medlabnews.gr iatrikanea
Μεγάλη μείωση έχουν παρουσιάσει οι βροχοπτώσεις στην Ελλάδα και στην ευρύτερη περιοχή τους τελευταίους μήνες, με αποκορύφωμα τον Ιούνιο φέτος, που σε μεγάλο μέρος της χώρας δεν έβρεξε καθόλου. Το αποτέλεσμα είναι να διαμορφώνεται ένα ισχυρό κύμα ξηρασίας, με συνέπειες: πτώση του υδροφόρου ορίζοντα, μείωση των αποθεμάτων ύδατος στους ταμιευτήρες και αυξημένη απειλή για δασικές πυρκαγιές, καθώς μειώνεται πολύ η υγρασία της καύσιμης ύλης στην ύπαιθρο. Οι έντονες βροχοπτώσεις και καταιγίδες, που εκδηλώθηκαν χθες και σήμερα, δεν αλλάζουν σε καμία περίπτωση τη γενική εικόνα.
Οι Έλληνες ανήκουμε στην κατηγορία των πιο σπάταλων καταναλωτών νερού, αφού σε κάθε έναν από μας αντιστοιχούν περίπου 2.400 κυβικά μέτρα το χρόνο όταν ο παγκόσμιος μέσος όρος είναι 1.240 κυβικά μέτρα το χρόνο!
Η Ελλάδα, λόγω της επιδείνωσης αυτής, θα έχει άμεσες δυσμενείς συνέπειες, μέχρι το έτος 2040, καθώς μία μεγάλη περιοχή στα νότια της χώρας μας φαίνεται ότι θα μετατραπεί σε έρημο, εξαιτίας της έλλειψης νερού.
Συρρικνωμένη κατά 15-20% η λίμνη του Μόρνου
Στις εποχές της μεγάλης λειψυδρίας, την περίοδο 1991-1993, παραπέμπει, ιδίως για τους μεγαλύτερους σε ηλικία, η καμπάνια που πραγματοποιεί τις τελευταίες ημέρες η ΕΥΔΑΠ με βασικό μήνυμα «Θες νερό; Κλείσε τη βρύση». Η ανομβρία των τελευταίων δύο χρόνων έχει περιορίσει τα αποθέματα νερού στους ταμιευτήρες της ΕΥΔΑΠ με αποτέλεσμα να υπάρχει έλλειμμα 250 εκατ. κυβικών μέτρων. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε πρόσφατα στην Υποεπιτροπή Υδατικών Πόρων της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Προστασίας Περιβάλλοντος ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΥΔΑΠ Χάρης Σαχίνης, τον προσεχή Σεπτέμβριο, οπότε ολοκληρώνεται η τρέχουσα υδρολογική περίοδος, αναμένεται οι ταμιευτήρες της ΕΥΔΑΠ να έχουν απόθεμα 700 εκατ. κυβικών μέτρων. Σήμερα (στοιχεία 3/7) περιέχουν 800,8 εκατ. κ.μ., ενώ η ετήσια κατανάλωση ύδατος στην Αττική διαμορφώνεται σε 400 εκατ. κυβικά. Κατά τον κ. Σαχίνη, το απόθεμα επαρκεί για την επόμενη τριετία.
Ο βαθμός υποχώρησης των αποθεμάτων γίνεται αντιληπτός εάν ληφθεί υπόψη ότι τον Σεπτέμβριο του 2022 οι ταμιευτήρες περιείχαν 1,1 δισ. κυβικά μέτρα, τα οποία μειώθηκαν τον ίδιο μήνα πέρυσι σε 950 εκατ. κυβικά. Με τα δεδομένα αυτά, όπως ανέφερε ο κ. Σαχίνης, «είμαστε σε «κίτρινο» συναγερμό». «Θα δούμε τι θα γίνει και τον Σεπτέμβριο με Δεκέμβριο αν θα βρέξει, Δεκέμβριο με Μάρτιο αν θα χιονίσει, για να δούμε αν θα πρέπει να αλλάξουμε, να πάμε πιο γρήγορα σε “πορτοκαλί” συναγερμό», είπε.
Στα τέλη Μαΐου, το 100% της ελληνικής επικράτειας χαρακτηριζόταν από το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο Ξηρασίας, ως «σε κατάσταση προειδοποίησης», ενώ τμήματά της ήταν «σε κατάσταση συναγερμού». Αυτή τη στιγμή, σύμφωνα με τους επιστήμονες, η τεχνητή λίμνη του Μόρνου, από την οποία υδροδοτείται η Αττική, εμφανίζεται συρρικνωμένη κατά 15-20% σε σχέση με τη μέση τιμή των τελευταίων 14 ετών.
