«Ενημέρωση Υψηλού Κινδύνου: Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης και Δημόσια Υγεία» ομιλία του προέδρου του ΙΣΑ κ. Γ. Πατούλη

Επιμέλεια Μαρία Χιόνη, medlabnews.gr

Mε το ευαίσθητο θέμα των ΜΜΕ και της Δημόσιας Υγείας, ασχολήθηκε το συνέδριο που διοργάνωσε ο τομέας Επιδημιολογίας και Βιοστατιστικής της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας, στην Αθήνα.

Στο πλαίσιο του συνεδρίου, το οποίο διεξήχθη στο Ίδρυμα Ευγενίδου από την Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας, παρουσιάστηκαν αποτελέσματα έρευνας που αφορούν τις απόψεις των πολιτών για τα ΜΜΕ και τον κίνδυνο, το φόβο και τη δημόσια υγεία. Σύμφωνα με την έρευνα που παρουσιάστηκε, ειδικά σε ό,τι αφορά την ανασφάλεια και τον φόβο των ερωτηθέντων, το 91,7% δήλωσε ότι φοβάται την έλλειψη δικαιοσύνης, το 84,4% την ανεργία, το 83,6% την φτώχεια, το 82,6% την εγκληματικότητα και το 81,4% την αρρώστια με το 60% να δηλώνει ότι η οικονομική κρίση επηρέασε την υγεία του και το 55,7% την δυνατότητά του να αγοράσει φάρμακα. Ως προς την ενημέρωση Υγείας, το 79,7% δηλώνει πολύ και αρκετά ενημερωμένο για θέματα υγείας, το 76,0% ενημερώνεται από το γιατρό του, το 53,5% ενημερώνεται από τον φαρμακοποιό, το 58,8% ενημερώνεται από ιστοσελίδες, το 25,4% ενημερώνεται από τα social media και το 24% από εφημερίδες. Επιστημονική υπεύθυνη της έρευνας είναι η κ. Έφη Σίμου.

Ο πρόεδρος του ΙΣΑ έκανε την ακόλουθη τοποθέτηση μιλώντας με θέμα:

  

Ο ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΑΘΗΝΩΝ
στην Ιατρική Ενημέρωση θεματοφύλακας της Δημόσιας Υγείας

  

Υγεία χωρίς Γιατρούς ΔΕΝ γίνεται: Πιστοποίηση στην Ιατρική Ενημέρωση και στις Υπηρεσίες Υγείας

Κυρίες και Κύριοι,

Η οικονομική κρίση και η «ανθρωποκτωνική» κρίση που επισύρει μαζί της, αφήνουν πλέον στη χώρα μας έντονα τα σημάδια τους:

σε κάθε ανασφάλιστο, σε κάθε άρρωστο, σε κάθε πολίτη που ανοίγει τον κάδο των σκουπιδιών για να βρει κάτι να φάει γιατί κάθε άλλη διέξοδος είναι κλειστή:

γιατί κάθε πόρτα είναι κλειστή.

Γιατί μόνο ο κάδος των σκουπιδιών είναι ανοιχτός.

Χιλιάδες άρρωστοι αποκλεισμένοι από τη νοσοκομειακή περίθαλψη, εκατομμύρια πολίτες χωρίς γιατρό και φάρμακα, γίνονται κάθε μέρα όλο και περισσότεροι.

Οι απόπειρες των οριζόντιων περικοπών στις δαπάνες Υγείας, συρρίκνωσαν τόσο πολύ τις υπηρεσίες υγείας, που οδήγησαν το ευρύ κοινό σε ένα επικίνδυνο επίπεδο:

στην απόσχιση από το γιατρό, στην παραμέληση του προβλήματος ή στην αναζήτηση φθηνότερων εναλλακτικών διεξόδων «διάγνωσης» ή «λυσης» από μεριάς των χρηστών Υγείας.  

Πολλές φορές οι συμβολές στο διαδίκτυο ή η αναζήτηση κάποιων στοιχείων που εκτιμά ο ίδιος ο ασθενής ως σημαντικά, είναι για τον ασθενή αρκετά για να τον αποπροσανατολίσουν και να τον αποτρέψουν από το να επισκεφθεί το γιατρό του.

