Φτώχεια και μοναξιά στην Ελλάδα με την βούλα του ΟΑΣΑ. Τα βασικά συμπεράσματα του συνόλου της έκθεσης με τους 80 δείκτες

medlabnews.gr 

Δόθηκε  στη δημοσιότητα η μεγάλη Εκθεση του ΟΟΣΑ για την ευζωία στις 38 χώρες-μέλη του Οργανισμού («Πώς είναι η ζωή; Ευζωία και ανθεκτικότητα σε εποχές κρίσεων»).

Η Εκθεση περιλαμβάνει περισσότερους από 80 δείκτες (οικονομικούς, κοινωνικούς, περιβαλλοντικούς), που «μετράνε» περισσότερο στη ζωή των πολιτών, συνθέτοντας τις υλικές αλλά και ψυχοσυναισθηματικές προϋποθέσεις της ανθρώπινης ευζωίας και ευημερίας.

Η Εκθεση του ΟΟΣΑ, έργο της μονάδας WISE του ΟΟΣΑ, είναι απότοκο της στροφής (που επιταχύνθηκε μετά την οικονομική κρίση του 2008) στην αναζήτηση πιο σύνθετων δεικτών ευημερίας, πέραν του ΑΕΠ (Beyond GDP). Προϊόν αυτής της στροφής είναι η ανάπτυξη συναφών προσεγγίσεων, όπως τα οικονομικά της ευτυχίας (economics of happiness), ο προσδιορισμός δεικτών ευτυχίας (happiness indices), κ.λπ. Η σειρά αυτή του ΟΟΣΑ ξεκίνησε το 2011, στην κλιμάκωση της οικονομικής κρίσης για την Ευρωζώνη, υπηρετώντας το μότο του Οργανισμού «καλύτερες πολιτικές για καλύτερη ζωή».

Η τελευταία προηγούμενη έκδοση της σειράς πραγματοποιήθηκε το 2020, αμέσως πριν ξεσπάσει η πανδημία του Covid-19. Η έκθεση, όπως ο τίτλος της υποδεικνύει, εστιάζεται στις επιπτώσεις της «πολυκρίσης» μετά το 2008, επιπτώσεις που εκδηλώθηκαν με σφοδρότατη ένταση στην περίπτωση της Ελλάδας, όπου η πανδημία του 2020 βρήκε μια οικονομία και κοινωνία ήδη εξουθενωμένες από την παρατεταμένη Μεγάλη Κρίση της προηγούμενης δεκαετίας.

Το μεγάλο ερώτημα που θέτει η Εκθεση αυτή είναι εάν η ζωή των ανθρώπων πράγματι βελτιώνεται ή όχι. Η αξία της Εκθεσης, επομένως, με την επικέντρωσή της στο ερώτημα αυτό, είναι ότι υπενθυμίζει στις κυβερνήσεις να εστιάσουν τις πολιτικές τους στην επιδίωξη μιας καλύτερης ζωής για τους πολίτες τους.

Η Εκθεση συγκρίνει τις χώρες-μέλη του ΟΟΣΑ στη βάση των παραπάνω δεικτών, και συγκρίνει επίσης τη θέση της κάθε χώρας στην αρχή και στο τέλος της υπό εξέταση περιόδου (2019-2023), καθώς και με το 2010 ως πρώτο έτος αναφοράς. Η επιλογή του 2019 ως πρώτου έτους αναφοράς έγινε προκειμένου να καταγραφεί η κατάσταση τον τελευταίο χρόνο πριν από τον COVID-19, προκειμένου να αναδειχθούν οι διαρκέστερες επιπτώσεις της πανδημίας. Συμπεραίνει η Εκθεση ότι κατά μέσο όρο εισοδήματα και ευζωία σήμερα είναι σημαντικά υψηλότερα από ό,τι στις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας, όταν ο κόσμος βρισκόταν ακόμα στη δίνη των επιπτώσεων του οικονομικού κραχ του 2008.

Τα βασικά συμπεράσματα του συνόλου αυτής της εξαιρετικά εκτεταμένης σε εύρος και πλήθος δεικτών Εκθεσης.

Κάθε άλλο παρά «καταπληκτική ποιότητα ζωής» απολαμβάνουμε στην Ελλάδα, όπως αποτυπώνει η τελευταία έκθεση του ΟΟΣΑ για την παγκόσμια ευημερία. Εκτός από τους μισθούς, που παραμένουν καθηλωμένοι στην τελευταία ταχύτητα – μαζί με το Μεξικο και την Κολομβία – ανέμεσα σε 38 χώρες. η ζωή των Ελλήνων χαρακτηρίζεται από υψηλά επίπεδα άγχους, οικονομικών δυσκολιών και κοινωνικής ανισότητας.

Εκεί που η Ελλάδα διαπρέπει αρνητικά είναι στις δυσκολίες των νοικοκυριών να τα βγάλουν πέρα, με το υψηλότερο ποσοστό από όλες τις χώρες – σχεδόν 7 στους 10. Είμαστε σε χειρότερη μοίρα από τους Μεξικάνους, τους Σλοβάκους και τους Τούρκους, παρά τον εκρηκτικό πληθωρισμό που μαστίζει τα τελευταία χρόνια τη γείτονα χώρα.

Κάτω από τη βάση στους δείκτες του ΟΟΣΑ

Όμως δεν είναι μόνο οι οικονομικοί δείκτες που αντανακλούν το χαμηλό επίπεδο ζωής στην Ελλάδα.

Παρά τη βελτίωση των τελευταίων χρόνων, ο βαθμός ικανοποίησης των Ελλήνων από τη ζωή τους είναι ο 4ος χειρότερος ανάμεσα σε 30 χώρες μέλη του ΟΟΣΑ, μετά τους Τούρκους, τους Ιάπωνες και τους Κορεάτες.

Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ έχουμε τις πιο έντονες ανισότητες σε ό,τι αφορά τον ελεύθερο χρόνο. Η απόσταση που χωρίζει το πλουσιότερο 20% των Ελλήνων με το φτωχότερο 20% στο βαθμό ικανοποίησης από την αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου, είναι η μεγαλύτερη από όλες τις χώρες, διπλάσια από το μέσο όρο του ΟΟΣΑ. Η ψαλίδα μεταξύ φτωχών και πλούσιων είναι επίσης αβυσσαλέα στο γενικό βαθμό ικανοποίησης από τη ζωή. Βρισκόμαστε στην πέμπτη χειρότερη θέση παγκοσμίως, ανάμεσα σε 33 χώρες.

Στο ερώτημα «νιώσατε ανησυχία την προηγούμενη ημέρα» οι Έλληνες βρίσκονται σε χειρότερη θέση από το μέσο όρο του ΟΟΣΑ. Φαίνεται όμως ότι έχουμε μάθει να διαχειριζόμαστε την αβεβαιότητά μας, εμφανίζοντας βελτίωση.

Μοναξιά και καχυποψία

Ένας άλλος μύθος που διαλύεται από την έκθεση του ΟΟΣΑ είναι αυτός για την κοινωνικότητα των Ελλήνων. Στην πραγματικότητα τα ποσοστά των Ελλήνων που αναφέρουν ότι κυριαρχούνται από αισθήματα μοναξιάς, είναι σημαντικά υψηλότερα από τον μέσο όρο, στο ίδιο επίπεδο με τους «ψυχρούς» Γερμανούς, ενώ αυξήθηκαν την τελευταία τετραετία. Σχεδόν το 7,5% των Ελλήνων απαντά ότι νιώθει συνεχώς μοναξιά, εδώ και τουλάχιστον ένα μήνα, , έναντι 6% του μέσου όρου των χωρών του ΟΟΣΑ. Σε αντίθεση με τα στερεότυπα που θέλουν τους μεσογειακούς λαούς να είναι «έξω καρδιά», οι λιγότερο μοναχικοί όλων είναι οι Νορβηγοί και οι Ισλανδοί, ενώ ακολουθούν οι Τσέχοι.

Μια άλλη αρνητική επίδοση των Ελλήνων αφορά τον πολύ χαμηλό βαθμό εμπιστοσύνης στους συνανθρώπους μας, όπου είμαστε πέμπτοι από το τέλος. Το συναίσθημα που μας χαρακτηρίζει είναι η καχυποψία απέναντι στον διπλανό μας, αφού σε μια κλίμακα από 1 ως το 10 βαθμολογούμαστε με κάτω από τη βάση.

Οι 7 στους 10 δεν εμπιστεύονται την κυβέρνηση

Πολλοί πιο καχύποπτοι είμαστε απέναντι στην κυβέρνηση, σε μεγάλη απόσταση από τον μέσο όρο του ΟΟΣΑ. Παγκοσμίως το 48% των πολιτών – σε δείγμα 18 χωρών -απαντά ότι εμπιστεύεται τις εθνικές κυβερνήσεις. Πρόκειται για ένα ποσοστό που βαίνει μειούμενο σε σύγκριση με την περίοδο του Covid-19, όταν υπήρχε μεγαλύτερος βαθμός εθνικής συσπείρωσης λόγω της υγειονομικής κρίσης. Στην Ελλάδα οι 7 στους 10 δεν εμπιστεύονται την κυβέρνηση, η 6η χειρότερη επίδοση ανάμεσα σε 37 χώρες.

Στην Ελλάδα κυριαρχεί επίσης η καχυποψία γενικότερα απέναντι στους δημόσιους θεσμούς, τους οποίους θεωρούμε σε μεγάλο βαθμό διεθφαρμένους. Οι μόνοι που πιστεύουν ότι το κράτος τους είναι ακόμα πιο «βρώμικο» είναι οι Μεξικάνοι, οι Τούρκοι, οι Κολομβιανοί και οι Ούγγροι. Στον αντίποδα οι Σκανδιναβοί θεωρούν ότι το κράτος τους είναι αδιάφθορο, σε βαθμό 90%.

Eurostat: Πρωταθλητές στις ληξιπρόθεσμες οφειλές

Μπορεί το ιδιωτικό χρέος των νοικοκυριών να εμφανίζει μείωση την τελευταία τετρατεία – με βάση τον ΟΟΣΑ, όμως παραμένουμε μακράν τα πιο επιβαρυμένα νοικοκυριά της Ευρώπης, σε ό,τι αφορά τους ληξιπρόθεσμους λογαριασμούς, ενοίκια και δόσεις δανείων και αγορών.

Με βάση τον σύνθετο δείκτη της Εurostat που υπολογίζει τα συνολικά βάρη των νοικοκυριών σε ό,τι αφορά καθυστερήσεις πληρωμών – είτε για πάγια στεγαστικά κόστη είτε για άλλα έξοδα, η Ελλάδα βρίσκεται στη χειρότερη θέση από όλες τις χώρες της ΕΕ. Μάλιστα η Βουλγαρία, που είναι η δεύτερη χειρότερη, είναι σε μεγάλη απόσταση από εμάς, πάνω από 10 ποσοστιαίες μονάδες.

Στο σύνολο των νοικοκυριών της Ελλάδας, σχεδόν ο ο ένας τους δύο λογαριασμούς – για θέρμανση, ενέργεια, ύδρευση, ενοίκιο ή δόση τραπεζικού δανείου ή ακόμα και δόσεις αγορών, είναι απλήρωτος ή σε καθυστέρηση.

Οι δεύτεροι πιο ανικανοποίητοι στην ΕΕ

Εκτός από τον ΟΟΣΑ που μας κατατάσσει στους λιγότερο ικανοποιημένους λαούς παγκοσμίως, η Εurostat μας χαρίζει τη δεύτερη χειρότερη θέση στην ΕΕ.

Το 2023, ο μέσος όρος των κατοίκων της ΕΕ αξιολόγησε την ικανοποίηση από την ποιότητα ζωής με 7,3 μονάδες σε μια κλίμακα από 0 (απόλυτη δυσαρέσκεια) έως 10 (απόλυτη ικανοποίηση).

