Ξεκίνησε η μεγάλη ευθυγράμμιση των πλανητών από τις 21 Ιανουαρίου. Πότε θα είναι ορατή από την Αθήνα

medlabnews.gr 

Έξι πλανήτες θα βρίσκονται σε ευθυγράμμιση για το υπόλοιπο του μήνα – αλλά και μέχρι τα μέσα του Φλεβάρη σε συγκεκριμένες φάσεις – τέσσερις από τους οποίους θα είναι ορατοί με γυμνό μάτι, δήλωσε στο ABC News ο Πρέστον Ντάιτσες, ειδικός επιστήμονας στο Εργαστήριο Αεριοπροώθησης της NASA αλλά και οικοδεσπότης του vidcast «What’s Up» της NASA στο YouTube για την παρατήρηση του ουρανού.

Η ορατότητα του ουράνιου φαινομένου θα κορυφωθεί στις 21 και 25 Ιανουαρίου, και σε συγκεκριμένες ημέρες μέχρι και τις 12 Φεβρουαρίου.

Η Αφροδίτη και ο Κρόνος βρίσκονται σε σύνοδο, δηλαδή ήδη εμφανίζονται πιο κοντά ο ένας στον άλλο από την περασμένη Παρασκευή (17/1), δήλωσε ο Ντάιτσες. Και οι δύο είναι ορατοί με γυμνό μάτι τις πρώτες δύο ώρες μετά το σκοτάδι κοιτάζοντας δυτικά, σύμφωνα με το space.com. Η καλύτερη στιγμή για να κοιτάξετε είναι περίπου 45 λεπτά μετά τη δύση του ηλίου και μέχρι περίπου τρεις ώρες αργότερα, δηλαδή όταν η Αφροδίτη και ο Κρόνος θα δύσουν στα δυτικά.

Κοιτάζοντας νότια, ένας «λαμπρός» Δίας θα λάμπει έντονα, πρόσθεσε ο Ντάιτσες, ενώ ανατολικά θα βρίσκεται ο Άρης, ο οποίος δεν θα φαίνεται τόσο φωτεινός όσο ο Δίας και θα έχει πιο κοκκινωπό χρώμα.

Και οι τέσσερις αυτοί πλανήτες θα πρέπει να είναι ορατοί κατά τη διάρκεια του υπόλοιπου μήνα, εφόσον το φως από το φεγγάρι δεν υπερκαλύπτει τη θέα, εξήγησε ο Ντάιτσες. Αλλά οι πιο φωτεινές φάσεις του φεγγαριού έχουν ήδη περάσει για τον Ιανουάριο, πράγμα που σημαίνει ότι αυτή τη στιγμή φθίνει και θα είναι στο τρίτο τέταρτο την Τρίτη (21/1) και νέο φεγγάρι στις 29 Ιανουαρίου.

Δύο άλλοι πλανήτες θα είναι ορατοί με τηλεσκόπιο, είπε ο Ντάιτσες. Ο Ουρανός βρίσκεται ψηλότερα στον ουρανό, δίπλα στον Δία, και ο Ποσειδώνας βρίσκεται στα δυτικά, ακριβώς πάνω από τον Κρόνο και την Αφροδίτη, είπε, προσθέτοντας ότι ένα αυτοκαθοδηγούμενο τηλεσκόπιο – δηλαδή ένα τηλεσκόπιο που ελέγχεται από υπολογιστή – μπορεί να βοηθήσει τους παρατηρητές των άστρων να εντοπίσουν κάθε πλανήτη.

«Ο Ουρανός και ο Ποσειδώνας, δύο πολύ μακρινοί παγωμένοι γίγαντες πλανήτες έξω στο ηλιακό μας σύστημα, βρίσκονται επίσης εκεί στον ουρανό, αλλά είναι πολύ αμυδροί», πρόσθεσε.