Πόσο δε μάλλον, όταν ο ασθενής πρέπει να πληρώσει για την ιατρική επισκεψη ενώ πιστεύει ότι βρίσκει δωρεάν τη λύση, σε μία ιστοσελίδα, σε μία διαφήμιση, σε μία ανακοίνωση, σε μία πρωινή εκπομπή με συμβουλές ιατρικού περιεχομένου…

Είναι το κρίσιμο σημείο που ο αρρωστος πιστεύει ότι μπορεί να αντικαταστήσει το γιατρό του με οτιδήποτε και οποιονδήποτε άλλον που θα του μεταφέρει την «ιατρική» ενημέρωση γρήγορα, άμεσα και τζάμπα.

Το διαδίκτυο αναμφίβολα έχει επιτρέψει στους ασθενείς αλλά και σε όλους τους χρήστες Υγείας να έχουν ταχεία πρόσβαση σε μεγάλο όγκο πληροφοριών. Τα τελευταία χρόνια ολοένα και περισσότεροι πολίτες επισκέπτονται τακτικά το internet για να ψάξουν  ποια πιθανά νοσήματα σχετίζονται με τα συμπτώματα που τυχόν παρουσιάζουν ή ακόμη για να ερμηνεύσουν μία διάγνωση ή μία υπόνοια διάγνωσης.

Από την άλλη, έχει αναπτυχθεί ένα τεράστιο φορουμ ιατρικών συμβουλών στις οποίες παρα πολλοί χρήστες υγείας καταφεύγουν, είτε γιατί πιστεύουν ότι έτσι γλυτώνουν μια ιατρική επίσκεψη είτε γιατί έχουν γρήγορα άμεσα και απλά την πληροφορία που επιθυμούν.

Όμως αν και ο τρόπος απόκτησης ιατρικών πληροφοριών στο διαδίκτυο είναι πολύ ευκολοπρόσιτος, μπορεί ο χρήστης να πέσει σε έναν κυκεώνα παρερμήνευσης των επιστημονικών δεδομένων που πιθανώς διαβάζει και δεν είναι σε θέση να ερμηνεύσει.

Και τότε μπορεί να υποαξιολογήσει ή να υπεραξιολογήσει την πληροφορία ή ακόμη να την αξιολογήσει στρεβλά, οπότε  οδηγείται σε αδιέξοδα που θέτουν τη σωματική και την ψυχική του υγεία σε κίνδυνο.

Για την έγκυρη και ελεγμένη ιατρική ενημέρωση ο Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών  αγωνίζεται εδώ και πολύ καιρό, ώστε να δημιουργηθεί συγκεκριμένο πλαίσιο πιστοποίησης όλων των μέσων ιατρικής πληροφόρησης - διαδικτυακών, τηλεοπτικών, ραδιοφωνικών, έντυπων

Οι υπηρεσίες Υγείας, είτε πρόκειται για εξετάσεις ή για οτιδήποτε άλλο, δεν πρέπει να γίνονται σε ένα πλαίσιο προσφορών και εκπτώσεων σε διάφορα μέσα, σα να πρόκειται για σουπερ μάρκετ ή λαϊκή αγορά.

Είναι σημαντικό, να θυμόμαστε ότι όταν μιλούμε για ιατρική πράξη, αυτή πρέπει να γίνεται μέσα  από ένα πιστοποιημένο, θεσμοθετημένο λειτουργικό πλαίσιο.

Πολλές φορές, μπορεί κανείς να πέσει στην παγίδα να παραπλανηθεί από μία δωρεάν παροχή υπηρεσιών υγείας, όμως πρέπει να υπάρχει ο έλεγχος και η πιστοποίηση ότι αυτή η παροχή είναι ποιοτική και πληροί κάποια απαραίτητα επιστημονικά δεδομένα.

Ο Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών υποστηρίζει κάθε ενέργεια, από οποιονδήποτε φορέα και αν προέρχεται, αρκεί να γίνεται με τρόπο πιστοποιημένο και βάσει της κείμενης νομοθεσίας. Η άμεση ή έμμεση ιατρική διαφήμιση τόσο εκ μέρους των ίδιων των ιατρών όσο και εκ μέρους ιατρικών εταιρειών απαγορεύεται ρητά εκ του νόμου.

Είναι σημαντικό να μην ξεχνάμε, ιδιαίτερα στην οικονομική κρίση που διάγουμε ότι δε φτάνει να παρέχεται μία υπηρεσία δωρεάν. Πρέπει ο φορέας που την παρέχει να διασφαλίζει την ποιότητά της και να την εκτελεί μέσα από την ιατρική ευθύνη του θεράποντα γιατρού του κάθε ασθενή. 

