Συμπτώματα που δείχνουν διαβήτη. Κράμπες, εύκολη κούραση, θολή όραση, υπνηλία, φαγούρα, απώλεια βάρους

του Ξενοφώντα Τσούκαλη, M.D., medlabnews.gr iatrikanea

Περίπου 1,5 στους 10 Έλληνες έχει διαβήτη και περίπου 1,5 στους 10 Έλληνες έχει προδιαβήτη. Ο αριθμός των ατόμων με Διαβήτη στην Ελλάδα έχει τετραπλασιαστεί τα τελευταία 30 χρόνια.

Τα συμπτώματα του διαβήτη ποικίλλουν ανάλογα με το πόσο υψηλές είναι οι τιμές της γλυκόζης στο αίμα σας. 

Αν και η ενημέρωση για τις αιτίες και τα πρώιμα συμπτώματα του διαβήτη είναι ευρεία τα τελευταία χρόνια και οι περισσότεροι άνθρωποι γνωρίζουν τι πρέπει να προσέχουν, υπάρχουν πολλοί που αν και τα γνωρίζουν, δεν τα αντιμετωπίζουν εγκαίρως. Μερικά συμπτώματα του διαβήτη παρεξηγούνται κυρίως από τους μεγαλύτερους σε ηλικία ανθρώπους ως συμπτώματα γήρανσης.

Ποια είναι τα κύρια συμπτώματα του διαβήτη;

Στον διαβήτη τύπου 1, τα συμπτώματα συχνά εμφανίζονται ξαφνικά και μπορεί να είναι απειλητικά

για τη ζωή, επομένως η διάγνωση γίνεται συνήθως αρκετά γρήγορα. Στον διαβήτη τύπου 2, πολλοί

άνθρωποι δεν έχουν καθόλου συμπτώματα, ενώ άλλες ενδείξεις μπορεί να περάσουν απαρατήρητες

επειδή θεωρούνται συνέπεια της «προχωρημένης ηλικίας». Ως εκ τούτου, από τη στιγμή που γίνονται

αντιληπτά τα συμπτώματα, οι επιπλοκές του διαβήτη μπορεί να είναι ήδη παρούσες.

Ο Διαβήτης θα χρειασθεί μέχρι και 10 χρόνια για να προκαλέσει συμπτώματα που θα μας οδηγήσουν σε γιατρό.

Τα κοινά συμπτώματα διαβήτη περιλαμβάνουν:

• Μεγαλύτερη δίψα από τη συνηθισμένη. 

• Ξηροστομία και θέλεις να πίνεις πολύ νερό (πολυδιψία) Η απώλεια νερού με τα ούρα προκαλεί και κάποιου βαθμού αφυδάτωση

• Πηγαίνετε στην τουαλέτα πιο συχνά, ιδιαίτερα τη νύχτα. Επειδή υπάρχει πολύ σάκχαρο στο αίμα, αυτό διαφεύγει και στα ούρα παρασύροντας και νερό.

• Αίσθημα κόπωσης και λήθαργου. Συμβαίνει λόγω έλλειψη ενέργειας.

• Νιώθετε ότι πεινάτε συνεχώς. Αυτό συμβαίνει γιατί ο οργανισμός θέλει να βρει τα θρεπτικά συστατικά που του λείπουν από τα κύτταρα.

• Τραύματα που αργούν να επουλωθούν

• Φαγούρα, μολύνσεις του δέρματος ή εξανθήματα

• Αλλαγές στο βάρος

• Ανεξήγητη απώλεια βάρους (τύπου 1)

• Εμετοί και στομαχικός πόνο

• Πονοκεφάλους

• Αλλαγή διάθεσης

• Πόνο ή μούδιασμα στα σκέλη ή στα πόδια

• Αίσθημα ζάλης

• Έλλειψη ενδιαφέροντος και συγκέντρωσης

Τα κλασικά συμπτώματα προχωρημένου Διαβήτη που θα μας ανησυχήσουν, είναι πολυδιψία που συνοδεύεται από πολλά ούρα και αυξημένη όρεξη που ενώ συνοδεύεται συνήθως από πολυφαγία το βάρος μειώνεται και σε πιο προχωρημένο στάδιο υπάρχει αυξημένο  αίσθημα κόπωσης, ξηροστομία, υπνηλία και αδυναμία συγκέντρωσης.

Η απώλεια βάρους μπορεί να συμβεί, γιατί η έλλειψη ινσουλίνης αφήνει τα κύτταρα χωρίς θρεπτικά συστατικά και χωρίς ενέργεια. Έτσι ο ασθενής αδυνατίζει, αλλά αυτό που χάνει δεν είναι λίπος, είναι κυρίως μυϊκή μάζα. Αυτή η απώλεια βάρους συμβαίνει παρόλο που το άτομο δεν έχει μειώσει το πόσο τρώει, αλλά μπορεί αντιθέτως.

Η θολή όραση (από συσσώρευση γλυκόζης στο φακό του ματιού, η οποία προσελκύει και νερό και προκαλεί προσωρινό «φούσκωμα» του φακού). Μπορεί να αντιληφθείτε ότι η όρασή σας χειροτερεύει μετά από κάποια ηλικία. Όταν για παράδειγμα κοιτάτε ένα αντικείμενο σε κοντινή απόσταση και στη συνέχεια θέλετε να δείτε ένα πιο μακρινό αντικείμενο, η εστίασή σας μπορεί να θολώσει. Αυτό μπορεί να είναι σημάδι υπερβολικού ζαχάρου στο αίμα. Αν βάλατε γυαλιά όρασης πριν μερικούς μήνες και παρατηρείτε ότι η όρασή σας έχει χειροτερέψει, είναι καλό να κάνετε εξετάσεις για διαβήτη.

