Η αδυναμία για συμμετοχή σε φάρμακα και εξετάσεις οδηγεί ακόμα και ασφαλισμένους στο Μητροπολιτικό Κοινωνικό Ιατρείο Ελληνικού

Μπορεί πλέον οι ανασφάλιστοι να έχουν πρόσβαση και με το νόμο στις δημόσιες δομές, ωστόσο δεν είναι λίγοι οι συμπολίτες μας, ακόμη και ασφαλισμένοι τον τελευταίο ενάμιση χρόνο, που εξακολουθούν να προσφεύγουν στο Μητροπολιτικό Κοινωνικό Ιατρείο Ελληνικού, για την ιατροφαρμακευτική τους περίθαλψη, γιατί ο μισθός ή η σύνταξη δεν φτάνει για τη συμμετοχή στα φάρμακα και τις εξετάσεις. Αυτό δηλώνει μεταξύ άλλων σε συνέντευξή του, στο Πρακτορείο FM και στην εκπομπή, της Τάνιας Μαντουβάλου, 104,9 ΜΥΣΤΙΚΑ ΥΓΕΙΑΣ, ο Γιώργος Βήχας, καρδιολόγος στο επάγγελμα, εμπνευστής και υπεύθυνος του Ιατρείου, το οποίο από το 2012 προσφέρει, χωρίς καμία διάκριση, δωρεάν πρωτοβάθμια ιατρική φροντίδα και φαρμακευτική αγωγή, σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες.

Η αφορμή για να ανοίξει αυτή η «μεγάλη αγκαλιά» ήταν ο θυμός που ένιωσε, όταν το 2011, ένας 52χρονος ασθενής του, με πολύ σοβαρό καρδιολογικό πρόβλημα, σταμάτησε να παίρνει τα φάρμακα του, επειδή έχασε τη δουλειά του και την ασφαλιστική του κάλυψη, και έφτασε μετά από πολύμηνη απουσία στο ιατρείο του, σε προθανάτια κατάσταση. «Έβλεπα μπροστά μου την πραγματικότητα που διαμορφωνόταν εκείνη την περίοδο και που δυστυχώς τα επόμενα χρόνια πήρε τρομακτικές διαστάσεις», λέει χαρακτηριστικά. Αναφερόμενος στους καρκινοπαθείς, κάνει λόγο για τραγωδία, καθώς σύμφωνα με μελέτη του Ιατρείου σε 400 καρκινοπαθείς από όλη την Ελλάδα, από το Φθινόπωρο του ‘12 έως και τα τέλη του ‘13, ένα 20-30%, από εκείνους που καθυστέρησαν περισσότερο από έξι μήνες, από την αρχική διάγνωση να αναζητήσουν βοήθεια, έχασαν τη ζωή τους.

Καρδιαγγειακά, διαβήτης και ψυχιατρικά, είναι τα πιο συχνά περιστατικά που αντιμετωπίζονται στο ΜΚΙΕ, το οποίο από την έναρξη της λειτουργίας του έχει δεχτεί πάνω από 60.000 ανθρώπους. Η μηνιαία κίνηση όσον αφορά τις ιατρικές επισκέψεις έχει μειωθεί στο μισό από τότε που ψηφίστηκε ο νόμος για πρόσβαση των ανασφάλιστων στις δημόσιες δομές. Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο με το φαρμακείο, που εκεί η κίνηση έχει αυξηθεί, ειδικά από τους συνταξιούχους, τονίζει ο κ.Βήχας.

«Η παροχή προληπτικής ιατρικής φροντίδας από την πολιτεία είναι σχεδόν ανύπαρκτη», δηλώνει ο  κ. Βήχας, όταν αναφέρεται στα προληπτικά προγράμματα που υλοποιεί ήδη το ΜΚΙΕ, αλλά και σε αυτά που πρόκειται να ακολουθήσουν μέσα στο καλοκαίρι. Όσον αφορά το προσφυγικό τονίζει ότι η βοήθεια σε φάρμακα παραμένει σε όποιο μέρος της Ελλάδας υπάρxει ανάγκη.

