Πριν από την Omicron, οι επαναμολύνσεις ήταν σπάνιες. Με την Ομικρον η επαναμόλυνση πόσο εύκολα γίνεται και είναι επικίνδυνη;

medlabnews.gr iatrikanea

Στα πρώτα κύματα της πανδημίας, οι περισσότεροι άνθρωποι υπέθεταν ότι η μόλυνση είχε τουλάχιστον ένα θετικό στοιχείο: ότι θα παρέμεναν προστατευμένοι από μελλοντικές συναντήσεις με τον ιό. Όμως οι επαναμολύνσεις φαίνεται πως αποτελούν πρόβλημα για πολλούς, που καμιά φορά νοσούν με διαφορετικά στελέχη. Ήδη, πολλοί άνθρωποι αναφέρουν δεύτερες ή και τρίτες μολύνσεις με νεότερες παραλλαγές.

Οι ειδικοί έχουν προειδοποιήσει ότι η έκθεση στον κοροναϊό - μέσω εμβολιασμού ή μόλυνσης - δεν σημαίνει ότι είστε πλήρως προστατευμένοι από μελλοντικές λοιμώξεις. Αντίθετα, ο κοροναϊός εξελίσσεται ώστε να συμπεριφέρεται περισσότερο σαν τα στενά συγγενικά του ξαδέλφια, τα οποία προκαλούν κοινό κρυολόγημα και μολύνουν τους ανθρώπους επανειλημμένα κατά τη διάρκεια της ζωής τους.

«Σκέφτηκα, σχεδόν από την αρχή αυτής της πανδημίας, ότι η Covid-19 θα γίνει τελικά μια αναπόφευκτη λοίμωξη που όλοι θα κολλήσουν πολλές φορές, επειδή έτσι ακριβώς εγκαθίσταται ένας νέος αναπνευστικός ιός στον ανθρώπινο πληθυσμό», δήλωσε ο Δρ Amesh Adalja, ειδικός σε θέματα λοιμωδών νοσημάτων στο Πανεπιστήμιο Johns Hopkins.

Ωστόσο, ο κοροναϊός δεν υπακούει προς το παρόν σε σαφή εποχικά μοτίβα όπως οι άλλοι ιοί του κοινού κρυολογήματος. Μπορεί επίσης να προκαλέσει εξουθενωτικά συμπτώματα που να επιμείνουν για μήνες ή και χρόνια σε ορισμένους ανθρώπους και έχει στοιχίσει τη ζωή σε εκατομμύρια άλλους. Τι μπορείτε λοιπόν να κάνετε για να προστατευτείτε, όχι μόνο από τη μόλυνση αλλά και από την επαναμόλυνση; Οι New York Times ζήτησαν από τους ειδικούς απαντήσεις σε αυτές τις συνηθισμένες ερωτήσεις.

Πόσο καιρό θα διαρκέσει η ανοσία μου μετά τη λήψη του Covid;

Πριν από την Omicron, οι επαναμολύνσεις ήταν σπάνιες. Μια ομάδα επιστημόνων, με επικεφαλής τον Laith Abu-Raddad στο Weill Cornell Medicine-Qatar, υπολόγισε ότι μια μόλυνση με τη μετάλλαξη Δέλτα ή κάποιο προηγούμενο στέλεχος του κοροναϊού ήταν περίπου 90% αποτελεσματική στην προστασία από μία επαναμόλυνση, τόσο σε εμβολιασμένους όσο και σε μη εμβολιασμένους ανθρώπους. «Όμως η Omicron άλλαξε πραγματικά αυτό τον υπολογισμό», δήλωσε ο επιδημιολόγος Δρ. Abu-Raddad.

Μετά την εμφάνιση της Omicron, οι προηγούμενες λοιμώξεις παρείχαν μόνο περίπου 50%προστασία από την επαναμόλυνση, όπως έδειξε η μελέτη του Δρ Abu-Raddad. Ο SARS Cov-2 είχε αποκτήσει τόσες πολλές μεταλλάξεις στην πρωτεΐνη ακίδα του, ώστε οι νεότερες παραλλαγές του γίνονταν πιο μεταδοτικές και μπορούσαν καλύτερα να αποφύγουν την ανοσία. Αυτό σημαίνει ότι μπορείτε να κολλήσετε εκδοχή της Omicron αφού αναρρώσετε από μια παλαιότερη, άλλη παραλλαγή. Μπορείτε ακόμη και να αρρωστήσετε από μία από τις νεότερες υποπαραλλαγές της Omicron αφού ξεπεράσετε μία διαφορετική μετάλλαξη.

Άλλοι παράγοντες επίσης συνδέονται με την πιθανότητα επαναμόλυνση, όπως το πόσος καιρός έχει περάσει από τότε που νοσήσατε με Covid. Οι άμυνες του ανοσοποιητικού συστήματος εξασθενούν μετά από μια λοίμωξη. Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε τον Οκτώβριο του 2021 εκτιμούσε πως μία επαναμόλυνση μπορεί να εμφανιστεί και τρεις μήνες μετά τη μόλυνση από το Covid-19. Ενώ τα ευρήματα αυτά βασίστηκαν στο γονιδίωμα του κοροναϊού και έλαβαν υπόψη την αναμενόμενη μείωση των αντισωμάτων που θα μπορούσαν να καταπολεμήσουν τον ιό, η μελέτη δεν συνυπολόγισε τις νέες παραλλαγές όπως η Omicron που ήταν ριζικά διαφορετικές από τις παλαιότερες παραλλαγές.