Τα σημάδια γήρανσης στην επιδερμίδα είναι αναμενόμενα μετά από κάποια ηλικία, αλλά μερικά σημάδια στον λαιμό ή οι μαύροι κύκλο κάτω από τα μάτια μπορεί να είναι σημάδια διαβήτη. Η υπερβολική γλυκόζη στο αίμα καταστρέφει τα αιμοφόρα αγγεία και δημιουργεί σημάδια στο δέρμα, καθώς και αίσθημα "φαγούρας" ή μούδιασμα σε χέρια και πόδια.

Πιο συνηθισμένοι ιατρικοί λόγοι ώστε να ελέγξουμε για διαβήτη, είναι λοιμώξεις. Μυκητιάσεις ιδίως των γεννητικών περιοχών, υποτροπιάζουσες μυρμηγκιές, δερματικές δοθιηνώσεις, ουλίτιδες και περιοδοντίτιδες, δυσθεράπευτες ονυχομυκητιάσεις. 

Οι ανεξήγητες κράμπες συνοδευόμενες από εύκολη, μυϊκή κόπωση και πολυδιψία, μερικές φορές υποκρύπτουν αδιάγνωστο διαβήτη.

Έχετε εκνευρισμό επειδή πεινάτε. Αν πιάσετε τον εαυτό σας να έχει εκνευρισμό επειδή δεν έχετε φάει για λίγη ώρα, ίσως πρέπει να θορυβηθείτε. Ο οργανισμός σας ζητάει διαρκώς να του δώσετε "καύσιμη ύλη" για να πάρει ενέργεια, αλλά όταν το κάνετε εκείνος δεν μπορεί να μετατρέψει τις τροφές σε ενέργεια ελέω του διαβήτη. Έτσι, σε ένα φαύλο κύκλο, συνεχίζει να σας ζητάει να καταναλώσετε τροφή και εσείς εκνευρίζεστε που αυτό το αίσθημα δεν φεύγει.

Για τα παιδιά

Αν το παιδί πηγαίνει πολύ συχνά στην τουαλέτα, αν διψάει και πεινάει πολύ, αν παραπονιέται ότι το στόμα του είναι ξερό, αν είναι συνέχεια και αδικαιολόγητα κουρασμένο και αν χάνει ξαφνικά κιλά τότε καλό θα ήταν να απευθυνθείτε άμεσα σε κάποιον ειδικό. 

Διαβάστε επίσης

• Ποιοί κινδυνεύουν από διαβήτη; Τι συμπτώματα μπορεί να έχει και τι εξετάσεις πρέπει να κάνει ο διαβητικός;
• Τα πολλά γλυκά δεν φέρνουν διαβήτη. Η σημασία της μεσογειακής διατροφής και της άσκησης στον διαβήτη.
• Η δοκιμασία ανοχής της γλυκόζης (καμπύλη σακχάρου), ο προδιαβήτης και ο διαβήτης.
• H καλή διατροφή του διαβητικού. Οδηγίες διατροφής για διαβητικούς.
• Ο διαβήτης προκαλεί κατάθλιψη ή η κατάθλιψη προκαλεί διαβήτη;

H CeraVe για τους διαβητικούς ασθενείς: Πρωτόκολλο ανακούφισης της ξηροδερμίας σε 2 κινήσεις!

medlabnews.gr iatrikanea

Στις 14 Νοεμβρίου είναι η Παγκόσμια Ημέρα Σακχαρώδους Διαβήτη, μια ημέρα αφιερωμένη στην ευαισθητοποίηση γύρω από τη διαταραχή που επηρεάζει πάνω από 420 εκατομμύρια άτομα παγκοσμίως και σχετίζεται με αυξημένη νοσηρότητα και θνησιμότητα. Στην Ελλάδα, περίπου το 10% του πληθυσμού πάσχει από Σακχαρώδη Διαβήτη (ΕΔΕ)*, ενώ μέχρι και το 80% των ασθενών μπορεί να εμφανίσουν δερματικές επιπτώσεις της νόσου, όπως η ξηρότητα του δέρματος.

Η CeraVe, το brand που έχει ταυτιστεί με την αποκατάσταση του επιδερμιδικού φραγμού, δημοσιεύει νέα κλινική μελέτη κοορτής σε ασθενείς με ξηροδερμία λόγω Σακχαρώδους Διαβήτη. Στην έρευνα συμμετείχαν συνολικά 528 άτομα από 19 χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα.

Κατά τη διάρκεια της μελέτης αποδείχθηκε ότι με τη χρήση του καθημερινού πρωτοκόλλου CeraVe, το οποίο περιλαμβάνει το CeraVe Hydrating Cleanser και την CeraVe Moisturising Cream, το 98% των ασθενών παρουσίασε σημαντική βελτίωση στα συμπτώματα της ξηροδερμίας που σχετίζεται με τον Σακχαρώδη Διαβήτη. Τα δύο αυτά προϊόντα καλύπτουν τις ιδιαίτερες ανάγκες του δέρματος των διαβητικών ασθενών, προσφέροντας τη σωστή ενυδάτωση και προστασία που απαιτεί το δέρμα τους, διασφαλίζοντας ότι παραμένει υγιές και άνετο.

Οι δερματικές παθήσεις που σχετίζονται με τον Σακχαρώδη Διαβήτη μπορούν να αντιμετωπιστούν με την κατάλληλη φροντίδα από τη CeraVe, περιορίζοντας τις επιπτώσεις και βελτιώνοντας την ποιότητα ζωής των πασχόντων, τόσο σωματικά όσο και ψυχολογικά.

*Με στοιχεία από ΕΔΕ (Ελληνική Διαβητολογική Εταιρεία, 2021 Επιπολασμός του σακχαρώδη διαβήτη και του προδιαβήτη στην Ελλάδα. Αποτελέσματα της πρώτης Εθνικής Μελέτης Θνητότητας και Παραγόντων Κινδύνου)

Σχετικά με τη CeraVe:

Το 2005, οι δερματολόγοι της CeraVe ανέπτυξαν μια σειρά προϊόντων περιποίησης, εμπλουτισμένων με έναν συνδυασμό τριών απαραίτητων ceramides (ceramides 1, 3,  και  6-II), λιπαρών οξέων, και άλλων λιπιδίων, που συμβάλλουν στην επανόρθωση και την ενίσχυση του επιδερμιδικού φραγμού της επιδερμίδας.

