Η λειτουργία και το έργο της Εθνικής Αρχής Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής μέχρι σήμερα

Η Αρχή Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής (Ε.Α.Ι.Υ.Α) στοχεύει  στην περιφρούρηση της έννομης τάξης στο τοπίο της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής στη χώρα μας με σκοπό την προστασία τόσο του υποβοηθούμενου ζεύγους, ή της γυναίκας, και των παιδιών που θα γεννηθούν με μεθόδους Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής (Ι.Υ.Α.). Έχει ως αποστολή την εποπτεία της εφαρμογής των νόμων 3089/2002 και 3305/2005.

Όπως δηλώνει ο Πρόεδρος της Ε.Α.Ι.Υ.Α καθηγητής κ Αριστείδης Αντσακλής: «Η Αρχή έχει επίσης ως  σκοπό την εύρυθμη λειτουργία και την ενδυνάμωση του έργου των Μονάδων Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής (Μ.Ι.Υ.Α) και των Τραπεζών Κρυοσυντήρησης (T.K.)».

ΤΟ ΜΕΧΡΙ ΤΩΡΑ ΕΡΓΟ ΤΗΣ ΑΡΧΗΣ

Η Ε.Α.Ι.Υ.Α έχει προβεί στις απαιτούμενες από το νόμο ενέργειες προκειμένου να υλοποιήσει προβλεπόμενες ρυθμίσεις από το νόμο 3305/2005 για τη διασφάλιση της διαφάνειας στη λειτουργία των Μονάδων :

 1.Κατάρτισε το Προεδρικό Διάταγμα (Π.Δ.) 10/2016 το οποίο αφορά την «Ίδρυση και λειτουργία Μονάδων Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής Όροι και προϋποθέσεις».

 2. Εισηγήθηκε στον αρμόδιο Υπουργό Υγείας την έκδοση της Υπουργικής Απόφασης (Υ.Α) οικ 6901/2015 στην οποία αναφέρονται οι Όροι ίδρυσης και λειτουργίας των Τραπεζών Κρυοσυντήρησης.                                                                    

 3. Κατάρτισε τον Κώδικα Δεοντολογίας για τα θέματα που σχετίζονται με την Ιατρικώς υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή, ο οποίος δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο ΦΕΚ 293/7/2/2017

Σε εφαρμογή των ανωτέρω έχουν υποβάλει στην Ε.Α.Ι.Υ.Α μέχρι την λήξη καθορισμένης από την Αρχή προθεσμίας, αιτήσεις για αδειοδότηση 44 Μονάδες Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής (Μ.Ι.Υ.Α.) και Τράπεζες Κρυοσυντήρησης. Έχουν ήδη αδειοδοτηθεί οι 11, ενώ εκτιμάται ότι σύντομα θα έχουν πάρει άδεια οι Μ.Ι.Υ.Α και οι Τ.Κ., εφόσον πληρούν τις ισχύουσες προϋποθέσεις του ανωτέρω ΠΔ και της ΥΑ.

Έχει εκδώσει κανονιστικές πράξεις και αποφάσεις, που έχουν δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως όπως:

• ΦΕΚ 2908/Τεύχος Β/13-9-2016: Καθορισμός διαδικασίας και οργάνων ελέγχου της ΕΑΙΥΑ για την αδειοδότηση των ΜΙΥΑ. Ενέργειες και διαδικασίες για τη διασφάλιση της ποιότητας των παρεχόμενων από τις ΜΙΥΑ υπηρεσιών, κατηγορίες και διαχείριση κινδύνων, κωδικοποίηση δειγμάτων.

• ΦΕΚ 2875/Τεύχος Β/9-9-2016: Όροι διασύνδεσης των ΜΙΥΑ σε περιπτώσεις επιπλοκών. Ενέργειες και διαδικασίες για τη διασφάλιση της ποιότητας των παρεχόμενων από τις Τράπεζες Κρυοσυντήρησης υπηρεσιών, κατηγορίες και διαχείριση κινδύνων, κωδικοποίηση δειγμάτων. Καθορισμός διαδικασίας και οργάνων ελέγχου της ΕΑΙΥΑ για την αδειοδότηση των Τραπεζών Κρυοσυντήρησης.

