Ο πόνος στην μέση σε τι μπορεί να οφείλεται; Τι να κάνετε για να αντιμετωπίσετε την οσφυαλγία;

του Αλέξανδρου Γιατζίδη, M.D, medlabnews.gr iatrikanea

Oκτώ στους δέκα ενηλίκους θα πονέσουν κάποια στιγμή της ζωής τους στη μέση, θα εκδηλώσουν δηλαδή οσφυαλγία. Πιο ευάλωτοι είναι οι παχύσαρκοι και όσοι κάνουν βαριές εργασίες, αλλά η οσφυαλγία παρουσιάζεται ακόμη και σε λεπτούς ή γυμνασμένους ανθρώπους. Συνήθως ο πόνος στη μέση εμφανίζεται απροειδοποίητα, π.χ. την ώρα που ανοίγετε το παράθυρο, μεταφέρετε τα ψώνια, σηκώνεστε από το κρεβάτι ή δένετε τα κορδόνια σας.

O πόνος στη μέση συνήθως οφείλεται σε μυϊκό πιάσιμο (μυϊκό σπασμό) εξαιτίας της κακής στάσης του σώματος ή μιας απότομης κίνησης. 

Ωστόσο, η οσφυαλγία μπορεί να οφείλεται και σε σοβαρότερα αίτια, όπως είναι:

• η καταπόνηση των σπονδυλικών αρθρώσεων και 
• η εκφύλιση των μεσοσπονδύλιων δίσκων (δισκοκήλη), 
• καθώς και σε πολλούς άλλους λόγους (σπονδυλοαρθρίτιδα, μεταβολικά νοσήματα κλπ.),
• Οστεοπόρωση, 
• κατάγματα, 
• μυϊκή θλάση, 
• οστεόφυτα, 
• ρευματικές παθήσεις, 
• όγκοι, πολλαπλό μυέλωμα, 
• μεταστάσεις και άλλες κακοήθεις νόσοι του μυελού των οστών.

Γι’ αυτό, μην επιχειρήσετε να κάνετε μόνοι σας διάγνωση! Eπισκεφτείτε το γιατρό, ιδιαίτερα όταν είναι μεγάλη η ένταση και η διάρκεια του πόνου, όταν περιορίζεται η κινητικότητα σας (π.χ. δεν μπορείτε να περπατήσετε ή να σκύψετε), καθώς και όταν έχετε συχνά επεισόδια οσφυαλγίας. O γιατρός θα σας εξετάσει για να διαπιστώσει αν πιέζεται κάποιο νεύρο της σπονδυλικής στήλης, γεγονός που προκαλεί μούδιασμα έως και αδυναμία ελέγχου του ποδιού, καθώς και αν ο πόνος επεκτείνεται στο πόδι (ισχιαλγία). Aν δεν διαπιστώσει κάποια νευρική δυσλειτουργία, μάλλον θα σας προτείνει μια αγωγή με αντιφλεγμονώδη. Διαφορετικά, θα προχωρήσει στην άμεση διεξαγωγή ορισμένων εξετάσεων.

Η δισκοκήλη που εκφράζεται με οσφυαλγία δηλαδή πόνο στη μέση, επηρεάζει 80% των ενηλίκων, τουλάχιστο μία φορά στη ζωή τους. Το 90% αυτών που παρουσιάζουν μία φορά δισκοκήλη, θα υποτροπιάσουν δηλαδή θα ταλαιπωρηθούν ξανά από τη νόσο. Στη δισκοκήλη ο μεσοσπονδύλιος δίσκος προβάλλει και πιέζει τα νεύρα της σπονδυλικής στήλης προκαλώντας πόνο.

Τι μπορείτε να κάνετε αν σας πιάσει πόνος στην μέση;

• Nα ξαπλώσετε στο κρεβάτι σε ύπτια θέση (ανάσκελα), σε μια θέση που δεν σας προκαλεί πόνο, βάζοντας ένα μαξιλάρι κάτω από τα γόνατα και ανασηκωμένη την πλάτη και το κεφάλι. 
• Eπίσης, μπορείτε να βάλετε και μια θερμοφόρα στη μέση, γιατί τα ζεστά επιθέματα βοηθούν τους μυς να χαλαρώσουν. 
• Παρόμοια δράση (χαλάρωση των μυών μέσω της θερμότητας) έχουν και τα έμπλαστρα και οι αλοιφές που διατίθενται στα φαρμακεία. Kαλό είναι, πάντως, να βάζετε τη θερμοφόρα ή το έμπλαστρο το βράδυ ή πριν το μεσημεριανό ύπνο και όχι λίγο πριν σηκωθείτε από το κρεβάτι. 
• Οι ήπιες μαλάξεις στην οσφυϊκή περιοχή, βοηθούν. 
• Ασκήσεις που στόχο έχουν να κάνουν τους μυς της κοιλιάς ισχυρότερους, βοηθούν. Οι ασκήσεις συστήνονται μετά την οξεία φάση του πόνου.

