Κίνδυνος για πείνα. Ανησυχίες για μεγάλη ακρίβεια στα τρόφιμα μαζί με εκείνη των καυσίμων

medlabnews.gr iatrikanea

Ενώ ο πληθωρισμός πλήττει τις περισσότερες οικονομίες ανά τον κόσμο, με το βαρύτερο τίμημα να πληρώνουν τα χαμηλότερα εισοδηματικά στρώματα, η κρίση γύρω από την Ουκρανία εγκυμονεί κινδύνους εκτόξευσης των τιμών των τροφίμων σε απαγορευτικά επίπεδα. 

Παρακολουθώντας Ουκρανούς πρόσφυγες να φτάνουν στην Πολωνία, είναι δύσκολο να μη θυμηθούμε τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν η περιοχή καταστράφηκε από μάχες, ο λιμός εξαπλώθηκε και εκατομμύρια άνθρωποι πέθαναν από την πείνα. 

Δεν είμαστε κοντά σε κάτι τέτοιο, γράφουν στους New York Times οι κορυφαίοι επιστήμονες Michael Puma και Megan Konar. Τώρα, όμως, η επισιτιστική κρίση δεν θα παραμείνει εσωτερική υπόθεση. Ο,τι συμβαίνει στην Ουκρανία ήδη εξάγεται, απειλώντας την επάρκεια τροφίμων σε λιγότερο ευημερούσες χώρες, που εξαρτώνται από τις εξαγωγές σιτηρών και άλλων προϊόντων διατροφής από την Ουκρανία και τη Ρωσία.

Η κλιμάκωση των εντάσεων ανάμεσα στους δύο από τους παγκόσμιους κολοσσούς προμηθευτών τροφίμων, τη Ρωσία και την Ουκρανία είναι πιθανό να υποχρεώσει τους αγοραστές σιταριού, καλαμποκιού και ηλιελαίου να αναζητήσουν εναλλακτικές λύσεις, σχολιάζουν πολιτικοί αναλυτές και έμποροι. Από το σιτάρι στο κριθάρι και από τον χαλκό στο νικέλιο, οι αναλυτές λένε ότι οι αλυσίδες εφοδιασμού πρόκειται να διαταραχθούν καθώς η κρίση παίρνει μια στροφή προς το χειρότερο.

Η κρίση θα μπορούσε να οδηγήσει σε εντυπωσιακή άνοδο των τιμών των τροφίμων σε ολόκληρο τον κόσμο, τιμών που ήδη βρίσκονται κοντά στα υψηλότερά τους, κάτι που έχει να παρατηρηθεί εδώ και πολλά χρόνια, προειδοποιούν οι ειδικοί.

Οι δύο χώρες αντιπροσωπεύουν περίπου το 29% των παγκόσμιων εξαγωγών σιταριού, το 19% των παγκόσμιων προμηθευτών καλαμποκιού και το 80% των παγκόσμιων εξαγωγών ηλιελαίου.  

Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία απειλεί δύο από τις βασικές αγορές σιτηρών στον κόσμο, ωθώντας τις χώρες που βασίζονται στις εισαγωγές από την περιοχή να αρχίσουν να αναζητούν εναλλακτικές προμήθειες ενώ εντείνει τις ανησυχίες για τον παγκόσμιο πληθωρισμό τροφίμων και την πείνα.

Οι εξαγωγές σιτηρών από τη Ρωσία πιθανότατα θα παραμείνουν σε αναμονή για τουλάχιστον τις επόμενες δύο εβδομάδες, ανέφερε η τοπική ένωση την Παρασκευή, μετά την αναταραχή που ξέσπασε στη Μαύρη Θάλασσα. Τα λιμάνια της Ουκρανίας είναι κλειστά από την Πέμπτη.

Αυτό σημαίνει ότι ο πόλεμος στερεί προσωρινά αυτό που αντιπροσωπεύει περισσότερο από το ένα τέταρτο του παγκόσμιου εμπορίου σιταριού και σχεδόν το ένα πέμπτο του καλαμποκιού. Οι μεγάλοι εισαγωγείς εξετάζουν ήδη τις επιλογές τους για να αγοράσουν από αλλού, και οι τιμές και για τα δύο σιτηρά έχουν αυξηθεί δραματικά τις τελευταίες δύο ημέρες.

Οι διαταραχές έρχονται σε μια περίοδο που οι παγκόσμιες τιμές των καλλιεργειών έχουν ήδη εκτοξευθεί στα ύψη, ενώ η παγκόσμια πείνα έχει αυξηθεί δραματικά τα τελευταία δύο χρόνια.

