Ομιλία Παναγιώτη Κουρουμπλή στο Ατυπο Συμβούλιο Υπουργών Υγείας

Ο  Υπουργός Υγείας κ. Παναγιώτης Κουρουμπλής συμμετέχει στο Άτυπο Συμβούλιο των Υπουργών Υγείας της Ευρωπαϊκής Ένωσης το οποίο διεξάγεται στη Ρήγα της Λετονίας στις 20-21 Απριλίου 2015.Ακολουθεί το κείμενο της ομιλίας του κ. Π. Κουρουμπλή.     

Κύριε Πρόεδρε, κύριοι συνάδελφοι,

Θα ήθελα να ευχαριστήσω την Προεδρία της Λετονίας που επέλεξε ένα τόσο σημαντικό θέμα για τη σημερινή συζήτηση.

Κοινό αιτούμενο όλων είναι η βιωσιμότητα του δημόσιου συστήματος υγείας που θα είναι προσβάσιμο σε όλους χωρίς διακρίσεις. Γι' αυτό, ακόμα και υπό συνθήκες αυξανόμενων δημοσιονομικών πιέσεων, οι δαπάνες για την υγεία δεν πρέπει να δαιμονοποιούνται.  

Στην Ελλάδα, τα προηγούμενα χρόνια η τρόικα επέβαλε δραματικές περικοπές χωρίς καμία ανάλυση των επιπτώσεών τους στη δημόσια υγεία. Η πρωτοφανής υποστελέχωση και η συρρίκνωση των δημόσιων δομών και υπηρεσιών οδήγησαν το σύστημα υγείας σε κατάρρευση. Οδυνηρή συνέπεια αυτών των απερίσκεπτων πολιτικών είναι η σημερινή ανθρωπιστική κρίση, την οποία όλοι αποδέχονται πλέον ως αδιαμφισβήτητη πραγματικότητα και που έχει ως αποτέλεσμα να στερούνται το δικαίωμα στην περίθαλψη εκατομμύρια Έλληνες, αλλά και κατατρεγμένοι μετανάστες με ήδη επιβαρυμένο προφίλ υγείας.

Υπάρχουν όμως και μεγάλες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ευρώπη στον τομέα της υγείας εν πολλοίς ανεξάρτητες από το δημόσιο χρέος ή τη λιτότητα. Το αστρονομικό κόστος των νέων θεραπειών κυρίως για τις χρόνιες παθήσεις σίγουρα δεν είναι βιώσιμο, όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά και για τα περισσότερα κράτη μέλη. Σε πολλές περιπτώσεις το κόστος των νέων φαρμάκων δεν αντανακλά αυθεντική ιατρική καινοτομία αλλά κερδοσκοπία από πλευράς των φαρμακοβιομηχανιών. Σύμφωνα και με τα Συμπεράσματα του Συμβουλίου του Δεκεμβρίου του 2014, η έγκριση και τιμολόγηση των νέων φαρμάκων θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη την προστιθέμενη θεραπευτική τους αξία σε σύγκριση με αυτά που κυκλοφορούν.

Πρότασή μας είναι από κοινού τα κράτη μέλη να προχωρήσουμε σε διαπραγμάτευση με τις φαρμακευτικές εταιρείες για τα καινοτόμα φάρμακα, όπως τα αντικαρκινικά και τα αντιρετροϊκά. Αντιλαμβάνεστε ότι αυτό θα έχει πελώριο θετικό αποτέλεσμα για τους προϋπολογισμούς μας και για τους ίδιους τους πολίτες.

Η συζήτηση αυτή είναι άκρως επίκαιρη καθώς η Επιτροπή μελετά βελτιώσεις του συστήματος έγκρισης, τιμολόγησης και αποζημίωσης των φαρμάκων. Εμείς υποστηρίζουμε ότι η κατευθυντήρια γραμμή θα πρέπει να είναι αφενός ο σεβασμός της εθνικής αρμοδιότητας και αφετέρου η διασφάλιση της φερεγγυότητας και ακεραιότητας των ελεγκτικών οργάνων, όπως ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων ΕΜΑ. Πρέπει να αποτρέψουμε με κάθε τρόπο το γεγονός ότι ο ρυθμιζόμενος (δηλαδή οι πολυεθνικές του φαρμάκου) δεν μπορεί να καθορίζει τους όρους ρύθμισής του. 

Πρότασή μας είναι να αποσυνδεθεί η τιμή των φαρμάκων από το κόστος έρευνας και ανάπτυξής τους (δηλαδή διαφάνεια της έρευνας σε σχέση με το κόστος), όπως αναφέρεται στα Συμπεράσματα του Συμβουλίου του Μαΐου του 2010. Για το λόγο αυτό, θα πρέπει να εκπονηθούν μελέτες και πιλοτικά προγράμματα με θέμα την ανάπτυξη εναλλακτικών μοντέλων ιατροφαρμακευτικής καινοτομίας που θα αντικαταστήσουν το υφιστάμενο , που ευνοεί τα μονοπώλια και επιβαρύνει τους προϋπολογισμούς με δυσβάσταχτα κόστη. 

Τέλος, εμείς πιστεύουμε ότι οι δημόσιοι πόροι που επενδύονται στην έρευνα και αξιοποιούνται από φαρμακευτικές εταιρείες θα πρέπει να συνοδεύονται από σαφή κριτήρια και όρους που να διασφαλίζουν την κοινωνική αποδοτικότητα και ωφέλεια των δημοσίων επενδύσεων.

Κλείνοντας θέλω να τονίσω ότι η χώρα μου τις τελευταίες εβδομάδες αντιμετωπίζει μεγάλες δυσκολίες που συμπεριλαμβάνουν πιέσεις, απειλές και εκβιασμούς. Ως ένθερμος υποστηρικτής του ευρωπαϊκού οράματος πιστεύω ότι η οικονομική διάσταση της παρουσίας της Ελλάδας στην ΕΕ είναι λιγότερο σημαντική από τη γεωστρατηγική και φυσικά την πολιτιστική. Η Ευρώπη ήταν μια ελληνική λέξη πολύ προτού γίνει μια γερμανική υπόθεση.