Αλλάζουν οι «καμπύλες ανάπτυξης» και προσαρμόζονται στα Πρότυπα Διαγράμματα Αυξησης του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (Π.Ο.Υ)

Εγκύκλιο με την οποία καλούνται οι επαγγεματίες υγείας να αξιολογούν την ανάπτυξη των βρεφών, των παιδιών και των εφήβων με βάση τα Πρότυπα Διαγράμματα Αύξησης του Π.Ο.Υ., απέστειλε ο υπουργός Υγείας, Ανδρέας Ξανθός.

Τα νέα πρότυπα διαγράμματα σωματικής αύξησης που προσδιορίζουν το φυσιολογικό βάρος, ύψος και την περίμετρο κεφαλής περιλαμβάνονται ήδη στο νέο Βιβλιάριο Υγείας του Παιδιού το οποίο εκδόθηκε πέρυσι. Πιο συγκεκριμένα, η ομάδα εργασίας που αναμόρφωσε το Βιβλιάριο, έλαβε υπόψη τις «Κατευθυντήριες οδηγίες για τη Συστηματική Παρακολούθηση της Υγείας και της Ανάπτυξης των Παιδιών Ηλικίας 0-18 ετών» (ΙΥΠ 2015), και συμπεριέλαβε τα Πρότυπα Διαγράμματα Αύξησης του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (WHO Child Growth Standards) για τις ηλικίες 0-5 ετών και τα Διαγράμματα Αναφοράς (WHO References Growth Charts) για τις ηλικίες 5-18 ετών. Επιπλέον, για την εκτίμηση του Δείκτη Μάζας Σώματος (ΒΜΙ) , συμπεριλήφθηκαν τα διαγράμματα της Διεθνούς Ομάδας Δράσης για την Παχυσαρκία (Ιnternational Obesity Task Force Revised BMI cut-offs,2012), η χρήση των οποίων προτείνεται για καλύτερη εκτίμηση του υπερβάλλοντος βάρους και της παχυσαρκίας.

Οι ενδιαφερόμενοι (επαγγελματίες και γονείς) μπορούν να ενημερωθούν για τις νέες «καμπύλες» στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Υγείας (www.moh.gov.gr άξονας «Υγεία» ενότητα «Δημόσια Υγεία» υποενότητα «Μεταδοτικά και Μη Μεταδοτικά Νοσήματα») καθώς και στον ιστοσελίδα του Ινστιτούτου Υγείας του Παιδιού (www.ich.gr ).

ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) ο τακτικός έλεγχος της ανάπτυξης αποτελεί ένα από τα βασικά εργαλεία για την αξιολόγηση της διατροφικής κατάστασης των βρεφών, των παιδιών και των εφήβων και αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι των παιδιατρικών υπηρεσιών παροχής υγείας. Τα πρότυπα διαγράμματα σωματικής αύξησης προσδιορίζουν τα φυσιολογικά όρια για το βάρος, το ύψος, τον δείκτη μάζας σώματος και τη περίμετρο κεφαλή του παιδιού, ανάλογα με το φύλο και την ηλικία του. 

Το 2006 ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) δημοσίευσε Πρότυπα Διαγράμματα Αύξησης (WHO Child Growth Standards) παιδιών ηλικίας 0–5 χρόνων, τα οποία αντανακλούν την «επιθυμητή» αύξηση των παιδιών κάτω από ιδανικές συνθήκες, όπως υιοθέτηση των συστάσεων θηλασμού, επαρκής διατροφή και αποφυγή καπνίσματος από τη μητέρα. Τα δεδομένα τους είναι διεθνή, και παρά το διαφορετικό γενετικό, γεωγραφικό και κοινωνικό-οικονομικό υπόστρωμα παρατηρήθηκαν ελάχιστες διαφορές στην αύξηση των παιδιών, και γι’ αυτό ο ΠΟΥ συστήνει την χρήση τους σε διεθνή κλίμακα. Τα Πρότυπα Διαγράμματα Αύξησηςτου ΠΟΥ μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε όλα τα παιδιά του κόσμου, ανεξάρτητα από την εθνικότητα, το κοινωνικο-οικονομικό επίπεδο και το είδος της διατροφής. 

           Για την παρακολούθηση της αύξησης παιδιών και εφήβων ηλικίας 5-19 ετών, ο ΠΟΥ δημοσίευσε το 2007 Διαγράμματα Αναφοράς (WHO References Growth Charts), τα οποία προέκυψαν μετά από επεξεργασία παλαιότερων δεδομένων, λαμβάνοντας υπόψη τόσο τα Πρότυπα Διαγράμματα Αύξησης του ΠΟΥ, όσο και την επιδημία παιδικής παχυσαρκίας και τα όρια παχυσαρκίας των ενηλίκων. Τα Διαγράμματα Αναφοράς επιτρέπουν την ομαλή μετάβαση από τα πρότυπα διαγράμματα των μικρότερων ηλικιών, ενώ στην ηλικία των 19 ετών οι τιμές αναφοράς για την υπερβαρία και την παχυσαρκία αντιστοιχούν στις τιμές (25 και 30 Kg/m2) των αντίστοιχων ορισμών  για τους ενήλικες. 

