της και σε μεγαλύτερο βαθμό όταν είναι σε συνδυασμό με την καφεΐνη, έχει θεωρηθεί υπεύθυνη για την αύξηση της καρδιακής συχνότητας κατά 5 με 7 χτύπους το λεπτό και για διάστημα μέχρι και 4 ώρες. Επίσης, έχει βρεθεί ότι αυξάνει παρατεταμένα τη συνολική αρτηριακή πίεση του αίματος.

Το σίγουρο είναι ότι δεν πρέπει να λαμβάνουμε συμπληρώματα χωρίς τη συμβουλή του γιατρού 

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Huxtable, RJ (1992). “Physiological actions of taurine”. Physiol Rev 72 (1): 101–63.

Zhang M, Izumi I, Kagamimori S, Sokejima S, Yamagami T, Liu Z, Qi B (2004). “Role of taurine supplementation to prevent exercise-induced oxidative stress in healthy young men”. Amino Acids 26 (2): 203–7.

Laidlaw S, Shultz T, Cecchino J, Kopple J (1988). “Plasma and urine taurine levels in vegans”. American Journal of Clinical Nutrition 47 (4): 660–3.

Διαβάστε επίσης