Το Πανεπιστήμιο της 3ης ηλικίας βρίσκεται στην Αθήνα

Σε τρία χρόνια η ΜΚΟ  People Behind έχει βοηθήσει περίπου 210 ηλικιωμένους να μάθουν “τεχνολογικά” γράμματα, όπου το 85% είναι γυναίκες. Σκοπός   είναι να ενεργοποιήσουν τα άτομα άνω των 65 ετών που ζουν στην Αθήνα, μέσω της δια βίου μάθησης, την ψηφιακής εκπαίδευσης, την ενίσχυσης του εθελοντισμού και της επαφής τους με νεότερες γενιές.

Κάποιες φορές περνά μία  σκέψη στο μυαλό μας και στέκεται: πως φεύγει έτσι γρήγορα ο χρόνος.   Και μετά έρχονται και άλλα κύματα ερωτημάτων, σαν το πως θα είμαστε όταν μεγαλώσουμε. Αυτή η γλυκομίζερη ανασφάλεια. Πως θα είναι ο κόσμος τότε,   αν θα έχουμε καταφέρει να κάνουμε πράξη τα όνειρα μας,ταξίδια, αν θα περιβαλλόμαστε από δικούς μας ανθρώπους ή θα είμαστε μόνοι.

Η πιο όμορφη σκέψη όμως είναι “και τελικά θα φλερτάρουμε;”. Ναι, είμαι μία κρίσιμη ερώτηση. Σε κάνει να αναρωτιέσαι ακούγοντας την 76χρονη  Κατερίνα να περιγράφει με καμάρι ότι όταν παρακολούθησε τα πιλοτικά εργαστήρια του Πανεπιστημίου της 3ης ηλικίας έμαθε να χρησιμοποιεί το messenger. Άρχισε να  φλερτάρει με κάποιον κύριο από το εξωτερικό. Τότε, ανακάλυψε τις καρδούλες στο τσατ. Είναι κάτι που εμείς κάνουμε μηχανικά πλέον. Φλερτάρουμε στα σοσιαλ, με όλες αυτές τις φατσούλες ως βοήθημα.

Υπάρχουν όμως και οι People Behind. Η ηλικία που έχει περάσει πίσω τεχνολογικά, μία γενιά που το facebook ή οι αγορές on-line φαίνονται κινέζικα ή τόσο δύσκολα όσο μία αναρρίχηση  στο Έβερεστ.

Αδιαμφισβήτητα βρισκόμαστε στην εποχή που σχεδόν όλα τα κάνουμε μέσω των social media ή ψηφιακά. Εδώ, έρχεται η People Behind. Μία μη κερδοσκοπική οργάνωση που ξεκίνησε το 2017. Συν-ιδρύτριες της οργάνωσης είναι η Μαρία Αστερίου και η Μαρία Ηλιοπούλου. Σκοπός να ενεργοποιήσουν τα άτομα άνω των 65 ετών που ζουν στην Αθήνα, μέσω της δια βίου μάθησης, την ψηφιακής εκπαίδευσης, την ενίσχυσης του εθελοντισμού και της επαφής τους με νεότερες γενιές.  Η ιδέα προέκυψε παρατηρώντας την κατακόρυφη ψυχολογική και σωματική κατάπτωση των ατόμων που βγαίνουν στη σύνταξη, ανδρών και γυναικών αλλά και την έλλειψη εναλλακτικών τρόπων για να διατηρούνται τα άτομα τρίτης ηλικίας ενεργά.

Τον πρώτο τρίμηνο  του 2020 θα ξεκινήσουν τη λειτουργία του Πανεπιστημίου Τρίτης Ηλικίας στην Αθήνα προσφέροντας εντελώς δωρεάν για τα άτομα 65+ μαθήματα, σεμινάρια και συμμετοχή σε εκδηλώσεις. Το Παν/μιο 3ης ηλικίας είναι μια παγκόσμια τάση από τη δεκαετία του 1970, που ξεκίνησε από τη Γαλλία, προχώρησε στην Αγγλία και μετά σε όλο τον κόσμο, όπου άτομα άνω των 65 ετών είτε παρακολουθούν είτε συντονίζουν οι ίδιοι μαθήματα, δράσεις και εκδηλώσεις.

