Πανικό έχει δημιουργήσει η εφαρμογή του ασφαλιστικού ν. 4387/2016 από 1/1/2017

Ο ασφαλιστικός νόμος 4387/2016 ο οποίος ψηφίστηκε την 12η Μαΐου 2016 έχει προκαλέσει τόση αναταραχή στον επαγγελματικό κόσμο όσο κανείς άλλος νόμος από την μνημονιακή και μετά εποχή. Όσοι δραστηριοποιούνται στην ελεύθερη οικονομία βρίσκονται σε αναμονή έκδοσης της εφαρμοστικής εγκυκλίου που ακολουθεί παραδοσιακά κάθε σύνθετο νομοθέτημα στη χώρα μας. Η σύγχυση και η αβεβαιότητα επιτείνεται από τις διάφορες προσεγγίσεις (ερμηνείες) ειδικών ή μη που διαβάζουμε και ακούμε, με αποτέλεσμα πολλοί επαγγελματίες, ακόμη και οι πλέον συνετοί, να αναζητούν παράτολμες λύσεις που ίσως σε κάποια άλλη στιγμή της επαγγελματικής τους σταδιοδρομίας θα απέκρουαν ασυζητητί. Σήμερα όμως, με τις υπερυψηλές ασφαλιστικές επιβαρύνσεις να επικρέμονται ως δαμόκλεια σπάθη πάνω από τη βιωσιμότητά τους, πολλοί εξετάζουν και εφαρμόζουν λύσεις όπως:
* αναζήτηση καλύτερης τύχης στο εξωτερικό μέσω μετανάστευσης,
* σύσταση εταιρειών στο εξωτερικό με την πρόθεση να αποφύγουν ή να μειώσουν τις ασφαλιστικές και φορολογικές επιβαρύνσεις,
* σύσταση Ιδιωτικών Κεφαλαιουχικών Επιχειρήσεων (ΙΚΕ) καθώς με την υφιστάμενη γραμματειακή ερμηνεία του νόμου εμφανίζονται σε πλεονεκτική θέση συγκριτικά με τα υπόλοιπα νομικά πρόσωπα,
* διακοπή δραστηριότητας, εξετάζοντας όλες τις λύσεις από την ανασφάλιστη (μαύρη) εργασία ή προσωρινή διακοπή μέχρι 31/12/2016 και με την τελική εφαρμογή των ρυθμίσεων από 1/1/2017θα αποφασίσουν οριστικά.
Ίσως για κάποιους οι αντιδράσεις αυτές να είναι παράλογες και μη δικαιολογημένες, η πραγματικότητα όμως δεν επιδέχεται αμφισβήτησης πως καθημερινά πληθαίνουν οι διακοπές δραστηριότητας στις Δ.Ο.Υ. και κατ’ επέκταση στους ασφαλιστικούς φορείς και πολύ φοβόμαστε ότι το μήνα Δεκέμβριο θα γίνει μαζικό "κίνημα" διακοπών το οποίο θα δυσκολευτούν να διαχειριστούν ίσως και οι αρμόδιες υπηρεσίες.
Παραθέτουμε ένα συγκριτικό παράδειγμα από το οποίο προκύπτει το ύψος της επιβάρυνσης των επαγγελματιών με την εφαρμογή του νόμου και που δυστυχώς αποδεικνύεται ότι δικαιολογεί όλους τους φόβους τους. Ελεύθερος επαγγελματίας, μηχανικός ασφαλισμένος στο ΤΣΜΕΔΕ εργάζεται ως περιοδεύων εμπορικός αντιπρόσωπος (Πλασιέ) και συνεργάζεται με πέντε (5) εταιρείες από τις οποίες εισπράττει 14.000 € από την κάθε μια, ήτοι σύνολο ακαθάριστου εισοδήματος 70.000 € .