Φάρμακα: Για ορισμένες ημέρες ο ασθενής λαμβάνει αναλγητικά και αντιφλεγμονώδη σε συνδυασμό με τοπικές αλοιφές ή θερμοφόρες που μειώνουν τον τοπικό σπασμό. Τα φάρμακα αυτά (απολύτως αναγκαία στις περισσότερες περιπτώσεις) μπορούν να προκαλέσουν προβλήματα στο γαστρεντερικό σύστημα. Η χρήση τους θα πρέπει να συνδυάζεται με την κατάλληλη διατροφή.

Κατάκλιση: Η ανάπαυση παίζει σημαντικό ρόλο. Η παρατεταμένη όμως ανάπαυση μπορεί να δημιουργήσει μυϊκή ατροφία, φοβίες και ψυχολογικά προβλήματα που, τελικά, δυσκολεύουν τη σωστή αποθεραπεία κι αυξάνουν το χρονικό διάστημα που απαιτείται για ανάρρωση. Η κατάκλιση πρέπει να γίνεται μόνον όταν ο πόνος είναι οξύς και πάλι σε συνδυασμό με μεθόδους ανακούφισης από τον πόνο . Όταν ο πόνος είναι ελαφρύς συνίσταται οι αναπνευστικές ασκήσεις και το ελαφρύ περπάτημα αλλά όχι η ορθοστασία, ή η άσκοπη και υπερβολική κούραση.

Ζώνη μέσης: Είναι απαραίτητη αλλά μόνον για μικρό χρονικό διάστημα στα νεαρά άτομα και για λίγο περισσότερο διάστημα στα ηλικιωμένα άτομα. Πρέπει να αφαιρείται κατά την ξεκούραση. Η καθημερινή, μακροχρόνια, χρήση της, μπορεί να προκαλέσει αδυναμία (ατροφία) στους κοιλιακούς και ραχιαίους μύες.

Φυσικοθεραπεία – Κινησιοθεραπεία: Είναι χρήσιμα σε κάθε περίπτωση. Βοηθούν στη μείωση του πόνου, στη βελτίωση της κινητικότητας και της δύναμης και στην σωστή αντίληψη της μηχανικής συμπεριφοράς της σπονδυλικής στήλης στις διάφορες στάσεις και κινήσεις. Περιλαμβάνει τη χρησιμοποίηση φυσικών μέσων (LASER, αναλγητικά ρεύματα, υπερήχους, διαθερμίες, μαλάξεις) καθώς και ένα πρόγραμμα κινησιοθεραπείας με οδηγό σημείο τον πόνο.

Ελάττωση βάρους – Δίαιτα: Στα υπέρβαρα άτομα η μείωση του σωματικού βάρους προκαλεί άμεση ανακούφιση των πόνων. Με τη μείωση του σωματικού βάρους ελαττώνεται η πίεση στους μεσοσπονδύλιους δίσκους και η παραμόρφωση (λόγω του αυξημένου βάρους) των δομών της σπονδυλικής στήλης, με αποτέλεσμα να μειώνεται ο μηχανικός ερεθισμός των σπονδύλων και ο πάσχοντας να ανακουφίζεται από τους πόνους. Ακόμα και μόνον η ελάττωση του σωματικού βάρους, επιφέρει γρήγορα και θεαματικά αποτελέσματα στο 50% των περιπτώσεων.

Η χειρουργική επέμβαση στην δισκοκήλη επιφυλάσσεται μόνο για πολύ σοβαρές και υποτροπιάζουσες περιπτώσεις.

Διαβάστε επίσης:

Προσοχή. Τι άλλο μπορεί να σημαίνει ένας επίμονος πόνος στην μέση;

Το περπάτημα, η καλύτερη άσκηση για τους έντονους και στρεσογόνους ρυθμούς που ζούμε