Το φλέρτ και ο Νικόλας από τη Νιγηρία

Σε τρία χρόνια η  People Behind έχει βοηθήσει περίπου 210 ωφελούμενους, όπου το 85% είναι γυναίκες. Η Μαρία μιλάει στο In.gr και μεταφέρει την εμπειρίας της, λέγοντας πως η προσπάθεια ξεκίνησε με αφορμή το πρόγραμμα START Create Cultural Change,” όπου με την υποτροφία από το Ίδρυμα Robert Bosch υλοποιήσαμε το πρώτο πρότζεκτ, που ήταν μια παράσταση με 50 άτομα 65+”.  Αυτή η προσπάθεια πήρε ένα από τα 3 βραβεία του START και υποστηρίχθηκε από το Κοινωφελές Ίδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση, ώστε να συνεχίσουμε δράσεις ενεργοποίησης και εκπαίδευσης των ηλικιωμένων.

Από το 2018, η People Behind συνεργάζεται σταθερά με το Επίκεντρο της ActionAid Hellas, με ένα πρόγραμμα θεάτρου για την Τρίτη Ηλικία (φέτος κάνουν Ιστορία Θεάτρου & τον Μάιο 2020 παράσταση). Εχουν συνεργαστεί με τον Δήμο Αθηναίων, το Innovathens, την IntermediaKT από την Πάτρα, τους Συμμάχους Υγείας της Ιατρικής Σχολής του Παν/μίου Αθηνών και από το 2017 ανήκουμε στη θερμοκοιτίδα για ΜΚΟ του HIGGS.

Η Μαρία μας λέει πως ενδιαφέρον έχει ότι οι γιαγιάδες που έμαθαν με το πρόγραμμα «Μια καμπάνια για την ευτυχία» να χρησιμοποιούν το Facebook μας στέλνουν ακόμα στο messenger καρδούλες, καλημέρες, emoticons, και πολλές φορές μας στέλνουν ερωτήσεις για το πώς να χρησιμοποιήσουν καλύτερα τις συσκευές τους. “Γελάσαμε πολύ όταν η κυρία Κατερίνα (76) μας εξομολογήθηκε ότι φλέρταρε μέσω messenger με κάποιον ηλικιωμένο κύριο από το εξωτερικό και όταν ο κύριος Θάνος (89) επέμενε να απαντήσει στα notification emails που του έστελνε το Facebook”, είπε  Μαρία. Μιλώντας στο In.gr, είπε πως συγκινηθήκαμε με τον κύριο Κώστα (92) που έκανε πρόβα τα λόγια του για την παράσταση κάθε βράδυ πριν κοιμηθεί και με την κυρία Γιάννα που μας αγκάλιασε και μας είπε ότι άλλαξε η ζωή της μέσα από την ενασχόλησή της με το πρόγραμμά μας.

Μια πολύ ενδιαφέρουσα εμπειρία ήταν όταν πρωτοεμφανίστηκε ο Nicholas από τη Νιγηρία, για να πάρει μέρος στο εργαστήριο θεάτρου. Η ομάδα είχε ήδη διαμορφωθεί από 12 άτομα με μέσο όρο ηλικίας τα 70, όλοι ελληνικής καταγωγής και ο Nicholas μπήκε ως προσθήκη της τελευταίας στιγμής. Η Μαρία μας μεταφέρει πως η πρώτη επαφή της ομάδας μαζί του ήταν μάλλον απόμακρη. Οι περισσότεροι τον κοιτούσαν σαν κάτι σχεδόν εξωπραγματικό, σαν μια παρουσία τόσο διαφορετική που δεν ήξεραν πώς να αντιμετωπίσουν. Ήταν και για εμάς πρώτη φορά που καλούμασταν να διαχειριστούμε τόσο άμεσα την ένταξη της διαφορετικότητας σε μια ήδη δομημένη ομάδα από άτομα τρίτης ηλικίας. Ο Nicholas άρχισε από την πρώτη κιόλας συνάντηση να εξιστορεί τη ζωή του, τις δυσκολίες που αντιμετώπισε μέχρι να φτάσει στην Ελλάδα αλλά και να εντυπωσιάζει την υπόλοιπη ομάδα με τα 5 πτυχία (τα 2 μεταπτυχιακά) που είχε αποκτήσει. Μέσα σε λίγες ώρες και μέσα από τα θεατρικά παιχνίδια, την ανοιχτή συζήτηση και την ειλικρίνεια η ομάδα είχε σχεδόν δέσει ξανά. Μετά από 2 μήνες και αφού ολοκληρώθηκε το πρόγραμμα κανένας από τους υπόλοιπους δε δεχόταν να βγάλουμε την αναμνηστική φωτογραφία μας χωρίς τον Nicholas.