• ΦΕΚ 2683/Τεύχος Β/9-10-2014: Τροποποίηση της Αποφ.36/2008 «Καταβολή δαπανών και αποζημιώσεως στις περιπτώσεις διάθεσης γαμετών χωρίς αντάλλαγμα και παρένθετης μητρότητας».

• ΦΕΚ 2589/ Τεύχος Β /29-9-2014: Καθορισμός του ακριβούς αριθμού γονιμοποιημένων ωαρίων που μεταφέρονται σε επί μέρους ομάδες υποβοηθούμενων προσώπων.

• ΦΕΚ 670/Τεύχος Β/16-4-2008:Καταβολή δαπανών και αποζημιώσεως στις περιπτώσεις διάθεσης γαμετών χωρίς αντάλλαγμα και παρένθετης μητρότητας.

• ΦΕΚ 170/τεύχος Β/6-2-2008: Ιατρική Υποβοήθηση αναπαραγωγής σε άτομα οροθετικά για τον ιό της ανθρώπινης ανοσοποιητικής ανεπάρκειας.

H ΕΑΙΥΑ στο πλευρό των πολιτών  

Πέρα από το έργο της όσον αφορά την τήρηση του νομοθετικού πλαισίου για την ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή η Αρχή στέκεται αρωγός δίπλα στους ενδιαφερόμενους. Δίνει απάντηση στα ερωτήματα πολιτών, έχοντας δημιουργήσει το site eaiya.gov.gr, είναι πρακτικά δίπλα σε όσους επιθυμούν να ωφεληθούν από την υποβοηθούμενη αναπαραγωγή. Απαντά σε ερωτήσεις πολιτών σχετικά με τις προϋποθέσεις για την εφαρμογή της ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής,  όπως α) το όριο ηλικίας του υποβοηθούμενου ατόμου, β) την εφαρμογή της μεθόδου ΙΥΑ σε οροθετικά άτομα, γ) τη διακίνηση γεννητικού υλικού εντός και εκτός χωρών Ευρωπαϊκής Ένωσης,  δ) την παρένθετη μητρότητα,  ε) την εφαρμογή της διαδικασίας σε άτομα που τελούν σε ελεύθερη ένωση.

Ηλεκτρονική Διασύνδεση Μονάδων

Ουσιώδες μέλημα της Αρχής αποτελεί η Ηλεκτρονική Διασύνδεση των Μονάδων σύμφωνα με την Εθνική και Ευρωπαϊκή νομοθεσία.

Συμπερασματικά, η Εθνική Αρχή Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής ελέγχει αν τηρούνται οι νόμιμες προϋποθέσεις και κατόπιν χορηγεί άδεια ίδρυσης και λειτουργίας στις Μονάδες Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής και στις Τράπεζες Κρυοσυντήρησης. Διενεργεί έκτακτους ελέγχους αυτεπαγγέλτως ή κατόπιν καταγγελίας. Επιβάλλει τις προβλεπόμενες διοικητικές κυρώσεις κατόπιν διενέργειας σχετικής διοικητικής έρευνας. Συνεργάζεται με αντίστοιχες Αρχές άλλων κρατών, καθώς και με Ευρωπαϊκούς και Διεθνείς Οργανισμούς, και Φορείς σε ζητήματα σχετικά με την άσκηση των αρμοδιοτήτων της και γενικά συμπαραστέκεται σε όσους ενδιαφέρονται για την εφαρμογή της ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.

                                      ΕΘΝΙΚΗ ΑΡΧΗ ΙΑΤΡΙΚΩΣ ΥΠΟΒΟΗΘΟΥΜΕΝΗΣ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗΣ