Για να αναπτυχθεί ο ιατρικός τουρισμός στην χώρα μας θα πρέπει να υπάρξει σοβαρή πρόβλεψη για τα άτομα με αναπηρία.

του Αλέξανδρου Γιατζίδη, M.D., medlabnews.gr

Ο κόσμος που επισκέπτεται μια χώρα για να συνδυάσει τις τουριστικές υπηρεσίες και τις ιατρικές υπηρεσίες, πρέπει να έχει ευκολίες στην περίπτωση που είναι άτομα σε φάση αποκατάστασης ή ανάρρωσης από κάποια επέμβαση. Φυσικά πρέπει να υπάρχει πρόβλεψη για τα άτομα με αναπηρία (ΑμεΑ). Η  προσβασιμότητα δεν νοείται μόνο ως διεύρυνση της χρηστικής δυνατότητας συγκεκριμένων δομημένων (δημόσιων ή όχι) χώρων, δε νοείται μόνο ως παράμετρος κατασκευαστικής αρτιότητας ενός κτηρίου ως προς τα δομικά του στοιχεία, ούτε ως δυνατότητα μετακίνησης μόνο.

Τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, ενώ αποτελούν ένα σημαντικό κομμάτι μιας τουριστικής δραστηριότητας, στην περίπτωση ΑμΕΑ αποτελούν φραγμό στην ομαλή διαμονή και μετακίνηση τους στα μεγάλα αστικά κέντρα της Ελλάδας, άλλα και στην επαρχία. Σαν αποτέλεσμα, πάρα πολύ λίγοι παρατετραπληγικοί μπορούν να κυκλοφορήσουν αφού ακόμα και αν προσπαθήσουν θα συναντήσουν τεράστια προβλήματα.

Η πόλη και συγκεκριμένα τα εμπορικά και δημόσια κτίρια, οι κοινωνικοί, αθλητικοί και θρησκευτικοί χώροι, τα Νοσοκομεία ,οι δρόμοι και όλοι οι δημόσιοι χώροι καθώς και οι χώροι πολιτιστικών εκδηλώσεων πρέπει να είναι προσπελάσιμοι και προσιτοί στα μειονεκτούντα και ανάπηρα άτομα.

Ενδεικτικά αναφέρεται ότι μετά από έρευνα επιτόπιας καταγραφής στην Αθήνα, η προσπελασιμότητα σε μουσεία είναι μέτρια έως πολύ κακή σε ποσοστό 83,3% (με το πολύ κακή να ανέρχεται στο 50%)

Εκτιμάται ότι πάνω από 40 εκατομμύρια Ευρωπαίοι πολίτες ακόμη δεν πηγαίνουν διακοπές. Για πολλούς από αυτούς η κάποια μορφή αναπηρίας τους θεωρείται το κυρίως εμπόδιο που παρακωλύει την πρόσβαση τους σε πολλές από τις υφιστάμενες προσφερόμενες τουριστικές υπηρεσίες. Ωστόσο, η ζήτηση για πρόσβαση σε

τουριστικές υπηρεσίες αυξάνεται σε τέτοιο βαθμό ώστε όλοι εκείνοι που εμπλέκονται στην τουριστική βιομηχανία αναγκάζονται να αναγνωρίσουν στους τουρίστες με αναπηρία ότι αντιπροσωπεύουν μια πολύ σημαντική ομάδα καταναλωτών που περιμένουν ακόμη για αύξηση διαθέσιμων, κατάλληλων ποιοτικών τουριστικών προσφορών και υπηρεσιών που να ανταποκρίνονται στις ανάγκες και στις απαιτήσεις τους. Επιπλέον αξίζει να σημειωθεί ότι οι περισσότεροι τουρίστες με αναπηρία συνοδεύονται στα ταξίδια τους από τουλάχιστον άλλο ένα άτομο, οπότε και η εν λόγω ομάδα καταναλωτών είναι μεγαλύτερη, επομένως αξίζει σοβαρότερης εμπορικής προσοχής.

