Τριγμοί στην αγορά φαρμάκου από τα χρέη του Δημοσίου

Τριγμούς στην αγορά του φαρμάκου προκαλεί ο τελευταίος απολογισμός των χρεών του Δημοσίου προς τις επιχειρήσεις: σύμφωνα με πληροφορίες, οι συγκεντρωτικές οφειλές προς τις φαρμακευτικές ανέρχονται σε 910 εκατ. ευρώ περίπου (τα στοιχεία αφορούν μέχρι και το Δεκέμβριο του 2016). Από αυτά, ο ΕΟΠΥΥ χρωστά στις εταιρείες 585 εκατ. ευρώ, τα δημόσια νοσοκομεία 310 εκατ., ενώ οι υπόλοιπες οφειλές προέρχονται από τα στρατιωτικά νοσοκομεία.

Αν και το ύψος των χρεών είναι κατά 200 εκατ. ευρώ μικρότερο σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2015 (όπου έφτανε το 1,19 δισ.), καθότι μετά την τελευταία δόση προχώρησαν πληρωμές προς τις φαρμακευτικές, εντούτοις η ανησυχία για το μέλλον της αγοράς είναι ιδιαίτερα έντονη, ειδικά όσο καθυστερεί το κλείσιμο της αξιολόγησης και τίθεται σε κίνδυνο η ρευστότητα των δημόσιων ταμείων. Στελέχη από το χώρο του φαρμάκου εκτιμούν πως το ποσό των χρεών που στην οποία "κληρονομήθηκαν” από την προηγούμενη χρονιά θα είναι δύσκολο να καλυφθεί, γεγονός που επιτείνει την αγωνία για τους επόμενους μήνες. Την ίδια ώρα, ο προβληματισμός για τη φετινή πορεία της αγοράς μεγαλώνει λόγω των ποσών που θα παρακρατηθούν από τον τζίρο των φαρμακευτικών προκειμένου να καλυφθεί η υπέρβαση του κλειστού προϋπολογισμού της φαρμακευτικής δαπάνης. 

Όλα αυτά τη στιγμή που στο προσκήνιο βρίσκονται νέα οριζόντια μέτρα με στόχο τον περαιτέρω περιορισμό των δαπανών για το φάρμακο, με τις εταιρείες του κλάδου να εκπέμπουν σήμα κινδύνου τόσο για σταδιακή αποεπένδυση, μείωση λειτουργικών εξόδων και αποσύρσεων φαρμάκων από την κυκλοφορία. 

Ειδικότερα, στα μέτρα που αναμένεται να επιβάλλει το υπουργείο Υγείας περιλαμβάνονται πολύ πιο σκληροί όροι για την αποζημίωση των καινοτόμων φαρμάκων. Για να αποζημιωθεί ένα καινούργιο φαρμακευτικό σκεύασμα θα πρέπει να προϋπάρχει αξιολόγηση και αποζημίωση ταυτόχρονα σε έξι ευρωπαϊκές χώρες (Αγγλία, Ιταλία, Ισπανία, Σουηδία, Πορτογαλία και Γαλλία) με  διαδικασίες που διαρκούν τουλάχιστον από ενάμιση έως δύο χρόνια. Αυτό με απλά λόγια πως για για αποζημιωθεί ένα νέο προϊόν  στην χώρα μας  θα μεσολαβεί διάστημα έως και τριών χρόνων τουλάχιστον από την έγκρισή του από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων.        

Οι συνέπειες στο κλάδο των φαρμακευτικών είναι ορατές ήδη. Εκτιμάται πως η  μέση επιβάρυνση επιστροφών και εκπτώσεων (clawback και rebate) προς τον ΕΟΠΥΥ για μια φαρμακευτική εταιρεία κυμαίνεται μεταξύ 19 – 43% ετησίως. Οι φαρμακευτικές για το 2016 προχώρησαν σε εκπτώσεις πάνω από 300 εκατ. ευρώ προς τον Οργανισμό για τα σκευάσματα που διέθεσαν και κατέβαλλαν το ποσό της υπέρβασης του στόχου της φαρμακευτικής δαπάνης, που ξεπέρασε τα 420 εκατ. για τη δαπάνη του ΕΟΠΥΥ και τα 280 εκατ. για τη δαπάνη των νοσοκομείων. Οι επιχειρήσεις επέστρεψαν επίσης το 2016, το 32% του κύκλου εργασιών τους στα δημόσια νοσοκομεία.

Η εντολή που έχουν στείλει οι θεσμοί για αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων και περιστολή του claw back εντείνει την πίεση στην αγορά, καθώς όπως αναφέρουν παράγοντες του χώρου το υπουργείο Υγείας θα κινηθεί ξανά στη λογική των οριζόντιων περικοπών. Όπως προβλέπεται στο συμπληρωματικό μνημόνιο, το άνοιγμα μεταξύ της φετινής δαπάνης για το φάρμακο και των επιστροφών θα μειωθεί κατά 30%, σε σύγκριση με το 2016. Ανάλογα μέτρα πρέπει να ληφθούν ώστε να υπάρξει περαιτέρω μείωση 30% και το 2018, στο πλαίσιο εξορθολογισμού της φαρμακευτικής δαπάνης, ενώ παράλληλα παραμένει ανοιχτό το πως θα επιτευχθεί η αύξηση της διείσδυσης των γενοσήμων. 

Βασιλική Κουρλιμπίνη

capital.gr