Με θεμέλιο των συνδυασμό των ceramides και του συστήματος MVE, το 2006 δημιουργείται η CeraVe λανσάροντας τρία βασικά προϊόντα: τη Moisturising Cream, τη Moisturising Lotion, και το Hydrating Cleanser. 

Η CeraVe είναι η πρώτη μάρκα που ενσωματώνει στα προϊόντα της 3 απαραίτητα ceramides, όμοια με εκείνα του δέρματος, τα οποία διαχέονται μέσω του συστήματος σταδιακής απελευθέρωσης MVE.

Όλα τα προϊόντα καθαρισμού και ενυδάτωσης της CeraVe εμπεριέχουν έναν συνδυασμό ceramides, υγροσκοπικών συστατικών, μαλακτικών παραγόντων και επιφανειοδραστικών ουσιών, για να συμβάλουν στην επανόρθωση και την προστασία του δερματικού φραγμού.

Ακτινίδια για πέψη, πίεση, χοληστερίνη, όραση, δέρμα, πλούσια σε βιταμίνες, αντιοξειδωτικά

της Κλεοπάτρα Ζουμπουρλή, μοριακή βιολόγος, medlabnews.gr iatrikanea

Το ακτινίδιο είναι ένα εξωτικό φρούτο το οποίο μπορούμε να βρούμε στη χώρα μας σε κάθε εποχή. Το ακτινίδιο είναι ένα φρούτο γεμάτο βιταμίνες και πολύτιμα για το σώμα μας στοιχεία. Τρώγεται ευχάριστα όλο το χρόνο. 

Το ακτινίδιο είναι θάμνος με άνθη χρώματος κόκκινου ή λευκού. Τα φύλλα του έχουν ωοειδές σχήμα και στο κάτω μέρος τους έχουν χνούδι. Ο καρπός του είναι ράγα και είναι εδώδιμος, με γλυκόξινη γεύση. Το εξωτερικό του μέρος είναι χρώματος καφέ και το εσωτερικό είναι χυμώδες, με πράσινο χρώμα και μικρά σποράκια, χρώματος μαύρου. Η Κίνα θεωρείται επικρατέστερη πατρίδα του ακτινιδίου, από τα αρχαία χρόνια. Το γνωστότερο είδος που καλλιεργείται στην Ελλάδα ονομάζεται ακτινίδιον το σινικό. 

Το φυτό ήταν αυτοφυές στην Κίνα και ταξίδεψε μετά το 19ο αιώνα στη Βρετανία και το 1906 στη Νέα Ζηλανδία. Η ονομασία του όμως κίουι (Kiwi) προέρχεται από το ομώνυμο πτηνό, το οποίο είναι εθνικό σύμβολο της Νέας Ζηλανδίας, όπου ζει αποκλειστικά. Την ονομασία αυτή την πήρε το ακτινίδιο από το φυτοκόμο Hayward Wright (1873-1959), ο οποίος πειραματίστηκε με τα φυτά και κατόρθωσε να δημιουργήσει την ποικιλία που είναι γνωστή σήμερα. Με τη σημερινή μορφή του, το ακτινίδιο καλλιεργείται από το 1950.

Από τα πρώτα κιόλας χρόνια της κατανάλωσής του, άρχισαν να διαφαίνονται οι θεραπευτικές του ιδιότητες, οι οποίες κυρίως οφείλονται στα υψηλής περιεκτικότητάς του θρεπτικά συστατικά, όπως βιταμίνες, ιχνοστοιχεία και νερό. Στη σημερινή εποχή, η κατανάλωσή του έχει αυξηθεί σημαντικά λόγω των πολύτιμων συστατικών που περιέχει, αλλά και λόγω της χαμηλής θερμιδικής του αξίας.

Ο καρπός του ακτινιδίου είναι πλούσιος σε κάλιο, μαγνήσιο, φώσφορο, φυτικές ίνες και ιχνοστοιχεία. Επίσης, διαθέτει περισσότερη βιταμίνη C σε σχέση με οποιοδήποτε άλλο φρούτο, αρκεί μόνο να καταναλωθεί αμέσως μετά την κοπή, για να μη χαθούν οι βιταμίνες. Η βιταμίνη C αποτελεί ισχυρό αντιοξειδωτικό, το οποίο βοηθά στην καταπολέμηση των ελευθέρων ριζών, καθώς επίσης και στην παραγωγή κολλαγόνου, για τη διατήρηση της υγείας του δέρματος. Η ύπαρξη πολλών βιταμινών καθιστά το ακτινίδιο ως το καλύτερο μέσο για την άμυνα κατά των μικροβίων. Επίσης, απομακρύνει τον κίνδυνο θρομβώσεων στο κυκλοφορικό σύστημα και διασφαλίζει τη σωστή πέψη και την εύρυθμη λειτουργία του εντέρου. Τέλος, συντελεί στη βελτίωση της όρασης, εξαιτίας του αντιοξειδωτικού λουτεΐνη που περιέχει.

Το ακτινίδιο αποτελεί εξαίρετη πηγή των λιποδιαλυτών βιταμινών Α και Ε, οι οποίες με την σειρά τους επιβραδύνουν την διαδικασία της γήρανσης και προστατεύουν τα κύτταρα από φθορές. Άλλες πολύ σημαντικές βιταμίνες που βρίσκουμε στο ακτινίδιο, είναι οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β, οι οποίες βοηθούν σε μεγάλο βαθμό στην υγιή λειτουργία του εγκεφάλου αλλά και το φυλλικό οξύ, το οποίο παρεμποδίζει τις γενετικές ανωμαλίες στα έμβρυα.

Παράλληλα με τις βιταμίνες και τα ιχνοστοιχεία κατέχουν υψηλή θέση στην θρεπτική αξία του ακτινιδίου. Τα πιο σημαντικά από αυτά είναι το κάλιο, το μαγνήσιο, το ασβέστιο, ο φώσφορος, ο σίδηρος, ο χαλκός και ο ψευδάργυρος. Το κάλιο βοηθάει στη μείωση της αρτηριακής πίεσης και περιέχεται στο ακτινίδιο σχεδόν στην ίδια ποσότητα που περιέχεται και στην μπανάνα. Ο φώσφορος και το μαγνήσιο δρουν συνεργικά, για την καλύτερη υγεία των οστών και των δοντιών. Επιπλέον, η βιταμίνη C που περιέχει το ακτινίδιο, βοηθάει στην καλύτερη απορρόφηση του σιδήρου.

Άλλα συστατικά τα οποία περιέχονται στα ακτινίδια, είναι οι φυτικές ίνες, το νερό, τα ω3 και ω6 λιπαρά και πολλά ισχυρά αντιοξειδωτικά. Μια από τις πιο διαδεδομένες ευεργετικές ιδιότητες του ακτινιδίου είναι η διουρητική δράση του, η οποία οφείλεται κατά κύριο λόγο στις φυτικές ίνες που περιέχει.

Οι φυτικές ίνες βοηθούν στην διατήρηση της υγείας του εντέρου και στην απομάκρυνση των τοξικών ουσιών από αυτό. Μια μερίδα ακτινιδίου (76γρ.) παρέχει το 10% της ημερήσιας συνιστώμενης ποσότητας σε φυτικές ίνες (3γρ). Επομένως, η συστηματική κατανάλωση του ακτινιδίου, μπορεί να βοηθήσει αποτελεσματικά στην καταπολέμηση της δυσκοιλιότητας αλλά και του φουσκώματος.

Αυτό το μοναδικό φρούτο αποτελεί μια πολύτιμη πηγή ω3 και ω6 λιπαρών οξέων, τα οποία είναι ευρέως διαδεδομένα για την πρόληψη αλλά και την αντιμετώπιση των καρδιαγγειακών παθήσεων, όπως επίσης και για τον καλύτερο έλεγχο των φλεγμονών στο σώμα. Τα λιπαρά αυτά οξέα, συναντώνται κυρίως στα μικρά μαύρα σπόρια του ακτινιδίου.

Η λουτεΐνη είναι ένα ακόμη συστατικό που ξεχωρίζει στο ακτινίδιο. Είναι μια χρωστική ουσία, η οποία προστατεύει την όραση και βοηθά στην καλύτερη υγεία του δέρματος. Αξίζει να αναφέρουμε πως, όπως όλα τα φρούτα και τα λαχανικά, έτσι και η συστηματική κατανάλωση ακτινιδίου, έχει αποδειχθεί από έρευνες ότι βοηθά στην πρόληψη των καρδιαγγειακών παθήσεων, της παχυσαρκίας, του διαβήτη τύπου 2, στη μείωση της χοληστερόλης, καθώς και άλλων χρόνιων εκφυλιστικών ασθενειών.

Το ακτινίδιο κάνει καλό στην επιδερμίδα.

Το ακτινίδιο είναι πλούσιο σε βιταμίνη Ε, ένα πολύ σημαντικό αντιοξειδωτικό που προστατεύει και χαρίζει ένα υγιές και φωτεινό δέρμα, αποτρέποντας την εμφάνιση τυχόν ανεπιθύμητων παθήσεων

Οι πολυφαινόλες είναι φυτικές ουσίες που βρίσκονται κάτω από την φλούδα του φυτού και συμβάλλουν στην άμυνά του απέναντι στις μολύνσεις από παθογόνους παράγοντες. Πολλές μελέτες τα τελευταία χρόνια έχουν δείξει ότι οι ουσίες αυτές λειτουργούν προστατευτικά και στον άνθρωπο, προάγοντας την καλή κατάσταση της υγείας και παρατείνοντας τον μέσο όρο ζωής. 

Αναστέλλουν ή περιορίζουν την οξείδωση των λιπιδίων του αίματος, αυξάνουν τα επίπεδα της «καλής» (προστατευτικής για την υγεία) χοληστερόλης HDL ενώ ταυτόχρονα ρίχνουν τα επίπεδα της «κακής» χοληστερόλης LDL, η οποία συνδέεται με την δημιουργία αθηρωματικών πλακών. Οι πολυφαινόλες μειώνουν την πιθανότητα δημιουργίας θρόμβων, έχουν αντιφλεγμονώδη δράση και περιορίζουν σε σημαντικό βαθμό τις οξειδωτικές βλάβες στους ιστούς, απομακρύνοντας έτσι κατά την εκτίμηση των επιστημόνων και την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου.

Διατροφική αξία καρπού ακτινιδίου (ανά 100 gr) Νερό 81.2% Θερμίδες 66 Πρωτεΐνη 0.79gr Λίπη 0.07gr Υδατάνθρακες 17.5gr Βιταμίνη Α 174(I.U) Βιταμίνη Β1 0.02mg Βιταμίνη Β2 0.05mg Βιταμίνη C 150mg Ασβέστιο 16mg Φώσφορος 64mg Σίδηρος 0.51mg Νάτριο 7mg Κάλιο 264mg

Επιλέξτε ακτινίδια με ανέπαφη επιδερμίδα, χωρίς κηλίδες ή σχιμές. Τα ώριμα ακτινίδια πιέζονται εύκολα και είναι πολύ μαλακά. Έχουν μικρή διάρκεια ζωής αν παραμείνουν ανοικτά σε θερμοκρασία δωματίου. Διατηρείστε τα στο ψυγείο.

Η κατανάλωση των ακτινιδίων πρέπει να γίνεται αμέσως μετά την κοπή του φρούτου διότι αν το αφήσετε πολύ ώρα οξειδώνονται οι βιταμίνες του και κυρίως η βιταμίνη C με αποτέλεσμα να καταστρέφονται!

