Παγκόσμια Ημέρα Άσθματος - Όλα όσα πρέπει να γνωρίζουμε για το ασθμα

Η Παγκόσμια Ημέρα Άσθματος στις 3 Μαΐου βρίσκει τη χώρα μας με τουλάχιστον 500.000 Έλληνες να ταλαιπωρούνται από τα συμπτώματα και τις επιπτώσεις του άσθματος. Υπολογίζεται δε ότι η πιο συχνή χρόνια πάθηση των παιδιών είναι το άσθμα, με το 7-11% του παιδικού πληθυσμού να εμφανίζει ασθματικές κρίσεις.


Eκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο ταλαιπωρεί το άσθμα, επηρεάζοντας την ποιότητα της καθημερινότητάς τους και θέτοντας σε κίνδυνο μερικές φορές ακόμη και τη ζωή τους. Με στόχο την ενημέρωση της κοινής γνώμης για αυτή την ευρέως διαδεδομένη ασθένεια του αναπνευστικού συστήματος, η "Παγκόσμια Πρωτοβουλία για το Άσθμα" (GINA), εορτάζει σήμερα (την πρώτη Τρίτη του Μαΐου) την Παγκόσμια Ημέρα κατά του Άσθματος.
Το βρογχικό άσθμα είναι μία από τις πιο συχνές χρόνιες παθήσεις του αναπνευστικού. Παγκοσμίως 300 εκατομμύρια άτομα πάσχουν και η συχνότητά του έχει αυξηθεί τα τελευταία 20 χρόνια, ιδιαίτερα στα παιδιά.
Το άσθμα χαρακτηρίζεται ως σύγχρονη επιδημία, αφού η συχνότητά του έχει σχεδόν τριπλασιαστεί την τελευταία 20ετία ιδιαίτερα στο δυτικό κόσμο και κυρίως στις αστικές και βιομηχανικά ανεπτυγμένες περιοχές του πλανήτη.
Τα συμπτώματα του άσθματος επηρεάζουν την υγεία του ασθενούς αλλά και την ποιότητα της ζωής του. Οι ασθενείς, -πολύ συχνά παιδιά ή νεαροί ενήλικες -δεν μπορούν να παίξουν ή να αθληθούν, να συμμετάσχουν σε κοινωνικές δραστηριότητες ή χάνουν μέρες από την δουλεία τους ή το σχολείο τους.
Σε πρόσφατη μελέτη που έγινε στην Ελλάδα φάνηκε ότι το 43% των ασθενών θεωρούν ότι το άσθμα τους δεν ελέγχεται καλά, πάνω από το 50% δηλώνουν περιορισμούς στη φυσική τους δραστηριότητα.
Με την κατάλληλη όμως φαρμακευτική αγωγή και παρακολούθηση, το βρογχικό άσθμα μπορεί να ελεγχθεί, έτσι ώστε ο ασθενής να ζει μια φυσιολογική ζωή χωρίς συμπτώματα και χωρίς περιορισμό των δραστηριοτήτων του.
Το άσθμα είναι χρόνια πάθηση του αναπνευστικού συστήματος η οποία προκαλεί παροδική στένωση των βρόγχων με αποτέλεσμα να εμφανίζεται δύσπνοια. Εκδηλώνεται με χρόνια φλεγμονή των αεραγωγών και οξύ βρογχόσπασμο και τα συμπτώματα είναι: η δύσπνοια, ο βήχας και ο συριγμός. Τα συμπτώματα μπορούν να είναι ήπιας μορφής έως έντονα. Το άσθμα δεν είναι ένα στατικό νόσημα αλλά χαρακτηρίζεται από εξάρσεις και υφέσεις και η βαρύτητά του ποικίλει τόσο στο χρόνο όσο και από ασθενή σε ασθενή.
Δυο κύριες κατηγορίες
Το εξωγενές άσθμα. Εμφανίζεται στην παιδική ηλικία και έχει σαν αιτία εξωγενείς αλλεργιογόνους παράγοντες, όπως η σκόνη, η γύρη και τα οικιακά ακάρεα. Ακόμα μπορεί να εμφανιστεί και από τον κρύο αέρα ή τον καπνό του τσιγάρου. Το μεγαλύτερο ποσοστό παιδιών που πάσχουν από το εξωγενές άσθμα, θεραπεύονται σταδιακά ή ακόμα και ζουν χωρίς να χρειάζονται ιατρική βοήθεια, απλά αποφεύγοντας το υπεύθυνο αλλεργιογόνο.
