Βασικά σημεία του χαιρετισμού του υπουργού Υγείας Αν.Ξανθού στο 2ο Πανελλήνιο Συνέδριο Κοινωνικής Επιχειρηματικότητας στην Υγεία

Χαιρετισμός Υπουργού Υγείας Α.Ξανθού στο 2ο Πανελλήνιο Συνέδριο Κοινωνικής Επιχειρηματικότητας στην Υγεία

• Οι ΚΟΙΣΠΕ είναι η πρώτη θεσμοθετημένη μορφή κοινωνικής οικονομίας στη χώρα (ν.2716/1999 για την ψυχιατρική μεταρρύθμιση ). Είναι καινοτόμος θεσμός γιατί επιτελούν συνδυαστικά ένα διττό ρόλο :θεραπευτικό-αποκαταστασιακό και ταυτόχρονα παραγωγικό-αναπτυξιακό. Συνδυάζουν την κοινωνική επιχειρηματικότητα και άρα την κοινωνικό-οικονομική ενσωμάτωση και αποκατάσταση ατόμων με ψυχικές διαταραχές και ψυχοκοινωνικά προβλήματα, με τηθεραπευτική λειτουργία και την ιδιότητα της Μονάδας Ψυχικής Υγείας που ανήκει σε ένα συγκεκριμένο Τομέα Ψυχικής Υγείας. Είναι δηλαδή ένα εξαιρετικό «εργαλείο» ψυχοθεραπείας και ταυτόχρονα χειραφέτησης - κοινωνικής επανένταξης. 

• Οι ΚΟΙΣΠΕ άντεξαν μέσα στην κρίση. Απέδειξαν ότι δεν είναι ευκαιριακού χαρακτήρα σχήματα, αλλά στέρεα συγκροτημένες δομές που ακόμα και μέσα στην οικονομική κρίση συνέχισαν να αναπτύσσονται, έστω βραδύτερα, χωρίς να χαθούν θέσεις εργασίας. Τα τελευταία πέντε χρόνια δημιουργήθηκαν καινούργιοι ΚΟΙΣΠΕ, και περισσότεροι αναμένονται να ιδρυθούν σύντομα.Ο λόγος της αντοχής αυτής είναι ακριβώς το γεγονός ότι οι ΚΟΙΣΠΕ έχουν στοιχεία κοινωνικού κινήματος, έχουν δημιουργηθεί από ανθρώπους που πιστεύουν στην κοινωνική ένταξη και στο δικαιωματικό πυρήνα της κοινωνικής ψυχιατρική και της κοινοτικής φροντίδας. Δεν φτιάχτηκαν με ΕΣΠΑ και ευρωπαϊκές επιδοτήσεις αλλά με τη σκληρή δουλεια και το μεράκι των επαγγελματιών ψυχικής υγείας και των ληπτών υπηρεσιών ψυχικής υγείας.

• Το Υπουργείο Υγείας στηρίζει τους ΚΟΙΣΠΕ και η κυβέρνηση στηρίζει την κοινωνική επιχειρηματικότητα και την αλληλέγγυα οικονομία ως προνομιακού πεδίου οικονομικής , παραγωγικής και εμπορικής δραστηριότητας που απαντά στην κρίση απασχόλησης και στην παρατεινόμενη ανεργία. Οι ΚΟΙΣΠΕ βρέθηκαν στη διάρκεια της οικονομικής και κοινωνικής κρίσης να παίζουν το ρόλο του πετυχημένου παραδείγματος και της καλής πρακτικής , συμβάλλοντας στην ανάδυση ενός νέου παραγωγικού τομέα , ενδιάμεσου μεταξύ κρατικού και ιδιωτικού , που έχει εμπορική λογική και λογική αγοράςαλλά που το ατομικό επιχειρηματικό κέρδος δεν είναι το μοναδικό κίνητρο. Πέρυσι , στο τέλος της χρονιάς, βρεθήκαμε στην ευχάριστη θέση να μπορούμε να ενισχύσουμε τους ΚΟΙΣΠΕ με περίπου 1 εκ. ευρώ. Δεν μπορούμε να εγγυηθούμε ότι αυτό θα επαναληφθεί και φέτος , δεσμευόμαστε όμως ότι ενδεχόμενο πλεόνασμα του ΚΑΕ 2544 για την ψυχική υγεία θα δοθεί για ενίσχυση στους ΚΟΙΣΠΕ και κατά προτεραιότητα στους νεοϊδρυθέντες.

• Επίσης οι ΚΟΙΣΠΕ μπορούν να προσφέρουν ένα άλλο είδος συνεργασίας με το Δημόσιο τομέα, ένα «εναλλακτικό ΣΔΙΤ». Τόσο στα γεύματα που παρασκευάζονται για τα σχολεία, στο φαγητό που προσφέρεται σε νοσοκομεία, στα συνεργεία καθαρισμού δημόσιων κτηρίων αλλά και σε πολλές άλλες δραστηριότητες , οι ΚΟΙΣΠΕ δημιουργούν μια ιδιαίτερη σχέση που αναδεικνύει νέες αξίες επιχειρηματικότητας όπως η εντιμότητα στην οικονομική διαχείριση , ο σεβασμός των εργασιακών δικαιωμάτων και η τήρηση της εργατικής νομοθεσίας , η δίκαιη διανομή του επιχειρηματικού κέρδους , ο καλός νοούμενος επαγγελματισμός και η τήρηση των συμβατικών υποχρεώσεων, αξίες πολύτιμες στο ζοφερό εργασιακό τοπίο που είχε διαμορφωθεί εδώ και χρόνια λόγω της εκχώρησης υπηρεσιών του Δημοσίου σε ιδιώτες εργολάβους. 

• Φυσικά ξέρουμε πολύ καλά ότι υπάρχουν και προβλήματα, ότι υπάρχουν θεσμικές εκκρεμότητες, όπως το θέμα που προέκυψε με την αλλαγή της τομεοποίησης και τον κανόνα ένας ΚΟΙΣΠΕ ανά τομέα , την πρόταση για το ταμείο εγγυήσεων που θα διευκολύνει τη συμμετοχή των ΚΟΙΣΠΕ σε διαγωνισμούς ,την επίλυση γραφειοκρατικών προβλημάτων σχετικά με τις συμβάσεις και τις πληρωμές. Η λύση είναι ο θεσμικός διάλογος , η όσο γίνεται πιο συστηματική επικοινωνία και συνεργασία με το προεδρείο της ΠΟΚΟΙΣΠΕ, η διαρκής προσπάθεια ενσωμάτωσης βελτιωτικών προτάσεων στην εφαρμοσμένη πολιτική γιατην Ψυχική Υγεία , που είναι ένα χώρος ειδικής ευαισθησίας για τα ανθρώπινα δικαιώματα , τη ισότητα των πολιτών , την κοινωνική συνοχή , τη λειτουργία του Κράτος Δικαίου , το επίπεδο Πολιτισμού και Δημοκρατίας μιας χώρας.