Ο δεσμός που αναπτύσσεται στη σχέση ασθενή και γιατρού, όταν ο πρώτος εναποθέτει τη ζωή του και ο δεύτερος νιώθει την ιδιαίτερη ευθύνη αυτής, οριοθετεί μια επαγόμενη αμοιβαία εμπιστοσύνη που κορυφώνεται στην ίαση.

Ακόμη και σε νοσήματα που ίαση δεν υπάρχει, ο ασθενής ξέρει ότι υπάρχει ο γιατρός του: είναι εκεί σε ό,τι και αν του συμβεί για να ακουμπήσει και να ανακουφίσει τον πόνο του.

Αυτή η πανανθρώπινη σχέση, που επί πολλούς αιώνες αποτέλεσε το εφαλτήριο της θεραπείας μέσα από τον ανθρωπισμό και τη γνώση, σήμερα κλονίζεται περισσότερο από ποτέ.

Τη στιγμή που ο ασθενής κατακλύζεται από μια αδυσώπητη επικοινωνιακή τρομολαγνία του "άκαρδου" γιατρού φακελάκια, του γιατρού υπερσυνταγογράφου, του γιατρού απάνθρωπου που θέλει να εκμεταλλευτεί τον ασθενή, πως ο ασθενής να εμπιστευθεί το θεράποντα γιατρό στη διάγνωση και στη θεραπεία; πως να ακολουθήσει τη σωτήρια συμβουλή του γιατρού του, αφού φρόντισαν ανεύθυνα κάποιοι να χαθεί η εμπιστοσύνη σε αυτόν που θα μπορούσε να θεραπεύσει;

Γι αυτό θέλει μεγάλη προσοχή, γιατί η επικοινωνιακή λάσπη εναντίον των γιατρών αποτελεί το τελευταίο χρονικό διάστημα ένα σύνηθες τέχνασμα εξαγνισμού των ηθικών εγκλημάτων που διέπραξαν στο παρελθόν κάποιες διοικήσεις ασφαλιστικών ταμείων και του ΕΟΠΥΥ απέναντι στο Ιατρικό Σώμα, ένα τέχνασμα που «βόλευε» για να αποπροσανατολίσει την κοινή γνώμη και να στρέφει τους ασθενείς εναντίον των ίδιων των γιατρών τους.  

Η αμφιβολία του ασθενή προς το γιατρό όταν ακούει ότι αυτός ο ανήθικος γιατρός συνταγογραφεί και σε νεκρούς….η αμφιβολία αυτή , δρα καταλυτικά και καταστροφικά στη διάγνωση, στη θεραπεία, σε κάθε απόπειρα ιατρικής παρακολούθησης.  Και ο μόνος χαμένος, είναι ο ασθενής

Ο ασθενής αμφιταλαντεύεται, αμφισβητεί τη διάγνωση του γιατρού, απορρίπτει το προτεινόμενο θεραπευτικό σχήμα... και εκεί τελειώνει και η θεραπεία, πριν καλά καλά αρχίσει. Εκεί χάνεται πολύτιμος χρόνος για την υγεία του ασθενή.

Πολλές φορές, ο πολύτιμος αυτός χρόνος δεν αντιστρέφεται, πολλές φορές η ολιγωρία μπορεί να κοστίσει την υγεία και τη ζωή του ασθενή.

Γιατί; Ίσως γιατί οι λίγοι επίορκοι δεν τιμωρούνται, ίσως γιατί πολλές φορές, ο Τύπος αλλά και οι ίδιοι οι ιθύνοντες της υγείας μεγιστοποιούν τα γεγονότα και σπείρουν ανεύθυνα την καθολική αμφισβήτηση, χωρίς να προσδιορίζουν ονόματα επιόρκων, με μόνο στόχο την καθολική αμαύρωση του ιατρικού λειτουργήματος.

Ζητήσαμε τα ονόματα των επίορκων γιατρών, αλλά ουδέποτε τα πήρε.

Ζητήσαμε να σταματήσει η λάσπη κατά του ιατρικού σώματος συλλήβδην, αλλά δυστυχώς, συνεχίζει με μια ανεπίτρεπτη "βιασύνη" που οδηγεί το σύνολο του Ιατρικού Κόσμου στη διαπόμπευση, πριν ολοκληρωθούν καν οι σχετικοί έλεγχοι και πριν κατονομαστούν οι "παραβάτες". Κάποια στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα ύστερα από τις πιέσεις του ΙΣΑ έδειξαν ότι από τους 65.000 γιατρούς που συνταγογραφούν στην Ελλάδα ως πιστοποιημένοι και συμβεβλημένοι, μόνο 11 ήταν οι παραβάτες…δηλαδή ένα ποσοστό στο 0,0000154%.

