Οι μπερδεμένες οδηγίες του CDC για τον τρόπο μετάδοσης του κοροναϊού δημιουργούν σύγχυση στον κόσμο. Τι τελικά ισχύει;

Επί μήνες, επιστήμονες και ειδικοί δημόσιας υγείας προειδοποιούσαν ότι όλο και περισσότερες αποδείξεις έδειχναν ότι ο νέος κοροναϊός μεταδίδεται μέσο του αέρα, μέσω των μικροσκοπικών σταγονιδίων που αποκαλούνται αερολύματα, και τα οποία παραμένουν στην ατμόσφαιρα για πολύ περισσότερη ώρα σε σχέση με τις μεγαλύτερες σταγόνες από τον βήχα ή το φτέρνισμα.

Την Παρασκευή το απόγευμα, τα αμερικανικά Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών (CDC) επικαιροποίησαν τις επίσημες οδηγίες τους για να επισημάνουν ότι τα αερολύματα «πιστεύεται ότι αποτελούν τον κύριο τρόπο μετάδοσης του ιού», αλλά και για να προειδοποιήσουν ότι ο κακός εξαερισμός των εσωτερικών χώρων μπορεί να καταστεί εξαιρετικά επικίνδυνος.

Οι επιστήμονες χαιρέτισαν την αλλαγή. Το απόγευμα της Δευτέρας, όμως, λίγες ώρες αφού το γεγονός έγινε αντιληπτό στους δημοσιογράφους, η υπηρεσία… απέσυρε τη διευκρίνισή της, προκαλώντας σύγχυση στους πολίτες, αλλά και την αγανάκτηση της επιστημονικής κοινότητας.

Τι ανέφερε η αλλαγή στην ιστοσελίδα του CDC

«Υπάρχουν αυξανόμενα στοιχεία ότι τα σταγονίδια και τα σωματίδια που μεταφέρονται μέσω του αέρα μπορούν να παραμείνουν στον αέρα και να εισπνευστούν από άλλους, αλλά και να διανύσουν αποστάσεις που ξεπερνούν τα δύο μέτρα (για παράδειγμα, στην πρόβα μιας χορωδίας, σε εστιατόρια ή σε προπονήσεις)», αναφέρει η υπηρεσία. «Γενικώς, οι εσωτερικοί χώροι με κακό εξαερισμό αυξάνουν τον κίνδυνο».

Αν και το CDC δεν είχε καλέσει σε νέα μέτρα που θα αντιμετωπίσουν την απειλή της μεταφοράς του κοροναϊού μέσω του αέρα, οι ειδικοί αναφέρουν ότι η ίδια η παραδοχή θα μπορούσε να βοηθήσει στην αλλαγή των κρατικών πολιτικών, αλλά και της συμπεριφοράς των πολιτών.

Σημαντική αλλαγή

«Πρόκειται για σημαντική αλλαγή», είχε δηλώσει στην Washington Post ο Χοσέ Λουίς Χιμένεζ, καθηγητής χημείας στο Πανεπιστήμιο του Κολοράντο που μελετά τον τρόπο εξάπλωσης του ιού μέσω των αερολυμάτων. «Είναι θετική εξέλιξη, αν μπορέσουμε να μειώσουμε τη μετάδοση επειδή περισσότεροι άνθρωποι αντιλαμβάνονται τον τρόπο με τον οποίο συμβαίνει και γνωρίζουμε τι πρέπει να κάνουμε για να την ανακόψουμε».

Το CDC άλλαξε τις οδηγίες του την Παρασκευή, όμως η μετατροπή δεν έγινε ιδιαιτέρως αισθητή μέχρι τη δημοσίευση σχετικού θέματος στο CNN την Κυριακή. Στο σημείο που μέχρι τώρα αναφερόταν ότι ο κοροναϊός μεταδίδεται κυρίως μέσω σταγόνων και από κοντινή απόσταση, η υπηρεσία ανέφερε τα «μικρά σωματίδια, όπως εκείνα στα αερολύματα», ως κυριότερη πηγή μετάδοσης.

«Αυτά τα σωματίδια μπορούν να εισέλθουν από τη μύτη και το στόμα στους αεραγωγούς και τους πνεύμονες», ανέφερε η σύσταση. «Αυτός πιστεύεται ότι είναι ο κύριος τρόπος εξάπλωσης του ιού».

Από την έναρξη της πανδημίας, μαίνονται διαφωνίες για τον τρόπο που κυκλοφορεί ο ιός – επομένως και για το πώς μπορεί να τεθεί υπό έλεγχο. Αρχικά, οι εκτεταμένοι φόβοι μολυσμένων επιφανειών, οδήγησαν ορισμένους στο να καθαρίζουν με χλωροκαθαριστικά τα ψώνια και την αλληλογραφία τους. Όμως σύντομα το CDC κατέληξε ότι η μετάδοση από άτομο σε άτομο συνιστούσε πολύ μεγαλύτερη απειλή. Για αυτό και η υπηρεσία εστίαζε τις συστάσεις της στην αποφυγή των μεγαλύτερων σταγονιδίων του βήχα, που πιστεύεται ότι δεν διανύουν μεγαλύτερες αποστάσεις από τα δύο μέτρα.