Λόγω των διαφορών της Omicron, η προστασία σας μπορεί να μειωθεί ακόμη πιο γρήγορα. Σε μια μελέτη που δημοσιεύθηκε τον Φεβρουάριο και δεν έχει ακόμη αξιολογηθεί από ανεξάρτητους ερευνητές, επιστήμονες από τη Δανία διαπίστωσαν ότι ορισμένοι άνθρωποι μολύνθηκαν εκ νέου με την υποκατηγορία BA.2 της Omicron μόλις 20 ημέρες μετά τη μόλυνσή τους με την αρχική Omicron BA.1.

Επειδή ο ιός μολύνει περισσότερους ανθρώπους τώρα, οι πιθανότητες να εκτεθείτε και να επαναμολυνθείτε είναι επίσης μεγαλύτερες, λέει ο Δρ. Abu-Raddad. Και ενώ δεν είναι σαφές αν ορισμένοι άνθρωποι είναι απλώς πιο ευάλωτοι στην επαναμόλυνση με Covid-19, οι ερευνητές αρχίζουν να βρίσκουν κάποιες ενδείξεις.

Οι ηλικιωμένοι ή ανοσοκατεσταλμένοι άνθρωποι μπορεί να παράγουν πολύ λίγα ή πολύ κακής ποιότητας αντισώματα, που τους καθιστούν πιο ευάλωτους στην επαναμόλυνση, σύμφωνα με τον Δρ. Abu-Raddad. Και οι πρώτες έρευνες δείχνουν ότι μια μικρή ομάδα ανθρώπων έχει ένα γενετικό ελάττωμα που παραλύει ένα κρίσιμο ανοσοποιητικό μόριο που ονομάζεται ιντερφερόνη τύπου Ι, θέτοντάς τους σε υψηλότερο κίνδυνο να εκδηλώσουν σοβαρά συμπτώματα Covid. Περαιτέρω μελέτες θα μπορούσαν να διαπιστώσουν ότι τέτοιες διαφορές παίζουν ρόλο και στην επαναμόλυνση.

Προς το παρόν, θα πρέπει να αντιμετωπίζετε κάθε νέο σύμπτωμα, συμπεριλαμβανομένου του πυρετού, του πονόλαιμου, της καταρροής ή της αλλαγής στη γεύση και στην όσφρηση, ως πιθανό συμπτώματα Covid και να κάνετε εξετάσεις για να επιβεβαιώσετε εάν είστε ξανά θετικοί.

Οι επόμενες λοιμώξεις θα είναι περισσότερο ή λιγότερο σοβαρές;

Τα καλά νέα είναι ότι το σώμα σας μπορεί να βασιστεί στα ανοσοποιητικά κύτταρα, όπως τα Τ και Β κύτταρα, για να καταπνίξουν μια νέα μόλυνση, εάν ο ιός ξεφύγει από την αρχική σας άμυνα με αντισώματα. Τα Τ-κύτταρα και τα Β-κύτταρα μπορεί να χρειαστούν μερικές ημέρες για να ενεργοποιηθούν και να αρχίσουν να λειτουργούν, αλλά τείνουν να θυμούνται πώς να καταπολεμήσουν τον ιό με βάση τις προηγούμενες συναντήσεις.

«Το ανοσοποιητικό σας σύστημα έχει όλα τα είδη των όπλων για να προσπαθήσει να σταματήσει τον ιό ακόμη και αν περάσει την μπροστινή πόρτα», δήλωσε ο Shane Crotty, ιολόγος στο Ινστιτούτο Ανοσολογίας La Jolla στην Καλιφόρνια.

Πολλά από αυτά τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος χτίζουν την προστασία κατ' επανάληψη, λέει ο Δρ. Crotty. Αυτό σημαίνει ότι οι άνθρωποι που έχουν εμβολιαστεί και ενισχυθεί είναι άκρως «εξοπλισμένοι» για να αναμετρηθούν με τον κοροναϊό. Παρομοίως, οι άνθρωποι που έχουν μολυνθεί στο παρελθόν είναι σε θέση να εμποδίσουν τον ιό να αναπαραχθεί σε υψηλά επίπεδα εάν μολυνθούν εκ νέου. Και οι περισσότεροι άνθρωποι που έχουν κάνει εμβόλιο και έχουν έρθει σε επαφή με τον κοροναϊό, δημιουργούν μια υβριδική ανοσία που μπορεί να προσφέρει την καλύτερη προστασία.

Το αποτέλεσμα είναι ότι οι δεύτερες ή τρίτες λοιμώξεις είναι πιθανό να είναι μικρότερης διάρκειας και λιγότερο σοβαρές.

