Ποιος ήταν ο Διονύσης Σιμόπουλος. Η μάχη με τον καρκίνο του παγκρέατος

medlabnews.gr iatrikanea

Σε ηλικία 79 ετών έφυγε από τη ζωή ο κορυφαίος αστροφυσικός, Διονύσης Σιμόπουλος. 

Ήταν επίτιμος διευθυντής του Ευγενιδείου Πλανηταρίου, βραβευμένος για τη συνεισφορά του στην αστρονομική εκπαίδευση, με σημαντική συγγραφική και δημοσιογραφική δραστηριότητα στον Τύπο, στην τηλεόραση και σε θεάματα πολυμέσων και ως σεναριογράφος σε ενημερωτικές εκπομπές.

Το «αντίο» από το Ευγενίδειο Πλανητάριο

Η μάχη με τον καρκίνο του παγκρέατος

Ο καθηγητής έδινε μάχη με τον καρκίνο. Κατά τη διάρκεια συνέντευξής του στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ, είχε αναφερθεί στους λόγους για τους οποίους είχε γνωστοποιήσει τη νόσο από την οποία πάσχει ανέφερε: ;

«Δεν το ανακοίνωσα για να με λυπηθεί κανείς – εδώ δεν λυπάμαι εγώ τον εαυτό μου – αλλά βοηθήθηκε κόσμος. Δεν ξέρω που είναι ο φόβος». ;

Πρόσθεσε ότι ακολούθησε τις πιεστικές παροτρύνσεις δυο φίλων του γιατρών, οι οποίοι του ζήτησαν να δημοσιοποιήσει την περιπέτειά του, προκειμένου – επειδή είναι γνωστός – να βοηθήσει ανθρώπους που αντιμετωπίζουν το ίδιο πρόβλημα. «Σε αυτά τα 3 χρόνια που έχουν περάσει, έχω πάρει μηνύματα από ανθρώπους από όλη Ελλάδα που έχουν βοηθηθεί. Οπότε για αυτό και μόνο άξιζε».;

«Ο καρκίνος του παγκρέατος είναι πάρα πολύ δύσκολος. Όταν μου ανακοινώθηκε από τους γιατρούς, σκέφτηκα ότι θα έχω 2-3 μήνες ζωής, το πολύ. Ο γιατρός μου είπε αν δεν κάνω τίποτα θα ζήσω 6 μήνες, και αν κάνω αυτά που πρέπει θα ζήσω παραπάνω. Έχουν περάσει 3 χρόνια από τότε, κι εγώ ακόμα ζω και βασιλεύω και πιστεύω ότι θα δω και την τέλεια ανακαίνιση του πλανηταρίου το 2023», πρόσθεσε στη συγκλονιστική του εξομολόγηση και κατέληξε: ;

«Εγώ είμαι Επικούρειος. Ο Επίκουρος έλεγε ότι ο θάνατος είναι εκεί που βρίσκεται. Όσο είναι μακριά μας, δεν μας ενδιαφέρει. Αν επέλθει ο θάνατος, πάλι δεν μας ενδιαφέρει, γιατί εμείς θα έχουμε φύγει. Δεν υπάρχει πρόβλημα με μια τέτοια φιλοσοφία». 

Ποιος ήταν ο Διονύσης Σιμόπουλος;

Ο Διονύσης Σιμόπουλος γεννήθηκε στα Γιάννενα στις 8 Μαρτίου 1943 (καταγωγή Γρύλλος, Ηλείας) αλλά μεγάλωσε στην Πάτρα. Σπούδασε Πολιτική Επικοινωνία (Ιαν. 1963 – Δεκ. 1972) στο Πανεπιστήμιο της Λουιζιάνα (ΗΠΑ) στο Μπατόν Ρουζ, ΗΠΑ. Την ίδια περίοδο του απενεμήθησαν διάφορα βραβεία και τιμητικές διακρίσεις σε θέματα ομιλιών και επικοινωνίας. Είναι παντρεμένος (1968) με την Κάρεν-Λουϊζα Πήτερσον και έχουν μια κόρη (1974) και δύο γιους (1976, 1978). ;