“Μέσα από αυτή τη διαδικασία της δια βίου μάθησης τόσο εμείς όσο και οι συμμετέχοντες γνωρίζουμε καλύτερα ο ένας τον άλλον, ίσως λίγο καλύτερα και τον εαυτό μας, μαθαίνουμε να αποδεχόμαστε τη διαφορετικότητα, και έτσι προσπαθούμε να φτιάξουμε μια κοινωνία χωρίς ηλικιακές και άλλες διακρίσεις”, δηλώνει η Μαρία.

Πως ήρθε η ιδέα και το  Πανεπιστήμιο Τρίτης Ηλικίας

Η ιδέα προέκυψε παρατηρώντας την κατακόρυφη ψυχολογική και σωματική κατάπτωση των ατόμων που βγαίνουν στη σύνταξη, ανδρών και γυναικών αλλά και την έλλειψη εναλλακτικών τρόπων για να διατηρούνται τα άτομα τρίτης ηλικίας ενεργά.

Τον πρώτο τρίμηνο  του 2020 θα ξεκινήσουν τη λειτουργία του Πανεπιστημίου Τρίτης Ηλικίας στην Αθήνα προσφέροντας εντελώς δωρεάν για τα άτομα 65+ μαθήματα, σεμινάρια και συμμετοχή σε εκδηλώσεις. Το Παν/μιο 3ης ηλικίας είναι μια παγκόσμια τάση από τη δεκαετία του 1970, που ξεκίνησε από τη Γαλλία, προχώρησε στην Αγγλία και μετά σε όλο τον κόσμο, όπου άτομα άνω των 65 ετών είτε παρακολουθούν είτε συντονίζουν οι ίδιοι μαθήματα, δράσεις και εκδηλώσεις.

“Αυτή την περίοδο προετοιμάζουμε τα μαθήματα με τα οποία θα ξεκινήσει η λειτουργία του Πανεπιστημίου. Αυτά που μπορούμε να ανακοινώσουμε και στα οποία έχουν ξεκινήσει ήδη οι εγγραφές είναι της Ευρωπαϊκής Ιστορίας, από το Μεσαίωνα μέχρι τον 20ο αιώνα, της Φιλοσοφίας από την αρχαιότητα μέχρι τη σύγχρονη εποχή και του Θεάτρου. Σχεδιάζονται, επίσης, οι Ημέρες Ενημέρωσης, όπου ειδικοί θα συζητούν με τους συμμετέχοντες ζητήματα διατροφής, οστεοπόρωσης, κατάθλιψης και πρόληψης της άνοιας. Σκοπεύουμε, επίσης, να εντάξουμε μάθημα Η/Υ και Social Media, το οποίο είναι από τα πλέον αγαπητά στην Τρίτη ηλικία.”, αναφέρει η Μαρία.

Από τη People Behind αναφέρουν πως το Πανεπιστήμιο 3ης ηλικίας θέλουμε να αποτελέσει ένα σημείο αναφοράς για τα άτομα άνω των 65 ετών, έναν χώρο όπου θα νιώθουν οικεία, θα μπορούν να δημιουργήσουν, να οξύνουν τη σκέψη τους, να εξασκήσουν τη μνήμη τους, να μοιραστούν γνώσεις και εμπειρίες. Δεν χρειάζεται καμία πρότερη γνώση για να παρακολουθήσει κανείς τα μαθήματα, καθώς όλα ξεκινούν από το μηδέν.

Στην καρδιά της ιδέας του Παν/μιου 3ης ηλικίας βρίσκεται η έννοια της ενεργοποίησης, του εθελοντισμού, της αυτοοργάνωσης και της διάχυσης της γνώσης. Αναζητούμε, λοιπόν, άτομα άνω των 65 ετών που έχουν κάποια γνώση, είτε ακαδημαϊκή, είτε γνώση ζωής (εμπειρία) σε κάποιον τομέα και θέλουν να τη μοιραστούν με συνομιλήκους τους. Αυτό το μοίρασμα της γνώσης μεταξύ ατόμων ίδιας ηλικίας έχει πολλαπλά οφέλη τόσο για όσους παρακολουθούν όσο και για εκείνους που συντονίζουν ένα εργαστήριο.

Όσοι ενδιαφέρονται να λάβουν πληροφορίες, να δηλώσουν συμμετοχή στα μαθήματα ή να συμμετέχουν ως συντονιστές εργαστηρίων μπορούν να καλέσουν στο 210 3418082 καθημερινά από τις 16:00 μέχρι τις 20:00. To πάρτι εγκαινίων είναι στις 20 Δεκεμβρίου (Φρεαριών 6-8 Γκάζι) στις 18.30. Είναι ανοιχτό για τον κόσμο, και όποιος έρθει μπορεί να φέρει ένα βιβλίο για τη δανειστική βιβλιοθήκη.