Διαβάστε επίσης

• Καρπούζι, για την καρδιά, τον καρκίνο, την δίαιτα αλλά και τη λίμπιντο
• Σύκα, φρέσκα ή αποξηραμένα, για το έντερο, την αναιμία, την οστεοπόρωση, την πίεση, τον διαβήτη και την λίμπιντο
• Βερίκοκο για την υγεία, την αναιμία, την δυσκοιλιότητα, την όραση, την ομορφιά και τα κουκούτσια τους για τον καρκίνο.
• ΚΕΡΑΣΙ. ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ. ΧΥΜΟΣ ΑΠΟ ΚΕΡΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΥΠΝΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΜΥΙΚΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΑΣΚΗΣΗ.
• Διάβασμα, εξετάσεις και διατροφή. Τα κεράσια απαραίτητα στους μαθητές για τις εξετάσεις.

Τι είναι κατάκλιση; Οι κατακλίσεις έχουν τέσσερα στάδια. Πώς μπορεί να προληφθούν; Η πρωτοποριακή Φωτοδυναμική Θεραπεία

του Αλέξανδρου Γιατζίδη, M.D., medlabnews.gr iatrikanea

Κατάκλιση (bedsore - pressure sore) χαρακτηρίζεται η κυτταρική νέκρωση μιας περιοχής του σώματος που προκαλείται από διακοπή της μικροκυκλοφορίας στους ιστούς αυτής της περιοχής.

Η κατάκλιση είναι μια εντοπισμένη καταστροφή περιοχής του δέρματος και υποκείμενων ιστών που αναπτύσσεται σαν αποτέλεσμα της παρατεταμένης ισχαιμίας των ιστών λόγω πίεσης του δέρματος. Αυτό συμβαίνει σε κατακεκλιμένους ασθενείς που τοποθετούνται στην ίδια θέση για πολύ χρόνο.

Η κατάκλιση σχηματίζεται όταν η εξωτερική πίεση που ασκείται στο δέρμα υπερβαίνει την πίεση της μικροκυκλοφορίας (32mmHg) με αποτέλεσμα τη διακοπή του εφοδιασμού των ιστών της περιοχής με θρεπτικές ουσίες, την αδυναμία απομάκρυνσης των προϊόντων του μεταβολισμού από τους ιστούς στα απεκκριτικά όργανα και κατά συνέπεια τη νέκρωση της ισχαιμικής περιοχής. Οι ιστοί οι οποίοι βρίσκονται πάνω από οστικές προεξοχές παρουσιάζουν διαφορετική αντοχή στην υποξία σε σχέση με άλλους ιστούς που βρίσκονται μακριά από οστά. Το γεγονός αυτό εξηγεί την υψηλή συχνότητα δημιουργίας κατακλίσεων στις περιοχές αυτές.

Τα έλκη σχηματίζονται συνήθως στα προεξέχοντα μέρη του σώματος όπως είναι οι πτέρνες, η ιερά χώρα, οι αγκώνες, η ωμοπλάτη, το ινίο, τα σφυρά, ο μείζων τροχαντήρας, οι πλευρές, το ακρώμιο, τα αυτιά, τα δάκτυλα, τα γόνατα, τα γεννητικά όργανα στους άνδρες, το στήθος στις γυναίκες, τα ζυγωματικά, το πιγούνι, ανάλογα με τη θέση στην οποία τοποθετείται ο ασθενής.

Οι κατακλίσεις έχουν τέσσερα στάδια:

ΣΤΑΔΙΟ Ι: Ερυθρότητα χωρίς εντύπωμα σε ανέπαφο δέρμα. Αποχρωματισμός δέρματος, θερμότητα, οίδημα και σκλήρυνση μπορεί να χρησιμοποιηθούν ως δείκτες ειδικά σε άτομα με σκούρο δέρμα.

ΣΤΑΔΙΟ ΙΙ: Απώλεια μερικού πάχους δέρματος, στην οποία εμπλέκεται η επιδερμίδα, το χόριο ή και τα δύο. Το έλκος είναι επιφανειακό και κλινικά εμφανίζεται με τη μορφή γδαρσίματος ή φλύκταινας.

ΣΤΑΔΙΟ ΙΙΙ: Απώλεια ολικού πάχους δέρματος, η οποία περιλαμβάνει καταστροφή ή νέκρωση υποκείμενων ιστών, χωρίς σπήλαιο.

ΣΤΑΔΙΟ ΙV: Εκτεταμένη καταστροφή δέρματος, νέκρωση ιστών ή καταστροφή μυών και οστών, σχηματισμός σπηλαίου.

Η δημιουργία της κατάκλισης εξαρτάται από τη συνέργεια εξωγενών αλλά και ενδογενών παραγόντων

Οι εξωγενείς παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν παράγοντες που επηρεάζουν τα εξωτερικά στρώματα του δέρματος και είναι οι εξής:

• Πίεση στα προεξέχοντα μέρη του σώματος.

• Διατμητική δύναμη, η οποία είναι η πίεση που ασκείται όταν το σώμα γλιστράει ή κινείται χωρίς να ανυψώνεται. Το δέρμα παραμένει στο ίδιο σημείο ενώ το σώμα γλιστράει σε άλλη κατεύθυνση, κάτι που μπορεί να προκαλέσει τραυματισμό.

• Τριβή.

• Υγρασία από ακράτεια ούρων ή κοπράνων, εφίδρωση ή άλλα απεκκρίματα, η οποία σύμφωνα με μελέτες αποδείχθηκε ότι πολλαπλασιάζει τον κίνδυνο ανάπτυξης κατάκλισης.

Οι ενδογενείς παράγοντες, οι οποίοι επηρεάζουν τη λειτουργία της απορροφητικής ικανότητας των υποστηρικτικών δομών του δέρματος και ειδικότερα του κολλαγόνου και της ελαστίνης, είναι οι εξής:

• Ακινησία.

• Κακή διατροφή. Οι κατακλίσεις συνδέονται με την υπολευκωματιναιμία αλλά και την ανεπαρκή πρόσληψη θερμίδων, βιταμινών και αλάτων.