Άρχισε να εργάζεται τον Ιανουάριο του 1968 και χρημάτισε Επιμελητής (Ιαν.-Σεπ. 1968), Βοηθός Διευθυντής Εκπαίδευσης (Σεπ. 1968-Σεπ. 1969), και Διευθυντής Πλανηταρίου (Σεπ. 1969-Μαρ. 1973) στο Κέντρο Τεχνών και Επιστημών της Λουϊζιάνα (Louisiana Art & Science Museum) καθώς και Ειδικός Σύμβουλος Επιστημονικής Εκπαίδευσης της Σχολικής Επιτροπής (1970-1973). Τον Οκτώβριο του 1972 προσκλήθηκε στην Αθήνα από το Ίδρυμα Ευγενίδου όπου εργάστηκε ως Διευθυντής του Ευγενιδείου Πλανηταρίου (Απρ. 1973-Απρ. 2014). ;

Είχε διδάξει σε δεκάδες επιμορφωτικά σεμινάρια αποφοίτων πανεπιστημίου και στελεχών επιχειρήσεων ως εισηγητής θεμάτων επικοινωνίας, λήψης αποφάσεων και επίλυσης προβλημάτων, είχε παρακολουθήσει ενεργά πολυάριθμα Συνέδρια και Σεμινάρια όπου παρουσίασε εργασίες του και είχε δημοσιεύσει εκατοντάδες άρθρα και μελέτες του σε ελληνικά και ξένα περιοδικά και εφημερίδες. ;

Χρημάτισε Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Αστρονομική Εκπαίδευση (ΕΑΑΕ – European Association for Astronomy Education) (1994-2002), μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Διεθνούς Εταιρείας Πλανηταρίων (1978-2008), Γενικός Γραμματέας της Ένωσης Ευρωπαϊκών και Μεσογειακών Πλανηταρίων (1976-2008), Εταίρος (Fellow) της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας της Αγγλίας (από το 1978) και της Διεθνούς Εταιρείας Πλανηταρίων (από το 1980), και τακτικό μέλος πολλών άλλων διεθνών επιστημονικών οργανώσεων. ;

Το 1996 έλαβε την ανώτατη τιμητική διάκριση (IPS Service Award) της Διεθνούς Εταιρείας Πλανηταρίων για την συνεισφορά του στη διεθνή αστρονομική εκπαίδευση, ενώ το 2006 τιμήθηκε με τον «Ακαδημαϊκό Φοίνικα» (Palmes Academiques) του Υπουργείου Παιδείας της Γαλλίας. Στις 17 Οκτωβρίου 2012, η Ένωση Ελλήνων Φυσικών (ΕΕΦ) τον τίμησε για την συμβολή του στην εκλαΐκευση της επιστήμης σε ειδική εκδήλωση στο Μέγαρο της Παλαιάς Βουλής. Στην καθιερωμένη ετήσια πανηγυρική συνεδρία της Ακαδημίας Αθηνών στις 22 Δεκεμβρίου 2015, το ανώτατο πνευματικό ίδρυμα της χώρας τον βράβευσε «για τη συνολική του προσφορά στην εκλαΐκευση και τη διάδοση της Αστρονομίας και την πρότυπη λειτουργία του Ευγενιδείου Πλανηταρίου».;

Για τη σωστή μαζική επιμόρφωση;

Με στόχο τη σωστή μαζική επιμόρφωση είχε γράψει πάνω από 500 σενάρια με θέματα επιστημονικής επιμόρφωσης σε σειρές εκπομπών για την τηλεόραση, όπως «Κόκκινοι Γίγαντες – Άσπροι Νάνοι», «Εξερευνητές», «Στα Μονοπάτια των Άστρων», «Τηλεγνώσεις», «Παράθυρο στο Σύμπαν», κλπ, πάνω από 250 σενάρια (κείμενα και σκηνοθεσία) πολυθεαμάτων Πλανηταρίου, τα σενάρια δύο σειρών (30 και 24 επεισοδίων) βιντεομαθημάτων αστρονομίας και αστροναυτικής (ΥΠΕΠΘ), μία σειρά τεσσάρων CD-ROM αστρονομίας (ΔΟΛ) και είχε δώσει πάνω από 500 διαλέξεις με θέματα Επιστήμης και Αστροφυσικής σ’ ολόκληρη τη χώρα.

Ο Διονύσης Σιμόπουλος βοήθησε όσο λίγοι να αγαπήσουμε την επιστήμη. Και αυτό είναι πολύ μεγάλη υπόθεση

Πολλές φορές συζητάμε για τους μεγάλους επιστήμονες με βάση το εάν πήραν π.χ. ένα βραβείο Νόμπελ, ή εάν ένα υποατομικό σωματίδιο φέρει το όνομά τους.

