Τα συμπεράσματα από το Συνέδριο «Θεραπευτική Συμμαχία»

Για 3η συνεχή χρονιά διοργανώθηκε από την Ιατρική Εταιρεία Αθηνών, σε συνεργασία με το Health Daily και την GET2WORK, το σημαντικό forum διαλόγου ιατρών, νοσηλευτών και ασθενών, πάνω σε θέματα σχέσης επαγγελματιών υγείας και ασθενή στη διαχείριση χρονίων νοσημάτων.

Η Θεραπευτική Συμμαχία στη φετινή της Ημερίδα είχε ως στόχο την ανάδειξη όλων των σύγχρονων εργαλείων ενδυνάμωσης των ασθενών και ενίσχυσης της επικοινωνίας τους με τους ιατρούς και τους άλλους επαγγελματίες υγείας, τα οποία μπορούν να συμβάλουν καθοριστικά σε μια πιο ασφαλή και αποτελεσματική διαχείριση των χρονίων νοσημάτων.

Τις εργασίες του Συνεδρίου άνοιξαν ο Καθηγητής Χειρουργικής ΕΚΠΑ και Πρόεδρος της Ιατρικής Εταιρείας Αθηνών Γρηγόριος Κουράκλης και ο Καθηγητής Γενικής Ιατρικής και Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας του Πανεπιστημίου Κρήτης Χρήστος Λιονής.

Ο κ. Κωνστανίνος Βαρσάμος, Managing Partner Get2Work, αναφέρθηκε στη σχέση γιατρού-ασθενή στην ηλεκτρονική εποχή. «Η χρήση νέων εφαρμογών και συσκευών εξαπλώνεται ραγδαία στο χώρο της υγείας. Οι ασθενείς χρησιμοποιούν ευρέως το διαδίκτυο για την ενημέρωση πάνω στις παθήσεις τους. Η νέα τάση είναι ο ασθενής «medical googler». Ειδικότερα οι ασθενείς με τις σπάνιες παθήσεις έχουν το μεγαλύτερο ποσοστό χρήσης και συχνά οδηγούνται σε αυτοδιάγνωση» τόνισε ο κ. Βαρσάμος. Οι γιατροί ασπάζονται το διαδίκτυο με χρονική καθυστέρηση σε σχέση με τους ασθενείς και πρέπει όλοι τους να αποδεχθούν την είσοδο στη νέα εποχή.

1η Συνεδρία «Θεραπεία Πόνου και Παρηγορική Θεραπεία ασθενών με καρκίνο»

Η κα. Αθηνά Βαδαλούκα, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Αναισθιολογίας ΕΚΠΑ, υπογράμμισε τη σημασία της παρηγορικής θεραπείας με στόχο την ποιότητα ζωής των ασθενών. «Η παρηγορική θεραπεία δεν είναι πολυτέλεια. Είναι ανάγκη. Και όχι μόνο για τους ογκολογικούς ασθενείς. Δυστυχώς όμως δεν υπάρχουν οι κατάλληλες δομές και υπηρεσίες για πολύ βασικές ανάγκες όπως η κατ' οίκον νοσηλεία» είπε η κ. Βαδαλούκα. Σημασία έχει η εκπαίδευση γιατρών διαφορετικών ειδικοτήτων πάνω στον πόνο.

Η κα. Μαρίνα Κοκολάκη, Διευθύντρια Αναισθησιολογικού Τμήματος στο Νοσοκομείο «ΣΙΣΜΑΝΟΓΛΕΙΟ», αναφέρθηκε στην αντιμετώπιση του καρκινικού πόνου ξεκινώντας με ισχυρά αναλγητικά όπως τα οπιοειδή. Η επιλογή της φαρμακευτικής αγωγής αποφασίζεται με βάση την ένταση του πόνου. Η εκτίμηση του πόνου γίνεται με ειδικά εργαλεία όπως οι κλίμακες πόνου του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Συμπληρωματικά χρησιμοποιούνται ειδικές επεμβατικές τεχνικές μαζί με τα φάρμακα για την ανακούφιση των ασθενών. «Η ανακούφιση του πόνου είναι αναφαίρετο δικαίωμα των ασθενών» είπε ο κ. Κοκολάκη.

