Πυρκαγιές στον Αμαζόνιο: Βασική αιτία η παγκόσμια "δίψα" για το βοδινό κρέας και τη σόγια της Βραζιλίας

Το βοδινό κρέας και η γενετικά μεταλλαγμένη σόγια που αγοράζουν αφειδώς όλες οι χώρες του κόσμου: αυτές είναι οι γεωργικές δραστηριότητες που καταστρέφουν τον Αμαζόνιο και, σύμφωνα με όλους τους ερευνητές, εξηγούν τη δραματική αύξηση των πυρκαγιών στο τροπικό δάσος.

Βοδινό

«Η εκτεταμένη εκτροφή βοοειδών είναι ο βασικός παράγοντας της αποψίλωσης του Αμαζόνιου. Λίγο περισσότερο από το 65% των αποψιλωμένων εκτάσεων στον Αμαζόνιο πλέον χρησιμοποιούνται ως βοσκοτόπια», εξηγεί ο Ρομούλο Μπατίστα, ερευνητής της Greenpeace.

H Βραζιλία είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας βοδινού κρέατος παγκοσμίως. Οι εξαγωγές βοδινού έφτασαν το 2018 το ρεκόρ του 1,64 εκατομμυρίου τόνων (πηγή: Ένωση Εξαγωγικών Βιομηχανιών Κρέατος Βραζιλίας). Βασικές αγορές είναι η Κίνα και ακολουθούν η Αίγυπτος και η ΕΕ.

Πίσω από την πρώτη θέση της Βραζιλίας βρίσκονται λίγο περισσότερα από είκοσι χρόνια ιδιαίτερα εντυπωσιακής ανάπτυξης. Από το 1997 ως το 2016, για παράδειγμα, η χώρα δεκαπλασίασε τις εξαγωγές της σε βοδινό κρέας (σε βάρος όσο και σε αξία).

Στην αγορά κυριαρχούν τρεις μεγάλες εταιρείες: η JBS, η Minerva και η Marfrig.

Σόγια

Οι γεωργικές δραστηριότητες καταλαμβάνουν σχεδόν το 6,5% των αποψιλωμένων εκτάσεων του Αμαζονίου.

Ήδη πρώτος εξαγωγέας σόγιας παγκοσμίως, μπροστά και από τις ΗΠΑ, η Βραζιλία εξήγαγε 83,3 εκατομμύρια τόνους το 2018, δηλαδή αύξηση 22,2% σε σχέση με το 2017, σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών της χώρας.

Η αυξητική αυτή τάση εξηγείται κυρίως από τις ανάγκες της Κίνας, πρώτου εισαγωγέα της βραζιλιάνικης σόγιας, κυρίως γενετικά μεταλλαγμένης. Ο εμπορικός πόλεμος μεταξύ ΗΠΑ- Κίνας έχει αναγκάσει το Πεκίνο να αγοράζει περισσότερη σόγια από τη Βραζιλία για να μπορέσει να αντιμετωπίσει τις ανάγκες της κτηνοτροφίας της.

Οι εξαγωγές σόγιας από τη Βραζιλία στην Κίνα αυξήθηκαν κατά 30% πέρυσι.

Η καλλιέργεια σόγιας είναι μία από τις βασικότερες που σιγά σιγά αφαιρεί εδάφη από το δάσος του Αμαζονίου. Όμως το 2006 τέθηκε σε εφαρμογή μορατόριουμ κι έτσι «μετά το 2008 λιγότερο από το 2% της σόγιας που καλλιεργείται στον Αμαζόνιο παράγεται σε αποψιλωμένες περιοχές», επισημαίνει ο Μπατίστα.

Η Ευρώπη επίσης αγοράζει βραζιλιάνικη σόγια, την οποία χρησιμοποιεί κυρίως για ως τροφή για τα ζώα εκτροφής, σύμφωνα με τη Greenpeace. Η ΜΚΟ είχε καταγγείλει τον Ιούνιο «τον εθισμό» της Ευρώπης στις εξαγωγές σόγιας από τη Λατινική Αμερική.

Η καλλιέργειας σόγιας στη Βραζιλία γνώρισε τεράστια άνοδο τη δεκαετία του 1970 με τη μετακίνηση των παραγωγών από το νότιο τμήμα της χώρας προς τα κεντροδυτικά, την ανάπτυξη νέων τεχνικών και τη χρήση ζιζανιοκτόνων.

 Η Κολομβία ζήτησε τη βοήθεια της διεθνούς κοινότητας. 9.500.000 στρέμματα δάσους έχουν καταστραφεί στη Βολιβία

Ο πρόεδρος της Κολομβίας Ιβάν Ντούκε ζήτησε τη βοήθεια της διεθνούς κοινότητας για την προστασία του Αμαζονίου την ώρα που εκατοντάδες νέες πυρκαγιές ξέσπασαν χθες Σάββατο στη Βραζιλία.