Το ενδογενές άσθμα. Σε αντίθεση με ότι συμβαίνει στο εξωγενές, δεν ανευρίσκεται κανένας παράγοντας που να θεωρείται υπεύθυνος για την πρόκλησή του. Η αιτία του είναι άγνωστη.
Εκτός από τον παραπάνω διαχωρισμό του άσθματος υπάρχουν και ορισμένες μορφές με χαρακτηριστικές ιδιότητες. Αυτές είναι :
Το άσθμα μετά από άσκηση. Στη μορφή αυτή του άσθματος οι κρίσεις δύσπνοιας επέρχονται μετά από άλλοτε άλλου βαθμού άσκηση.
Το επαγγελματικό άσθμα. Η μορφή αυτή του άσθματος εμφανίζεται σε άτομα που έρχονται σε επαφή με διάφορες εισπνεόμενες ουσίες που σχετίζονται με το επαγγελματικό περιβάλλον (π.χ. αλεύρι σε αρτοποιούς, σκόνη ξύλου σε μαραγκούς, βαφές χρωμάτων σε βαφείς κ.λ.π.).
Το νυχτερινό άσθμα. Χαρακτηριστικό της μορφής αυτής του άσθματος είναι ότι οι κρίσεις δύσπνοιας επέρχονται κατά την διάρκεια της νύκτας ή τις πρώτες πρωινές ώρες. Το νυκτερινό άσθμα παρουσιάζεται ιδιαίτερα σε ασθματικούς που δεν θεραπεύουν επαρκώς το άσθμα τους κατά την διάρκεια της ημέρας.
Αιτίες που προκαλούν άσθμα.
Αλλεργία. Στις πιο γνωστές ουσίες που προκαλούν αλλεργία, ανήκουν γύρεις διαφόρων δένδρων ή φυτών, μύκητες, οικιακή σκόνη (ή καλύτερα παράσιτα που ζουν στη σκόνη), τρίχες ή λέπια ζώων, πούπουλα, φάρμακα και τροφές όπως π.χ. τα γαλακτοκομικά προϊόντα, αυγά στάρι, καρύδια, σοκολάτα, ψάρι, οστρακοειδή κ.ά.
Λοιμώξεις κυρίως του αναπνευστικού συστήματος όπως π.χ. κρυολογήματα, γρίπη, ιγμορίτιδα κ.ά.
Ψυχολογικοί παράγοντες, όπως έντονη χαρά ή λύπη.
Περιβαντολογικοί παράγοντες, όπως η αναπνοή καπνών και μολυσμένου ατμοσφαιρικού αέρα.
Επαγγελματικοί παράγοντες, όπως η εισπνοή κόνεων ή αερίων μπορούν να προκαλέσουν την εμφάνιση της ειδικής μορφής άσθματος που λέγεται επαγγελματικό. Το αλεύρι, τα ρινίσματα ξύλου, οι αναθυμιάσεις χρωμάτων ή λιωμένων μετάλλων, αποτελούν χαρακτηριστικά παραδείγματα ουσιών που συναντώνται στον εργασιακό χώρο και που πολλές φορές ευθύνονται για την πρόκληση επαγγελματικού άσθματος.
Σύμφωνα με τις Οδηγίες της Παγκόσμιας Στρατηγικής για τη Θεραπεία του Άσθματος (GINA), προκειμένου να αποφασιστεί η θεραπευτική αγωγή πρέπει πρώτα να επιβεβαιωθεί η διάγνωση και η σταδιοποίηση του Άσθματος και ανάλογα με το στάδιο βαρύτητας, να χορηγηθεί το ανάλογο θεραπευτικό σχήμα.
Η διάγνωση του βρογχικού άσθματος βασίζεται στο ιστορικό και στην κλινική εικόνα του ασθενούς και επιβεβαιώνεται με απλές εξετάσεις ελέγχου τουαναπνευστικού όπως είναι η Σπιρομέτρηση, η ροομέτρηση και η οξυμετρία. Ανάλογα με το επίπεδο ελέγχου του άσθματος χορηγούνται οι κατάλληλοι φαρμακευτικοί συνδυασμοί ρυθμιστικών και ανακουφιστικών φαρμάκων.
Παράλληλα με την φαρμακευτική αγωγή, θα πρέπει να επιχειρείται αποφυγή των παραγόντων που πυροδοτούν το άσθμα (αλλεργιογόνα, ιογενείς λοιμώξεις, έντονες μυρωδιές, υγρασία αλλά και έντονα συναισθήματα, ορμονικές αλλαγές, ορισμένα φάρμακα και τροφές). 


πηγη Sigmalive/ΑΠΕ