Η κα Ευνομία Αλεξοπούλου-Βραχνού, Συντονίστρια Διευθύντρια Ιατρείου Πόνου & Παρηγορικής Φροντίδας στο Νοσοκομείο «ΑΓΙΟΣ ΣΑΒΒΑΣ», ανέφερε ότι η παρηγορική φροντίδα είναι η θεραπευτική προσέγγιση που βελτιώνει την ποιότητα της ζωής των αρρώστων και των οικογενειών τους, που αντιμετωπίζουν προβλήματα σχετιζόμενα με απειλητική για τη ζωή νόσο. Βασίζεται στην πρόληψη και την ανακούφιση των βασανιστικών εκδηλώσεων της νόσου, μέσω της έγκαιρης αναγνώρισης και της άψογης αξιολόγησης και θεραπείας του πόνου, των δυσάρεστων σωματικών συμπτωμάτων, καθώς και των λοιπών προβλημάτων σωματικών, ψυχοκοινωνικών και πνευματικών. «Η παρηγορική φροντίδα θέλει να δώσει στους ασθενείς την αξιοπρέπειά τους για να μην υποφέρουν και για να είναι λειτουργικοί σε όλη τη διάρκεια της νόσου» τόνισε η κυρία Αλεξοπούλου-Βραχνού.

Η κα Χρυσούλα Κουλουκούρα, υπεύθυνη νοσηλεύτρια βραχείας νοσηλείας στο Νοσοκομείο «ΑΓΙΟΙ ΑΝΑΡΓΥΡΟΙ», σημείωσε ότι η δυσνόητη ιατρική ορολογία και οι πολύπλοκες ιατρικές παρεμβάσεις προκαλούν άγχος στους ασθενείς με καρκίνο. Ο ρόλος του νοσηλευτή είναι καταλυτικός για να εκπαιδεύσει τον ασθενή και για να τον προετοιμάσει ψυχολογικά πάνω στο νέο τρόπο ζωής του. «Οι νοσηλευτές στις ογκολογικές κλινικές πρέπει να έχουν εξειδικευμένες γνώσεις και να συμπληρώνουν με το έργο τους τη διεπιστημονική ομάδα επαγγελματιών υγείας που ασχολούνται με τους ασθενείς που πάσχουν από καρκίνο» ανέφερε η κα. Κουλουκούρα.

Η κα. Παρασκευή Πισινίδη, Ψυχολόγος Ομίλου Εθελοντών κατά του Καρκίνου «ΑγκαλιάΖΩ», τόνισε ότι πολλοί ασθενείς με καρκίνο έχουν μάθει να ελέγχουν τον πόνο, όχι όμως όλοι. Η σημασία των συλλόγων ασθενών είναι να βοηθούν τους ασθενείς να προσαρμόζονται στη νέα κατάσταση. Κανείς ασθενείς δεν πρέπει να πονά σωματικά σήμερα το 2016.

2η Συνεδρία «Διαχείριση ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια»

Η κα Αγγελική Γκουζιούτα, Επιμελήτρια στη Μονάδα Καρδιακής Ανεπάρκειας στο «ΩΝΑΣΕΙΟ ΚΑΡΔΙΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ» ανέφερε ότι συνήθως οι ογκολογικοί ασθενείς πάσχουν από καρδιακή ανεπάρκεια. Η κλινική εξέταση, το ηλεκτροκαρδιογράφημα και γενικότερα το ιστορικό είναι σημαντικά για τη διάγνωση της καρδιακής ανεπάρκειας. Η έγκαιρη διάγνωση και η κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή είναι κομβικά για την πορεία της νόσου.

Ο κ. Μάνος Παυλάκης, Senior Learning Consultant Get2Work, ανέφερε ότι οι επαγγελματίες υγείας έχουν ελάχιστο χρόνο και αυξημένα επίπεδα άγχους. Οι νέες εφαρμογές θα τους βοηθήσουν στη δουλειά τους, αρκεί να υπάρχει πνεύμα συνεργασίας και ομαδική δουλειά. «Στόχος για τους επαγγελματίες υγείας πρέπει να είναι η εκπαίδευση στα νέα δεδομένα και να αξιολογούνται ανάλογα» δήλωσε ο κ. Παυλάκης.

Η κα. Πηγή Μιχάλη, Κλινική Εκπαιδεύτρια-Νοσηλεύτρια στο «ΩΝΑΣΕΙΟ ΚΑΡΔΙΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ» σημείωσε ότι «ο κλινικός εκπαιδευτής μπορεί να συμβάλλει στην ειδική εκπαίδευση σε ευαίσθητες περιπτώσεις όπως είναι οι μεταμοσχεύσεις. Βοηθά όλους τους εμπλεκόμενους φορείς να σκεφτούν τη θεραπευτική προσέγγιση έξω από τα καθιερωμένα ("out of the box")».

Ο κ. Παρασκευάς Βλάχος, Συντονιστής-Νοσηλευτής στο Πρόγραμμα Μεταμοσχεύσεων στο «ΩΝΑΣΕΙΟ ΚΑΡΔΙΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ» τόνισε ότι η θεραπεία για την καρδιακή ανεπάρκεια είναι η μεταμόσχευση καρδιάς. Για τις μεταμοσχεύσεις απαιτείται ειδική ιατρική ομάδα, εξειδικευμένο πλάνο φροντίδας και συνεργασία όλων των κλινικών. Χρειάζεται επίσης συγκεκριμένο νομικό πλαίσιο. «Ο μεταμοσχευμένος είναι ένας φυσιολογικός άνθρωπος και έτσι πρέπει να αντιμετωπίζεται» υπογράμμισε ο κ. Βλάχος.

3η Συνεδρία «Κατ' οίκον φροντίδα ασθενών με Χρόνια Αναπνευστική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ)»

Η κα. Θεοδούλα Αδαμακίδου, Επιστημονική Συνεργάτης Εργαστηρίου Κοινοτικής Νοσηλευτικής ΕΚΠΑ, Καθηγήτρια Εφαρμογών στο ΤΕΙ ΑΘΗΝΑΣ τόνισε ότι εκτός από την παροχή φροντίδας, η εκπαίδευση και η υποστήριξη του ασθενούς με αναπνευστική πάθηση και της οικογένειάς του είναι ρόλος που καλείται να διαδραματίσει ο νοσηλευτής. Η διαχείριση περίπτωσης και η αυτοδιαχείριση αποτελούν νέους ρόλους με τεκμηριωμένη αποτελεσματικότητα και αποδοτικότητα. Για την ολοκληρωμένη κατ' οίκον φροντίδα ασθενών με αναπνευστικό πρόβλημα καταρτίζεται διεπιστημονική ομάδα επαγγελματιών όπως γιατροί, νοσηλευτές, φυσικοθεραπευτές, εργοφυσιολόγοι, διατροφολόγοι και ψυχολόγοι. Τα νέα μοντέλα που προτείνονται για την αντιμετώπιση των αναπνευστικών παθήσεων προτείνουν την κατ' οίκον φροντίδα και οι έρευνες σε ασθενείς δείχνουν από την πλευρά τους υψηλό βαθμό ικανοποίησης για αυτή την προσέγγιση» ανέφερε η κα. Αδαμακίδου.

Η κα. Μαρούλα Βασιλοπούλου, Επιστημονικός Συνεργάτης Α΄ Πνευμονολογικής Κλινικής Νοσοκομείου «Η ΣΩΤΗΡΙΑ» μίλησε για τα ενδονοσοκομειακά προγράμματα συντήρησης αναπνευστικών ασθενών διάρκειας 12 μηνών όπου είναι αρκετά κουραστικά για τον ασθενή και κοστοβόρα για το σύστημα υγείας. Η κατ' οίκον τηλεματική αποκατάσταση σε ασθενείς με ΧΑΠ αποδείχθηκε βάσει μελέτης περισσότερο αποτελεσματική με την αποκατάσταση συνήθους ιατρικής φροντίδας που γίνεται μέσα στα νοσοκομεία. Τα δεδομένα των ασθενών περνούσαν μέσω tablet στους θεραπευτές τους που βρίσκονταν στο νοσοκομείο. Σημειώθηκαν σημαντικές μειώσεις στον αριθμό των παροξύνσεων και βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών με ΧΑΠ.

Η κα. Σταυρούλα Σπετσιώτη, Επιστημονικός Συνεργάτης Α΄ Πνευμονολογικής Κλινικής Νοσοκομείου «Η ΣΩΤΗΡΙΑ», δήλωσε ότι οι ασθενείς που συμμετέχουν σε προγράμματα πνευμονικής αποκατάστασης επιλέγονται με συγκεκριμένα κριτήρια. Πραγματοποιούνται ειδικές ασκήσεις που βοηθούν στη βελτίωση της αναπνευστικής λειτουργίας και της γενικότερης λειτουργικής ικανότητας των ασθενών με ΧΑΠ.