Όποιος διαθέτει τηλεσκόπιο θα επωφεληθεί επίσης όταν βλέπει τον Κρόνο, επειδή οι χαρακτηριστικοί δακτύλιοι του θα είναι σαφείς όταν μεγεθυνθούν, σύμφωνα με το Space.com.

Οι συγκλίσεις τριών ή περισσότερων πλανητών δεν συμβαίνουν κάθε χρόνο, όπως άλλα ουράνια γεγονότα, όπως οι βροχές μετεωριτών, δήλωσε ο Ντάιτσες, σημειώνοντας ότι ο ουρανός έχει «κυκλική φύση» λόγω της κίνησης των άστρων και των πλανητών.

Η Αφροδίτη θα είναι ορατή μέχρι την 1η Απριλίου, σύμφωνα με το space.com. Θα είναι πιο φωτεινή από τις 28 Ιανουαρίου έως τις 27 Φεβρουαρίου και θα φτάσει στη μεγαλύτερη λαμπρότητά της στις 14 Φεβρουαρίου.

Ο Κρόνος θα εμφανιστεί ως ένα κιτρινόλευκο σώμα με μέτρια φωτεινότητα, σύμφωνα με το space.com. Θα βρίσκεται εντός των ορίων του Υδροχόου για το υπόλοιπο του έτους και θα είναι ορατός με τηλεσκόπιο τα βράδια μέχρι τις 23 Φεβρουαρίου και τα πρωινά από τις 30 Μαρτίου έως τις 20 Σεπτεμβρίου. Στις 21 Σεπτεμβρίου, θα είναι και πάλι ορατός τα βράδια.

Ο Δίας θα λάμπει με ασημόλευκη λάμψη τα βράδια μέχρι τις 3 Ιουνίου και τα πρωινά από τις 16 Ιουλίου έως τις 31 Δεκεμβρίου.

Ο Άρης θα βρίσκεται επίσης σε αντίθεση για το υπόλοιπο του μήνα όσο είναι ορατός, πράγμα που σημαίνει ότι θα βρίσκεται ακριβώς στην αντίθετη πλευρά της Γης από τον Ήλιο, κάτι που συμβαίνει περίπου κάθε δύο χρόνια. Βρίσκεται στα ανατολικά καθώς πέφτει η νύχτα και στα νοτιοδυτικά την αυγή, σύμφωνα με τη NASA.

Πότε θα είναι ορατό το φαινόμενο στην Αθήνα

Σύμφωνα με τον διδάκτορα Φυσικής Αλέξης Δεληβοριάς, στέλεχος του Ιδρύματος Ευγενίδου στην ιστοσελίδα του ιδρύματος, στην Αθήνα, για παράδειγμα, η ορατότητα του φαινομένου θα είναι η βέλτιστη στις 23 Ιανουαρίου. Αυτό ωστόσο δεν σημαίνει ότι δεν μπορείτε να την παρατηρήσετε λίγες μέρες πριν ή μετά.

Το βράδυ της 28ης Φεβρουαρίου, μάλιστα, θα ευθυγραμμιστούν και οι 7 επτά πλανήτες στην σπανιότερη ευθυγράμμιση απ’ όλες, περιλαμβανομένου δηλαδή και του Ερμή, ο οποίος όμως είναι έτσι κι αλλιώς ιδιαίτερα δύσκολο να παρατηρηθεί, τονίζει ο κ. Δεληβοριάς.

Όπως αναφέρει ο ίδιος, με τον όρο «πλανητική ευθυγράμμιση», δεν υπονοούμε ότι οι πλανήτες στοιχίζονται ο ένας πίσω από τον άλλον σε μια τέλεια ευθεία γραμμή που εκτείνεται από τον Ήλιο στον τρισδιάστατο χώρο. Αντίθετα, αυτό που υπονοείται με τον συγκεκριμένο όρο είναι ότι οι πλανήτες που μετέχουν σ’ αυτήν την «ευθυγράμμιση» απλά εμφανίζονται σε μικρή απόσταση στον ουρανό ο ένας από τον άλλο, από την δική μας οπτική γωνία στη Γη. Επομένως, η ευθυγράμμιση των πλανητών στον τρισδιάστατο χώρο δεν είναι πραγματική, αλλά φαινομενική και παρατηρείται μόνο όταν οι πλανήτες βρίσκονται στην ίδια πλευρά του Ήλιου με τον πλανήτη μας.