Προφανώς και αυτό αποδίδει την πρέπουσα τιμή σε ανθρώπους που με το έργο τους προχώρησαν πραγματικά την επιστημονική γνώση. Έκαναν μεγάλες ανακαλύψεις. Πρόσθεσαν κεφάλαια στη γνώση που έχουμε.

Όμως, συχνά μπορεί να ξέρουμε τα ονόματά τους, χωρίς ξέρουμε τι πραγματικά σημαίνουν οι ανακαλύψεις τους.

Ούτως ή άλλως, η πρόοδος της επιστήμης σημαίνει ότι γίνεται όλο και πιο περίπλοκη, όλο και πιο σύνθετη, όλο και πιο προσβάσιμη μόνο σε ένα κοινό με εξειδικευμένη επιστημονική κατάρτιση.

Όμως, για να μπορεί να συντελεί στην κοινωνική πρόοδο η επιστημονική γνώση πρέπει να γίνεται κτήμα ευρύτερων τμημάτων της κοινωνίας, πέραν των στενών ορίων των ειδικών.

Και εκεί εισέρχεται μια άλλη κατηγορία επιστημόνων: οι μεγάλοι εκλαϊκευτές, ή, εάν προτιμάτε, οι μεγάλοι δάσκαλοι.

Ο Διονύσης Σιμόπουλος, που «έφυγε» σήμερα, ήταν ακριβώς αυτό: ένας μεγάλος εκλαϊκευτής και ένας μεγάλος δάσκαλος.

Δεν είναι τυχαίο ότι πρότυπό του είχε τον Carl Sagan: αυτόν τον σπουδαίο αμερικανό επιστήμονα και ακούραστο εκλαϊκευτή που συνέβαλε όσοι λίγοι στο να αγαπηθεί η επιστήμη στην Αμερική, που πολέμησε κάθε μορφή ανορθολογισμού, συμπεριλαμβανομένης και της θρησκοληψίας, και που δεν δίστασε να πάρει θέση κατά του κινδύνου πυρηνικού ολέθρου.

Κάπως έτσι και ο Σιμόπουλος: με το έργο του στο Ευγενίδειο Πλανητάριο, με τα βιβλία του, με τις συνεντεύξεις και τη συνολική δημόσια παρουσία του υπηρέτησε έναν βασικό σκοπό: να μπορέσουν όσο το δυνατόν περισσότεροι άνθρωποι να μάθουν για το σύμπαν, να αγαπήσουν την επιστήμη, να απελευθερωθούν από τα δεσμά όλων των παραλλαγών δεισιδαιμονίας μέσα από τον ορθολογισμό και τη γνώση.

Και ακόμη όταν πληροφορήθηκε για την ασθένειά του επέμεινε να διατηρεί τον ορθολογισμό του και έτσι να αντιπαλεύει τον φόβο του θανάτου.

Και αυτό που κατάφερε είναι ζηλευτό: βοήθησε πλήθος ανθρώπους να αποκτήσουν μια διαφορετική σχέση με την επιστημονική γνώση, να γοητευτούν από την περιπέτεια της έρευνας, να αποκτήσουν μεγαλύτερη επίγνωση της απεραντοσύνης του σύμπαντος αλλά και του πόσο εύθραυστη είναι η δική μας επιβίωση σε αυτό τον πλανήτη.

Όπως έλεγε «είμαστε αστερόσκονη και θα ξαναγυρίσουμε στα άστρα». Όμως, στο μεταξύ εμείς είμαστε πραγματικά φτωχότεροι.

Διαβάστε επίσης

• Καρκίνος του Παγκρέατος (από τους πιό θανατηφόρους). Ποια τα 10 συμπτώματα; Νεότερες θεραπείες (video)
• Οξεία Παγκρεατίτιδα. Ποιες οι αιτίες, πως γίνεται η διάγνωση και ποια η θεραπεία. Υπάρχει τρόπος πρόληψης;
• Παγκόσμια ημέρα κατά του καρκίνου του Παγκρέατος, για πρώτη φορά φέτος (video)
• O Steve Jobs εφυγε σήμερα, μετά από χρόνια πάλης με τον καρκίνο του παγκρέατος.
• Τι είναι η χημειοθεραπεία; Τι κάνει στα καρκινικά κύτταρα και πόσο απαραίτητη είναι στην θεραπεία; (chemotherapy)