Ο κ. Αλέξανδρος Χριστοδουλάκης, Business Development Manager DATAMED SA αναφέρθηκε στην εφαρμογή LEXICOMB, η οποία αναλύει ανεπιθύμητες ενέργειες, αλληλεπιδράσεις μεταξύ φαρμάκων και άλλες οδηγίες που προορίζονται για τον γιατρό. «Το μεγάλο πλεονέκτημα είναι η αυξημένη συμμόρφωση του ασθενούς στη θεραπεία και η καλύτερη δυνατή ασφάλεια της θεραπείας. Η πληροφορία ελέγχεται και επικαιροποιείται συνεχώς» τόνισε ο κ. Χριστοδουλάκης.

4η Συνεδρία «Στοχεύοντας στην αλλαγή συμπεριφοράς του ασθενούς: ο ρόλος των επαγγελματιών υγείας και της διεπαγγελματικής συνεργασίας»

Η κα. Αθηνά Καλοκαιρινού, Καθηγήτρια του Τμήματος Νοσηλευτικής του ΕΚΠΑ και Διευθύντρια του Εργαστηρίου Κοινοτικής Νοσηλευτικής του ΕΚΠΑ, αναφέρθηκε στο ρόλο του νοσηλευτή στην αλλαγή συμπεριφοράς των ατόμων. Η ενδυνάμωση του ατόμου και η συνέντευξη παροχής κινήτρων αποτελούν σημαντικά εργαλεία στα χέρια του νοσηλευτών για την προαγωγή της αλλαγής συμπεριφοράς των ατόμων και την ενεργό συμμετοχή τους στη φροντίδα τους. Η επικοινωνία είναι ‘χορός’ μεταξύ του επαγγελματία υγείας και του ατόμου (υγιούς ή ασθενούς).

Η κα. Αρετή Λάγιου, Καθηγήτρια, Πρόεδρος του Τμήματος Δημόσιας Υγείας και Κοινοτικής Υγείας στο ΤΕΙ ΑΘΗΝΑΣ μίλησε για τη συμβολή του Επισκέπτη Υγείας στην προαγωγή της κοινοτικής υγείας. «Αρχικά πρέπει να ταυτοποιείται το πρόβλημα και οι συμπεριφορές που δεν ευνοούν την υγεία και έπειτα γίνεται η είσοδος του Επισκέπτη Υγείας στην κοινότητα για να παρέμβει» δήλωσε η κα. Λάγιου. Αναφέρθηκε στο οικολογικό μοντέλο προσέγγισης και τον πολυδιάστατο ρόλο του επισκέπτη υγείας στην αλλαγή συμπεριφοράς των ατόμων μέσα από αυτό το μοντέλο.

Η κα. Βικτώρια Βιβυλάκη, Μαία, Επίκουρη Καθηγήτρια Κοινοτικής Μαιευτικής στο ΤΕΙ ΑΘΗΝΑΣ, μίλησε για το όραμα των μαιών όπου είναι η φυσιολογική εγκυμοσύνη, ο φυσιολογικός τοκετός και τέλος οι υγιείς οικογένειες. Η μαία μπορεί να διερευνήσει κατά πόσο η γυναίκα υιοθετεί υγιεινές συμπεριφορές, όπως π.χ. ο μητρικός θηλασμός, η διακοπή καπνίσματος κ.α. Επίσης, η μαία υποστηρίζει τη γυναίκα στην περιγεννητική περίοδο σε δύσκολες φάσεις που βιώνει, όπως είναι η κατάθλιψη.

Ο κ. Χρήστος Λιονής, Καθηγητής Γενικής Ιατρικής και Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας στο ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ, ανέφερε ότι ο ρόλος της ομάδας υγείας είναι μία αποτελεσματική διεπαγγελματική συνεργασία με κοινό σκοπό το καλό των ασθενών. Χρειάζονται συγκεκριμένες διαδικασίες για τη λειτουργία της ομάδας και την προσέγγιση του ασθενούς. «Μία καλή πρακτική είναι καλές και αναλυτικές συνεντεύξεις των ασθενών με ανοιχτές ερωτήσεις, δείχνοντας ενδιαφέρον και συμπόνια για αυτούς» τόνισε ο κ. Λιονής. Πρέπει να χαραχθούν στρατηγικά πλάνα αντιμετώπισης των ασθενειών και την πρόληψή τους. «Το μεγαλύτερο Βατερλώ της πρόληψης είναι η χαμηλή εμβολιαστική του πληθυσμού», επεσήμανε ο κ. Λιονής.