Το εισόδημα αυτό με βάση τα νέα μέτρα θα υποστεί μείωση κατά 8.689 € και στο ποσό του φόρου δεν έχουμε καν υπολογίσει την προκαταβολή φόρου του επόμενου έτους. Επίσης από το παράδειγμα προκύπτει ότι το Δημόσιο του κατακρατάει το 58% του εισοδήματος και τα χρήματα αυτά θα χρησιμοποιηθούν για κάλυψη ελλειμμάτων και όχι ανταποδοτικά για τους ασφαλισμένους οι οποίοι θα καταβάλουν πολλαπλάσιες εισφορές και θα λάβουν μικρότερη σύνταξη από τους υφιστάμενους συνταξιούχους.
Η γνώμη μας για τις εφαρμοζόμενες λύσεις που επιλέγουν όσοι προσπαθούν να αποφύγουν την εξοντωτική αυτή φορολόγηση του εισοδήματός τους έχει ως εξής:
* Όσοι επιλέξουν την λύση της μετανάστευσης θα έχουν να αντιμετωπίσουν μια άλλη πραγματικότητα σε άλλη χώρα ίσως καλύτερη από τη δική μας
* Επιλέγοντας να μεταφέρουν τη φορολογική τους έδρα σε άλλο κράτος αναλαμβάνουν τεράστιο ρίσκο να έρθουν αντιμέτωποι με τις φορολογικές αρχές και σε περίπτωση ελέγχου να κληθούν να καταβάλουν πολλαπλάσια χρηματικά ποσά σε φόρους, εισφορές, πρόστιμα και προσαυξήσεις. Από τη στήλη αυτή έχουμε αναλυτικά και κατ’ επανάληψιν εκφράσει τους προβληματισμούς μας για αυτή την επιλογή
* Επιλέγοντας τη λύση σύστασης μιας κεφαλαιουχικής εταιρείας (κυρίως ΙΚΕ), βαδίζουν στο άγνωστο γιατί ακόμη δεν έχει ξεκαθαριστεί με βεβαιότητα πώς θα υπολογίζεται το ποσοστό αυτών που υποχρεούνται σε ασφάλιση στις κεφαλαιουχικές εταιρείες. Ο ν.4387/2016 δεν προβλέπει την υπαγωγή των διανεμομένων μερισμάτων σε ασφαλιστικές εισφορές, όμως από τις δηλώσεις του Διοικητή του ΟΑΕΕ προκύπτει ότι μεθοδεύεται μέσω της αναμενόμενης εγκυκλίου να επιβληθούν εισφορές στα διανεμόμενα μερίσματα για τους εταίρους/μετόχους (μεγαλομετόχους!!!!!) κατέχοντες ποσοστό στην εταιρεία από 3%.
* Η διακοπή δραστηριότητας σημαίνει μαύρη εργασία, εισφοροδιαφυγή, φοροδιαφυγή με κοινωνικές προεκτάσεις διότι μερίδα κοινωνίας θα μείνει έξω από κοινωνική ασφάλιση και μέριμνα.
Ο ν.4387/2016 υιοθετεί τη γενική αρχή της σύνδεσης των ασφαλιστικών εισφορών των ελεύθερων επαγγελματιών με το φορολογητέο εισόδημα (άρθρο 39 παράγραφος 1 και 2). Η πρόβλεψη αυτή κινείται καταρχάς στη σωστή κατεύθυνση υιοθετώντας αντίστοιχες ρυθμίσεις που ισχύουν σε άλλα κράτη μέλη της Ε.Ε. Πλην όμως, η καθορισθείσα εισφορά είναι εγκληματικά υψηλή και κατά την άποψή μας δεν είναι ανταποδοτική, αλλά είναι ακόμη μια φορολογική επιβάρυνση για κάλυψη ελλειμμάτων και συμπλήρωσης των πόρων του εθνικού προϋπολογισμού σύμφωνα με τις δεσμεύσεις που έχουν οι κυβερνήσεις απέναντι στους δανειστές. Επίσης, είναι άδικη γιατί υπολογίζεται στο εισόδημα προηγουμένου έτους και δεν είναι σίγουρο (ιδιαίτερα στις επικρατούσες σήμερα συνθήκες στην Ελλάδα) ότι ο ελεύθερος επαγγελματίας θα μπορέσει να παράγει ανάλογο εισόδημα ώστε να καλύψει αυτές τις εισφορές στο έτος που καλείται να καταβάλει. Το ασφαλιστικό σύστημα με τέτοιες επιλογές θα τιναχθεί στον αέρα και φυσικά θα συμπαρασύρει όλη την οικονομία. Δεν είναι δυνατόν μια μικρή μερίδα επαγγελματιών να δώσει λύση στο μεγάλο αγκάθι του ασφαλιστικού συστήματος. Πιστεύουμε πως και θα εξοντωθεί σε μεγάλο βαθμό η κατηγορία αυτή των επαγγελματιών θυσιαζόμενη στο βωμό της δημοσιονομικής πολιτικής αλλά και η θυσία αυτή θα είναι μάταιη αφού δεν θα φέρει τα επιθυμητά εισπρακτικά αποτελέσματα.

Πρότασή μας
- Κατάργηση των επί μέρους ταμείων. Το κράτος να αναλάβει εξ ολοκλήρου την είσπραξη των εισφορών και την καταβολή μιας εγγυημένης σύνταξης για όλους τους συνταξιούχους ανεξάρτητα σε ποιο ταμείο ήταν ασφαλισμένοι.
- Να θεσπιστεί μια ειδική φορολογική επιβάρυνση με αναλογική μείωση της φορολογικής κλίμακας των εισοδημάτων εκτός της μισθωτής εργασίας. Το ποσοστό αυτό να μην ξεπερνάει το 10%, με πλαφόν ελάχιστης εισφοράς, αλλά και με πλαφόν μέγιστης επιβάρυνσης.
- Να αυξηθούν τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης σύμφωνα με τα Ευρωπαϊκά δεδομένα, σήμερα 67 έτη.
- Κατάργηση όλων των πρόωρων χαριστικών συντάξεων οι οποίες στο 99% των περιπτώσεων εξυπηρετούσαν αποκλειστικά και μόνο πελατειακούς και ψηφοθηρικούς σκοπούς.
Φοβόμαστε, ότι με την εφαρμογή του νόμου 4387/2016 από 1/1/2017 τα έσοδα του ΕΦΚΑ θα είναι μικρότερα, αλλά και από τα βεβαιωθέντα ένα μεγάλο ποσοστό θα παραμείνει ανείσπρακτο.
Ο χρόνος τελειώνει, δεν υπάρχουν άλλα περιθώρια. Η αγελάδα που τόσα χρόνια αρμέγαμε αλόγιστα ψόφησε.
Μην διαπραγματευόμαστε με τους θεσμούς, αλλά με τους εαυτούς μας.

Του Γιώργου Δαλιάνη
* O κ. Γιώργος Δαλιάνης είναι διευθύνων σύμβουλος της Artion
www.artion.gr