«Θα υπάρξει μεγάλος αντίκτυπος στις τιμές του σιταριού και τις τιμές του ψωμιού για τους απλούς ανθρώπους», δήλωσε την Παρασκευή ο Γενικός Διευθυντής του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου Νγκόζι Οκόντζο-Ιουεάλα.

Η Ρωσία και η Ουκρανία προμηθεύουν σιτηρά σε μια μακρά λίστα χωρών σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων μεγάλων ποσοτήτων σε αγοραστές στη Μέση Ανατολή και την Αφρική, οι οποίοι θα πρέπει να ψάξουν αλλού και πιθανώς να πληρώσουν περισσότερα τόσο για το ίδιο το σιτάρι όσο και για το κόστος αποστολής. Η Αίγυπτος, ο κορυφαίος εισαγωγέας σιταριού, είχε προγραμματίσει διαγωνισμό την Πέμπτη, αλλά τον ακύρωσε αφού έλαβε μόνο μία προσφορά για γαλλικό σιτάρι.

«Είναι δύσκολο να προγραμματιστούν συναλλαγές αυτή τη στιγμή», δήλωσε ο Eduard Zernin, επικεφαλής της Ρωσικής Ένωσης Εξαγωγέων Σιτηρών. «Νομίζω ότι μπορεί να πάρει μερικές εβδομάδες».

Η ζήτηση αρχίζει να μετατοπίζεται σε εναλλακτικές εξαγωγικές προελεύσεις, συμπεριλαμβανομένης της Ινδίας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με δύο άτομα που γνωρίζουν το θέμα.

Στην Τυνησία, το υπουργείο Γεωργίας είπε ότι αναζητά μαλακό σιτάρι από την Ουρουγουάη, τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία για να προστατευθεί από πιθανές διακοπές του εφοδιασμού, ενώ οι αλευρόμυλοι της Ινδονησίας αναζητούν επίσης άλλες προελεύσεις λόγω της κλιμακούμενης κρίσης. Ένας μαροκινός όμιλος μυλωνάδων δήλωσε ότι θα στραφεί στην Αργεντινή, τη Γαλλία και την Πολωνία, σύμφωνα με τον πρόεδρο Abdelkader El-Alaoui.

Ωστόσο, ο μεγάλος ρόλος που διαδραματίζει η Μαύρη Θάλασσα στις παγκόσμιες αγορές σιτηρών σημαίνει ότι οι εναλλακτικές λύσεις μπορεί να είναι περιορισμένες. Τα παγκόσμια αποθέματα σιτηρών μειώνονται ήδη, καθιστώντας πιο δύσκολο να αντισταθμιστεί η χαμένη προσφορά.

«Πραγματικά πιέζει μια ήδη σφιχτή αγορά και δημιουργεί τεράστια αβεβαιότητα για τις επόμενες εβδομάδες, αν όχι μήνες», δήλωσε ο James Bolesworth, διευθύνων σύμβουλος της CRM AgriCommodities με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο. «Για το σιτάρι και το καλαμπόκι, ωθεί τη ζήτηση σε άλλα μέρη του κόσμου όπου γνωρίζουμε ότι τα αποθέματα είναι στενά».

Εκτός το πρόβλημα της ναυτιλίας στη Μαύρη Θάλασσα, πρόβλημα αντιμετωπίζουν και ορισμένοι από τους μεγαλύτερους εξαγωγείς σιταριού της Ρωσίας που έχουν δεσμούς με την κρατική τράπεζα VTB Group, η οποία βρίσκεται τώρα υπό κυρώσεις από τις ΗΠΑ.

Είτε έτσι είτε αλλιώς, ο πόλεμος είναι πιθανό να έχει εκτεταμένες επιπτώσεις, ανέφερε το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα.

Ο αντίκτυπος της σύγκρουσης στην επισιτιστική ασφάλεια πιθανότατα θα γίνει αισθητός πέρα από τα σύνορα της Ουκρανίας, ειδικά στους φτωχότερους από τους φτωχούς», ανέφερε σε δήλωση η υπηρεσία που εδρεύει στη Ρώμη. Η διακοπή της ροής σιτηρών από την περιοχή της Μαύρης Θάλασσας θα αυξήσει τις τιμές και σε τρόπο ώστε στον υπάρχοντα πληθωρισμό των καυσίμων να προστεθεί τώρα και πληθωρισμός των τροφίμων.

Πηγή Bloomberg