5η Συνεδρία «Διαταραχές νόησης/Άνοια και θέματα ασφάλειας ασθενών στις μετακινήσεις»

Ο κ. Σωκράτης Παπαγεωργίου, Αναπληρωτής Καθηγητής Νευρολογίας και Νευροψυχολογίας ΕΚΠΑ, Αντιπρόεδρος Ιατρικής Εταιρείας Αθηνών τόνισε «Και όμως το 50% των ασθενών με νόσο Alzheimer οδηγεί». Δεν υπάρχει μέριμνα για το σωστό έλεγχο των ανοϊκών ασθενών. Η διάγνωση της νόσου Alzheimer απαιτεί εξατομικευμένο έλεγχο, όπως επιτάσσει η εποχή.

Ο κ. Γιάννης Παπατριανταφύλλου, Ψυχίατρος, Πρόεδρος Ελληνικής Εταιρείας Άνοιας ανέφερε ότι δεν υπάρχουν πολλές μελέτες για την οδηγική ικανότητα ατόμων με ψυχικές διαταραχές. «Τα άτομα με αγχώδεις διαταραχές έχουν 50% αυξημένες πιθανότητες για τροχαία ατυχήματα» ανέφερε ο κ. Παπατριανταφύλλου. Οι νευροψυχιατρικές διαταραχές επηρεάζουν την οδηγική συμπεριφορά. Επίσης στην άνοια και στη νόσο Alzheimer έχουμε αυξημένα περιστατικά τροχαίων. «Παρ' όλα αυτά οι ασθενείς με ψυχικές διαταραχές πιάνουν πιο δύσκολα το τιμόνι» είπε ο Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Άνοιας.

Η κα. Ελεονώρα Παπαδημητρίου, Πολιτικός Μηχανικός ΕΜΠ, Διδάκτωρ Συγκοινωνιολογίας μίλησε για τη πεζή μετακίνηση όπου είναι συνήθως το μέσο μετακίνησης για τα άτομα με νοητική έκπτωση. Οι ηλικιωμένοι πεζοί παρατηρείται ότι έχουν χαμηλή ταχύτητα βάδισης, απόφαση διάσχισης οδού, ασφαλή διέλευση και οπτική αντίληψη. Οι φυσικές εξασθενήσεις και οι νοητικές εκπτώσεις έχουν ως αποτέλεσμα την δυσκολία στην επιλογή χρόνου διάσχισης και εκτίμηση χρόνου άφιξης οχήματος. «Οι υγιείς ηλικιωμένοι είχαν και αυτοί δυσκολία να χειριστούν οχήματα που κινούνται με μεγάλη ταχύτητα, όπως παρατηρήθηκε σε μελέτη με χρήση προσομοιωτή πεζών» ανέφερε η κ. Παπαδημητρίου.

Ο κ. Δημοσθένης Παύλου, Πολιτικός Μηχανικός ΕΜΠ, Διδάκτωρ Συγκοινωνιολογίας τόνισε ότι τα τροχαία ατυχήματα είναι η 8η αιτία θανάτου παγκοσμίως. «Οι οδηγοί με ήπια διανοητική διαταραχή μπορούν να οδηγούν με ασφάλεια με χαμηλό ρίσκο. Αντιθέτως οι ασθενείς με νόσο Alzheimer δεν μπορούν να οδηγήσουν με ασφάλεια. Παρόλα αυτά πολλοί συνεχίζουν να οδηγούν παρά την αυξημένη πιθανότητα πρόκλησης ατυχήματος» παρατήρησε ο κ. Παύλου. Οι ασθενείς που οδηγούν έχουν χαμηλούς χρόνους αντίδρασης με σημαντική διαφορά στους ασθενείς με νόσο Alzheimer.