Η Ελλάδα, βρίσκεται κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, στη δεύτερη χειρότερη θέση μαζί με τη Λετονία, με δείκτη ικανοποίησης 6,9. Στον πάτο βρίσκεται η Βουλγαρία με 5,9.

Οι πιο ικανοποιημένοι πολίτες, σύμφωνα με την Eurostat, κατοικούν στη Φινλανδία, με δείκτη 7,8,/ Ακολουθούν η Σλοβενία, η Ρουμανία, η Αυστρία και το Βέλγιο, όπου ο δείκτης ικανοποίησης φτάνει το 7,7.

Η φτώχεια και η πείνα φέρνουν ασθένειες που είχαν εξαλλειφθεί για χρόνια

επιμέλεια medlabnews.gr iatrikanea

Στην Ελλάδα το 26,1% του πληθυσμού βρίσκεται σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικό αποκλεισμό, σύμφωνα με την ΕΛ.ΣΤΑΤ. Τη μεγαλύτερη -με διαφορά- μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος τους από το 2010 έως το 2023 είδαν οι Έλληνες πολίτες, σύμφωνα με αναλυτικά στοιχεία της Eurostat που δημοσιεύτηκαν τη Δευτέρα σχετικά με τις ευρωπαϊκές συνθήκες διαβίωσης. 

Σε σύγκριση με το 2010, σε πραγματικούς όρους, το μέσο ισοδύναμο διαθέσιμο εισόδημα σε ολόκληρη την ΕΕ ήταν 18,5% υψηλότερο το 2023.

Το 2023 το διάμεσο εισόδημα ήταν χαμηλότερο από ό,τι το 2010 σε 5 χώρες της ΕΕ: Ελλάδα (μείωση 28,4%), Κύπρος, Γαλλία (και οι δύο μειωμένες κατά 1,8%), Ιταλία (μείωση 1,0%) και Ισπανία (μείωση 0,3%).

Αντίθετα, το διάμεσο εισόδημα αυξήθηκε πιο έντονα στη Ρουμανία, κατά 140,4%. Οι χώρες της Βαλτικής, η Πολωνία, η Βουλγαρία και η Ουγγαρία, κατέγραψαν επίσης αύξηση του διάμεσου εισοδήματος πάνω από το μισό.

Το διάμεσο ισοδύναμο διαθέσιμο εισόδημα σε πραγματικούς όρους δείχνει πώς έχουν μεταβληθεί τα επίπεδα εισοδήματος με την πάροδο του χρόνου, αφού αφαιρεθεί ο αντίκτυπος των μεταβολών των τιμών (πληθωρισμός).

Η Ελλάδα εμφάνισε το υψηλότερο ποσοστό σοβαρής υλικής και κοινωνικής στέρησης (για όσους αντιμετώπισαν τουλάχιστον έναν από τους τρεις κινδύνους φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού: κίνδυνος φτώχειας, σοβαρή υλική και κοινωνική στέρηση και/ή ζούσαν σε νοικοκυριό με πολύ χαμηλή ένταση εργασίας).

Στην Ελλάδα το ποσοστό έφτασε το 13,5%, όταν ο μέσος όρος της ΕΕ ήταν στο 6,8%.

Ασθένειες από τα παλιά

Το σκορβούτο που προκαλείται από ανεπάρκεια βιταμίνης C κάποτε μάστιζε τους ναυτικούς.

Το σκορβούτο προκαλείται από την χρόνια ανεπάρκεια ασκορβικού οξέος – της γνωστής σε όλους μας βιταμίνης C. Στις ανεπτυγμένες χώρες είναι εξαιρετικά σπάνιο, ιδίως στους υγιείς ανθρώπους που δεν αντιμετωπίζουν προβλήματα σίτισης ή/και απορρόφησης θρεπτικών συστατικών. Ωστόσο η έλλειψη βιταμίνης C μόνο σπάνια δεν είναι.

Η βιταμίνη C είναι ένα θρεπτικό συστατικό απαραίτητο για την υγεία. Έχει ισχυρές αντιοξειδωτικές ιδιότητες, προστατεύοντας τα κύτταρα του σώματος από τις βλάβες που τους προκαλούν οι ελεύθερες ρίζες οξυγόνου.

Το σκορβούτο είναι μια ασθένεια που προκαλείται από σοβαρή έλλειψη βιταμίνης C στη διατροφή σας. Η βιταμίνη C, η οποία ονομάζεται επίσης ασκορβικό οξύ, είναι απαραίτητη για τη σύνθεση του κολλαγόνου, μιας πρωτεΐνης που βοηθά στη διατήρηση της ακεραιότητας των συνδετικών ιστών όπως το δέρμα, τα αιμοφόρα αγγεία και τα οστά.

Χωρίς αρκετή βιταμίνη C, το σώμα δεν μπορεί να παράγει ή να επιδιορθώνει αποτελεσματικά το κολλαγόνο, οδηγώντας σε ένα ευρύ φάσμα συμπτωμάτων.

Τα συμπτώματα του σκορβούτου συνήθως ξεκινούν με κόπωση, αδυναμία και ευερεθιστότητα.

Καθώς η ανεπάρκεια επιδεινώνεται, εμφανίζονται πιο σοβαρά συμπτώματα, όπως πρησμένα και αιμορραγικά ούλα, πόνος στις αρθρώσεις, μώλωπες, ξηρό δέρμα και κακή επούλωση τραυμάτων.

Σε σοβαρές περιπτώσεις, το σκορβούτο μπορεί να οδηγήσει σε αναιμία και εσωτερική αιμορραγία, ενώ μπορεί να οδηγήσει στον θάνατο αν αφεθεί χωρίς θεραπεία.

Πώς αντιμετωπίζεται το σκορβούτο; Το σκορβούτο συνήθως αντιμετωπίζεται με την επανεισαγωγή πηγών βιταμίνης C στη διατροφή ενός ατόμου.

Είναι καλό να ενθαρρύνετε κάποιον να τρώει φρέσκα φρούτα και λαχανικά με υψηλή περιεκτικότητα σε βιταμίνη C, όπως εσπεριδοειδή, ντομάτες και μπρόκολο, ή να τον προτρέψετε να πάρει συμπλήρωμα βιταμίνης C.

Σε πιο ακραίες περιπτώσεις, μπορεί να χορηγηθεί σε κάποιον βιταμίνη C μέσω ενδοφλέβιας έγχυσης πριν προχωρήσει σε από του στόματος συμπληρώματα.

Τα συμπτώματα συνήθως αρχίζουν να βελτιώνονται μέσα σε λίγες ημέρες από τη σωστή πρόσληψη βιταμίνης C, με την πλήρη ανάκαμψη να εμφανίζεται εντός εβδομάδων, ανάλογα με τη σοβαρότητα της ανεπάρκειας. Το σκορβούτο μπορεί να προληφθεί πλήρως με μια ισορροπημένη διατροφή που περιλαμβάνει αρκετή βιταμίνη C.

Όπως συμβαίνει με πολλές παθήσεις υγείας, το παν είναι να βεβαιωθείτε ότι καταναλώνετε μια ποικιλία από θρεπτικά τρόφιμα, φρούτα, λαχανικά και φρέσκα προϊόντα.

Τα παλιά τα χρόνια το σκορβούτο ήταν συχνή πάθηση των ναυτικών, των εξερευνητών και των θαλασσοπόρων, διότι τρέφονταν με συντηρημένα τρόφιμα (αποξηραμένα ή αργότερα κονσέρβες), φτωχά σε βιταμίνη C.

Διαβάστε επίσης

Έρχεται μεγάλη πείνα, το κραχ του αιώνα μεγαλύτερο του 1929. Δεν μπορεί η Αμερική να τυπώνει συνεχώς χρήμα

• Ρόφημα από τζίντζερ (πιπερόριζα) με λεμόνι και κανέλα για το στομάχι, αποτοξίνωση και απώλεια βάρους
• Ρόφημα με κουρκουμά για χαλάρωση και με θεραπευτικές ιδιότητες
• Τι πρέπει να προσέχουμε πίνοντας χυμό από λεμόνι
• Ρόφημα κουρκουμά με λεμόνι για απώλεια βάρους, αποτοξίνωση και με πράσινο τσάι για αντιγήρανση και λάμψη
• Ο χυμός από λεμόνι όπλο κατά του καρκίνου. Σε τι άλλο ωφελεί η λεμονάδα;
• Το λεμόνι, οι ευεργετικές του ιδιότητες κατά του καρκίνου, της πίεσης, το αναπνευστικό, την χοληστερίνη, την δυσπεψία αλλά και την ομορφιά.
• Πιπερόριζα (τζίντζερ) ένα ωφέλιμο βότανο κατάλληλο για την βαρυστομαχιά, το κρυολόγημα, την χοληστερίνη, την αρθρίτιδα, τον διαβήτη και τις δίαιτες

Τρομερή Αλήθεια .Ο Νομπελίστας οικονομολόγος Τζόζεφ Στίγκλιτς αναφέρεται για το πώς η Ελλάδα πέρασε στα χέρια λίγων, ισχυρών και ξένων!!!

 medlabnews.gr

Ο νομπελίστας οικονομολόγος έκανε τον απολογισμό της παρουσίας της Τρόικα στην Ελλάδα και τη μνημονιακή κληρονομιά. Όπως είπε, η διαρθρωτική προσαρμογή που επιβλήθηκε στην Ελλάδα οδήγησε σε μια πάρα πολύ αργή ανάκαμψη της χώρας, με την κατώτερη και τη μεσαία τάξη να μην έχουν ανακάμψει ακόμα. Επίσης, όπως είπε, πολλοί πόροι της Ελλάδας ανήκουν πια σε ξένους και σε ολιγάρχες.

Aν οι περισσότεροι πόροι της Ελλάδας ανήκουν σε ξένους ή στους πλούσιους ή σε κερδοσκοπικά κεφάλαια, δεν είναι καλό για τον ελληνικό λαό, υποστήριξε ο Νομπελίστας

Η μεσαία τάξη της Ελλάδας δεν έχει ανακάμψει ακόμη από τα σκληρά μέτρα που επέβαλαν οι δανειστές κατά τη διάρκεια της κρίσης, εκτίμησε ο νομπελίστας οικονομολόγος Joseph Stiglitz, επισημαίνοντας ότι η διαρθρωτική προσαρμογή από την τρόικα οδήγησε σε μια πάρα πολύ αργή οικονομική ανάκαμψη τη χώρα.

Ανέφερε δε ότι ως «κληρονομιά» της κρίσης ότι ο εθνικός πλούτος της Ελλάδας, οι πόροι της, ανήκουν πια σε ξένους και σε ολιγάρχες.

«Είναι ακόμη απογοητευτικό το γεγονός ότι οι διαρθρωτικές αλλαγές που χρειάζεται η Ελλάδα και που υπήρχε η ελπίδα ότι θα προέκυπταν μετά την κρίση του ευρώ δεν έχουν σημειωθεί. Και θεωρώ ότι αυτό είναι θεμελιώδες ελάττωμα της Τρόικας και της συμφωνίας που έγινε το 2015.

Ουσιαστικά έφταιγε η λιτότητα που επιβλήθηκε».

«Νομίζω ότι πρέπει να γίνει μια επανεκτίμηση του τι έχει συμβεί και να συνειδητοποιηθεί αυτή η αποτυχία.

 Αν η οικονομία γίνει πιο εξαρτώμενη από τον τουρισμό και είναι λιγότερο διαφοροποιημένη, δεν είναι καλό για την Ελλάδα.

Χρειάζεται, λοιπόν, μια σαφής και αντικειμενική αξιολόγηση του τι πραγματικά έχει συμβεί στην Ελλάδα μετά την κρίση του ευρώ.

