Αλλάζει το σύστημα αποζημίωσης των Συμπληρωμάτων Ειδικής Διατροφής, από τον ΕΟΠΥΥ με κίνδυνο πολλές εταιρείες να κλείσουν

του Αλέξανδρου Γιατζίδη, διευθυντή σύνταξης, medlabnews.gr

Ασθενείς με αδυναμία κατάποσης κανονικού φαγητού λόγω γήρατος, νόσων ή μη χρήσης της κανονικής οδού σίτισης μπορούν να χρησιμοποιήσουν σκευάσματα διατροφής μετά από συνταγογράφηση. Το γήρας, η νόσος του Alzheimer, του Parkinson, του Crohn, ειδικές θεραπείες και μετεγχειρητικές καταστάσεις απειλούν τον άνθρωπο με υποσιτισμό και απαιτούν διατροφική ενίσχυση.

Με ποιους τρόπους χορηγούνται τα σκευάσματα ειδικής διατροφής;

Υπάρχουν σκευάσματα που συνήθως συμπληρώνουν τη διατροφή και χορηγούνται μέσω του στόματος και σκευάσματα που χορηγούνται μέσω μη φυσιολογικής οδού σίτισης και παρέχουν ολοκληρωμένες λύσεις διατροφής. Στις περιπτώσεις αδυναμίας χορήγησης από το στόμα εφαρμόζονται μέσω του γαστρεντερικού συστήματος, ρινογαστρικοί ή ρινονηστιδικοί καθετήρες και ενδοσκοπικές/χειρουργικές τεχνικές γαστροστομίας ή νηστιδοστομίας.

Τι είναι παρεντερική διατροφή;

Σε περιπτώσεις που δεν είναι δυνατή η χρήση του γαστρεντερικού συστήματος, εφαρμόζεται παρεντερική διατροφή μέσω ενδοφλέβιου καθετήρα. Η παρεντερική διατροφή χορηγείται ενδοφλεβίως από κεντρική ή περιφερειακή φλέβα, ανάλογα με την ωσμωτικότητα του θρεπτικού μείγματος και η εφαρμογή της στο σπίτι αν χρειαστεί απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή από τους φροντιστές.

Αποτελεί το μοναδικό τρόπο χορήγησης τροφής σε ασθενείς με μη λειτουργικό πεπτικό σύστημα Τα διαλύματα της παρεντερικής είναι συνήθως υπερωσμωτικά και περιέχουν γλυκόζη, λιπίδια, αμινοξέα, ηλεκτρολύτες και ιχνοστοιχεία Χορηγούνται από κεντρική φλέβα, συνήθως άνω κοίλη, διαλύματα με υψηλή οσμωτικότητα. Εναλλακτικά, από περιφερική φλέβα, συνήθως άνω άκρων, μόνο διαλύματα με χαμηλή οσμωτικότητα.

Άρα όπως είναι κατανοητό αυτά τα προϊόντα ανάλογα με την σύστασή τους διαφοροποιούνται όπως είναι ευνόητο και χρησιμοποιούνται από τους ειδικούς διατροφολόγους για να καλύψουν τις ανάγκες ασθενών με διαφορετικές θεραπευτικές κατηγορίες αλλά και ασθενών που έχουν ανάλογα με την πάθηση και την κατάστασή τους διαφορετικές ανάγκες.

Μέχρι σήμερα αυτά τα προϊόντα αποζημιώνονται από τον ΕΟΠΥΥ με βάση τον 4447/2016 νόμο και φυσικά με βάση τον ΕΚΠΥ του ΕΟΠΥΥ.