• Προχωρημένη ηλικία. Με την αύξηση της ηλικίας επέρχεται προοδευτική μείωση των ελαστικών ινών του υποδόριου λίπους και του όγκου των μυών. Επίσης η ξηρότητα του δέρματος σε συνδυασμό με τη μείωση της συχνότητας των λουτρών του σώματος, συμβάλλει στη δημιουργία των κατακλίσεων.

• Διανοητική κατάσταση. Η διανοητική κατάσταση επηρεάζει την κινητικότητα καθώς και τη συνεργασία του ατόμου στην παρεχόμενη νοσηλευτική φροντίδα.

• Αυξημένη θερμοκρασία. Όταν αυξάνεται η θερμοκρασία του ιστού που ήδη βρίσκεται σε κίνδυνο για ισχαιμία λόγω πίεσης, η περιοχή γίνεται περισσότερο ευπαθής στη νέκρωση.

• Ελαττωμένη αρτηριακή πίεση και ινότροπα που οδηγούν σε πτωχή αιμάτωση των ιστών.

• Υποκείμενη νόσος. Νεοπλάσματα, νευρολογικές, ορθοπεδικές και κυκλοφορικές παθήσεις είναι επιβαρυντικοί παράγοντες για δημιουργία κατάκλισης.

• Ψυχολογικοί παράγοντες. Όταν το άτομο βρίσκεται σε κατάσταση stress, τα επινεφρίδια αυξάνουν την έκκριση γλυκοστεροειδών οπότε αναστέλλεται η σύνθεση κολλαγόνου και ο ιστός γίνεται επιρρεπής για δημιουργία κατάκλισης.

• Έλλειψη αισθητικότητας. Σε παραπληγικά και τετραπληγικά άτομα λόγω της ακινησίας και της απώλειας αισθητικότητας του δέρματος αυξάνεται ο κίνδυνος για δημιουργία κατάκλισης

ΟΜΑΔΕΣ ΥΨΗΛΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΓΙΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΚΑΤΑΚΛΙΣΕΩΝ

α)Οι ηλικιωμένοι με μειωμένη κινητικότητα.
β)Ασθενείς με μειωμένη κινητικότητα και διαταραχή θρέψης, βαριά αναιμία, χρόνιοι αναπνευστικοί, καρκινοπαθείς, διαβητικοί κλπ.
γ)Ορθοπεδικοί ασθενείς με κατάγματα λεκάνης, σπονδυλικής στήλης και κάτω άκρων.
δ)Νευροχειρουργικοί ασθενείς σε ακινησία.
ε)Ασθενείς εντατικών μονάδων (ΜΕΘ).
στ)Τετραπληγικοί, παραπληγικοί ασθενείς.

ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΤΑΚΛΙΣΕΩΝ

Η πρόληψη είναι η θεραπεία εκλογής των κατακλίσεων. Η επιτυχία της εξαρτάται άμεσα από τις ικανότητες των νοσηλευτών να αναγνωρίζουν τους ασθενείς που βρίσκονται σε υψηλό κίνδυνο. Η γνώση των παραγόντων κινδύνου που αναφέρθηκαν είναι απαραίτητη προκειμένου να επιτευχθεί πλήρως η εκτίμηση του προβλήματος.

Οι στρατηγικές πρόληψης των κατακλίσεων σύμφωνα με την European Pressure Ulcers Advisory Panel (EPUAP) και την National Pressure Ulcers Advisory Panel (NPUAP), περιλαμβάνουν την αναγνώριση ατόμων που βρίσκονται σε κίνδυνο για ανάπτυξη κατάκλισης, τη διατήρηση και βελτίωση της ανοχής των ιστών στην πίεση για την πρόληψη της καταστροφής τους, την προστασία του σώματος από τα ανεπιθύμητα αποτελέσματα των εξωτερικών μηχανικών δυνάμεων όπως πίεση, τριβή και σύρσιμο, τη διατροφική υποστήριξη των ασθενών σύμφωνα με τις ανάγκες τους, τον έλεγχο και την αποφυγή της υπερβολικής υγρασίας

Στρατηγικές πρόληψης κατακλίσεων της EPUAP

·      Αναγνώριση ατόμων που βρίσκονται σε κίνδυνο για ανάπτυξη κατάκλισης ·      Διατήρηση και βελτίωση της ανοχής των ιστών στην πίεση για την πρόληψη της καταστροφής τους ·      Προστασία σώματος από τα ανεπιθύμητα αποτελέσματα των εξωτερικών μηχανικών δυνάμεων: πίεση, τριβή και σύρσιμο ·      Διατροφική υποστήριξη των ασθενών σύμφωνα με τις ανάγκες τους ·      Έλεγχος και αποφυγή υπερβολικής υγρασίας (απώλεια ούρων, κοπράνων, εκκρίσεις τραυμάτων, ιδρώτας)

Τα μέτρα πρόληψης που προτείνονται από την EPUAP και την NPUAP, βασισμένα σε αποτελέσματα πολυάριθμων μελετών, περιλαμβάνουν τα εξής:

• Συστηματική παρακολούθηση, τουλάχιστον τρεις φορές την ημέρα, του δέρματος του ασθενή δίνοντας ιδιαίτερη προσοχή στα προεξέχοντα μέρη του σώματος.

• Αλλαγή θέσεως κάθε 2 ώρες χρησιμοποιώντας όλες τις θέσεις (ύπτια, πρηνής, δεξιά, πλάγια, αριστερή πλάγια) εκτός αν υπάρχει αντένδειξη.

• Μετατόπιση του βάρους σώματος τουλάχιστον κάθε 30 λεπτά, με ανάλογες κινήσεις του κρεβατιού.

• Παραμονή στη θέση ημι - fowler όχι πάνω από 30 λεπτά.

• Ελαφρό μασάζ γύρω από τα σημεία ερυθρότητας ανά 2 ώρες.