Την ανάγκη για εξατομικευμένη διατροφή στους ογκολογικούς ασθενείς, αφού οι διατροφικές διαταραχές που βιώνουν έχουν πολυπαραγοντική αιτιολογία, τόνισαν οι ομιλητές στο σεμινάριο «θέματα διατροφής στους ογκολογικούς ασθενείς», με συντονίστρια την Μαρία Θεοδωρακοπούλου, Χειρουργό-Εντατικολόγο,  Διευθύντρια ΕΣΥ, Β’ Κλινική Εντατικής Θεραπείας Πανεπιστημιακό Γ.Ν.Α. ΑΤΤΙΚΟΝ, κατά τη διάρκεια του χθεσινού συνεδρίου.

Όπως αναφέρθηκε, η διατροφική κατάσταση στους ογκολογικούς ασθενείς αλλάζει αρχικά από την ύπαρξη του όγκου, ο οποίος δημιουργεί αυξημένες μεταβολικές ανάγκες, ενώ ο ίδιος ο όγκος παράγει ουσίες που τροποποιούν την όρεξη. Επιπλέον, παράγοντες όπως η θέση του και το είδος του μπορεί να εμποδίζουν την λήψη τροφής. Στη συνέχεια, η εκάστοτε θεραπευτική αντιμετώπιση (χημειοθεραπεία, ακτινοθεραπεία, εκτομές), αλλά και η επιβαρυμένη ψυχολογική κατάσταση, οδηγούν πολλές φορές τον ασθενή σε υποσιτισμό που επιβαρύνει ακόμα περισσότερο την υγεία του. Για όλους τους παραπάνω λόγους, όλοι οι ογκολογικοί ασθενείς πρέπει να υποβάλλονται εξ’ αρχής σε διατροφικό screening για να αξιολογείται η διατροφική τους κατάσταση και στη συνέχεια να γίνεται η διατροφική διάγνωση, με βάση την οποία δίνεται στον καθένα η κατάλληλη διατροφή.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ

Ο κ. Ελευθέριος Θηραίος, Γενικός Ιατρός Διευθυντής ΕΣΥ Κ.Υ. Βάρης, Γ.Γ. Ιατρικής Εταιρείας Αθηνών μίλησε για τους επιδιωκόμενους στόχους της «Θεραπευτικής Συμμαχίας» με σκοπό να αποκατασταθεί η σχέση γιατρού-νοσηλευτή-ασθενή για μια αποτελεσματική διαχείριση των αναγκών υγείας των ασθενών. Ο πρώτος στόχος, που φαίνεται μέσα σε αυτά τα τρία χρόνια να έχει σε σημαντικό βαθμό επιτευχθεί, είναι δημιουργία ενός δικτύου με άτομα και ομάδες, που ενδιαφέρονται να συνεργαστούν στο πλαίσιο της Θεραπευτικής Συμμαχίας. Ο δεύτερο στόχος, η αναζήτηση μιας κοινής γλώσσας και η αποσαφήνιση εννοιών όπως σχέση ιατρού-ασθενή, ενδυνάμωση ασθενών, αυτοφροντίδα, αυτοδιαχείριση χρονίων νοσημάτων, φαίνεται να μπορεί να επιτευχθεί, αναπτύσσοντας παράλληλα και εκπαιδευτικά εργαλεία προς την κατεύθυνση αυτή. Για την επίτευξη του τρίτου στόχου, της πρακτικής εφαρμογής, αναμένουμε το νέο θεσμικό πλαίσιο για την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, που ίσως δώσει δυνατότητες και προοπτικές για τέτοιες πρωτοβουλίες. «Η Ιατρική Εταιρεία Αθηνών θα διαθέσει ηλεκτρονικά εργαλεία, όπως το portal της (www.mednet.gr) και εξειδικευμένα webinars, για την εκπαίδευση και την ενημέρωση των εμπλεκομένων επαγγελματιών υγείας και των ασθενών» δήλωσε ο κ. Θηραίος.

Η κ. Χρήστος Λιονής, Καθηγητής Γενικής Ιατρικής και Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης δήλωσε για την αναγκαιότητα της προπτυχιακής εκπαίδευσης στις πανεπιστημιακές ιατρικές σχολές των φοιτητών σε θέματα διεπιστημονικής συνεργασίας, καθώς και την ανάπτυξη σύγχρονων εργαλείων που προάγουν τη Θεραπευτική Συμμαχία και αποτελούν αντικείμενα εκπαίδευσης των επαγγελματιών υγείας σε μοντέλα αλλαγής συμπεριφορών υγείας.