-->
Όμως στον ΕΟΠΥΥ προσπαθούν να αλλάξουν την αποζημίωση αυτών των προϊόντων δημιουργώντας μια μεγάλη αναστάτωση στην συγκεκριμένη αγορά λαμβάνοντας ως στοιχείο της διαφοροποίησης αυτών των σκευασμάτων μόνο τις θερμίδες ή το ανά γραμμάριο πρωτεΐνης που περιέχουν. Eπίσης εισηγούνται η τιμή  αποζημίωσης του προϊόντος προσδιορίζεται κατ’ ανώτατο όριο από το μέσο όρο των τριών χαμηλότερων τιμών αγοράς σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κατά τα λοιπά ισχύει η παρ. 7 του άρθρου 34 του ν. 4447/2016 (Α΄ 241).
-->
Με βάση την συγκεκριμένη εισήγηση ο Μέσος Όρος Τιμής Αποζημίωσης ανά Kcal σε όλες τις κατηγορίες είναι για παράδειγμα:
0,00920€ ανά Kcal

0,01223€ ανά Kcal

0,01648€ ανά Kcal

0,01393€ ανά Kcal

0,00825€ ανά Kcal

0,03391€ ανά Kcal

0,00763€ ανά Kcal

0,00890€ ανά Kcal

στην κατηγορία 13. Συμπληρώματα Ειδικής Διατροφής -> ΕΙΔΙΚΑ ΣΚΕΥΑΣΜΑΤΑ ΕΝΤΕΡΙΚΗΣ ΣΙΤΙΣΗΣ -> ΕΝΗΛΙΚΩΝ (ΔΥΣΑΠΟΡΡΌΦΗΣΗ ΑΠΌ ΝΟΣΟ ΤΟΥ ΕΚΠΥ) -> ΠΌΣΙΜΑ -> Διατροφικά πλήρη σκευάσματα εμπλουτισμένα ΜΕ TGF-β2, ο Μέσος Όρος Τιμής Αποζημίωσης ανά Kcal είναι 0,06880€, δηλαδή σχεδόν έξι φορές μεγαλύτερος από τις υπόλοιπες κατηγορίες. Παρόλο που στην μέθοδο υπολογισμού τιμής αποζημίωσης αναφέρεται ότι η Η ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΤΙΜΗ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗΣ ΑΝΑ ΣΚΕΥΑΣΜΑ ΕΧΕΙ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΕΙ ΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ ΌΤΙ ΤΟ ΣΚΕΥΑΣΜΑ MODULEN IBD 400g ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΗ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΕΝΤΕΡΙΚΗΣ ΣΙΤΙΣΗΣ ΕΊΝΑΙ 2000 kcal ΜΕ ΤΙΜΗ 14,06€, ΔΗΛΑΔΗ ΤΙΜΗ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗΣ ΑΝΑ kcal 0,00703€.

Γιατί τέτοια απόκλιση από 0,00703€ σε 0,06880€ δηλαδή σχεδόν 10 φορές μεγαλύτερη τιμή ανά Kcal όταν στην κατηγορία αυτή αναφέρονται μόλις 4 σκευάσματα από τα οποία τα 2 αφορούν το ίδιο προϊόν της ίδιας εταιρείας με διαφορετικές τιμές αποζημίωσης ανά τεμάχιο 7,90€ και 8,13€ αντίστοιχα, καθώς επίσης τα 3 σκευάσματα από τα 4 της κατηγορίας που αναφέρονται είναι προϊόντα Private Label δηλαδή κατασκευάζονται στο εξωτερικό για λογαριασμό ελληνικής εταιρείας (αριθμός ΕΑΝ 5200……).

Εάν στην Ελληνική αγορά υπάρχει ένα σκεύασμα που αποδίδει 300Kcal ανά τεμάχιο τότε:

α) Εάν ανήκει στην κατηγορία

1.Συμπληρώματα Ειδικής Διατροφής -> ΕΙΔΙΚΑ ΣΚΕΥΑΣΜΑΤΑ ΕΝΤΕΡΙΚΗΣ ΣΙΤΙΣΗΣ -> ΕΝΗΛΙΚΩΝ (ΔΥΣΑΠΟΡΡΌΦΗΣΗ ΑΠΌ ΝΟΣΟ ΤΟΥ ΕΚΠΥ) -> Διατροφικά πλήρη σκευάσματα ΥΠΕΡΘΕΡΜΙΔΙΚΑ με θερμίδες >1,2kcal/ml