Βάσει αυτού και με τη συνειδητοποίηση ότι μια οικονομία του 21ου αιώνα πρέπει να βασίζεται στη γνώση, σε δυνατή εκπαίδευση, σε καλό τομέα υγείας, που παίζουν σημαντικό ρόλο σε μια οικονομία της καινοτομίας, όλα αυτά σηματοδοτούν μια επιτυχημένη οικονομία του 21ου αιώνα, ιδίως η ενίσχυση του τομέα της εκπαίδευσης.

Αυτά ρημάχτηκαν από την Τρόικα και πρέπει να αποκατασταθούν, για να αποκτήσει η Ελλάδα την ευημερία που της αξίζει», είπε.

Ερ. Έχει περάσει καιρός από την τελευταία σας επίσκεψη στην Ελλάδα. Θα ήθελα να ρωτήσω τις εντυπώσεις σας. Και ζητώ να πείτε εντυπώσεις ως οικονομολόγος, αλλά και ως επισκέπτης.

Απ. Ως επισκέπτης, έχω να πω ότι ο ήλιος είναι ωραίος όπως πάντα. Η υπερθέρμανση του πλανήτη έχει φέρει κάπως περισσότερη ζέστη, οπότε η επίσκεψη τον Οκτώβριο είναι καλύτερη, επειδή μπορώ να κολυμπήσω. Οφείλω να πω όμως ότι με την υπερθέρμανση του πλανήτη, η Ελλάδα έχει σχεδόν ανυπόφορη ζέστη τους καλοκαιρινούς μήνες. Αυτό που συμβαίνει με την κλιματική αλλαγή επηρεάζει την Ελλάδα και όλες τις χώρες του κόσμου. Είναι ακόμη απογοητευτικό το γεγονός ότι οι διαρθρωτικές αλλαγές που χρειάζεται η Ελλάδα και που υπήρχε η ελπίδα ότι θα προέκυπταν μετά την κρίση του ευρώ δεν έχουν σημειωθεί. Και θεωρώ ότι αυτό είναι θεμελιώδες ελάττωμα της Τρόικας και της συμφωνίας που έγινε το 2015. Ουσιαστικά έφταιγε η λιτότητα που επιβλήθηκε. Μια τέτοιου είδους διαρθρωτική προσαρμογή που επιβλήθηκε στην Ελλάδα δεν ήταν μια πολιτική που θα οδηγούσε στην αναβίωση και την αναδιάρθρωση μιας δυνατής Ελλάδας. Αντιθέτως, οδήγησε σε μια πάρα πολύ αργή ανάκαμψη της χώρας εκεί όπου ήταν, με την κατώτερη και τη μεσαία τάξη να μην έχουν ανακάμψει ακόμα. Επίσης, πολλοί πόροι της Ελλάδας ανήκουν πια σε ξένους και σε ολιγάρχες, σε λίγους ανθρώπους στην κορυφή, γεγονός που αναχαιτίζει παρά ενισχύει τον διαρθρωτικό μετασχηματισμό που έχει τόσο πολύ ανάγκη η Ελλάδα.

Ερ. Ποια είναι η σωστή σειρά ενεργειών για να διορθωθούν περαιτέρω αυτά τα προβλήματα κι οι ανισορροπίες;

Απ. Νομίζω ότι πρέπει να γίνει μια επανεκτίμηση του τι έχει συμβεί και να συνειδητοποιηθεί αυτή η αποτυχία. Ότι αν οι περισσότεροι πόροι της Ελλάδας ανήκουν σε ξένους ή στους πλούσιους ή σε κερδοσκοπικά κεφάλαια, δεν είναι καλό για τον ελληνικό λαό. Αν η οικονομία γίνει πιο εξαρτώμενη από τον τουρισμό και είναι λιγότερο διαφοροποιημένη, δεν είναι καλό για την Ελλάδα. Χρειάζεται, λοιπόν, μια σαφής και αντικειμενική αξιολόγηση του τι πραγματικά έχει συμβεί στην Ελλάδα μετά την κρίση του ευρώ. Βάσει αυτού και με τη συνειδητοποίηση ότι μια οικονομία του 21ου αιώνα πρέπει να βασίζεται στη γνώση, σε δυνατή εκπαίδευση, σε καλό τομέα υγείας, που παίζουν σημαντικό ρόλο σε μια οικονομία της καινοτομίας, όλα αυτά σηματοδοτούν μια επιτυχημένη οικονομία του 21ου αιώνα, ιδίως η ενίσχυση του τομέα της εκπαίδευσης. 

Αυτά ρημάχτηκαν από την Τρόικα και πρέπει να αποκατασταθούν, για να αποκτήσει η Ελλάδα την ευημερία που της αξίζει. 

Επομένως, το πρώτο βήμα είναι η αξιολόγηση της καταστροφής που προκλήθηκε από την Τρόικα ως επακόλουθο της κρίσης του ευρώ, καθώς και ένα σαφές όραμα για το τι εστί μια οικονομία του 21ου αιώνα και ποια είναι τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της Ελλάδας, όχι μόνο στον τουρισμό, αλλά και σε άλλους τομείς, όπως η κλιματική αλλαγή και το πώς αυτή θα επηρεάσει τη χώρα. Αυτά πρέπει να καθορίσουν την κατεύθυνση της ελληνικής οικονομίας από εδώ και εμπρός.

Αυτές είναι οι σημερινές προσπάθειες και μελλοντικές φιλοδοξίες.

Φτώχεια, πείνα και κοινωνικός αποκλεισμός στην Ελλάδα σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη

 medlabnews.gr iatrikanea

Δύο ελληνικές περιφέρειες συμπεριλαμβάνονταν στις περιφέρειες των κρατών μελών της ΕΕ όπου οι κάτοικοί τους αντιμετώπιζαν κίνδυνο για φτώχεια ή κοινωνικό αποκλεισμό το 2023, με ποσοστό άνω του 35% των πολιτών τους, ενώ σε πέντε περιφέρειες περίπου 1 στους 3 πολίτες βρίσκεται σε τέτοιον κίνδυνο, όπως προκύπτει από τα στοιχεία που έδωσε την Τρίτη στη δημοσιότητα η ευρωπαϊκή στατιστική υπηρεσία, Εurostat.

Όταν για τη χρονιά αυτή, κατά μέσο όρο, το 21,4% του πληθυσμού της ΕΕ – ή περίπου 94,6 εκατομμύρια άνθρωποι – διέτρεχε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού, στην Ελλάδα, η Πελοπόννησος με 35,7% (στη 17η θέση όλης της ΕΕ) και η Δυτική Ελλάδα με 35,2% συγκαταλέγονταν στην έκτη και χειρότερη κλίμακα της ΕΕ με τις περιφέρειες όπου οι πολίτες τους αντιμετωπίζουν τέτοιους κινδύνους σε ποσοστό ίσο ή μεγαλύτερο από το 35%.

Σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat για το 2023 που δόθηκαν την Τρίτη (15/10) στη δημοσιότητα, 94,6 εκατομμύρια άνθρωποι στην ΕΕ (21,4% του πληθυσμού) διέτρεχαν κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού, δηλαδή αντιμετώπιζαν τουλάχιστον έναν από τους τρεις κινδύνους: φτώχεια, σοβαρή υλική και κοινωνική στέρηση, διαβίωση σε νοικοκυριό με πολύ χαμηλή ένταση εργασίας. Το ποσοστό μειώθηκε ελαφρώς σε σύγκριση με το 2022 (95,3 εκατομμύρια, 22% του πληθυσμού).

Σε εθνικό επίπεδο, τα υψηλότερα ποσοστά ατόμων που κινδυνεύουν από φτώχεια ή κοινωνικό αποκλεισμό, καταγράφηκαν στη Ρουμανία (32%), στη Βουλγαρία (30%), στην Ισπανία (26,5%) και στην Ελλάδα (26,1%).

Σε περιφερειακό επίπεδο, τα υψηλότερα ποσοστά ατόμων που κινδυνεύουν από φτώχεια ή κοινωνικό αποκλεισμό, καταγράφηκαν στις υπερπόντιες περιφέρειες της Γαλλίας, στη νότια Ιταλία και στην αγροτικές περιοχές της Ρουμανίας.

Το 2023, οι άνθρωποι που ζούσαν στις πρωτεύουσες ορισμένων χωρών της ΕΕ ήταν γενικά λιγότερο πιθανό να διατρέχουν κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού. Αυτή η διαφορά ήταν πιο έντονη στη Ρουμανία, όπου το εθνικό ποσοστό ήταν 32%, σε σύγκριση με μόλις 12,3% στο Βουκουρέστι. Ομοίως, στην Πολωνία, το εθνικό ποσοστό ήταν 16,3%, ενώ στην περιφέρεια της Βαρσοβίας ήταν μόνο 8,9%. Στην Κροατία, ο εθνικός δείκτης ήταν 20,7%, ενώ στο Ζάγκρεμπ ήταν 11,9%.

Η αντίθετη τάση παρατηρήθηκε στο Βέλγιο και την Αυστρία, όπου το ποσοστό των ατόμων που κινδυνεύουν από φτώχεια ή κοινωνικό αποκλεισμό στις περιφέρειες των Βρυξελλών (37,6%) και της Βιέννης (29,5%) ήταν σημαντικά υψηλότερο από τους εθνικούς μέσους όρους 18,6% και 17,7%, αντίστοιχα.

Στην Ελλάδα, τα υψηλότερα ποσοστά ατόμων που βρίσκονται αντιμέτωπα με τον κίνδυνο της φτώχειας ή του κοινωνικού αποκλεισμού, καταγράφηκαν το 2023 στην Πελοπόννησο (35,7%), στη Δυτική Ελλάδα (35,2%), στη Δυτική Μακεδονία (32,7%), στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη (31,9%) και στο Βόρειο Αιγαίο (30,4%). Στην Αττική το αντίστοιχο ποσοστό ήταν στο 22,7%.

Φτώχεια και δείκτης SMSD

Το ποσοστό σοβαρής υλικής και κοινωνικής στέρησης (SMSD) είναι ένας δείκτης EU-SILC που δείχνει την επιβεβλημένη έλλειψη απαραίτητων και επιθυμητών αντικειμένων για μια επαρκή ζωή. Ο δείκτης, που υιοθετήθηκε από την Υπο-ομάδα δεικτών (ISG) της Επιτροπής Κοινωνικής Προστασίας (SPC), κάνει διάκριση μεταξύ ατόμων που δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά ένα συγκεκριμένο αγαθό, υπηρεσία ή κοινωνικές δραστηριότητες. Ορίζεται ως το ποσοστό του πληθυσμού που βιώνει αναγκαστική έλλειψη σε τουλάχιστον 7 από τα 13 είδη στέρησης (6 σχετίζονται με το άτομο και 7 σχετίζονται με το νοικοκυριό).

Σε επίπεδο νοικοκυριού, λαμβάνονται υπόψη δυνατότητες όπως η αντιμετώπιση απροσδόκητων εξόδων, η πληρωμή ετήσιων διακοπών μιας εβδομάδας μακριά από το σπίτι, η αντιμετώπιση καθυστερήσεων πληρωμών (υποθηκών ή ενοικίων, λογαριασμών κοινής ωφελείας, δόσεις δανείων), η οικονομική δυνατότητα για ένα γεύμα με κρέας, κοτόπουλο, ψάρι ή χορτοφαγικό ισοδύναμο κάθε δεύτερη ημέρα, η θέρμανση του σπιτικού, η πρόσβαση σε αυτοκίνητο/βαν για προσωπική χρήση και η αντικατάσταση φθαρμένων επίπλων.

Σε ατομικό επίπεδο λαμβάνονται υπόψη η δυνατότητα σύνδεσης στο διαδίκτυο, η δυνατότητα αντικατάστασης φθαρμένων ρούχων και παπουτσιών, οι δραστηριότητες αναψυχής, η συνάντηση με φίλους/οικογένεια για ποτό/γεύμα τουλάχιστον μία φορά το μήνα.