Η Αφροδίτη είναι το λαμπρότερο ουράνιο σώμα στον νυχτερινό ουρανό μετά τη Σελήνη και εντοπίζεται εύκολα, καθώς το απόγευμα θα είναι αρκετά ψηλά στον δυτικό ουρανό. Στην ίδια περίπου περιοχή του ουρανού θα εντοπίσετε και τον Κρόνο, καθώς και τον Ποσειδώνα, ο οποίος όμως θα είναι ορατός μόνο με μικρό τηλεσκόπιο. Ο Άρης θα είναι ορατός προς τον ανατολικό ουρανό, ενώ ο Δίας, καθώς και ο Ουρανός (για την παρατήρηση του οποίου απαιτούνται κιάλια) θα βρίσκονται σχετικά ψηλότερα στον ουρανό και δυτικότερα.

Δεν είναι ακριβώς «ευθυγράμμιση»

Δεν είναι σωστό να ονομάσουμε τη συγκέντρωση των πλανητών ευθυγράμμιση, τονίζει ο Ντάιτσες, καθώς «οι πλανήτες εμφανίζονται πάντα κατά μήκος μιας γραμμής στον ουρανό, οπότε η “ευθυγράμμιση” δεν είναι κάτι το ιδιαίτερο»,.

Υπάρχουν άλλοι δύο πλανήτες στον νυχτερινό ουρανό, αν και κανένας από τους δύο δεν είναι αρκετά φωτεινός για να τον δεις χωρίς τηλεσκόπιο. Ο Ποσειδώνας βρίσκεται ακριβώς πάνω από την Αφροδίτη και τον Κρόνο, ενώ ο Ουρανός είναι ακριβώς πάνω από τον Δία.

Ο Ερμής, ο κοντινότερος πλανήτης στον ήλιο, είναι ο μόνος που λείπει από τον νυχτερινό ουρανό. Αυτή τη στιγμή βρίσκεται στον πρωινό ουρανό, αν και χάνεται μέσα στη λάμψη του ήλιου. Νωρίτερα αυτό το μήνα, το διαστημικό σκάφος BepiColumbo τράβηξε κοντινές εικόνες των κρατήρων του.

Εάν ένας πλανήτης είναι ορατός από τη νυχτερινή πλευρά της Γης, φαίνεται πάντα κατά μήκος μιας νοητής διαδρομής στον ουρανό που ονομάζεται εκλειπτική. Αυτό είναι το επίπεδο του ηλιακού συστήματος. Η εκλειπτική γίνεται εύκολα κατανοητή αν φανταστείτε έναν επίπεδο, στρογγυλό δίσκο με τον ήλιο στο κέντρο, σύμφωνα με το Sky & Telescope.

Όλοι οι πλανήτες, από τον Ερμή μέχρι τον Ποσειδώνα, τον κυκλώνουν στο ίδιο περίπου επίπεδο. Όλοι οι πλανήτες, καθώς και ο ήλιος και η σελήνη, φαίνεται να ταξιδεύουν κατά μήκος αυτής της διαδρομής στον ουρανό.

Το φαινόμενο θα συνεχιστεί μέχρι τον Φεβρουάριο Η «παρέλαση των πλανητών» θα συνεχιστεί μέχρι τον Φεβρουάριο, με μια ημισέληνο να προστίθεται την Παρασκευή 31 Ιανουαρίου, όταν θα λάμψει σε απόσταση μιας μοίρας από τον Κρόνο.