Τότε η Τιμή Αποζημίωσης θα είναι 2,76€ ανά τεμάχιο

( με τρόπο υπολογισμού 300kcal x 0,00920€ )

β) Εάν ανήκει στην κατηγορία

2. Συμπληρώματα Ειδικής Διατροφής -> ΕΙΔΙΚΑ ΣΚΕΥΑΣΜΑΤΑ ΕΝΤΕΡΙΚΗΣ ΣΙΤΙΣΗΣ -> ΕΝΗΛΙΚΩΝ (ΔΥΣΑΠΟΡΡΌΦΗΣΗ ΑΠΌ ΝΟΣΟ ΤΟΥ ΕΚΠΥ) -> ΠΌΣΙΜΑ-> Διατροφικά πλήρη σκευάσματα COMPACT με θερμίδες >2,0kcal/ml

Τότε η Τιμή Αποζημίωσης θα είναι 3,67€ ανά τεμάχιο

( με τρόπο υπολογισμού 300kcal x 0,01223€ )

γ) Εάν ανήκει στην κατηγορία

13. Συμπληρώματα Ειδικής Διατροφής -> ΕΙΔΙΚΑ ΣΚΕΥΑΣΜΑΤΑ ΕΝΤΕΡΙΚΗΣ ΣΙΤΙΣΗΣ -> ΕΝΗΛΙΚΩΝ (ΔΥΣΑΠΟΡΡΌΦΗΣΗ ΑΠΌ ΝΟΣΟ ΤΟΥ ΕΚΠΥ) -> ΠΌΣΙΜΑ -> Διατροφικά πλήρη σκευάσματα εμπλουτισμένα ΜΕ TGF-β2

Τότε η Τιμή Αποζημίωσης θα είναι 20,64€ ανά τεμάχιο

( με τρόπο υπολογισμού 300kcal x 0,06880€ )

Μεγάλες αποκλίσεις στις κατηγορίες παρόλο που και στις 3 άνω περιπτώσεις το σκεύασμα αποδίδει 300Kcal.

Επίσης στην κατηγορία 2. Συμπληρώματα Ειδικής Διατροφής -> ΕΙΔΙΚΑ ΣΚΕΥΑΣΜΑΤΑ ΕΝΤΕΡΙΚΗΣ ΣΙΤΙΣΗΣ -> ΕΝΗΛΙΚΩΝ (ΔΥΣΑΠΟΡΡΌΦΗΣΗ ΑΠΌ ΝΟΣΟ ΤΟΥ ΕΚΠΥ) -> ΠΌΣΙΜΑ-> Διατροφικά πλήρη σκευάσματα COMPACT με θερμίδες >2,0kcal/ml, υπάρχουν σκευάσματα καταχωρημένα στο Μητρώο τα οποία δεν θα έπρεπε να ανήκουν στην κατηγορία αυτή και υπολογίζεται λανθασμένα ο Μέσος Όρος Τιμής Αποζημίωσης ανά Kcal.

Αυτό είναι προφανές από την συσκευασία των προϊόντων ανά τεμάχιο σε σχέση με τα Kcal που αποδίδουν. Δεν αποδίδουν όλα τα σκευάσματα της κατηγορίας αυτής θερμίδες περισσότεο από 2,0kcal/ml. Κάποια έχουν λιγότερο από 2,0kcal/ml ενώ κάποια άλλα = 2,0kcal/ml και όχι περισσότερο από 2,0kcal/ml.