Διανύει αποστάσεις άνω των δύο μέτρων

Ωστόσο, οι ερευνητές υποψιάζονται εδώ και καιρό ότι ο ιός μπορεί να ταξιδέψει πολύ πιο μακριά, ιδιαιτέρως σε εσωτερικούς χώρους ή συνθήκες στις οποίες οι άνθρωποι μιλούν δυνατά ή τραγουδούν. Είναι διαβόητη η περίπτωση ενός φορέα που, χωρίς να το ξέρει, μετέδωσε τον κοροναϊό σε άλλα 52 άτομα κατά τη διάρκεια πρόβας χορωδίας τον Μάρτιο στην πολιτεία της Ουάσινγκτον. Αντίστοιχες περιπτώσεις «υπερμετάδοσης» σε εσωτερικούς χώρους έχουν ενισχύσει την ιδέα της μεταφοράς του κοροναϊού από τον αέρα.

Ο ΠΟΥ αναγνώρισε την απειλή των αερολυμάτων τον Ιούλιο, αφού εκατοντάδες επιστήμονες άσκησαν πιέσεις για αυτό. Δεν είναι ξεκάθαροι οι λόγοι που έπεισαν επιτέλους και το CDC να κάνει το ίδιο. Ο Χιμένεζ δήλωσε ότι οι υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι του CDC εξακολουθούσαν να διαφωνούν δημοσίως επί του θέματος μέχρι τα τέλη Αυγούστου.

«Τα στοιχεία συσσωρεύονται εδώ και αρκετό καιρό. Όσοι από εμάς μελετάμε το ζήτημα ήμασταν εκνευρισμένοι που η αλλαγή καθυστέρησε τόσο καιρό, όμως επιτέλους συνέβη», τόνισε ο Χιμένεζ.

Αν και το CDC δεν είχε προχωρήσει σε σημαντικές αλλαγές στις οδηγίες του για την αποτροπή της εξάπλωσης του κοροναϊού, ορισμένοι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι ενδέχεται να είχαν οδηγήσει σε σημαντική αλλαγή των πολιτικών δημόσιας υγείας – ειδικά από τη στιγμή που σε πολλές περιοχές του πλανήτη, οι μαθητές επιστρέφουν στα θρανία.

Οι υφασμάτινες μάσκες δεν συγκρατούν τα αερολύματα

«Λέγαμε «φορέστε μάσκα» και «σταθείτε στα δύο μέτρα απόσταση» εδώ και μήνες», έγραψε στο Twitter ο Αμπραάρ Καράν, γιατρός στην ιατρική σχολή του Χάρβαρντ. «Οι υφασμάτινες μάσκες δεν είναι σχεδιασμένες για να σταματούν τα αερολύματα. Και τα δύο μέτρα απόσταση ενδέχεται να μην είναι αρκετά, ειδικά σε εσωτερικούς χώρους με κακό εξαερισμό».

Σύμφωνα με τον Χιμένεζ, μερικές λύσεις θα ήταν η χρήση μασκών που εφαρμόζουν σφιχτά στο πρόσωπο, η βελτίωση του εξαερισμού και η τήρηση όσο το δυνατόν μεγαλύτερων αποστάσεων σε εσωτερικούς χώρους.

«Αν προτείνουμε στους ανθρώπους κανόνες που δεν καταλαβαίνουν, δεν πρόκειται να λειτουργήσουν. Πρέπει να τους πούμε γιατί λειτουργούν οι κανόνες. Τότε θα καταλάβουν, και πολλοί περισσότεροι θα συμμορφωθούν», δήλωσε ο Χιμένεζ.

Το CDC ανακαλεί μυστηριωδώς

Ωστόσο, η ικανοποίηση των ειδικών δεν διήρκεσε πολύ. Το απόγευμα της Δευτέρας, δηλαδή λίγες μόνο ώρες αφού το ζήτημα μετατράπηκε από διακριτική αλλαγή σε κεντρικό θέμα μεγάλων ΜΜΕ, το CDC αφαίρεσε και πάλι τη σχετική αναφορά από τη σελίδα του, κινώντας υποψίες για άσκηση σχετικών πολιτικών πιέσεων στην υπηρεσία.

Με την Αμερική να προσεγγίζει τους 200.000 θανάτους, και τα κρούσματα να παρουσιάζουν αυξητική τάση σε 28 πολιτείες, τέτοιου είδους παλινδρομήσεις απειλούν να κλονίσουν ακόμη περισσότερο την εμπιστοσύνη των πολιτών στους επίσημους επιστημονικούς φορείς, γεγονός που θα μπορούσε να αποβεί καταστροφικό.

Πηγές από την υπηρεσία, πάντως, η ηγεσία της οποίας έχει οριστεί από τον ίδιο τον πρόεδρο Τραμπ, δήλωσαν στο CNN ότι η απόσυρση της σχετικής οδηγίας δεν αποτελεί μέρος κάποιου πολιτικού παιχνιδιού, αλλά η αρχική ανάρτηση είχε γίνει από λάθος.

Συγκεκριμένα, ισχυρίζονται ότι το κείμενο ήταν μέρος ενός προσχέδιου ευρύτερων μετατροπών των οδηγιών, οι οποίες όμως μένει ακόμη να αναθεωρηθούν πριν εντέλει δημοσιευτούν.

Πηγές: www.washingtonpost.com, www.cnn.com