Ο Δρ. Abu-Raddad, ο οποίος παρακολουθεί τις επαναμολύνσεις σε μεγάλες ομάδες ανθρώπων στο Κατάρ, έχει ήδη αρχίσει να βλέπει αυτό το πολλά υποσχόμενο μοτίβο στους ασθενείς: Από τις περισσότερες από 1.300 επαναμολύνσεις που εντόπισε η ομάδα του από την αρχή της πανδημίας έως τον Μάιο του 2021, καμία δεν οδήγησε σε νοσηλεία σε μονάδα εντατικής θεραπείας και καμία δεν ήταν θανατηφόρα.

Αλλά επειδή οι επαναμολύνσεις είναι λιγότερο σοβαρές, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα είναι επίπονες. Μπορεί να ανεβάσετε πυρετό και να εμφανίσετε πόνους στο σώμα, κατάσταση σύγχυσης/«ομίχλη στο μυαλό» και άλλα συμπτώματα. Και δεν υπάρχει κανένας τρόπος να γνωρίζετε αν τα συμπτώματά σας θα παραμείνουν και θα γίνουν long Covid, δήλωσε ο Dr. Adalja.

Ορισμένοι ερευνητές υποθέτουν ότι ο κίνδυνος είναι υψηλότερος αμέσως μετά την πρώτη σας μόλυνση. Ένας από τους παράγοντες κινδύνου για μακροχρόνια Covid είναι η ύπαρξη υψηλών επιπέδων ιού στο σύστημά σας, σχετικά γρήγορα κατά τη διάρκεια μιας λοίμωξης, «και είναι πιθανό να έχετε τόσο υψηλό ιικό φορτίο την πρώτη φορά που μολύνεστε», λέει ο Δρ. Abu-Raddadad.

Στις επόμενες λοιμώξεις, ο οργανισμός σας είναι καλύτερα προετοιμασμένος να καταπολεμήσει τον κοροναϊό, οπότε μπορεί να είστε σε θέση να διατηρήσετε τον ιό σε χαμηλά επίπεδα μέχρι να αναρρώσετε πλήρως.

Τι μπορείτε να κάνετε για να μειώσετε τον κίνδυνο επαναμόλυνσης;

Πολλά από τα εργαλεία και τις συμπεριφορές που συμβάλλουν στην προστασία από την πρώτη μόλυνση μπορούν ακόμη να σας βοηθήσουν να αποφύγετε την επαναμόλυνση, δήλωσε ο Δρ Abu-Raddad, σχολιάζοντας πως «δεν υπάρχει καμία μαγική λύση κατά της επαναμόλυνσης με Covid».

Το να εμβολιαστείτε και να κάνετε την ενισχυτική δόση, για παράδειγμα, είναι μια καλή ιδέα ακόμη και μετά τη νόσηση με Covid - στο χρονικό διάστημα που θα κρίνουν οι γιατροί. Χρειάζεται να περιμένετε μόνο μερικές εβδομάδες μετά από μια λοίμωξη για να κάνετε το εμβόλιο. Τα εμβόλια θα ενισχύσουν τα επίπεδα των αντισωμάτων σας και οι έρευνες δείχνουν ότι είναι αποτελεσματικά στην πρόληψη σοβαρών προβλημάτων εάν αρρωστήσετε ξανά. «Η επιστημονική εμπιστοσύνη στην ανοσία από τα εμβόλια ήταν και είναι πολύ υψηλότερη από την ανοσία που προκαλείται από τη μόλυνση», δήλωσε ο Δρ Crotty.

Πρόσθετα μέτρα, όπως η μάσκα σε εσωτερικούς χώρους και σε σημεία με πολύ κόσμο, η κοινωνική αποστασιοποίηση και η βελτίωση του εξαερισμού όπου είναι δυνατόν, μπορούν να προσφέρουν ένα επιπλέον επίπεδο προστασίας. Αλλά επειδή οι περισσότεροι άνθρωποι και οι κοινότητες έχουν εγκαταλείψει σε μεγάλο βαθμό τα μέτρα αυτά, εναπόκειται στον καθένα να αποφασίσει πότε θα υιοθετήσει πρόσθετες προφυλάξεις, υπολογίζοντας τον κίνδυνο να κολλήσει Covid και πόσο θα ήθελε να το αποφύγει.

«Εάν μολυνθήκατε μόλις την περασμένη εβδομάδα, μάλλον δεν χρειάζεται να φοράτε με μάσκα», δήλωσε ο Δρ Adalja. «Αλλά καθώς περνάει ένας μήνας περίπου από τη μόλυνσή σας και νέες παραλλαγές αρχίζουν να κυκλοφορούν (...) μπορεί να έχει νόημα για τα άτομα υψηλού κινδύνου να φορέσουν μάσκα. Τα άτομα που προσπαθούν να αποφύγουν την Covid επειδή πρόκειται να πάνε σύντομα σε κρουαζιέρα ή επειδή χρειάζονται ένα αρνητικό τεστ PCR. για κάποιον άλλο λόγο, μπορούν να εξετάσουν το ενδεχόμενο να λάβουν προφυλάξεις. Η προστασία από την Covid δεν χρειάζεται να είναι ίδια για όλους.»

Πηγή New York Times