Αλήθεια, αναρωτήθηκε κανείς, σήμερα, που μπορεί να ακουμπήσει ο Άρρωστος; Που μπορεί να προσφύγει για να βρει την υγειά του; Πώς διεκπεραιώνει την ιατρική επιστήμη ο γιατρός και που βρίσκει την υγεία του ο άρρωστος;

Δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι το ιατρικό λειτούργημα, δεν είναι εκμεταλεύσιμο από διάφορους επικοινωνιακούς μηχανισμούς.

Πρέπει να ασκείται σύμφωνα με τους ισχύοντες κανόνες της επιστήμης και της ηθικής δεοντολογίας της Ιπποκρατικής Ιατρικής.

Πρέπει να διέπεται από απόλυτο σεβασμό στην ανθρώπινη ζωή και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και απευθύνεται σε όλους τους ανθρώπους χωρίς διάκριση φύλου, φυλής, θρησκείας, εθνικότητας, ηλικίας, σεξουαλικού προσανατολισμού, κοινωνικής θέσης ή πολιτικής ιδεολογίας.

Η Υγεία σήμερα βασίζεται στη λεγόμενη «Ιατρική Βάσει Τεκμηρίωσης» - Evidence Based Medicine – η οποία έχει άξονα το θεράποντα γιατρό. 

Η εξέταση του ασθενή, η διαγνωστική προσέγγιση, η επιλογή της θεραπείας και η συνταγογράφηση του κάθε φαρμάκου, αποτελούν αποκλειστικές ιατρικές πράξεις.

Κάθε πολιτική που αφορά στην Υγεία, πρέπει να διασφαλίζει αφενός το όφελος του ασθενή πολίτη στις παρεχόμενες υπηρεσίες αφετέρου το σεβασμό προς την ίδια του τη ζωή.

Ο Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών κάνει ένα διαχρονικό αγώνα για τη διασφάλιση της Δημόσιας Υγείας σε όλα τα επίπεδα, από την πιστοποίηση των φορέων ιατρικής ενημέρωσης ως την κατοχύρωση της ποιοτικότερης παροχής Υγείας με το χαμηλότερο κόστος επ ωφελεία του αρρώστου και μόνον αυτού.

Όμως δε σταματάμε εδώ.

Στο κατώφλι του 2014 ο Ι.Σ.Α  συνεχίζει σε μια πρωτοποριακή μοναδική πρωτοβουλία με στόχο τον ασθενή πολίτη:

Τη δημιουργία ηλεκτρονικής τράπεζας ιατρικής πληροφόρησης στον Ιατρικό Σύλλογο Αθηνών.

Σε καθημερινή βάση θα υπάρχει έγκυρη ιατρική πληροφόρηση μέσα από την WebTV του συλλόγου με στόχο την προαγωγή της υγείας, την πρόληψη νοσημάτων, την ενημέρωση του κοινού για τον προσυμπτωματικό έλεγχο και την συμβουλευτική Ιατρική στους χρήστες υγείας.

Αυτό θα γίνει μέσα από έγκριτους επιστήμονες, γιατρούς – μέλη του Ι.Σ.Α καθώς και διεθνούς φήμης συναδέλφους.

Ο Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών τόσο μέσα από την ενημερωτική και καθημερινά ενημερωμένη ιστοσελίδα του, όσο μέσα από τη διαδικτυακή του τηλεόραση, θα βρίσκεται δίπλα στον ασθενή πολίτη με όλους τους γιατρούς μέλη του, αρωγούς στη προσπάθεια διαφύλαξης της δημόσιας υγείας.

Στόχος μας μια πολιτική υγείας που έχει κέντρο τον άνθρωπο,

καθημερινός μας αγώνας ένα έργο συνδικαλιστικό, κοινωνικό και εκπαιδευτικό σε κάθε επίπεδο,

Στοχευσή μας, η παροχή ποιοτικών υπηρεσιών υγείας με το χαμηλότερο κόστος, ελεγκτικούς μηχανισμούς σε όλα τα επίπεδα, με την παρουσία του γιατρού δίπλα στον ασθενή του όπως ορίζει το λειτούργημά μας.

Σας ευχαριστώ πολύ

Στην εκδήλωση συμμετείχαν η Υφυπουργός Υγείας κα. Ζέτα Μακρή, καθώς και δημοσιογράφοι του ιατρικού ρεπορτάζ.