Έχετε κατάθλιψη; Βασικοί κανόνες για την αντιμετώπιση της κατάθλιψης

της Βικτωρίας Πολύζου, συμβούλου ψυχικής υγείας, medlabnews.gr iatrikanea

Μία στις πέντε γυναίκες και ένας στους οκτώ άνδρες αναπτύσσουν κατάθλιψη κάποια στιγμή της ζωής τους σύμφωνα με τα υπάρχοντα διεθνή στοιχεία, ενώ στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι 25% των ανδρών (περίπου 850.000 Έλληνες) και το 33% των γυναικών (περίπου 1,1 εκ Ελληνίδες) πάσχουν από ήπια έως σοβαρή κατάθλιψη. 

Ιδιαίτερος προβληματισμός προκύπτει από την ραγδαία αύξηση των αυτοκτονιών (κατά 35%) εξαιτίας της πανδημίας, της οικονομικής κρίσης και της ακρίβειας.

Οι καταθλιπτικές διαταραχές συνήθως ξεκινούν σε νεαρή ηλικία, μειώνουν τη λειτουργικότητα του ατόμου και συχνά υποτροπιάζουν. Γι’ αυτούς τους λόγους, η κατάθλιψη αποτελεί την μεγαλύτερη αιτία αναπηρίας παγκοσμίως όσον αφορά στο σύνολο των ετών που χάνονται λόγω αναπηρίας. Οι καταθλιπτικές διαταραχές συγκαταλέγονται στις πιο βαρύνουσες και σημαντικές ασθένειες παγκοσμίως. Εμφανίζονται με διάφορες μορφές στο 20 % του πληθυσμού. Επηρεάζουν τη σκέψη, τα συναισθήματα, το σώμα, τις κοινωνικές σχέσεις – με λίγα λόγια όλους τους τομείς της ζωής. Η κατάθλιψη είναι μια βαριά ασθένεια η οποία σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη ζωή του ασθενή και χρήζει ειδικής θεραπείας. 

Η κατάθλιψη εκδηλώνεται κυρίως με συμπτώματα όπως το αίσθημα θλίψης ή η αίσθηση εσωτερικού κενού, η αίσθηση εξάντλησης, η υπερκόπωση, οι φοβικές καταστάσεις, η εσωτερική ανησυχία, οι διαταραχές σκέψης και ύπνου. Τα άτομα που πάσχουν από κατάθλιψη δεν νιώθουν χαρά και δυσκολεύονται να πάρουν απλές αποφάσεις. Οι καταθλιπτικές διαταραχές συνοδεύονται συχνά από επίμονες σωματικές ενοχλήσεις, όπως για παράδειγμα πόνους στο στομάχι και το έντερο, πονοκεφάλους, πόνους στην κοιλιά ή πόνους στην πλάτη. Σε ορισμένους ασθενείς τα συμπτώματα αυτά είναι πολύ έντονα. Η κατάθλιψη είναι βαριά ασθένεια, σε ορισμένες δε περιπτώσεις εξαιρετικά επικίνδυνη για τη ζωή. Εάν δεν θεραπευτεί, μπορεί να οδηγήσει στον θάνατο. Η αυτοκτονία λόγω κατάθλιψης αποτελεί τη δεύτερη πιο συχνή αιτία θανάτου στα άτομα ηλικίας έως 40 ετών μετά τον θάνατο από τροχαία ατυχήματα. Σχεδόν όλοι οι ασθενείς που πάσχουν από βαριές καταθλιπτικές διαταραχές έχουν σκεφτεί την αυτοκτονία. Μόλις διαγνωσθεί η κατάθλιψη και αντιμετωπιστεί με την κατάλληλη αγωγή, εξαφανίζεται και η έντονη επιθυμία του θανάτου.
Αν έχετε διαπιστώσει, όμως, ότι μερικά από τα συμπτώματα που ακολουθούν εμφανίζονται για δύο ή τρεις εβδομάδες ή και περισσότερο, επισκεφτείτε τον ψυχολόγο σας ή τον ψυχίατρο, για να αξιολογήσει αν έχετε κατάθλιψη.

Δείτε πιο αναλυτικά τα ερωτήματα που ακολουθούν και αναρωτηθείτε αν όντως σας συμβαίνουν τα παρακάτω:

Αλλαγή στη διάθεση

 Νιώθετε συνεχώς λυπημένος, απογοητευμένος, απελπισμένος, άκεφος. Δακρύζετε με το παραμικρό, εκνευρίζεστε εύκολα. Είστε ανήσυχος, αγχωμένος, χωρίς πολλές φορές να ξέρετε το γιατί. Σας απασχολούν μικροπράγματα, για τα οποία στο παρελθόν θα αδιαφορούσατε. Δε χαίρεστε, δεν απολαμβάνετε πια δραστηριότητες και χόμπι που κάποτε σας ευχαριστούσαν. Τίποτα δε σας ευχαριστεί «σα να στέρεψε η χαρά της ζωής».

Αλλαγές στη σωματική ευεξία

 Δυσκολεύεστε να κοιμηθείτε, ξυπνάτε συχνά τη νύχτα ή πολύ νωρίς το πρωί ή έχετε υπερβολική υπνηλία στη διάρκεια της μέρας. Η όρεξή σας και το βάρος έχουν μειωθεί, κάποιες φορές όμως μπορεί και να αυξηθούν. Έχετε πονοκεφάλους και ναυτία, ζαλάδες, πόνους στα πόδια στα χέρια. Δεν έχετε επιθυμία για σεξουαλικές σχέσεις. Όταν ξυπνάτε το πρωί, δεν νιώθετε την ευεξία που ο ύπνος επιφέρει. Νιώθετε νευριασμένος και κουράζεστε εύκολα. Δραστηριότητες που πριν λίγο καιρό τις πραγματοποιούσατε εύκολα, τώρα σας φαίνονται «βουνό». Πολλές φορές δεν έχετε διάθεση να σηκωθείτε από το κρεβάτι.

Αλλαγές στον τρόπο σκέψης

 Όλα σας φαίνονται μάταια. Κατακλύζεστε από ιδέες ενοχής, τα βάζετε με τον εαυτό σας, νιώθετε ότι δεν αξίζετε, νιώθετε μόνος, αβοήθητος, εγκλωβισμένος σε αδιέξοδα. Το μέλλον σας τρομάζει, φαντάζει ζοφερό και απειλητικό. Νιώθετε τη σκέψη σας σα να μη λειτουργεί. Δυσκολεύεστε να συγκεντρωθείτε, με πολύ κόπο ανακαλείτε πληροφορίες που προσφάτως έχετε δεχθεί. Σκέπτεστε μόνο τις δυσάρεστες πτυχές των πραγμάτων και τις διογκώνετε. 

Αλλαγές στην καθημερινότητα

 Δεν επιθυμείτε, πλέον, τη συναναστροφή με ανθρώπους που κάποτε σας ευχαριστούσαν. Δεν έχετε διάθεση να μιλήσετε. Όλα μοιάζουν πληκτικά, ανιαρά, χωρίς νόημα. Κλείνεστε στο σπίτι. Αδιαφορείτε για την προσωπική σας υγιεινή, δε μεριμνάτε για την εμφάνισή σας.

Οι καταθλιπτικές διαταραχές είναι ιάσιμες. Για την αντιμετώπισή τους έχουμε στη διάθεσή μας διάφορες δοκιμασμένες μορφές ψυχοθεραπείας, σύγχρονα φάρμακα για τη βελτίωση της διάθεσης (αντικαταθλιπτικά), μεθόδους αντιμετώπισης του άγχους, τεχνικές χαλάρωσης, καθώς και εναλλακτικές ιατρικές προσεγγίσεις (όπως είναι για παράδειγμα η φυτοθεραπεία). Τα αντικαταθλιπτικά επιδρούν στα νευρικά κύτταρα του εγκεφάλου. Πιο συγκεκριμένα αλλάζουν τη δράση των χημικών ουσιών (νευροδιαβιβαστές) οι οποίες χρησιμοποιούνται για να επικοινωνούν τα νευρικά κύτταρα μεταξύ τους. Σημαντικοί νευροδιαβιβαστές τους οποίους προσπαθούμε να επηρεάσουμε για τη θεραπεία της κατάθλιψης είναι η σεροτονίνη και η νοραδρεναλίνη.
Τα αντικαταθλιπτικά είναι σχετικά αθώα φάρμακα. Δεν προκαλούν εξάρτηση, δεν έχουν σημαντικές παρενέργειες και είναι δυνατόν να μας προσφέρουν ουσιαστική βοήθεια.

Βασικοί κανόνες για τη θεραπεία της κατάθλιψης

• Κάνετε υπομονή! Η κατάθλιψη εξελίσσεται συνήθως αργά και θεραπεύεται επίσης σταδιακά. Δώστε στον εαυτό σας τον απαιτούμενο χρόνο – αξίζει!
• Εάν κριθεί απαραίτητη η λήψη φαρμάκων, τηρήστε κατά γράμμα τις οδηγίες του γιατρού. Να είσαστε υπομονετικοί. Ίσως χρειαστεί να περάσει κάποιο χρονικό διάστημα έως ότου γίνει αισθητή η δράση τους.
• Τα αντικαταθλιπτικά δεν έχουν εθιστική δράση και δεν αλλοιώνουν την προσωπικότητα.
• Είναι σημαντικό να ενημερώνετε τον γιατρό σας για όλες τις μεταβολές της διάθεσής σας και να συζητάτε μαζί του ανοιχτά και με ειλικρίνεια όλους τους προβληματισμούς, τους φόβους και τις αμφιβολίες που ενδεχομένως σας δημιουργηθούν στο πλαίσιο της θεραπείας.
• Σε περίπτωση που εμφανιστούν παρενέργειες ενημερώστε αμέσως τον γιατρό σας. Συνήθως είναι ακίνδυνες και παροδικές.
• Aκόμη και αν νιώθετε καλύτερα, μην σταματάτε τη λήψη φαρμάκων! Πρέπει να σχεδιάσετε με προσοχή τη διακοπή τους.
• Σχεδιάστε με ακρίβεια το πρόγραμμα της επόμενης ημέρας (για παράδειγμα με χρονοδιάγραμμα). Προσθέστε κατά τη διάρκεια της ημέρας δραστηριότητες που σας ευχαριστούν.
• Θέστε μικρούς και εφικτούς στόχους. Ο γιατρός ή ο θεραπευτής σας θα σας βοηθήσουν.
• Τηρήστε ημερολόγιο όπου θα καταγράφετε τη διάθεσή σας. Ο γιατρός ή ο θεραπευτής σας θα σας εξηγήσει με ποιον τρόπο και θα σας καλεί τακτικά προκειμένου να συζητήσετε μαζί του τις καταχωρήσεις σας.
• Μόλις ξυπνήσετε, σηκωθείτε αμέσως από το κρεβάτι σας. Το να παραμείνετε ξύπνιοι στο κρεβάτι σας, όταν πάσχετε από κατάθλιψη, εξελίσσεται σε παγίδα αρνητικών σκέψεων. Συχνά είναι πολύ δύσκολο να το επιτύχετε. Σε αυτήν την περίπτωση, επεξεργαστείτε στρατηγικές μαζί με τον θεραπευτή σας.
• Δραστηριοποιηθείτε: η κίνηση δρα αντικαταθλιπτικά και ενισχύει την παραγωγή νέων νευρικών κυττάρων.
• Όταν νιώσετε καλύτερα: ανακαλύψτε με τη βοήθεια του γιατρού ή του θεραπευτή σας πώς θα ελαχιστοποιήσετε τον κίνδυνο υποτροπής. Επεξεργαστείτε τις προειδοποιητικές ενδείξεις και το πρόγραμμα αντιμετώπισης κρίσης που θα ακολουθήσετε

Τα συμπτώματα της Κατάθλιψης είναι συγκεκριμένα, αλλά μπορεί να διαφέρουν σε ένταση ή συχνότητα. Η θεραπεία της Κατάθλιψης περιλαμβάνει μια πολύπλευρη αντιμετώπιση του θέματος, σε επίπεδο τόσο νοητικό, όσο και συναισθηματικό και μπορεί να αποφέρει σημαντικές αλλαγές στον άνθρωπο, σε όλους τους τομείς της ζωή του.