--> -->
Θα πρέπει επίσης να επισημανθεί ότι δεν προβλέπεται στον νέο ΕΚΠΥ και στους ανωτέρω νόμους αυτός ο τρόπος αποζημίωσης. Οι τιμές αποζημίωσης προκύπτουν από το μέσο όρο των τριών χαμηλότερων τιμών αγοράς σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Δεν λαμβάνεται στην εισήγηση 
1. καμία αναφορά σε παραδοτέα της Ομάδα ΟΜΕΛΙ (ιατροί ΕΟΠΥΥ) για την πιστοποίηση των ειδών σύμφωνα με τις οδηγίες ασφάλειας χρήσης του προϊόντος, το φύλλο οδηγιών και συνεπώς δεν έχει εφαρμοστεί αξιολόγηση προϊόντος (HTA) και οι αρμόδιες υπηρεσίες του ΕΟΠΥΥ δεν βεβαιώνουν την ασφαλή χρήση του προϊόντος ανά θερμίδα, παρόλο ότι πρόκειται να αποζημιώνεται με αυτό τον τρόπο. 

2. Στην εισήγηση δεν γίνεται καμία αναφορά στις ποσότητες που εκτελέστηκαν ανά σκεύασμα για το 2018. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για την ανάλυση και την εκτίμηση (forecast) της δαπάνης. Χωρίς αυτό το στοιχείο μπορεί να αποκλείσεις από την αγορά προϊόντα με χαμηλή τιμή/σκεύος ή ακόμα και ακριβά σκευάσματα αλλά με ελάχιστη δαπάνη ΕΟΠΥΥ (χρήση μόνο σε ασθενείς με ιδιαίτερα κλινικά χαρακτηριστικά).

3. Προκύπτει επιπλέον το ερώτημα πως εξαιρέθηκαν επομένως οι χαμηλές και ανώτατες τιμές από τον τρόπο υπολογισμού.

4. Η απόδοση τιμής με τη θερμίδα ανά ΣΕΔ απαιτεί συνδυαστικά ποιοτικό έλεγχο τους προϊόντος, εξατομικευμένο θεραπευτικό σχήμα θερμίδων με εφαρμογή πληθώρα συντελεστών όπως το βάρος, απορρόφηση προϊόντος από τον ασθενή, ανταπόκριση στην αγωγή, παρενέργειες, αλλαγές σχήματος κα. Κάθε ένα από αυτά αποτελεί συνθήκες και συντελεστές βαρών καθώς συνδέονται με την κλινική αποτελεσματικότητα του σκευάσματος ανά ICD10

5. Αδυναμία εφαρμογής θεραπευτικού πρωτοκόλλου με θερμιδική αποζημίωση και υποστήριξη σε ηλεκτρονική γνωμάτευση.

6. Απουσία εποπτικού μηχανισμού για τη μέτρηση των αποτελεσμάτων με βάση την θερμιδοαπόδοση Δημιουργία αθέμιτου ανταγωνισμού και πιθανή δημιουργία ολιγοπωλίων. Κίνδυνος για ελλείψεις ή/και απόσυρση προϊοντων, στα οποία ο ασθενής οστεί στην αγωγή.

7. Αν επεκτείναμε αυτή τη λογική τότε και τα φάρμακα θα έπρεπε να αποζημιώνονται με τιμή μνδ/ mm ή τα ml που απαιτούνται σε ημερήσια φαρμακευτική δόση!

Όπως γίνεται λοιπόν κατανοητό με την εισήγηση για την νέα αποζημίωση των σκευασμάτων αυτών υπάρχει κίνδυνος να αναγκαστούν πολλά από αυτά να σταματήσουν να κυκλοφορούν αφού δεν θα είναι δυνατό να αντεπεξέλθουν στις διαμορφούμενες τιμές οι εταιρείες που τα διακινούν.

Με τα δεδομένα που θα διαμορφωθούν υπάρχει περίπτωση τελικά στην αγορά να μείνουν 2 με 3 μεγάλες εταιρείες που έχουν μεγάλη γκάμα σκευασμάτων διατροφής και μπορούν να επιμερίσουν το κόστος, ενώ οι υπόλοιπες εταιρείες θα αναγκαστούν να σταματήσουν την κυκλοφορία των προϊόντων που αντιπροσωπεύουν.