Σημαντική εξέλιξη: Φάρμακο φαίνεται ότι μπορεί να αποτρέψει τα εμφράγματα

Θα μπορούσε να υπάρξει μια νέα μέθοδος για να αποτρέπουμε τα εμφράγματα και πιθανώς ακόμα και τον καρκίνο. Αλλά θα ήμασταν έτοιμοι να την χρησιμοποιήσουμε;

Αυτό είναι το μέγα ερώτημα που προκύπτει από μια μεγάλη έρευνα που έκανε πάνω σε ένα νέο φάρμακο η ελβετική φαρμακευτική εταιρεία Novartis και παρουσιάστηκε σε ιατρικό συνέδριο στη Βαρκελώνη. Γιατροί οι οποίοι εξέτασαν τα αποτελέσματα της για λογαριασμό του Forbes, ομόφωνα απεφάνθησαν ότι πρόκειται για μια σημαντική επιστημονική εξέλιξη: Για πρώτη φορά ένα φαρμακευτικό σκεύασμα δείχνει ότι μπορεί να αποτρέψει τα εμφράγματα, όχι μόνο μειώνοντας τα επίπεδα της χοληστερίνης και της πίεσης ή να αποτρέπει τη δημιουργία θρομβώσεων, αλλά μειώνει και τις φλεγμονές. Επίσης θεωρείται ότι μπορεί να έχει επίδραση και στις περιπτώσεις του καρκίνου του πνεύμονα, αν και θα χρειαστούν πολύ περισσότερες αποδείξεις σε αυτό τον τομέα. "Είναι μια σημαντική επιστημονική επιτυχία, που αποδεικνύει ότι η θεραπεία φλεγμονών μπορεί να θεραπεύσει και την αθηροσκλήρωση των αρτηριών", αναφέρει ο Sekar Kathiresan, διευθυντής του κέντρου γονιδιωματικής ιατρικής του Γενικού Νοσοκομείου της Μασαχουσέτης.

Όμως υπάρχει διάσταση απόψεων ανάμεσα σε αυτούς που θέλουν να ξεκινήσει η λήψη του από ασθενείς- υποθέτοντας ότι η Novartis δεν θα το κοστολογήσει σε απαγορευτική τιμή- και αυτών που θεωρούν ότι τα ευεργετήματα του φαρμάκου δεν δικαιολογούν τα ρίσκα της χρήσης του. "Σε κλινικό επίπεδο δεν το βλέπω να ξεκινάει", δηλώνει ο επικεφαλής της σχολής φαρμακολογίας του Stanford, Robert Harrington. "Θα ήμουν διστακτικός στη χρήση του", αναφέρει ο Ethan Weiss του πανεπιστημίου της Καλιφόρνια, "δεν βλέπω σε ποιον τομέα θα το χρησιμοποιούσαμε", συμπληρώνει.

Τα αποτελέσματα θα μπορούσαν να αναθερμάνουν τη κατάσταση στην αγορά των καρδιολογικών φαρμάκων, η οποία βρίσκεται στάσιμη. Το πιο πρόσφατο σκεύασμα της Novartis για την καρδιά, το Entresto, κατά τη παρουσίαση στα ιατρικά συνέδρια είχε χαρακτηριστεί ως μεγάλη ανακάλυψη, αλλά η πορεία του δεν ήταν πετυχημένη. Το ίδιο ανεπιτυχή ήταν και τα νέα φάρμακα κατά της χοληστερίνης που παρουσίασαν άλλες φαρμακευτικές εταιρείες. Άρα, μπορεί αυτό το φάρμακο να κάνει τη διαφορά; Όμως υπάρχει μια ακόμη παράμετρος που περιπλέκει περισσότερο τα πράγματα: Το εν λόγο σκεύασμα βρίσκεται ήδη στην αγορά για την αντιμετώπιση σπάνιων μορφών παιδικής αρθρίτιδας, αλλά με το κόστος για μια ετήσια θεραπεία να φτάνει τις 200.000 δολάρια. Εάν στις περιπτώσεις καρδιοπάθειας απαιτείται λιγότερη δοσολογία, αυτό θα μείωνε το κόστος; Πάντως η ιδέα της θεραπείας των καρδιοπαθειών, μέσω της μείωσης των φλεγμονών, ποτέ δεν ήταν απλή υπόθεση.

Μια αναζήτηση που διαρκεί δεκαετίες

Στα τέλη της δεκαετίας του ’90, ο Paul Ridker, ένας ερευνητής στο νοσοκομείο Brigham & Women της Βοστώνης, πρότεινε να ερευνηθεί η πρωτεΐνη CRP, ένα συστατικό που βρίσκεται στο αίμα όταν το σώμα αναπτύσσει φλεγμονές, ως μέθοδος διάγνωσης των ατόμων που βρίσκονται σε υψηλό κίνδυνο εμφάνισης εμφράγματος. Ο ίδιος κατοχύρωσε την πατέντα του τεστ και προέβη σε κλινικές δοκιμές, με σκοπό να αναγνωρίσει τους πάσχοντες στους οποίους θα έπρεπε να χορηγηθεί φαρμακευτική αγωγή για τη μείωση της χοληστερίνης. Το 2008 μια μελέτη έδειξε μείωση των θανάτων σε άτομα με υψηλά επίπεδα CRP τα οποία έλαβαν Crestor, ένα φάρμακο που παρασκευάστηκε από την AstraZeneca, την φαρμακευτική εταιρεία που χρηματοδότησε τη σχετική ιατρική έρευνα.

Όμως γιατί να θεραπεύουμε τις φλεγμονές με ένα φάρμακο κατά της χοληστερίνης; Ο Ridker έπεισε τη Novartis να χρηματοδοτήσει μια έρευνα με αντικείμενο 10.061 ασθενείς, για να εξετάσει αν το φάρμακο Ilaris- που χορηγείται σε περιπτώσεις νεανικής ιδιοπαθούς αρθρίτιδας- μπορούσε να αποτρέψει τις καρδιοπάθειες. Η μελέτη του που ξεκίνησε το 2011, είναι αυτή που παρουσιάστηκε τώρα. Ο Ridker αντί να παρέχει στους ασθενείς το Ilaris σε μηνιαία βάση, άλλαξε τη δοσολογία σε τέσσερις φορές το χρόνο- παρέχοντας τρία διαφορετικά σετ δόσεων: 50mg, 150mg και 300 mg. Το ένα τέταρτο των ασθενών έλαβε ένα εικονικό φάρμακο.

Σύμφωνα με την έρευνα του, που δημοσιεύτηκε στο The New England Journal of Medicine, από ένα σύνολο 2,284 ασθενών που λάμβαναν τέσσερις ετήσιες δόσεις Ilaris των 150 mg, διαπιστώθηκαν 320 εμφράγματα, εγκεφαλικά ή θάνατοι από καρδιοαγγειακές παθήσεις. Στην ομάδα 3.355 ασθενών που έλαβαν το εικονικό φάρμακο σημειώθηκαν 535 θάνατοι, εγκεφαλικά και εμφράγματα- γεγονός που καταδεικνύει ότι η χρήση του φαρμάκου μειώνει τους κινδύνους κατά 15%. Τα καλύτερα αποτελέσματα στην έρευνα διαπιστώθηκαν στην ομάδα των ασθενών που λάμβαναν τη δοσολογία των 150 mg, αν και αυτά των ατόμων που λάμβαναν τα 300 mg ήταν σχεδόν παρόμοια. Πάντως η έρευνα και τα αποτελέσματα της ήταν αρκετά για να πείσουν τους εδικούς.
Του Matthew Herper
capital.gr