• Χρησιμοποίηση συστημάτων υποστήριξης για να ελαττωθεί η πίεση στο δέρμα όπως επιστρώματα αφρού και συσκευές γεμισμένες με νερό, ζελέ, αέρα, κόκκων άμμου, μαξιλάρια και στρώματα εναλλασσόμενης πίεσης και υγροποιημένου αέρα.

• Κατάλληλη τοποθέτηση του ασθενή με τα αναγκαία μαξιλάρια και υποστηρίγματα.

• Συνεχής αξιολόγηση της αιμάτωσης της περιοχής. Αν ο χρόνος που χρειάζεται η εξέρυθρη περιοχή για να γίνει ωχρή μετά από άρση πίεσης είναι μεγαλύτερη από 15 λεπτά, απαιτείται φροντίδα για την αύξηση της συχνότητας των αλλαγών θέσεως και φροντίδα για πιο αποτελεσματικές μεθόδους τοποθέτησης των μαξιλαριών, των υποστηριγμάτων και της θέσεως του ασθενή.

• Φροντίδα ώστε οι περιδέσεις και οι επίδεσμοι να είναι κατάλληλα τοποθετημένοι και όχι σφιχτά εφαρμοσμένοι.

• Τα σεντόνια πρέπει να διατηρούνται στεγνά και χωρίς πτυχώσεις.

• Επαρκής χορήγηση υγρών στον ασθενή.

• Χρησιμοποίηση ουδέτερου σαπουνιού καθαριότητας.

• Τοποθέτηση λεπτού στρώματος κρέμας, γαλακτώματος ή λοσιόν ενυδάτωσης μια φορά την ημέρα.

• Διατήρηση καλού επιπέδου θρέψης.

• Διατήρηση του δέρματος στεγνού και καθαρού.

• Προστασία του δέρματος από εκκρίσεις τραυμάτων.

• Προστασία του δέρματος από την επαφή με ούρα και κόπρανα. Άμεση απομάκρυνση αυτών μετά από ούρηση και κένωση αντίστοιχα.

• Αύξηση σωματικής δραστηριότητας, ενεργητικής και παθητικής.

• Φροντίδα για μείωση οιδημάτων εάν υπάρχουν.

• Εάν υπάρχει κνησμός εφαρμογή μέτρων ύφεσης του όπως ψυχρά επιθέματα στα σημεία κνησμού, αντιισταμινικά βάσει οδηγιών και κομμένα νύχια για αποφυγή τραυματισμού του ασθενή.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΚΑΤΑΚΛΙΣΕΩΝ

Οι στρατηγικές θεραπείας των κατακλίσεων σύμφωνα με την European Pressure Ulcers Advisory Panel (EPUAP) και την National Pressure Ulcers Advisory Panel (NPUAP), περιλαμβάνουν την εκτίμηση της κατάκλισης, τον καθαρισμό του τραύματος και την απομάκρυνση των νεκρωμένων ιστών, τη χρησιμοποίηση κατάλληλου επιθέματος έτσι ώστε να διατηρείται η κατάλληλη υγρασία του τραύματος και η φροντίδα για μείωση της πίεσης στο σημείο της κατάκλισης.

Για τον καθαρισμό του έλκους της κατάκλισης, ανεξαρτήτου σταδίου, το διάλυμα που ενδείκνυται είναι ο φυσιολογικός ορός (N/S 0,9%). Για τον έλεγχο της σήψης ενδείκνυται το υπέρτονο διάλυμα N/S 7,5%. Αντενδείκνυται η χρήση του διαλύματος ιωδιούχου ποβιδόνης, αλκοολούχων διαλυμάτων και του διαλύματος υπεροξειδίου του υδρογόνου γιατί μελέτες έχουν δείξει ότι καταστρέφουν τα τριχοειδή αγγεία του νέο-σχηματιζόμενου κοκκιώδους ιστού, εμποδίζουν τη σύνθεση του κολλαγόνου και κατά συνέπεια καθυστερούν τη διεργασία της επούλωσης.

Η επιλογή του κατάλληλου επιθέματος γίνεται με βάση το στάδιο της κατάκλισης, την ένταση της εκροής του τραύματος και των χαρακτηριστικών των διαφόρων επιθεμάτων. Η διατήρηση υγρού περιβάλλοντος είναι:

Στρατηγικές θεραπείας κατακλίσεων της EPUAP

·      Εκτίμηση της κατάκλισης ·      Καθαρισμός του τραύματος και απομάκρυνση των νεκρωμένων ιστών ·      Χρησιμοποίηση του κατάλληλου επιθέματος έτσι ώστε να διατηρείται η κατάλληλη υγρασία του τραύματος ·      Φροντίδα για μείωση της πίεσης στο σημείο της κατάκλισης

Α) Συντηρητική:
Βασίζεται στην πρόληψη και επιτυγχάνεται με:


1) Τη φροντίδα και τη συντήρηση της γενικής φυσικής και διανοητικής κατάστασης του ασθενούς.


2) Τη φροντίδα και την συντήρηση καλής κατάστασης του δέρματος.


3) Την αντιμετώπιση της ακράτειας.


4) Την καταπολέμηση λοιμώξεων και φλεγμονών (συστηματικών ή τοπικών).


5) Την διατήρηση καλής θρεπτικής κατάστασης του ασθενούς.


6) Την ρύθμιση και την διόρθωση συνυπαρχόντων παθήσεων (Αναιμία, διαβήτη… κλπ.).


7) Φυσικοθεραπεία όταν χρειάζεται.


8) Τον χειρουργικό καθαρισμό των μαλακών μορίων και την αφαίρεση των νεκρωμάτων. Σε ορισμένα περιστατικά γίνεται και αφαίρεση των οστικών προεξοχών.

9) Την χρήση τοπικών υλικών (επιθέματα) όταν χρειάζεται.


10) Φωτοδυναμική θεραπεία

Β) Χειρουργική αποκατάσταση:



Ενδείξεις της χειρουργικής αποκατάστασης.



1) Αποτυχία της συντηρητικής θεραπείας.