Διαβάστε επίσης

Νιώθετε συνεχώς κούραση, δυσφορία, υπνηλία; Κοινά αίτια, που μπορεί να οφείλεται αυτό.
Μπορεί να έχετε κατάθλιψη; Τι θα μπορούσατε να κάνετε για την θεραπεία της κατάθλιψης;
Νιώθετε έντονη κούραση, εξάντληση, πονοκεφάλους, διαταραχές ύπνου; Πολύ πιθανό να έχετε Σύνδρομο Χρόνιας Κόπωσης (ΣΧΚ)
Έχω κατάθλιψη; Τι μπορώ να κάνω; Που μπορώ να απευθυνθώ για βοήθεια; Χρήσιμα τηλέφωνα.

Μπορεί το πυρηνέλαιο να αντικαταστήσει το ηλιέλαιο στο τηγάνισμα;

επιμέλεια medlabnews.gr iatrikanea

Οι συνεχόμενες ανατιμήσεις στα προϊόντα εισαγωγής και ειδικότερα στο λάδι και πιο συγκεκριμένα στο ηλιέλαιο, το έχουν κάνει ανάρπαστο.

Ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία, καθώς και η κλιματική αλλαγή, όπως ήταν αναμενόμενο, προκάλεσε ένα κύμα ανατιμήσεων σε βασικά αγαθά και φόβους για ελλείψεις διατροφικών προϊόντων (ηλιέλαιο, σιτηρά) που παράγονται στις δύο χώρες. Με την τιμή του ηλιελαίου να έχει σκαρφαλώσει στα ύψη και τους επαγγελματίες της εστίασης στην Ελλάδα είτε να το προμηθεύονται με φειδώ ή να αδυνατούν να το αγοράσουν καθώς η τιμή του έχει σχεδόν τριπλασιαστεί, μήπως ήρθε η ώρα να ξαναθυμηθούμε το πυρηνέλαιο που προέρχεται από τους καρπούς της ελιάς.

Με μεγάλη αντοχή στις υψηλές θερμοκρασίες το πυρηνέλαιο είναι ιδανικό για το τηγάνισμα. Γεγονός που πιστοποιεί και ο Οργανισμός Καταναλωτών της Ισπανίας που συνέκρινε επτά φυτικά έλαια και δημοσίευσε τη σχετική έκθεση.

Η Επιστημονική Εταιρεία Εγκυκλοπαιδιστών Ελαιοκομίας (4 Ε), που έχει δώσει αγώνα για να γνωστοποιήσει τα οφέλη από τη χρήση του, πραγματοποιεί την Τρίτη 5 Απριλίου (17.00 μ.μ.) ανοικτή διαδικτυακή συζήτηση με θέμα: «Ελαιόλαδο – Πυρηνέλαιο – Σπορέλαια: Σχέσεις διατροφικής αξίας και οικονομίας. Μια επίκαιρη επιστημονική συζήτηση».

Ο Βασίλης Ζαμπούνης, εκδότης του περιοδικού «Ελιά & Ελαιόλαδο» έχει χαρακτηρίσει το πυρηνέλαιο, τον «άγνωστο εξάδελφο» του ελαιολάδου. Ο όρος αντανακλά την άγνοια που διαπιστώνει κανείς τόσο από πλευράς επίσημης πολιτείας όσο και καταναλωτικού κοινού σχετικά με τις χρήσιμες ιδιότητες του πυρηνελαίου.

Ως γεωργοικονομολόγος γνωρίζει τα πλεονεκτήματά του πολύ καλά. Σε άρθρο του, τον Απρίλιο του 2021, αναφέρει για το πυρηνέλαιο ότι, ως λιπαρή ουσία είναι το ενδιάμεσο μεταξύ σπορελαίων και ελαιολάδων, με ειδικές χρήσεις στην κουζίνα. Επίσης, τα πυρηνελαιουργεία που το παράγουν στη χώρα μας, απορροφούν ένα από τα υποπροϊόντα (απόβλητα) των ελαιοτριβείων, τον πυρήνα της ελιάς προστατεύοντας το περιβάλλον.

Ξεπερνά τους 10.000 τόνους η εγχώρια κατανάλωση

Ο Μανώλης Γιαννούλης, πρόεδρος του ΣΠΕΛ (Σύνδεσμος Πυρηνελαιουργών Ελλάδος) και της ΕΔΟΕ (Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Ελαιολάδου) είχε αναφέρει (Απρίλιος 2021, Olivenews.gr) για την κατανάλωσή του στη χώρα μας και στο εξωτερικό:

«Ήδη από την δεκαετία 1960 το πυρηνέλαιο καταναλωνόταν ως λάδι φαγητού σε σημαντικές ποσότητες στην Ισπανία και την Ιταλία.

Πλέον και στην χώρα μας η ετήσια κατανάλωση πυρηνελαίου έχει ξεπεράσει τους 10.000 τόνους, ενώ η οικονομική κρίση των τελευταίων ετών έχει συντελέσει, για προφανείς λόγους, στην αύξηση της κατανάλωσης πυρηνελαίου. Το πυρηνέλαιο χρησιμοποιείται στην μαζική εστίαση αλλά και στην οικιακή χρήση, επιπλέον των εφαρμογών τηγανίσματος και σε εφαρμογές μαγειρικής, υποκαθιστώντας σε πολλές περιπτώσεις το ελαιόλαδο. Επίσης χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο από τα αρτοποιεία για την παρασκευή κουλουριών, βουτημάτων κλπ. αρτοσκευασμάτων.

Ένα ακόμη σημείο που πρέπει να επισημανθεί είναι η συμβολή της παραγωγής του πυρηνελαίου στην προστασία του περιβάλλοντος, με την απορρόφηση του εν δυνάμει ανεξέλεγκτα διατιθέμενου ελαιοπυρήνα. Τελευταίο και επίσης σημαντικό, τα περίπου 50.000.000 € ετήσια έσοδα για την χώρα από τις εξαγωγές πυρηνελαίου».

Ιδανικό για τηγάνισμα αυτό το λάδι

Αν έχει κανείς απορία για το αν το πυρηνέλαιο είναι εξίσου καλό για το τηγάνισμα όσο και το ηλιέλαιο, η μελέτη που παρουσιάστηκε στο ισπανικό περιοδικό olimerca και αναδημοσίευσε ο ιστότοπος olivenews απαντά στην ερώτηση ξεκάθαρα: το πυρηνέλαιο αποδεικνύεται το πιο κατάλληλο λάδι για τηγάνισμα.

O Οργανισμός Καταναλωτών της Ισπανίας δημοσίευσε (Iανουάριος 2017) στο περιοδικό την έκθεσή του σχετικά με την απόδοση επτά φυτικών ελαίων σε φριτέζες.

Έλαια που επιλέχθηκαν για την μελέτη: Ηλιέλαιο υψηλής περιεκτικότητας σε ελαϊκά οξέα (με και χωρίς αφρό), σπορέλαιο, ελαιόλαδο και πυρηνέλαιο χρησιμοποιήθηκαν για το τηγάνισμα εφτά ειδών τροφίμων. Ωμές πατάτες, προτηγανισμένες πατάτες, κροκέτες, ψαροκροκέτες, κοτομπουκιές, φρέσκο γαύρο και καλαμάρια.

Συνολικά πραγματοποιήθηκαν 40 τηγανίσματα, όλα σε οικιακές φριτέζες. Η αρχική θερμοκρασία ήταν 180 °C και το κάθε τηγάνισμα είχε διάρκεια 6 λεπτά. Ο στόχος ήταν να μετρηθούν η απώλεια βάρους στην κάθε τροφή και η απορρόφηση ελαίου. Μεταξύ των άλλων ευρημάτων, επιβεβαιώθηκε ότι και η απώλεια βάρους της τροφής αλλά και η απορρόφηση ελαίου είναι χαμηλότερες όταν χρησιμοποιούνται έλαια πλούσια σε μονοακόρεστα λιπαρά, όπως το ελαιόλαδο, το πυρηνέλαιο και ηλιέλαιο υψηλής περιεκτικότητας σε ελαϊκά οξέα.

Σε άλλες παραμέτρους που αναλύθηκαν, η έκθεση δείχνει ότι σημαντικά χαμηλότερες τιμές ελήφθησαν σε πατάτες που τηγανίστηκαν σε πυρηνέλαιο. Αντιθέτως, οι υψηλότερες τιμές δόθηκαν από τα σπορέλαια, που είναι τα λιγότερο συνιστώμενα για το τηγάνισμα ωμής πατάτας.

Μήπως, λοιπόν, πρέπει να στραφούμε ως καταναλωτές στο πυρηνέλαιο, τώρα που η ηλιέλαιο συναγωνίζεται σε τιμή το ελαιόλαδο;

Πηγή: enimerotiko.gr

Διαβάστε επίσης
Χρωμάτιζαν το σπορέλαιο και το πούλαγαν για ελαιόλαδο. Ποιες εταιρείες εντόπισε ο ΕΦΕΤ

Μια συγκινητική ιστορία ανθρωπιάς και αλληλεγγύης με πρωταγωνιστή έναν φιλότιμο κρεοπώλη και μια γυναίκα που περνά δύσκολα...

 medlabnews.gr iatrikanea

Μία ανθρώπινη ιστορία που καταδεικνύει πως ακόμη και στις ημέρες της κοινωνικής αλλοτρίωσης το φιλότιμο εξακολουθεί να υπάρχει ανάμεσά μας και να κρατά ζωντανή τη φλόγα της φιλαλληλίας, μοιράστηκε με τους διαδικτυακούς της φίλους, η Λαρισαία ιδιοκτήτρια ζαχαροπλαστείου, Όλγα Μανωλά.

Μία ιστορία με πρωταγωνιστή έναν φιλότιμο κρεοπώλη και μία συμπολίτισσα μας που περνά δύσκολα.

Έγραψε συγκεκριμένα: «Η ανθρωπιά υπάρχει ακόμη φίλοι μου… Το πρωί της Παρασκευής στο κρεοπωλείο μια κυρία πολύ ταλαιπωρημένη, πήρε τέσσερα σουβλάκια και δύο μπουτάκια κοτόπουλο. Μου έκανε εντύπωση που ο χασάπης παρά το ότι υπήρχαν πολλοί πελάτες στην αναμονή, της έπιασε κουβέντα για την κόρη της, αν βρήκε δουλειά, δεν βρήκε ακόμα και για τι τάξη πηγαίνουν τα εγγόνια της. Ο υπάλληλός του κάπου έλειπε και η γυναίκα του και ταμίας, βρήκε την ώρα να πάει στην τουαλέτα.

Σε κανένα δεκάλεπτο, όλοι ήταν ξανά στη θέση τους και μόλις πήγε η κυρία να πληρώσει, η ταμίας πετάχτηκε σαν τρελή κι άρχισε να χειροκροτά!!!

‘’ Κυρία Βάσω είστε η εκατοστή πασχαλινή πελάτισσά μας κι όπως κάθε χρόνο το κατάστημα στον τυχερό, προσφέρει δωρεάν ένα πλήρες γεύμα πέντε ατόμων.”

Της έβαλε στα χέρια τρεις σακούλες γεμάτες όλων των ειδών τα κρέατα!!!

Οι υπόλοιποι πελάτες, που μάλλον είχαν ζήσει κι άλλες παρόμοιες σκηνές, χειροκροτούσαν κι αυτοί, φωνάζοντας συγχαρητήρια!!!

Η πελάτισσα σάστισε, δάκρυα έτρεχαν από τα μάτια της, ψέλλισε ένα ευχαριστώ, να είστε καλά τα πήρε κι έφυγε.