Ακολουθεί ολόκληρο το κείμενο της συνέντευξης που παραχώρησε στο Πρακτορείο Fm και στην εκπομπή της Τάνιας Μαντουβάλου 104,9 ΜΥΣΤΙΚΑ ΥΓΕΙΑΣ ο υπεύθυνος του ΜΚΙΕ Γιώργος Βήχας:

Ποιο ήταν το έναυσμα για να δημιουργήσετε το Μητροπολιτικό Κοινωνικό Ιατρείο Ελληνικού; Πέραν της περιρρέουσας ατμόσφαιρας με τον κόσμο να χάνει τη δουλειά του και την ασφαλιστική του κάλυψη, υπήρξε κάποιο συγκεκριμένο περιστατικό που σας κινητοποίησε;

«Ναι υπήρξε. Την Άνοιξη του 2011 ένας 52χρονος ασθενής μου με πολύ σοβαρή καρδιακή ανεπάρκεια, έφτασε στο ιατρείο μου, σε προθανάτια κατάσταση, με πνευμονικό οίδημα, γιατί είχε σταματήσει να παίρνει τα φάρμακα του, για τέσσερις μήνες και σε μένα είχε να έρθει περίπου κανένα επτάμηνο. Ο λόγος που δεν έπαιρνε τα φάρμακά του ήταν ότι είχε χάσει τη δουλειά του, και μετά από λίγο και την ασφαλιστική του κάλυψη, κι έτσι δεν είχε δυνατότητα να επισκεφθεί δημόσια δομή. Ευτυχώς αντιμετωπίστηκε με θετικό τρόπο εκείνο το περιστατικό, εκείνη τη στιγμή. Όμως ήταν κάτι που με θύμωσε πολύ. Έβλεπα μπροστά μου την πραγματικότητα που διαμορφωνόταν εκείνη την περίοδο και που δυστυχώς τα επόμενα χρόνια πήρε τρομακτικές διαστάσεις. Χρόνιοι ασθενείς που είχαν την ατυχία να χάσουν την δουλειά τους και ως εκ τούτου την ασφαλισιμότητα τους, και το κράτος τότε δεν τους έδινε καμία δυνατότητα πρόσβασης σε δημόσιες δομές. Αυτό το περιστατικό, κινητοποίησε μέσα μου την ανάγκη να δημιουργηθεί μία δομή φυσικά εθελοντική, και βεβαίως να προσφέρουμε, αυτά που δεν προσέφερε τότε το κράτος σε εκείνους τους ασθενείς.

Πόσο κόσμο έχετε εξυπηρετήσει μέχρι σήμερα;

Οι ιατρικές επισκέψεις είναι πάνω από 60.000 πλέον. Κι ενώ μέχρι πριν τις αρχές του 2016 το ιατρείο δεχόταν ανασφάλιστους και άνεργους ασθενείς, τον τελευταίο ενάμιση χρόνο δεχόμαστε και ασφαλισμένους με πολύ χαμηλά εισοδήματα. Γιατί με τις μειώσεις που έχουν γίνει σταδιακά σε συντάξεις και μισθούς, ένας μεγάλος αριθμός ασφαλισμένων δεν μπορεί πια να πληρώσει το ποσοστό συμμετοχής σε φάρμακα και εξετάσεις. 

Έχετε καταγράψει κάποια ποσοστά σε συγκεκριμένες ασθένειες όλο αυτό τον καιρό;

Έχουμε καταγράψει ποσοστά στους καρκινοπαθείς που αναδεικνύουν δύο πράγματα. Καταρχήν την πραγματικότητα που είχε αποτυπωθεί μέχρι και πριν από ένα χρόνο, αλλά και την τραγωδία που ζήσαμε, όχι γενικά με τους ανασφάλιστους, αλλά ειδικότερα με τους καρκινοπαθείς. Πόσες ζωές χάθηκαν! Από μία μελέτη που έχουμε κάνει στο Ιατρείο, βρήκαμε ότι το 70% των καρκινοπαθών που ερχόντουσαν σε εμάς, ήταν με μία αρχική διάγνωση, η οποία είχε γίνει παραπάνω από έξι μήνες νωρίτερα. Στο 100% αυτών των ανθρώπων, που ήρθαν με καθυστέρηση πέραν των έξι μηνών, είδαμε μία πολύ διαφορετική εικόνα του καρκίνου από αυτήν που περιέγραφε η αρχική τους διάγνωση. Δηλαδή αύξηση του όγκου και μεταστάσεις. Και δυστυχώς ένα ποσοστό περίπου 20-30% από τους ασθενείς  που ήρθαν καθυστερημένα, έχασαν τη ζωή τους. Η μελέτη έγινε σε 400 καρκινοπαθείς από όλη την Ελλάδα, από το Φθινόπωρο του 2012 έως και τα τέλη του 2013. Από τα τέλη του 2012 είχαμε καταφέρει να δίνουμε δωρεάν τη χημειοθεραπεία, παραπέμποντας αυτούς τους ασθενείς στην ογκολογική κλινική του Σωτηρία. Επίσης ένα χαρακτηριστικό που δεν έχει να κάνει με ποσοστά, αλλά με την ψυχολογία αυτών των ανθρώπων, ήταν ότι στην πλειοψηφία τους, όταν τους ανακοινώναμε το ραντεβού, όπου θα πήγαιναν να κάνουν επιτέλους την πολυπόθητη χημειοθεραπεία, μετά από αυτή την πολύμηνη αναμονή, έκλαιγαν. Και αυτό που διαπιστώναμε ήταν ότι δεν ήταν κλάματα χαράς, που επιτέλους θα έπαιρναν θεραπεία, αλλά ήταν κλάματα συγκίνησης, γιατί έβλεπαν για πρώτη φορά ότι κάποιοι ασχολιόντουσαν με το πρόβλημα τους και τους έδιναν λύση