«Θα ήθελα (...) να απευθύνω έκκληση στη διεθνή κοινότητα προκειμένου να κατανοήσει ότι εκτός από τα λόγια είναι απαραίτητα τα μέσα και η επιστημονική στήριξη για τη διατήρηση του πνεύμονά μας στον Αμαζόνιο», δήλωσε ο Ντούκε.

Αφού συνομίλησε τηλεφωνικά με τον πρόεδρο της Βραζιλίας Ζαΐχ Μπολσονάρου, ο Κολομβιανός πρόεδρος διευκρίνισε ότι οι πόροι θα χρησιμοποιηθούν και για την καταπολέμηση της διεθνούς εγκληματικότητας που συνδέεται με την παράνομη διακίνηση ζώων «στον πνεύμονα του πλανήτη».

Ο Ντουκέ πρόσθεσε ότι θα ζητήσει από τις χώρες στις οποίες εκτείνεται το δάσος του Αμαζονίου να υιοθετήσουν «κοινή ανακοίνωση» για την προστασία της βιοποικιλότητας του μεγαλύτερου τροπικού δάσους του πλανήτη.

Εκτός από τη Βραζιλία και την Κολομβία, το δάσος του Αμαζονίου εκτείνεται στο Περού, τη Βολιβία, τη Βενεζουέλα, τη Γουιάνα, τη Γαλλική Γουιάνα, το Σουρινάμ και τον Ισημερινό.

Το 2018 η Κολομβία έχασε 1.970.000 στρέμματα δάσους εξαιτίας της αποψίλωσης, μία από τις βασικές αιτίες των πυρκαγιών που μαίνονται στον Αμαζόνιο.

Εξάλλου περίπου 1.663 νέες πυρκαγιές ξέσπασαν από την Πέμπτη ως την Παρασκευή, σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Διαστημικής Έρευνας της Βραζιλίας (INPE). Ο Μπολσονάρου έδωσε την Παρασκευή άδεια για την ανάπτυξη του στρατού προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι πυρκαγιές και η εγκληματικότητα στην περιοχή, όμως εκτίμησε ότι οι πυρκαγιές ενδέχεται να χρησιμοποιηθούν «ως πρόφαση» για διεθνείς κυρώσεις.

Στο μεταξύ στη Βολιβία 9.500.000 στρέμματα έχουν κατακαεί από τις πυρκαγιές που μαίνονται στη χώρα, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία που έδωσαν στη δημοσιότητα οι αρχές, παρά τις προσπάθειες των πυροσβεστών και τις ρίψεις νερού με ένα Boeing Supertanker 747-400.

Ο Κλάιβερ Ρόσα, διευθυντής της υπηρεσίας Δασών και Γης (ABT), δήλωσε ότι η περιοχή που πλήττεται από τις πυρκαγιές στη Βολιβία φτάνει πλέον τα 9.500.000 στρέμματα, με τις φλόγες να έχουν καταστρέψει το 32% του δάσους Τσικιτάνο, όπου επηρεάστηκαν 1.871 οικογένειες σε 11 κοινότητες και 35 χωριά αυτοχθόνων.

Ο υπουργός Προεδρίας Χουάν Ραμόν Κιντάνα εξέφρασε ωστόσο την ικανοποίησή του για τις ρίψεις νερού που πραγματοποιεί το βομβαρδιστικό αεροπλάνο. Αφού κατέσβεσε πυρκαγιά σε βουνά κοντά στην περιοχή Ιπιάς, στην ανατολική Βολιβία, το Boeing θα αναλάβει να κατασβέσει τις εναπομείνασες εστίες φωτιάς στην Τουκαβάκα, στην περιοχή Παντανάλ, μια κοιλάδα που εκτείνεται στη Βολιβία, την Παραγουάη και τη Βραζιλία.

Ο Εβάλντο Γκουσμάν, μέλος των δασοφυλάκων στη Ρομπορέ (νοτιοανατολικά), δήλωσε ότι από τις δέκα εστίες στην περιοχή μόνο οι δύο παραμένουν ενεργές και αυτές είναι υπό έλεγχο. Διευκρίνισε ότι ομάδες εθελοντών εργάζονται για την αποφυγή δημιουργίας νέων εστιών. «Αναμένουμε βροχές τη Δευτέρα ή την Τρίτη», πρόσθεσε.

Από την πλευρά του ο πρόεδρος της Βολιβίας Έβο Μοράλες ζήτησε την Παρασκευή από τις χώρες που συμμετέχουν τον οργανισμό της Συνθήκης Συνεργασίας του Αμαζονίου (ACTO) να πραγματοποιήσουν έκτακτη σύνοδο για να συζητήσουν το μέλλον του Αμαζονίου.

ΑΠΕ-ΜΠΕ