Ένα από τα κύρια εμπόδια που αντιμετωπίζουν τα άτομα με ειδικές ανάγκες είναι η αρνητική στάση και η προκατάληψη της κοινωνίας. Παρά την αξιοσημείωτη πρόοδο, οι αντιλήψεις για το τι σημαίνει να έχει ένα άτομο ειδικές ανάγκες παραμένουν βαθιά ριζωμένες στις εκπαιδευτικές, κοινωνικές και πολιτισμικές πρακτικές. Συνεπώς τα άτομα με ειδικές ανάγκες έχουν περιορισμένες ευκαιρίες για

εκπαίδευση, συμμετοχή στην κοινωνική ζωή, ενίσχυση της αυτοεκτίμησης και ανάπτυξη των προσόντων. Πρέπει συνεπώς να γίνουν πολλά για να αλλάξουν τα στερεότυπα για τα άτομα με ειδικές ανάγκες στην κοινωνία. Σε αντίθετη περίπτωση δεν θα αξιοποιηθούν οι δυνατότητες των ατόμων με ειδικές ανάγκες, ούτε η συμβολή

τους στην κοινωνία.

Όλοι όσοι έρχονται σε επαφή με άτομα με αναπηρία πρέπει να είναι σε θέση να τα εξυπηρετήσουν όσο το δυνατόν καλύτερα. Στις επαφές αυτές περιλαμβάνονται διαπροσωπικές συνομιλίες, μέσω τηλεφώνου, δια αλληλογραφίας ή μέσω ταξιδιωτικών γραφείων ή τρίτων.

Στις περισσότερες περιπτώσεις πρέπει να αντιμετωπίζονται τα άτομα με αναπηρία κατά τον ίδιο ακριβώς τρόπο όπως και οποιονδήποτε άλλο πελάτη, με τη διαφορά ότι ίσως χρειάζεται λίγο παραπάνω χρόνο εάν υπάρχουν προβλήματα επικοινωνίας.

Οι τουρίστες με αναπηρία αποδέχονται σε γενικές γραμμές ότι τα επίπεδα προσβασιμότητας που παρέχονται από τα ξενοδοχεία κάθε άλλο παρά τέλεια μπορούν να θεωρηθούν, και ότι ο ρυθμός προόδου προκειμένου να επιτευχθεί πλήρης προσβασιμότητα δυσχεραίνεται από οικονομικά εμπόδια. 

Πολλά από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα άτομα με αναπηρία δεν είναι προβλήματα υποδομής, αλλά συμπεριφοράς. Αναμφισβήτητα, η αρνητική συμπεριφορά θεωρείται το μεγαλύτερο εμπόδιο για άτομα με προβλήματα ψυχικής υγείας ή μαθησιακές δυσκολίες που επιθυμούν να ταξιδέψουν.

Η αλλαγή στη συμπεριφορά μπορεί να ενέχει ελάχιστο κόστος

Ο αριθμός των προσπελάσιμων ξενοδοχείων και των άλλων αντίστοιχων καταλυμάτων ανά την Ευρώπη είναι πολύ χαμηλός, ενώ ακόμα και εκείνα που θεωρούνται προσπελάσιμα πολύ σπάνια καλύπτουν απολύτως τις ανάγκες των φιλοξενούμενων με αναπηρία. Το 10-20% των Ευρωπαίων πολιτών έχει κάποιου είδους αναπηρία και τα ποσοστά αυτά αυξάνονται σταδιακά με τη γήρανση του πληθυσμού της Ευρώπης.

Στην Ελλάδα ο τουρισμός για άτομα με ειδικές ανάγκες δεν είναι ανεπτυγμένος όσο θα έπρεπε για μια ευρωπαϊκή πόλη. Αυτή η κατηγορία επισκεπτών στην Ελλάδα δεν είχε ποτέ προβλεφθεί τα προηγούμενα χρόνια για αυτό και δεν υπήρξε καμία υποδομή στα ξενοδοχεία. Τα τελευταία χρόνια γίνανε και γίνονται κάποιες προσπάθειες για την νέα αυτή κατηγορία καταλυμάτων αλλά θα πρέπει να είναι υποχρεωτικές οι υποδομές σε όλες τις κατηγορίες ξενοδοχείων και σε κάθε είδους καταλύματα, καθώς και να δοθούν

ειδικά κίνητρα στους επιχειρηματίες έτσι ώστε ανεξαρτήτου κόστους οι επιχειρήσεις να προχωρήσουν σε αυτές τις υποδομές των μονάδων.

Αν θέλουμε ιατρικό τουρισμό, το κράτος , η πολιτεία , η κυβέρνηση , η αυτοδιοίκηση και όλοι οι αρμόδιοι φορείς, θα πρέπει επιτέλους, να δώσουν την κατάλληλη σημασία και την οριστική λύση στο θέμα των ΑΜΕΑ όχι μόνο στον τουριστικό τομέα αλλά και σε όλα τα δημόσια ή ιδιωτικά κτίρια που λειτουργούν για το κοινό, είτε είναι δημόσιες υπηρεσίες είτε ιδιωτικές επιχειρήσεις.