Μέχρι το 2011 περισσότερες από 125 χώρες είχαν υιοθετήσει τα νέα Πρότυπα Διαγράμματα Αύξησης του ΠΟΥ και 25 χώρες ήταν σε διαδικασία αξιολόγηση και πιθανής υιοθέτησης τους. Οι λόγοι που έκαναν δυνατή την τόσο ευρεία υιοθέτηση είναι ότι αποτελούν αξιόπιστο εργαλείο για τον έλεγχο της ανάπτυξης, το οποίο παράλληλα είναι συμβατό με την Παγκόσμια Στρατηγική για τη Διατροφή του Βρέφους και του Μικρού Παιδιού, ότι προστατεύουν, προάγουν και υποστηρίζουν τον μητρικό θηλασμό, επιτρέπουν την καταγραφή και παρακολούθηση τόσο της υποθρεψίας όσο και της παχυσαρκίας, προάγουν την υγιή ανάπτυξη και προστατεύουν τα δικαιώματα του παιδιού και τέλος, επιτρέπουν τον εναρμονισμό των εθνικών συστημάτων αξιολόγησης της ανάπτυξης ανά τον κόσμο. 

Το Υπουργείο Υγείας ανέθεσε το 2016 στη Διεύθυνση Κοινωνικής και Αναπτυξιακής Παιδιατρικής τουΙνστιτούτου Υγείας του Παιδιού (ΙΥΠ) την αναμόρφωση του Βιβλιαρίου Υγείας του Παιδιού. Η ομάδα εργασίας λαμβάνοντας υπόψη και τις «Κατευθυντήριες οδηγίες για τη Συστηματική Παρακολούθηση της Υγείας και της Ανάπτυξης των Παιδιών Ηλικίας 0-18 ετών» (ΙΥΠ 2015), συμπεριέλαβε στο νέο Βιβλιάριο Υγείας του Παιδιού τα Πρότυπα Διαγράμματα Αύξησης του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (WHO Child Growth Standards) για τις ηλικίες 0-5 ετών και τα Διαγράμματα Αναφοράς (WHO References Growth Charts) για τις ηλικίες 5-18 ετών. Επιπλέον, για την εκτίμηση του Δείκτη Μάζας Σώματος (ΒΜΙ) , συμπεριλήφθηκαντα διαγράμματα της Διεθνούς Ομάδας Δράσης για την Παχυσαρκία (Ιnternational Obesity Task Force RevisedBMI cut-offs,2012), η χρήση των οποίων προτείνεται για καλύτερη εκτίμηση του υπερβάλλοντος βάρους και της παχυσαρκίας.

Το αναθεωρημένο Βιβλιάριο Υγείας του Παιδιού εγκρίθηκε από το Κεντρικό Συμβούλιο Υγείας με το υπ.αριθμ. (4) σχετικό, και από την 01-07-2017 διατίθεται από όλες τις αρμόδιες υπηρεσίες υγείας και φορείς, ανεξαρτήτως της υπόλοιπης διαθέσιμης ποσότητας βιβλιαρίων προγενέστερου τύπου. 

Το Υπουργείο Υγείας, αναγνωρίζοντας την αξία της πρόληψης και έγκαιρης διάγνωσης της παιδικής παχυσαρκίας, καθώς και την ανάγκη εφαρμογής των ενδεδειγμένων εργαλείων αξιολόγησης που συστήνονται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, συνιστά σε όλους του επαγγελματίες υγείας που καλούνται να αξιολογήσουν την ανάπτυξη των βρεφών, νηπίων, παιδιών και εφήβων (όπως παιδιάτρους, γενικούς γιατρούς, παθολόγους, επισκέπτες υγείας, μαίες-τες, διαιτολόγους κλπ), την χρήση των Πρότυπων Διαγραμμάτων Αύξησης και Διαγραμμάτων Αναφοράς του ΠΟΥ και της Διεθνούς Ομάδας Δράσης για την Παχυσαρκία, τα οποία περιλαμβάνονται στο Βιβλιάριο Υγείας του Παιδιού νέου τύπου(έκδοσης 2017). ​

Τα προαναφερόμενα διαγράμματα βρίσκονται διαθέσιμα στον ιστότοπο του Υπουργείου Υγείας (www.moh.gov.gr άξονας «Υγεία» ενότητα «Δημόσια Υγεία» υποενότητα «Μεταδοτικά και Μη Μεταδοτικά Νοσήματα») καθώς και στον ιστότοπο του Ινστιτούτου Υγείας του Παιδιού (www.ich.gr ) .