Τώρα όμως τα πράγματα έχουν αλλάξει με το νόμο που ψηφίστηκε για την πρόσβαση των ανασφάλιστων στις δημόσιες δομές.  

Τώρα πια έχουμε σταματήσει να τους παραπέμπουμε στο Σωτηρία, καθώς πλέον οι καρκινοπαθείς έχουν πρόσβαση στα δημόσια νοσοκομεία. Όμως παραμένει ένα μικρό πρόβλημα, γιατί έχουμε αρκετές περιπτώσεις που συνεχίζουν τη χημειοθεραπεία από το στόμα με χάπια, και δεν μπορούν να πληρώσουν ποσοστό συμμετοχής, με αποτέλεσμα να έρχονται πάλι στο Ιατρείο και να ζητούν αυτές τις θεραπείες, που να σημειώσω ότι είναι και πολύ ακριβές. Το κόστος τους μπορεί να φτάνει και χίλια ευρώ το μήνα.

Στο Ιατρείο έρχεται κόσμος μόνο από το Ελληνικό ή τους όμορους δήμους, ή δέχεστε από οποιοδήποτε άλλο δήμο ;

Από την πρώτη μέρα της λειτουργίας υπήρχε σαν βασική μας αρχή να δεχόμαστε κόσμο από όλη την Αθήνα. Ο όρος Μητροπολιτικό άλλωστε, παραπέμπει ακριβώς σε αυτό. Ότι δηλαδή αφορά όλη την Αθήνα και όχι τα στενά περιθώρια του δήμου ή της ευρύτερης περιοχής. Και μάλιστα στο θέμα των καρκινοπαθών δεχόμαστε από όλη την Ελλάδα. Αλλά δεχόμαστε και κάθε εθνικότητα και δεν βάζουμε κανένα διαχωρισμό, καμία διάκριση σε σχέση με την καταγωγή των ανθρώπων.

Και ακριβώς αυτό ήθελα να σας ρωτήσω. Για την αντιμετώπιση προσφύγων και μεταναστών, με την αύξηση προσφυγικών ροών την τελευταία διετία, και δη πρόσφατα που κάποιοι φιλοξενούνται επί μακρόν, στον χώρο του παλαιού αεροδρομίου.

Μέχρι να δοθούν οι χρηματοδοτήσεις από την ΕΕ στις διάφορες ΜΚΟ, το Ιατρείο μας είχε δραστηριοποιηθεί ενεργά και στο λιμάνι του Πειραιά, όταν υπήρχε αυτός ο μεγάλος αριθμός προσφύγων, αλλά και στη δομή του Ελληνικού, και με ιατρούς και με φάρμακα. Ωστόσο η βοήθεια μας σε φάρμακα, παραμένει ακόμη σε όλη την Ελλάδα, όπου υπάρχουν πρόσφυγες. Και μάλιστα και στο Ιατρείο δεχόμαστε και έχουν έρθει αρκετοί, και όχι μόνο οι χρόνιοι ασθενείς, αλλά και όσοι έχουν οδοντιατρικές ανάγκες.

Πόσους ασθενείς δέχεστε ημερησίως;

Από τη στιγμή που ψηφίστηκε ο νόμος για τους ανασφάλιστους που δίνει πρόσβαση στις δημόσιες δομές, έχει μειωθεί η κίνηση. Μέχρι τότε ήταν περίπου 1200 ασθενείς το μήνα. Τώρα είναι περίπου στο μισό και αυτό, επειδή προσπαθούμε να προτρέψουμε, όχι πάντα με ευκολία, τους ασθενείς να επισκεφθούν τις δημόσιες δομές. Και ο λόγος είναι ένας και μοναδικός. Δεν θέλουμε να περάσει στη συνείδηση του κόσμου- που κάποια στιγμή αυτό είχε αρχίσει να γίνεται- ότι οι εθελοντικές αυτοοργανωμένες δομές σαν την δική μας, θα αναλάβουν την υποχρέωση της πολιτείας, να παρέχουν σε πρωτοβάθμιο επίπεδο, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη.

