Με την χρήση business intelligence και την ενοποίηση αρχείων ΗΔΙΚΑ και ΕΟΠΥΥ μπόρεσαν να βρεθούν γιατροί που υπερσυνταγογραφούν

medlabnews.gr iatrikanea 

Το εκτιμώμενο κέρδος του γιατρού στον οποίο υποβλήθηκε πρόστιμο 800.000 ευρώ επειδή έγραψε χιλιάδες φάρμακα χρησιμοποιώντας το ΑΜΚΑ της μητέρας του, αποκάλυψε ο υπουργός Υγείας, Άδωνις Γεωργιάδης.

Όπως εξήγησε «οι υπηρεσίες του ΕΟΠΥΥ καταλογίζουν το διπλάσιο από το κέρδος που έβγαλε. Άρα για να είναι το πρόστιμο 800.000 ευρώ, το παράνομο κέρδος από τα φάρμακα ήταν 400.000 ευρώ και αυτό είναι μόνο για το 2024. Θα γίνει έλεγχος και για τα προηγούμενα».

Με αφορμή όσα είπε στη συνέντευξη τύπου της Τετάρτης, ο κ. Γεωργιάδης έστειλε ξανά μήνυμα στους γιατρούς που προχωρούν σε υπερσυνταγογράφηση: «μην το κάνετε, με τα συστήματα σε ΕΟΠΥΥ και ΗΔΙΚΑ θα σας πιάσουμε έναν-έναν. Τα ηλεκτρονικά ίχνη δεν σβήνονται. Δεν πρόκειται να γλιτώσεις κανείς. Παρακαλώ πολύ όσους γιατρούς το κάνουν, να το σταματήσουν.

Παράλληλα κάλεσε τους πολίτες «όσοι βλέπουν ότι έχει συμβεί αυτό στον ΑΜΚΑ τους να το καταγγέλλουν στον ΕΟΠΥΥ «γιατί με τον ηλεκτρονικό φάκελο ασθενή μπορεί στο μέλλον να μην τους επιτρέπεται η συνταγογράφηση φαρμάκων επειδή τους έχουν γράψει φάρμακα που δεν χρειάζονται».

Πώς έπιασαν τους 100 γιατρούς

Τα anti-fraud (κατά της απάτης) συστήματα που εφαρμόζει η ΗΔΙΚΑ, σε συνδυασμό με τους ελέγχους που πραγματοποιεί ο ΕΟΠΥΥ έχουν οδηγήσει σε σημαντική πρόοδο το τρέχον έτος ώστε να εντοπίζονται φαινόμενα υπερ-συνταγογράφησης. Τα νέα φίλτρα που έχουν... στα σκαριά το υπουργείο Υγείας και οι αρμόδιες υπηρεσίες έχουν ως στόχο να μην αφήσουν κανέναν γιατρό να παρανομεί, κανέναν ασθενή να είναι «θύμα» απάτης και τη φαρμακευτική δαπάνη να μην ξεφεύγει εξαιτίας παραβατικών συμπεριφορών.

H χρήση πληροφοριακών συστημάτων κατά της απάτης που ανέπτυξε η ΗΔΙΚΑ «έπιασε» 100 ύποπτες περιπτώσεις υπερ-συνταγογράφησης εις βάρος του ΕΟΠΥΥ. Ενδεικτικά, το πρώτο οκτάμηνο του έτους, οι συγκεκριμένοι ιατροί συνταγογράφησαν από 250 έως 422 διαφορετικά φαρμακευτικά σκευάσματα ανά ασθενή, με συνολικές ποσότητες που κυμαίνονταν από 250 έως 1.630 τεμάχια.

Σήμερα, στους γιατρούς αποστέλλεται μήνυμα μέσω της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης όταν ξεπερνούν το μέσο όρο συνταγογράφησης που έχει τεθεί για παθήσεις, τεμάχια φαρμάκων κτλ. Δεν μπορεί το κράτος να «κόψει» τον γιατρό από το να γράψει φάρμακα. Μπορεί, όμως, όταν βλέπει περίεργες συμπεριφορές να τον καλέσει σε εξηγήσεις. Η ενσωμάτωση διαγνωστικών και θεραπευτικών πρωτοκόλλων έχει ως στόχο να μην μπορούν οι γιατροί να γράφουν φάρμακα όταν δεν είναι διαγνωσμένοι οι ασθενείς με την πάθηση στην οποία στοχεύουν τα φάρμακα.