«Πέντε άνθρωποι ζουν με την αγροτική σύνταξη του άντρα της» μου είπε κοκκινίζοντας ο χασάπης.

Ωραίοι άνθρωποι!!! Ποιος είπε πως είμαστε τελειωμένοι;;; Αντέχουμε σε πείσμα των εχθρών μας…»

Πηγή onlarissa.gr

Διαβάστε επίσης

• Ένα παιδί πεινάει. Συμπτώματα υποσιτισμού. Τι πρέπει να κάνει ο εκπαιδευτικός;
• Τι είναι η νόσος Alzheimer; Τι πρέπει να κάνετε για να αποφύγετε την άνοια;
• 10 μυστικά για την πρόληψη της άνοιας. Τι είναι η άνοια και ποιές οι συνηθέστερες μορφές της.

Έρχεται ακραία φτώχεια. Η ύφεση οδηγεί σε στασιμοπληθωρισμό και σε μεγάλη ακρίβεια

medlabnews.gr

Για σύννεφα στην οικονομία που τελικά μπορεί να γίνουν τυφώνας κάνει λόγο για άλλη μία φορά ο CEO της JP Morgan, Jamie Dimon. Ειδικότερα, σύμφωνα με όσα ανέφερε στο φθινοπωρινό συνέδριο Θεσμικών Επενδυτών στο Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης, «κανείς δεν μπορεί να είναι βέβαιος ότι έχουμε ξεμπερδέψει με τον πληθωρισμό και σε καμία περίπτωση δεν θα έβγαζα από το τραπέζι το σενάριο του στασιμοπληθωρισμού.

Θα έλεγα, μάλιστα, πως το χειρότερο σενάριο είναι ο στασιμοπληθωρισμός, δηλαδή ύφεση και υψηλότερος πληθωρισμός, οι τιμές θα καλπάσουν». 

Πριν λίγο καιρό ο διάσημος οικονομολόγος και αναλυτής Χάρι Ντεντ προειδοποίησε για ακόμα μία φορά ότι πλησιάζει η μεγαλύτερη χρηματοπιστωτική συντριβή της Ιστορίας και ότι αυτό που έχει δημιουργηθεί είναι η «φούσκα το φουσκών» η οποία όταν σκάσει θα προκαλέσει το μεγαλύτερο κραχ από τη Μεγάλη Ύφεση. Ο λόγος που η «φούσκα» αυτή είναι τόσο μεγάλη έγκειται στο γεγονός ότι ενισχύθηκε με τεχνητό τρόπο από την ίδια την αμερικανική κυβέρνηση, εννοώντας το συνεχές τύπωμα δολαρίων για να αποπληρώνει τα χρέη της.

Μιλώντας στο Fox News Digital, ο Ντεντ προειδοποίησε ότι η φούσκα «τα πάντα» δεν έχει ακόμη σκάσει και ότι μπορεί να είναι μεγαλύτερο κραχ από τη Μεγάλη Ύφεση. «Το 1925 έως το ’29, ήταν μια φυσική φούσκα. Δεν υπήρχε κανένα ερέθισμα πίσω από αυτό, κάποιο τεχνητό ερέθισμα αυτό καθαυτό. Αυτό λοιπόν είναι νέο. Αυτό δεν έχει συμβεί ποτέ», είπε ο Ντεντ 

 Ο ελληνικής καταγωγής διευθύνων σύμβουλος της μεγαλύτερης τράπεζας των ΗΠΑ προέβη στα προαναφερθέντα σχόλια σε μια περίοδο που οι επενδυτές αναζητούν σημάδια επιβράδυνσης της ανάπτυξης τόσο στην Αμερική όσο και παγκοσμίως.

Τα δεδομένα…

Πρόσφατα δεδομένα υψηλής συχνότητας έδειξαν ότι οι πιέσεις στις τιμές αυξάνονται προς την κατεύθυνση που έχει θέσει η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ για τον πληθωρισμό, στο 2%, ωστόσο την ίδια στιγμή οι αναφορές για την απασχόληση και τη μεταποίηση έχουν αποκαλύψει σημάδια χαλάρωσης, όπως αναφέρει το bankingnews.gr

Αυτή την εβδομάδα οι επενδυτές έλαβαν κάποια παραπάνω στοιχεία… Oι τιμές παραγωγού σημείωσαν αύξηση κατά 0,2%, σε μηνιαία βάση και σε εποχικά προσαρμοσμένη βάση. Σε μη προσαρμοσμένη βάση, σε ετήσια βάση, ο δείκτης αυξήθηκε κατά 1,7% τον ίδιο μήνα.

Ο σημαντικότερος παράγοντας για την αύξηση του δείκτη τελικής ζήτησης ήταν οι τιμές των αγαθών τελικής ζήτησης, οι οποίες κινήθηκαν ανοδικά κατά 0,3%. Ο δείκτης υπηρεσιών τελικής ζήτησης σημείωσε άνοδο 0,4%. Ο Δείκτης Τιμών Παραγωγού (ΔΤΠ) εξαιρουμένων των τροφίμων, της ενέργειας και των υπηρεσιών εμπορίου αυξήθηκε κατά 0,3% τον Αύγουστο, σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα, και προχώρησε κατά 3,3% σε σύγκριση με το ίδιο χρονικό διάστημα του 2023.

Επίσης, μικρή αύξηση σημειώθηκε στις αιτήσεις για επιδόματα ανεργίας στις ΗΠΑ την προηγούμενη εβδομάδα, επιβεβαιώνοντας τις προβλέψεις των αναλυτών. Ειδικότερα, οι αιτήσεις για επίδομα ανεργίας αυξήθηκαν στις 230.000 την εβδομάδα που ολοκληρώθηκε στις 7 Σεπτεμβρίου από 228.000 μια εβδομάδα νωρίτερα.

Ο μέσος όρος των αιτήσεων για επίδομα ανεργίας τις τέσσερις τελευταίες εβδομάδες, μια λιγότερο ευμετάβλητη μέτρηση, ενισχύθηκε στις 230.750 από 230.250 την προηγούμενη εβδομάδα. Σε κάθε περίπτωση, ο Dimon ανησυχεί ότι μια σειρά πληθωριστικών δυνάμεων, όπως τα υψηλότερα ελλείμματα και οι αυξημένες δαπάνες για υποδομές, θα συνεχίσουν να προσθέτουν πίεση σε μια οικονομία που εξακολουθεί να κλονίζεται από τον αντίκτυπο των υψηλότερων επιτοκίων.

«Για τα επόμενα δύο χρόνια όλα θα είναι πληθωριστικά», είπε ο Dimon.

«Λοιπόν, είναι δύσκολο να κοιτάξεις και να πεις, έχουμε βγει από το δάσος».

Υπενθυμίζεται πως ο ηγέτης της τράπεζας έχει από καιρό προειδοποιήσει για οικονομική επιβράδυνση.

Τον Αύγουστο, είπε ότι οι πιθανότητες μιας «ήπιας προσγείωσης» ήταν περίπου 35% έως 40%, υπονοώντας ότι η ύφεση είναι το πιο πιθανό αποτέλεσμα.

Διαβάστε επίσης

Έρχεται μεγάλη πείνα, το κραχ του αιώνα μεγαλύτερο του 1929. Δεν μπορεί η Αμερική να τυπώνει συνεχώς χρήμα

Ανησυχητικά τα στοιχεία για την φτώχεια στην Ελλάδα. Φτώχεια και πείνα κατατάσσουν την χώρα μας ΔΕΥΤΕΡΗ στην ΕΕ. Σημαντικός παράγοντας η ακρίβεια

 medlabnews.gr

Οι δεύτεροι "φτωχότεροι" καταναλωτές της Ευρώπης, μετά τους Βούλγαρους, ήταν για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά το 2023 οι Έλληνες, αφού οι αυξήσεις σε μέσο και κατώτερο μισθό "εξαφανίζονται" από τις συνεχείς ανατιμήσεις προϊόντων και υπηρεσιών, οι οποίες είναι υψηλότερες από τον μέσο όρο της ΕΕ.

Οι πραγματικοί μισθοί μειώνονταν σταθερά μέχρι το 2022 -τα πιο πρόσφατα διαθέσιμα στοιχεία του ΟΟΣΑ- υποχωρώντας κατά 30% από τα προ της οικονομικής κρίσης επίπεδα

Παρά την ανάκαμψη που λαμβάνει χώρα στην ελληνική οικονομία, οι πολίτες της φτωχοποιούνται και δεν αποκλείεται η κατάσταση να χειροτερεύσει στην πορεία, όπως άλλωστε είχε καταγράψει εκτίμηση αναλυτών σε άρθρο των FT, το οποίο δημοσιεύτηκες πριν κάποιους μήνες. άλλωστε η χώρα μας συγκρίνεται πλέον με τη Βουλγαρία σε όρους αγοραστικής δύναμης των πολιτών. Και ακόμη η ελληνική οικονομία δεν έχει καταφέρει να «πιάσει τα προ κρίσης επίπεδα.

Η άνοδος που συντελείται στην ελληνική οικονομία φαίνεται ότι έχει ελαφρώς ανεβάσει το βιοτικό επίπεδο των Ελλήνων σε σχέση με τον μέσο όρο της Ε.Ε. τα τελευταία χρόνια, αλλά όχι αρκετά για να τους απομακρύνει από τη θέση τους ως τους φτωχότερους στην Ευρωζώνη.

Ειδικότερα, με βάση τα στοιχεία που δημοσίευσε η Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ σε όρους αγοραστικής δύναμης (Purchasing Power Parity) στη χώρα μας, διαμορφώθηκε πέρυσι στις 67 μονάδες, δηλαδή 33% χαμηλότερα από το μέσο επίπεδο της ΕΕ - όσο ακριβώς ήταν και το 2022. Η επίδραση του πληθωρισμού φαίνεται από το γεγονός ότι η καθαρή αγοραστική δύναμη είχε βελτιωθεί το 2022, φτάνοντας στο 67% από 63% που ήταν το 2021, με τη βοήθεια των έκτακτων και μόνιμων μέτρων στήριξης των εισοδημάτων που υλοποιήθηκαν από χρόνο σε χρόνο.

Ωστόσο, για το 2022 και το 2023 - δύο χρονιές υψηλού πληθωρισμού -, παρά το ότι υιοθετήθηκαν πρόσθετα μέτρα αύξησης των εισοδημάτων, η αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών παρέμεινε παγωμένη στο 67%. Μια εξήγηση βρίσκεται στο γεγονός ότι, σε όρους εναρμονισμένου δείκτη τιμών καταναλωτή, η Ελλάδα κατέγραψε για το 2022 μέση ετήσια αύξηση του πληθωρισμού κατά 9,7%, ενώ η ΕΕ είχε αύξηση 7,6%. Το 2023 η Ελλάδα είχε ετήσιο πληθωρισμό 4,2%, ενώ η ΕΕ 3,7%. Πέρα όμως από την γενικότερη εικόνα, από τα μέσα περίπου του 2023 ο πληθωρισμός απέκτησε "εθνικά" χαρακτηριστικά, ειδικά στα τρόφιμα που "καίει" περισσότερο τα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα, με τις ανατιμήσεις σε βασικά είδη διατροφής να είναι υψηλότερες από τον μέσο όρο της ΕΕ.

Ελληνική οικονομία και εισόδημα

Αξίζει δε να σημειωθεί ότι το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της Ελλάδα ήταν παρόμοιο με αυτό του μέσου όρου της Ε.Ε. μέχρι το 2009. Από τότε, 10 χώρες έχουν δει το βιοτικό επίπεδο να ξεπερνά αυτό της Ελλάδας. Πλέον, η Ελλάδα είναι η δεύτερη φτωχότερη χώρα στην Ε.Ε. μετά τη Βουλγαρία και παραμένει ουραγός στην Ευρωζώνη. «Καθώς το χάσμα με τη Βουλγαρία μειώνεται απότομα, δεν είναι παράλογο να περιμένουμε ότι η Ελλάδα θα γίνει σύντομα η φτωχότερη χώρα της Ε.Ε.» είχε επισημανθεί τότε στο άρθρο των FT, προκαλώντας πολλές συζητήσεις εντός του ελληνικού πολιτικού σκηνικού.