2) Μεγάλη κατάκλιση με αδυναμία επούλωσης σε εύλογο χρονικό διάστημα.


3) Κατάκλιση 3ου ή 4ου σταδίου.


4) Εξέλκωση με κακοήθη εξαλλαγή.


5) Ασθενείς με καλή φυσική και διανοητική κατάσταση.


Οι στόχοι της χειρουργικής αποκατάστασης είναι:


1. σύγκλιση του χειρουργικού τραύματος


2. Ελάττωση απώλειας υγρών και πρωτεϊνών από το έλκος


3. Πρόληψη της εξάπλωσης της φλεγμονή


4. Διευκόλυνση στην φροντίδα του ασθενούς


5. Συντόμευση του χρόνου θεραπείας και ελάττωση των
εξόδων νοσηλείας


Οι βασικές αρχές της χειρουργικής αποκατάστασης είναι:


1) Πλήρης αφαίρεση του έλκους, του ουλώδους ιστού και των αποτιτανώσεων των μαλακών μορίων.


2) Αφαίρεση της οστικής προεξοχής.


3) Σωστή κάλυψη των οστέινων προεξοχών με υγιές μύες.


4) Σωστός σχεδιασμός κρημνών με καλή αιμάτωση. Η αποκατάσταση γίνεται με την χρήση κρημνών. Οι κρημνοί που θα χρησιμοποιούνται είναι δερματικοί, δερμοπεριτονιακοί και μυοδερματικοί. Η επιλογή του κρημνού εξαρτάται από τη θέση της κατάκλισης.

Γίνεται ευρύς χειρουργικός καθαρισμός με αφαίρεση όλων των νεκρωμάτων και κατά περίπτωση τμήματος της οστικής προεξοχής και κάλυψη της περιοχής με υγιή ιστό αποτελούν την ενδεικνυόμενη λύση. Υπάρχει μία ποικιλία επιλογών ανάλογα με την ανατομική θέση της κατάκλισης. Συνήθως χρησιμοποιούνται περιτονιοδερματικοί ή μυοδερματικοί κρημνοί (κρημνός του γλουτιαίου μυός, του οπίσθιου μηριαίου, του τείνοντος την πλατεία περιτονία, του ισχνού προσαγωγού κτλ.) Απαραίτητη προϋπόθεση είναι ο μεταφερόμενος ιστός να έχει άριστη αιμάτωση, ώστε να βοηθήσει στην επούλωση τού έλκους. Η καθήλωση τού ασθενούς σε θέση ώστε να μην πιέζεται η περιοχή αποκατάστασης για τις πρώτες 10-20 μετεγχειρητικές ημέρες, είναι απαραίτητη.

Φωτοδυναμική Θεραπεία για τις κατακλίσεις

Η φωτοδυναμική θεραπεία έχει πολλές εφαρμογές στην ιατρική και κυρίως στην δερματολογία. Αρχικά η μέθοδος, χρησιμοποιήθηκε, με ιδιαίτερα καλά αποτελέσματα σε καρκινικές βλάβες του δέρματος. Με μία μόνο συνεδρία θεραπεύεται η καρκινική βλάβη και μάλιστα αναπλάθει το δέρμα χωρίς να αφήνει σημάδια. Στην συνέχεια χρησιμοποιήθηκε, για την αντιμετώπιση εγκαυμάτων, με πολύ μεγάλη βοήθεια στην ανάπλαση του δέρματος αλλά και στην αντιμετώπιση του πόνου. 

Η μέθοδος της φωτοδυναμικής θεραπείας προσφέρεται στην αντιμετώπιση κατακλίσεων, εξελκώσεων ή τραυμάτων, που πυορροούν, με εξαιρετικά αποτελέσματα. 
Έλκη που δεν έχουν επουλωθεί με συμβατικές μεθόδους, αντιμετωπίζονται με την συσκευή φωτοδυναμικής θεραπείας, q-light, και το ειδικό φίλτρο για την ανάπλαση το wound q-light. 
Η μέθοδος είναι ανώδυνη και αποτελεσματική.
Eίναι χαρακτηριστικό ότι πολλές φορές η μέθοδος είναι εξαιρετικά αποτελεσματική εκεί που οι άλλες μέθοδοι έχουν αποτύχει. 

Σε περιπτώσεις που ο ασθενής είναι κλινήρης και παθαίνει συχνά κατάκλιση, υπάρχει το q-light μηχάνημα για χρήση στο σπίτι. 

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

Οι κατακλίσεις αποτελούν ένα μείζον κλινικό πρόβλημα με τεράστιο κοινωνικοοικονομικό κόστος. Η εμφάνιση των κατακλίσεων αντανακλά την ποιότητα της παρεχόμενης φροντίδας υγείας και η συχνότητα των κατακλίσεων χρησιμοποιείται ως δείκτης ποιότητάς της.

Η πρόληψη των κατακλίσεων αποτελεί τη μέθοδο εκλογής για την αντιμετώπισης του προβλήματος. Η δημιουργία εκπαιδευτικών προγραμμάτων με γνωστικά αντικείμενα όπως η παθοφυσιολογία και οι παράγοντες κινδύνου ανάπτυξης των κατακλίσεων, τα εργαλεία αξιολόγησης του κινδύνου και οι εφαρμογές τους, τα μέτρα πρόληψης και τα μέτρα θεραπείας των κατακλίσεων, θεωρούνται απαραίτητα προκειμένου να διαχειριστεί αποτελεσματικά το πρόβλημα από τους νοσηλευτές και τους επαγγελματίες υγείας.

Διαβάστε επίσης

• Η καλύτερη αντιμετώπιση των πληγών από τις κατακλίσεις είναι η πρόληψη και η νέα μέθοδος της φωτοδυναμικής θεραπείας.
• Επούλωση κατακλίσεων, εγκαυμάτων, ψωριασικών βλαβών με την πρωτοποριακή μέθοδο της φωτοδυναμικής θεραπείας

https://scholar.google.gr/citations?hl=el&user=x0_XklQAAAAJ