Ηλεκτρονικός φάκελος και Τεχνητή Νοημοσύνη

Εκείνο που σίγουρα εκτιμάται ότι θα φέρει μεγάλη αλλαγή στον περιορισμό περίεργων συνταγογραφικών συμπεριφορών είναι η ενεργοποίηση του Ηλεκτρονικού Ατομικού Φακέλου Υγείας. Όταν ενσωματωθούν στον ηλεκτρονικό φάκελο υγείας κάθε ασθενή οι διαγνωστικές εξετάσεις στις οποίες υποβάλλεται, το σύστημα μπορεί να «διαβάζει» και να διασταυρώνει όλα τα στοιχεία που θα επιβεβαιώνουν τη διάγνωση. Ο Ηλεκτρονικός Φάκελος θα είναι έτοιμος σε ένα χρόνο, σύμφωνα με όσα ανέφερε χθες ο υπουργός Υγείας και χρηματοδοτείται με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης.

Παράλληλα, εξελίσσονται οι έλεγχοι του ΕΟΠΥΥ και μπαίνει τεχνητή νοημοσύνη, όπως σημείωσε η διοικήτρια του ΕΟΠΥΥ, Θεανώ Καρποδίνη. Έτσι, τα συστήματα αναμένεται να γίνουν περισσότερο προηγμένα και να μπορούν ταχύτερα να μοντελοποιούν περιπτώσεις διαφθοράς.

Την ίδια στιγμή, ο κ. Γεωργιάδης με αφορμή το κύκλωμα απάτης με τις εικονικές συνταγογραφήσεις που αποκαλύφθηκε τον περασμένο μήνα, είχε προαναγγείλει την εγκατάσταση ενός νέου συστήματος συναίνεσης του πολίτη στην ηλεκτρονική συνταγογράφηση, με κωδικό (One Time Password, OTP), όπως γίνεται στις τραπεζικές συναλλαγές. Στο συγκεκριμένο μέτρο δεν αναφέρθηκε στη χθεσινή Συνέντευξη Τύπου, ωστόσο θεωρείται ότι θα υλοποιηθεί. Αξίζει να σημειωθεί ότι υπάρχουν πολλοί πολίτες στα ΑΜΚΑ των οποίων μπορεί να συνταγογραφούνται φάρμακα και εξετάσεις ωστόσο να μην το γνωρίζουν καθώς δεν διαθέτουν άυλη συνταγογράφηση, σύστημα που ενημερώνει με sms για κάθε κίνηση.

Έλεγχοι και ταυτόχρονα καταπολέμηση της πολυφαρμακίας

Οι υπηρεσίες του ΕΟΠΥΥ και της ΗΔΙΚΑ πρόκειται να επεκταθούν εξυπηρετώντας ταυτόχρονα με τον έλεγχο της συνταγογράφησης και ακόμη έναν σκοπό: Την καταπολέμηση τυχόν πολυφαρμακίας.

Πιο συγκεκριμένα, αναμένεται έλεγχος στα φάρμακα που λαμβάνουν άτομα από 60 ετών και πάνω, έτσι ώστε όταν λαμβάνουν περισσότερα από πέντε διαφορετικά σκευάσματα να ειδοποιείται με sms ο θεράπων γιατρός να ελέγχει την αλληλεπίδραση και πιθανές αντενδείξεις. Επιπλέον, εάν πρέπει να λαμβάνει ένα ηλικιωμένο άτομο τόσα σκευάσματα, καθώς σε αρκετές περιπτώσεις οι πολίτες αυτοί ακολουθούν μια αυτοματοποιημένη διαδικασία. Γνωρίζουν επί χρόνια τις συνταγές τους και πηγαίνουν στο φαρμακείο ζητώντας και αγοράζοντας τα φάρμακά τους.

Σε παρόμοιο πνεύμα, ο υπουργός Υγείας έχει ζητήσει την ενσωμάτωση όλων των φύλλων οδηγιών των φαρμάκων στην ηλεκτρονική συνταγογράφηση, ώστε να μη χορηγούνται φάρμακα που αλληλεπιδρούν μεταξύ τους στον ίδιο άνθρωπο. Είναι ένα μέτρο προστασίας της Δημόσιας Υγείας και ταυτόχρονα οικονομικό, αφού με το «φιλτράρισμα» όσων σκευασμάτων χορηγούνται θα περιοριστεί η δαπάνη.