Σύμφωνα με τα δορυφορικά δεδομένα που επεξεργάστηκε το climatebook, στις 2 Ιουλίου 2023, η συνολική έκταση της επιφάνειας της λίμνης ήταν περίπου 16,5 km², ενώ στις 26 Ιουνίου 2024 υπολογίστηκε σε περίπου 12,8 km².
Το ίδιο συμβαίνει με τα αποθέματα νερού στον Μόρνο τα οποία είναι μειωμένα κατά 30% σε σχέση με πέρυσι. Συνολικά τα αποθέματα των ταμιευτήρων της ΕΥΔΑΠ σε ολόκληρη τη χώρα ήταν χθες σχεδόν 805 εκατ. κ.μ., ποσότητα μικρότερη κατά 24% σε σχέση με την αντίστοιχη μέρα του 2023 (περίπου 1.060 εκατ. κ.μ. νερού).
Δεν είναι η πρώτη φορά που τα αποθέματα βρίσκονται κάτω από το όριο των 700 εκατ. κυβικών. Τέτοιου είδους ποσότητες είχαν καταγραφεί ανά χρονικά διαστήματα την τριετία 2008-2010. Είχε προηγηθεί ο Μάρτιος του 2006 με ρεκόρ 1,4 εκατ. κυβικών, οπότε σχεδόν όλοι οι ταμιευτήρες είχαν φτάσει σε στάθμη υπερχείλισης. Επίσης, από τον Ιούλιο του 2000 τα αποθέματα μειώνονταν συνεχώς μέχρι και τον Σεπτέμβριο του 2001, οπότε είχαν διαμορφωθεί σε περίπου 400 εκατ. κυβικά. Το φάντασμα της λειψυδρίας φαινόταν να είχε τουλάχιστον απομακρυνθεί τον Απρίλιο του 1997, οπότε τα αποθέματα νερού, για πρώτη φορά μετά μία δεκαετία, είχαν ξεπεράσει το 1 δισ. κυβικά.
Μονάδες αφαλάτωσης
Πριν από λίγες μέρες η Λέρος κηρύχθηκε σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης για έναν μήνα εξαιτίας της λειψυδρίας, με απόφαση της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας. Μιλώντας στα «ΝΕΑ» ο δήμαρχος Λέρου Τιμόθεος Κωττάκης αποδίδει το πρόβλημα στην πλημμελή συντήρηση των μονάδων αφαλάτωσης του νησιού επιρρίπτοντας την ευθύνη στην προηγούμενη Δημοτική Αρχή.
«Η μία μονάδα έχει τεθεί εκτός λειτουργίας από τον Οκτώβριο ενώ η δεύτερη παράγει 11 κ.μ. νερό την ώρα ενώ όταν λειτουργούσαν κανονικά είχαμε ημερήσια παραγωγή 2.000 κ.μ. Αναγκαστικά υπεραντλούμε τις γεωτρήσεις, οι οποίες λόγω της κλιματικής αλλαγής έχουν πολύ λίγο νερό και δεν επαρκούν – παλαιότερα αρκούσαν χωρίς να χρησιμοποιούμε τις αφαλατώσεις. Αντιλαμβάνεστε ότι έχουμε θέμα».
Ο δήμαρχος της Λέρου συνέχισε αναφέρονται πως «Ύστερα από καλή συνεργασία με τα υπουργεία Κλιματικής Αλλαγής και Νησιωτικής Πολιτικής αλλά και με την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου εξασφαλίστηκε χρηματοδότηση για τη συντήρηση των μονάδων αφαλάτωσης και για την αγορά μιας νέας, όμως ώσπου να γίνουν όλα αυτά υδροφόρο πλοίο του υπουργείου Εθνικής Άμυνας θα φέρνει νερό στο νησί από τη Ρόδο. Αναζητούμε και δεύτερο πλοίο για να καλυφθούν οι ανάγκες».
Πολλές περιοχές της χώρας αντιμετωπίζουν προβλήματα
Το πρόβλημα δεν αφορά μόνο τη Λέρο. Σύμφωνα με τον αντιδήμαρχο Λευκάδας Φίλιππο Σκληρό, το νησί αντιμετωπίζει φέτος σοβαρό κίνδυνο, καθώς η στάθμη του νερού στην κεντρική γεώτρηση έχει πέσει σε επίπεδα συναγερμού λόγω της παρατεταμένης ξηρασίας.