Πώς συνυπάρχουν αυτές οι αντίθετες ιστορίες ισχυρής ανάκαμψης και φτώχειας; Η απάντηση, σύμφωνα με τους FT, βρίσκεται στον απόηχο της οικονομικής κρίσης και της λιτότητας που ακολούθησε. Οι δαπάνες της Ελλάδας περικόπηκαν και οι φόροι αυξήθηκαν για να εξασφαλιστεί η διάσωση από το ΔΝΤ και την Ε.Ε., με αποτέλεσμα να συμπιεστούν επιχειρήσεις και νοικοκυριά και να κατεδαφιστεί η οικονομία, αναφερόταν στο δημοσίευμα. Όπως σημειωνόταν, η έκταση της οικονομικής ζημιάς ήταν σπάνια για καιρό ειρήνης.

Ως αποτέλεσμα, η ελληνική οικονομία είναι σήμερα περίπου 19% μικρότερη από ό,τι το 2007, παρά την ανάκαμψη της χώρας μετά την πανδημία, ενώ η οικονομία της Ε.Ε. στο σύνολό της έχει μεγεθυνθεί κατά 17%.

Όπως αναφέρουν οι FT, oι πραγματικοί μισθοί μειώνονταν σταθερά μέχρι το 2022 -τα πιο πρόσφατα διαθέσιμα στοιχεία του ΟΟΣΑ- υποχωρώντας κατά 30% από τα προ της οικονομικής κρίσης επίπεδα. Αναφέρουν επιπλέον ότι υπάρχουν ανησυχίες και για τις μακροπρόθεσμες οικονομικές προοπτικές της χώρας, με φόντο την κλιματική αλλαγή και το δημογραφικό πρόβλημα.

Ανησυχητικά τα στοιχεία για την φτώχεια στην Ελλάδα

Και είναι και άλλα στοιχεία που επιβεβαιώνουν τις δύσκολες συνθήκες που βιώνουν οι πολίτες στην Ελλάδα. To 2023 η ελληνική οικονομία σημείωσε ρυθμό ανάπτυξη 2%, αλλά η φτώχεια δεν μειώθηκε. Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, το 2023 σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού βρισκόταν το 26,1% των Ελλήνων και των Ελληνίδων, δηλαδή 2.658.400 άτομα. Το 2022 το ποσοστό της φτώχειας ήταν 26,3%.

Πρέπει να σημειώσουμε ότι για τη Eurostat και την ΕΛΣΤΑΤ με τον όρο «φτώχεια» εννοείται αυτό που στην καθημερινότητά μας θα ονομάζαμε απόλυτη φτώχεια ή εξαθλίωση. Το όριο της φτώχειας τοποθετείται στα 6.030 ευρώ ετησίως κατά άτομο και 12.663 ευρώ για νοικοκυριό με δύο ενήλικες και δύο παιδιά κάτω των 14 ετών.

Εξαιρετικά ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι το ποσοστό νέων ηλικίας 18-24 ετών που ζουν σε συνθήκες σοβαρής υλικής και κοινωνικής στέρησης είναι υπερδιπλάσιο από το αντίστοιχο ευρωπαϊκό. Συγκεκριμένα, το 2023 το 14,7% των νέων ηλικίας 18-24 ετών ζούσαν σε συνθήκες σοβαρής υλικής και κοινωνικής στέρησης. Αμέσως μετά ακολουθούν οι γυναίκες, με 14,1%, τα άτομα άνω των 55 ετών, με 13%, ενώ οι άνδρες έχουν ελάχιστα χαμηλότερα ποσοστά υλικής και κοινωνικής στέρησης, με 12,9%. Υπενθυμίζουμε ότι η υλική και κοινωνική στέρηση δεν ταυτίζεται με τη φτώχεια, αφού δεν υπολογίζεται με βάση το εισόδημα αλλά με την πρόσβαση σε αναγκαία αγαθά και υπηρεσίες – από τη διατροφή και τη στέγαση, μέχρι την αναψυχή, τη δυνατότητα για μια εβδομάδα διακοπών ή για κάλυψη έκτακτων εξόδων.

Παιδική φτώχεια

Η Ελλάδα έχει αρνητικά ρεκόρ και στην παιδική φτώχεια, καθώς το 2023 σχεδόν το 22% των ανηλίκων βρίσκονταν σε κίνδυνο φτώχειας (έναντι 18,3% των ενηλίκων), σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση της ΓΣΕΕ.

Το ΙΝΕ-ΓΣΕΕ επισήμανε ότι ενώ η ελληνική κοινωνία έδειχνε να βελτιώνεται μετά το ναδίρ της κρίσης – με ορόσημο το 2015 όταν το 1 στα 4 νοικοκυριά με εξαρτώμενα παιδιά ζούσε κάτω από το όριο της σχετικής φτώχειας, από το 2020 οι δείκτες φτώχειας παρουσιάζουν νέα επιδείνωση. Για παράδειγμα το 2022 το 22,3% των νοικοκυριών με εξαρτώμενα παιδιά στην Ελλάδα ζούσε κάτω από το όριο της φτώχειας, έναντι 17,4% στην ΕΕ των 27. Το 2023 υπήρξε μια οριακή αποκλιμάκωση, μόλις 0,3 ποσοστιαίων μονάδων.

Γιατί αυτοκτονούν οι άνθρωποι; Έχουν κάποια ψυχική διαταραχή; Προειδοποιητικά σημεία μιας απόπειρας; Μύθοι και αλήθειες για την αυτοκτονία

της Βικτώριας Πολύζου, σύμβουλος ψυχικής υγείας, medlabnews.gr iatrikanea

Η αυτοκτονία αποτελεί μια προσωπική απόφαση-επιλογή του ατόμου για τη συνέχιση της ύπαρξής του: καλείται να κρίνει εάν οι συνθήκες, εξωτερικές ή εσωτερικές, της ζωής του αξίζουν τη συνέχισή της.

Σύμφωνα με νεότερα επιδημιολογικά δεδομένα, στις περισσότερες χώρες οι γυναίκες αποπειρώνται 3 με 4 φορές πιο συχνά από τους άνδρες, αλλά αντιστρόφως οι άνδρες αυτοκτονούν 2 με 4 φορές συχνότερα από τις γυναίκες.

Για να δούμε όμως γιατί αυτοκτονούν οι άνθρωποι; Πάσχουν άραγε από κάποια ψυχική διαταραχή;

Η πιο καταστροφική συνέπεια της κατάθλιψης είναι συχνά η αυτοκτονία. Ένας στους δύο ανθρώπους που αυτοκτονούν είχε ιστορικό κατάθλιψης και ένα μικρότερο ποσοστό είχαν σχιζοφρένεια ή εξάρτηση από αλκοόλ/ουσίες.

Ωστόσο η αυτοκτονία συχνά απορρέει από την απελπισία που βιώνει ένας άνθρωπος, η οποία υπερβαίνει την ψυχική διαταραχή και τον κάνει να μην αντέχει την οδύνη της ζωής του. Ορισμένοι φιλόσοφοι θεωρούν την αυτοκτονία μία ελεύθερη επιλογή του ανθρώπου.

Κάθε απόπειρα αυτοκτονίας είναι μια πράξη σοβαρή, που χρήζει άμεσης ψυχολογικής – ψυχιατρικής παρέμβασης. Μία προηγούμενη απόπειρα αυτοκτονίας συνήθως προβλέπει και μια επόμενη.

Ακόμη και να συνυπάρχει ο παράγοντας «κραυγή για βοήθεια» ή η ανάγκη του ατόμου για προσοχή, οφείλουμε να καταλάβουμε ότι ο άνθρωπος αυτός υποφέρει, έχει ανάγκη για βοήθεια και μπορεί να αποπειραθεί σε έναν άλλο χρόνο να δώσει τέρμα στη ζωή του και να το πετύχει.

Η αυτοκτονία δεν είναι θέμα χαρακτήρα, αλλά πράξη απελπισίας και έντονης ψυχικής δυσφορίας, που εγκλωβίζει το άτομο σε νοητικά, συναισθηματικά και υπαρξιακά αδιέξοδα, τα οποία το εμποδίζουν να βρει άλλες λύσεις.

Το άτομο που αποπειράται να αυτοκτονήσει βρίσκεται σε αδιέξοδο και σε απόλυτη ψυχική οδύνη. Δεν επιθυμεί τον θάνατό του, αλλά εύχεται να σταματήσει να υποφέρει, εξαναγκαζόμενος μέσα από την απελπισία του να σκεφτεί μία ακραία πράξη λύτρωσης.

Η αναζήτηση παραγόντων κινδύνου για αυτοκτονία, αλλά και πιθανών προστατευτικών έναντι της αυτοκτονικής συμπεριφοράς παραγόντων μπορεί να συμβάλλει στην πρόληψη της αυτοκτονικής συμπεριφοράς. Βεβαίως δεν πιστεύουμε ότι όλες οι αυτοκτονίες μπορούν να προληφθούν μολονότι η πρόληψη αποτελεί τον κυριότερο ιατρικό στόχο.

Το να καταλήξει κάποιος να σκεφθεί και να αποφασίσει το θάνατό του σημαίνει συνήθως ότι έφτασε στο τέλος μιας μεγάλης πορείας γεμάτης αγωνία, ανάμικτα συναισθήματα για τον εαυτό του και τη ζωή του και ότι βρίσκεται σ’ ένα αδιέξοδο. Συχνά η αυτοκτονία δεν είναι μια ξεκάθαρη απόφαση για θάνατο, αλλά μια βασανιστική αδυναμία να ανακαλύψει το άτομο τον ίδιο του τον εαυτό ή τη ζωή του, ώστε να μπορέσει να συνεχίσει να ζει. Για να μπορέσει να βοηθηθεί το άτομο με αυτοκτονική συμπεριφορά, πρέπει κάποιος να το οδηγήσει να επανεκτιμήσει τη ζωή και τους στόχους του και όχι να του επιβάλλει στο όνομα οποιασδήποτε πρόληψης την επιβίωσή του.

ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΗΤΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΓΙΑ ΜΙΑ ΑΠΟΠΕΙΡΑ ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑΣ

• Μείωση του ενδιαφέροντος για δραστηριότητες που δημιουργούν ευχαρίστηση
• Αλλαγές στις συνήθειες ύπνου και διατροφής
• Ασυνήθιστη παραμέληση της προσωπικής εμφάνισης
• Αξιοπρόσεκτες αλλαγές της προσωπικότητας
• Μείωση της ποιότητας της σχολικής ή επαγγελματικής εργασίας
• Βίαιες πράξεις, αντιδραστική συμπεριφορά ή ακόμη φυγή από το σπίτι
• Χρήση ναρκωτικών και αλκοόλ
• Ποιήματα, δοκίμια, ζωγραφιές ή σχέδια που αναφέρονται στο
• θάνατο
• Έμμονες ιδέες για το θάνατο.
• Παρουσιάζει σημεία ψύχωσης, για παράδειγμα: ψευδαισθήσεις, φαντασιώσεις, περίεργες σκέψεις.

Μύθοι και αλήθειες για την αυτοκτονία

Υπάρχουν κάποιες στερεότυπες απόψεις σχετικά με την αυτοκτονία που μας εμποδίζουν να αναγνωρίσουμε το άνθρωπο που διατρέχει κίνδυνο. Παρακάτω αναφέρονται συνοπτικά οι κυριότεροι μύθοι σχετικά με την αυτοκτονία.