Η πολιτεία σας έχει συνδράμει;

Καθόλου. Και ούτε έχουμε ζητήσει βοήθεια, ούτε δεχόμαστε βοήθεια με την έννοια, του ότι είναι δική της υποχρέωση και θα ήταν υποκρισία να έρχεται και να συνδράμει εθελοντικές δομές σαν την δική μας.

Πόσο κόσμο απασχολείτε και τι ειδικότητες;

Οι ειδικότητες είναι σχεδόν όλες. Σε αριθμό οι εθελοντές συνολικά, δηλαδή ιατροί και οι υπόλοιποι εθελοντές που πλαισιώνουν τις  άλλες ομάδες (όπως π.χ της γραμματείας, του φαρμακείου κλπ) είμαστε περίπου 300. Να σας πω όμως, ότι ενώ σε ιατρικό επίπεδο προσπαθούμε να μειώνουμε τις επισκέψεις των ασθενών προτρέποντας τους να πηγαίνουν σε δημόσιες δομές, δεν θα έλεγα ότι συμβαίνει το ίδιο στην ομάδα του φαρμακείου. Εδώ έχουν αυξηθεί πολύ οι επισκέψεις των ασθενών και ειδικά των συνταξιούχων, γιατί όπως είπαμε δεν φτάνουν οι συντάξεις για συμμετοχή στα φάρμακα.

Υλοποιείτε πολλά προληπτικά προγράμματα. Όπως πχ αυτό τον προληπτικό έλεγχο από τις 8 Μαΐου για καρκίνο δέρματος, ή το πρόγραμμα για τους διαβητικούς. Τι άλλο ετοιμάζετε;

Σαν ιατρική ομάδα έχουμε ρίξει το βάρος στην προληπτική ιατρική. Και αυτό για δύο λόγους. Πρώτον γιατί τα τελευταία χρόνια έχει πληγεί πολύ η πρόληψη στην Ελλάδα. Και δεύτερον γιατί ακόμη και σήμερα η παροχή προληπτικής ιατρικής φροντίδας από την πολιτεία είναι σχεδόν ανύπαρκτη. Επομένως οφείλουμε να δώσουμε βαρύτητα σε αυτό που δεν δίνει η πολιτεία. Αυτό που ετοιμάζουμε τώρα είναι στις 17 Ιουνίου, μέσα στο πλαίσιο μίας εθελοντικής αιμοδοσίας που έχουμε ήδη προγραμματίσει σε συνεργασία με την τράπεζα αίματος Δημήτρης Βλων, θα κάνουμε και μία ενημερωτική εκδήλωση, όπου καρδιολόγοι θα μιλήσουν για τη σχέση καρδιοπαθούς και θάλασσας και παιδίατροι θα αναφερθούν στο θέμα παιδί και ατυχήματα του καλοκαιριού. Και μέσα στο καλοκαίρι θα προγραμματίσουμε και άλλες τέτοιες εκδηλώσεις και από άλλες ειδικότητες.

Ποιες παθήσεις παρουσιάζουν μεγαλύτερη συχνότητα στους ασθενείς σας;

Η μεγαλύτερη συχνότητα είναι στα καρδιαγγειακά νοσήματα και εδώ συμπεριλαμβάνω και την υπέρταση. Επίσης έχουμε πολλούς ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη. Και σε αυτούς τους ασθενείς υπάρχουν πάρα πολλά προβλήματα, γιατί δεν είναι μόνο η δυσκολία να αγοράσουν φάρμακα, είναι η δυσκολία στα αναλώσιμα. Δυστυχώς ακόμα δεν έχει δοθεί λύση σε αυτά. Επίσης είναι η δυσκολία στη διατροφή για αυτό και κάνουμε και συγκεκριμένη εθελοντική δράση για εναλλακτικούς τρόπους διατροφής έτσι ώστε να μην επιβαρύνεται η πάθηση τους. Και δυστυχώς έχουμε πολύ μεγάλα ποσοστά σε ψυχολογικά και ψυχιατρικά προβλήματα. Έχουν αυξηθεί πάρα πολύ αυτά τα ποσοστά. 

Δεν ξέρω αν σας λένε οι ασθενείς σας ιατρό της καρδιάς και μεταφορικά, αλλά εγώ έτσι το εισέπραξα από τη σημερινή μας κουβέντα.

Να είστε καλά σας ευχαριστώ. Αλλά είναι ένα συλλογικό έργο που έχει πολλή προσπάθεια από πίσω από πάρα πολλούς εθελοντές. Και αυτό που μπορώ να πω εγώ, εκφράζοντας όλους τους εθελοντές είναι, ότι όσο υπάρχει ανάγκη, εμείς θα είμαστε εκεί και θα προσφέρουμε αυτό που μπορούμε να προσφέρουμε.

της Τάνιας Μαντουβάλου

ΑΠΕ