Διακοπές υδροδότησης ανακοινώθηκαν λόγω της λειψυδρίας και στο Μεγανήσι. «Η κλιματική αλλαγή είναι γεγονός, η μείωση των βροχοπτώσεων κατά τη διάρκεια του χειμώνα και οι νωρίς αυξημένες θερμοκρασίες έχουν ως αποτέλεσμα τη σημαντική μείωση των υδάτινων αποθεμάτων. Πρόβλημα που πλέον αντιμετωπίζουμε και στη γεώτρηση της Βαυκερής, η οποία αποτελεί την κύρια πηγή υδροδότησης του Μεγανησίου» αναφέρει μεταξύ άλλων η ανακοίνωση της Δημοτικής Αρχής.
Οξύ πρόβλημα αντιμετωπίζει και η Χίος. «Η φετινή χρονιά είναι χειρότερη από πέρυσι» λέει στα «ΝΕΑ» ο Βασίλης Μυριαγκός, μέλος του ΔΣ της ΔΕΥΑ Χίου. «Αν συνεχιστεί έτσι, δεν ξέρω τι θα γίνει το 2025» λέει.
«Το μεγαλύτερο πρόβλημα εντοπίζεται στη Νότια Χίο όπου βρίσκονται και τα χωριά της μαστίχας. Εκεί, στο φράγμα του Κατράρη, φέτος δεν μπήκε ούτε ένα λίτρο νερό. Ως το τέλος του καλοκαιρού το νερό θα έχει τελειώσει και θα έχουμε σοβαρό θέμα. Πρόβλημα εντοπίζεται, επίσης, στο Βροντάδος και στην περιοχή των Καμποχωρίων, όπου το νερό των γεωτρήσεων είναι πολύ λίγο και κακής ποιότητας. Και όλα αυτά ενώ η Χίος το καλοκαίρι υπερτριπλασιάζει τον πληθυσμό της φτάνοντας τους 150.000 κατοίκους».
Χωρίς βροχές και χιόνια
Όπως εξηγεί στα «ΝΕΑ» ο διευθυντής Ερευνών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών Κώστας Λαγουβάρδος, η φετινή χρονιά ήταν πολύ κακή από πλευράς βροχοπτώσεων και χιονοπτώσεων για την Ελλάδα. Και ήταν η δεύτερη συνεχόμενη κακή χρονιά. Σε κάποιες περιοχές, συμπεριλαμβανόμενης της Αθήνας, οι βροχές ήταν μειωμένες ακόμη και στο μισό.
«Τη φετινή υδρολογική περίοδο, σε όλες τις περιοχές της Ελλάδας με εξαίρεση τη Δυτική Μακεδονία και την Ηπειρο, είχαμε περιορισμένες βροχοπτώσεις, ειδικά στις Κυκλάδες και στην Ανατολική Κρήτη. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι στις Μοίρες Ηρακλείου οι βροχοπτώσεις ήταν ίσες με το 40% της μέσης τιμής για τη δεκαετία 2010-19, στη Νεμέα και στον Πύργο ίσες με το 50%, στη Θεσσαλονίκη στο 52%, στον Αγιο Νικόλαο Κρήτης στο 55%, στην Αθήνα στο 57%, στην Τήνο στο 65%» επισημαίνει.
«Για τα νησιά όπου ούτως ή άλλως οι βροχοπτώσεις είναι λίγες, μια κακή χρονιά προκαλεί σίγουρα πρόβλημα ενώ αρνητικό ρόλο παίζει και η χαμηλή χιονοκάλυψη που είχαμε φέτος στην Ελλάδα».
Διαβάστε επίσης
Είμαστε Ειδησεογραφικό Μέσο για Ειδήσεις και Ιατρικά Νέα, Διαπιστευμένο στο Υπουργείο Υγείας, ένα από τα μεγαλύτερα portal υγείας της χώρας. Γράφουν και Υπογράφουν Ιατροί, υγειονομικοί, συντάκτες υγείας μέλη σε Ενώσεις Συντακτών. Η εγκυρότητα ελέγχεται από το ΙΕΚΕΤΥ - Ινστιτούτο Ενημέρωσης και Επικοινωνίας της Υγείας
Δεν υπάρχουν σχόλια
Δημοσίευση σχολίου