1ος μύθος: «Οι άνθρωποι που λένε ότι θ’ αυτοκτονήσουν δεν πρόκειται ποτέ να το κάνουν»

Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι όταν κάποιος λέει ότι θ’ αυτοκτονήσει στην πραγματικότητα προσπαθεί να τραβήξει την προσοχή των άλλων. Αρκετές φορές οι έφηβοι κάνουν αυτοκαταστροφικές πράξεις με σκοπό να προσελκύσουν το ενδιαφέρον των άλλων. Ωστόσο, αυτό δε σημαίνει ότι δεν διατρέχουν κίνδυνο να τραυματιστούν σοβαρά ή να πεθάνουν. Όταν κάποιος αποκαλύπτει ότι σκοπεύει να αυτοκτονήσει πρέπει πάντα να τον αντιμετωπίζουμε με σοβαρότητα.

2ος μύθος: «Μιλώντας σε κάποιον για την αυτοκτονία, του δίνουμε την ιδέα να αυτοκτονήσει»

Δεν υπάρχει περίπτωση να ωθήσουμε κάποιον στην αυτοκτονία απλά και μόνο ρωτώντας τον αν σκέφτεται να κάνει κακό στον εαυτό του. Αντίθετα, σε περίπτωση που κάνουμε αυτή την ερώτηση μπορεί να τον διευκολύνουμε να μιλήσει γι’ αυτά που νιώθει και σκέφτεται. Η άμεση προσέγγιση του θέματος είναι ο μόνος τρόπος να καταλάβουμε αν κάποιος κινδυνεύει ν’ αυτοκτονήσει.

3ος μύθος: «Η αυτοκτονία δεν αφορά τους περισσότερους από εμάς. Συμβαίνει σπάνια, σε ανθρώπους που είναι “περίεργοι”»

Στην πραγματικότητα, η αυτοκτονία είναι αρκετά συχνή και ο καθένας από εμάς μπορεί να βρεθεί σε αυτή τη θέση.

4ος μύθος: «Όποιος θέλει ν’ αυτοκτονήσει είναι τρελός»

Σύμφωνα με τον Π.Ο.Υ. το 90% των ανθρώπων που αποπειρώνται ν’ αυτοκτονήσουν έχουν κάποια ψυχική διαταραχή. Ωστόσο, οι περισσότεροι άνθρωποι που έχουν ψυχική διαταραχή κι αποπειρώνται ν’ αυτοκτονήσουν έχουν κατάθλιψη κι όχι σχιζοφρένεια.

Η κατάθλιψη είναι συχνή πάθηση: 10-20% των γυναικών κι ελαφρώς μικρότερο ποσοστό αντρών θα πάθουν κατάθλιψη κάποια στιγμή στη ζωή τους. Ωστόσο αυτό δε σημαίνει ότι όλοι οι καταθλιπτικοί άνθρωποι είναι αυτοκαταστροφικοί. Οι περισσότεροι δεν αποπειρώνται ν’ αυτοκτονήσουν ποτέ στη ζωή τους.

5ος μύθος: «Οι άνθρωποι που αυτοκτονούν το έχουν αποφασίσει από καιρό»

Πολλοί από τους ανθρώπους που αυτοκτονούν έχουν προσχεδιάσει την πράξη τους. Ωστόσο σε πολλές περιπτώσεις, ειδικά στην παιδική ηλικία και την εφηβεία, η αυτοκτονία είναι μια παρορμητική πράξη.

6ος μύθος: «Οι άνθρωποι που αυτοκτονούν θέλουν πραγματικά να πεθάνουν»

Οι άνθρωποι που αυτοκτονούν αισθάνονται ότι βρίσκονται σε αδιέξοδο κι ότι ο θάνατος είναι η μόνη λύση που έχουν. Ωστόσο τις περισσότερες φορές έχουν αμφιθυμικά συναισθήματα, δηλαδή η επιθυμία για θάνατο κι η επιθυμία για ζωή συνυπάρχουν.

7ος μύθος: «Τα παιδιά δεν αυτοκτονούν»

Η συχνότητα των αυτοκτονιών στην παιδική ηλικία είναι μικρή. Ωστόσο, σε κάποιες περιπτώσεις έχουν αναφερθεί αυτοκτονίες παιδιών. Στις μεγαλύτερες ηλικίες η συχνότητα των αυτοκτονιών αυξάνει. Όπως αναφέρεται παρακάτω, αυτό έχει σχέση με τον τρόπο που αντιλαμβάνονται το θάνατο τα παιδιά και οι έφηβοι.

Δε θα μπορούσαμε να υποτιμήσουμε τους λόγους για τους οποίους νιώθει κάποιος πως θέλει να αυτοκτονήσει. Γι’ αυτό το άτομο οι λόγοι αυτοί είναι σοβαροί και πολύ σημαντικοί, ακόμα κι αν σε εμάς φαίνονται κάτι λιγότερο. Άλλωστε, για κάθε άνθρωπο διαφοροποιείται το τι είναι σοβαρό, «βαρύ», άσχημο και δύσκολο να αντιμετωπιστεί ψυχικά, καθώς και τα επίπεδα αντοχής στον πόνο. Για το λόγο αυτό, οι σκέψεις για αυτοκτονία δεν είναι απαραίτητα καλές ή κακές. Είναι όμως ενδεικτικές πως η συγκεκριμένη περίοδος χαρακτηρίζεται από έλλειψη ισορροπίας ανάμεσα στα επίπεδα του πόνου και την ενέργεια του να αντιμετωπίσει κανείς τον πόνο αυτό.

Ο τρόπος για να αντιμετωπιστούν τα αυτοκτονικά συναισθήματα και οι σκέψεις αυτές, είναι ο ακόλουθος : είτε να βρεθεί ένας τρόπος να μειωθεί ο πόνος είτε /και να βρεθεί ένας τρόπος να αυξηθεί η ενέργεια με την οποία θα αντιμετωπιστεί αυτός ο πόνος. Και τα δύο βέβαια είναι δυνατό να συμβούν. Απαιτείται ωστόσο αρκετή δουλειά, καθώς το μέσο γι’ αυτά τα επιτεύγματα είναι ο ψυχισμός του ίδιου του ανθρώπου που υποφέρει και που τη δεδομένη στιγμή είναι τόσο ευάλωτος.

Κάποιες φορές, όσο κι αν υπάρχει καλή πρόθεση στην προσπάθειά μας να βοηθήσουμε κάποιον άνθρωπο με αυτοκτονικά συναισθήματα και σκέψεις, μπορεί να πούμε ή να κάνουμε κάποια απερίσκεπτα πράγματα τα οποία μπορεί να πληγώσουν και να θυμώσουν αυτόν τον άνθρωπο και να τον ωθήσουν να αντιδράσει πιο άσχημα. Αυτό μπορεί να συμβεί καθώς οι ιδέες αυτοκτονίας κάποιου ατόμου, κυρίως
 ενός κοντινού μας ανθρώπου, συνήθως μας ξενίζουν, μας φοβίζουν και μας κάνουν να νιώθουμε μπερδεμένοι και πως δεν ξέρουμε πώς να χειριστούμε την κατάσταση. Ίσως μάλιστα αυτή η κατάσταση να μας φαίνεται ακατανόητη ώστε να μην μπορούμε να την αποδώσουμε κάπου, να προκαλεί και σε εμάς συναισθήματα ντροπής και να θέλουμε να την κρατήσουμε κρυφή από τον κοινωνικό μας περίγυρο. Έτσι, προσπαθούμε να την αντιμετωπίσουμε μόνοι μας, στα πλαίσια του στενού οικογενειακού κύκλου, χωρίς όμως να γνωρίζουμε το πώς.

Αρκετές αυτοκτονίες μπορούν να προληφθούν αν οι αντιδράσεις μας προς το άτομο που αντιμετωπίζει μία κρίση διακρίνονται από ευαισθησία. Αν νομίζετε ότι κάποιος που γνωρίζετε έχει τη τάση να αυτοκτονήσει, θα πρέπει να:

• Διατηρήσετε τη ψυχραιμία σας. Στις περισσότερες περιπτώσεις δεν υπάρχει βιάση. Καθίστε και ακούστε – πραγματικά ακούστε αυτά που έχει να σας πει. Δείξτε κατανόηση και υποστήριξη.
• Θίξτε άμεσα το θέμα της αυτοκτονίας. Οι περισσότεροι άνθρωποι βιώνουν ανάμεικτα συναισθήματα για το θάνατο και επιζητούν να τα συζητήσουν και να βοηθηθούν. Μη φοβάστε να ρωτήσετε ή να μιλήσετε άμεσα για την αυτοκτονία.
• Ενθαρρύνετε την επίλυση προβλημάτων και τις θετικές κινήσεις προς αυτή την κατεύθυνση. Θυμηθείτε πως ο άνθρωπος που βρίσκεται σε κρίση δεν σκέφτεται καθαρά. Αποθαρρύνετε τον από το πάρει σοβαρές αποφάσεις που δεν θα μπορεί να τις αλλάξει αργότερα. Συζητήστε μαζί του για πιθανές εναλλακτικές λύσεις που μπορούν να δώσουν ελπίδα για το μέλλον.
• Παροτρύνετε το άτομο να δει το συντομότερο κάποιον ειδικό. Αναγνωρίστε ότι η βοήθεια που προσφέρετε είναι περιορισμένη και μη παίρνετε την αποκλειστική ευθύνη να το σώσετε.

Ελάχιστες χώρες έχουν συμπεριλάβει την πρόληψη της αυτοκτονίας στις προτεραιότητες τους.
 Η πρόληψη απαιτεί παρεμβάσεις καινοτόμες και μεγάλου εύρους με πολυτομεακή προσέγγιση η οποία θα περιλαμβάνει εκτός από τον τομέα της υγείας και άλλους όπως την εκπαίδευση, την απασχόληση, τη δικαιοσύνη, τη θρησκεία, τη νομολογία, την πολιτική και τα ΜΜΕ. Επιπλέον η αναφορά και η καταγραφή σε σταθερή βάση αποτελεί ένα ζήτημα που επιδέχεται βελτίωση. Εξάλλου το κόστος της αυτοκτονίας είναι τεράστιο καθώς εκτός από την απώλεια σε ανθρώπινες ζωές υπάρχουν και σημαντικές ψυχολογικές επιπτώσεις για την οικογένεια και το φιλικό περιβάλλον αλλά και οικονομικές επιπτώσεις στην κοινωνία.

Η Ευρώπη μαστίζεται από την κρίση. Η οικονομική κρίση έχει αγγίξει όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής ένωσης. Ακόμα και στην “ακμαία” Γερμανία, η κρίση έχει φέρει σε απελπισία κόσμο. Η Ευρώπη οδεύει προς την αυτοκτονία, αν δεν πάρει εγκαίρως μέτρα για την εξαθλίωση του πληθυσμού της.

ΠΡΟΣΟΧΗ
Γραμμή Παρέμβασης για την Αυτοκτονία 1018 
Το Συντονιστικό Επιχειρησιακό
Κέντρο «CYBERALERT» της Διεύθυνσης Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος μέσω της νέας εφαρμογής (Application) «Cyberkid»

Τηλεφωνικά στον αριθμό : 210-647 64 64

Μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στην ηλεκτρονική διεύθυνση: ccu@cybercrimeunit.gov.gr

Διαβάστε επίσης

• Παγκόσμια Ημέρα κατά της Αυτοκτονίας για το 1 εκατ. ανθρώπων που χάνονται κάθε χρόνο. Χρήσιμα τηλέφωνα
• Έχω κατάθλιψη; Τι μπορώ να κάνω; Που μπορώ να απευθυνθώ για βοήθεια; Χρήσιμα τηλέφωνα.
• 3214 Αυτοκτονίες, στην Ελλάδα λόγω κρίσης, από το 2009 έως τον Αύγουστο του 2012
• Μεταπτώσεις διάθεσης, κυκλοθυμία, μπορεί να οφείλονται σε κατάθλιψη. Αιτίες και τρόποι αντιμετώπισης της διπολικής διαταραχής.