Μεταξύ των όσων αναμένονται το επόμενο διάστημα είναι οι λεπτομερέστεροι έλεγχοι στις φαρμακαποθήκες αλλά και τα φαρμακεία. Το Ηλεκτρονικό Σύστημα Παρακολούθησης Διακίνησης Φαρμάκων (ΗΣΠΑΔΙΦ) που παρακολουθεί τα φάρμακα σε έλλειψη σε όλους τους «κρίκους» της αλυσίδας του φαρμάκου θα επεκταθεί και θα ενταχθούν σε αυτό πολύ περισσότερα σκευάσματα, σε σχέση με τα 500 φάρμακα που παρακολουθούνται σήμερα.

«Ξέρουμε τι μπαίνει από τις φαρμακαποθήκες, τι πωλούν οι φαρμακαποθήκες ανά ΑΦΜ φαρμακείου, ξέρουμε τι βγαίνει δεδομένου ότι έχουμε το σύστημα ηλεκτρονικής συνταγογράφησης. Λαμβάνουμε λοιπόν εμείς αυτή την πληροφορία και μετά είναι αρμοδιότητα του σχετικού οργανισμού ή φορέα να κάνει τον έλεγχο για να επαληθεύσει αν τα δεδομένα είναι αληθινά. Οπότε υπάρχει και η πληροφορία και ο ελεγκτικός μηχανισμός», σημείωσε ο Γενικός Γραμματέας Στρατηγικού Σχεδιασμού του Υπουργείου Υγείας, Άρης Αγγελής.

Τι πρέπει να κάνουν όσοι εντοπίζουν στον φάκελό τους φάρμακα που δεν έχουν πάρει Αναφερόμενος στους πολίτες που έχουν πέσει θύματα και έχουν γραφτεί παρανόμως φάρμακα στον ηλεκτρονικό τους φάκελο είπε ότι αυτό δημιουργεί ένα σοβαρό πρόβλημα στον ασθενή. «Επειδή τώρα φτιάχνουμε τον ηλεκτρονικό φάκελο ασθενή και ότι γράφεται μας ακολουθεί για πάντα, αν φανεί ότι πήραν κάποιο φάρμακο, που δεν έχουν πάρει, να μπλοκαριστούν από άλλα φάρμακα που έχουν ανάγκη».

Οπότε προειδοποίησε: «Όσοι βλέπουν ότι έχει συμβεί αυτό στον ΑΜΚΑ τους, να ειδοποιήσουν αμέσως τον ΕΟΠΥ» για να διασφαλίσουν και ότι δεν θα έχουν πρόβλημα μελλοντικά.

Στην περίπτωση μίας γιατρού, η οποία φέρεται να έγραφε νυχτερινές ώρες φάρμακα στις κόρες και τον σύζυγό της, αναφέρθηκε –μεταξύ άλλων- ο υπουργός Υγείας Άδωνις Γεωργιάδης, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου για τα νέα συστήματα ελέγχων της ΗΔΙΚΑ κατά της υπερσυνταγογράφησης στο ΕΣΥ. Ο υπουργός Υγείας ανέφερε ότι παθολόγος σε κέντρο υγείας στη Μυτιλήνη συνταγογράφησε κατά τις βραδινές μόνο ώρες (9 το βράδυ με 4 το πρωί) 705 σκευάσματα σε ποσότητα 1.818 τεμαχίων στον σύζυγό της, στις δύο κόρες της και στον εαυτό της.

«Την πήρα τηλέφωνο ο ίδιος και κόντεψε να λιποθυμήσει» σημείωσε ο υπουργός Υγείας, προσθέτοντας ότι η γιατρός είχε γράψει στην μία της κόρη, 15 ετών, τρεις διαφορετικές στατίνες.

«Της είπα, ‘γιατρέ μου, εγώ είμαι 53 ετών, παίρνω μία στατίνη, είχα πατέρα που πέθανε από έμφραγμα στα 54 και θέλω να κρατάω την υγεία μου σε καλή κατάσταση και δεν έχω πάρει ακόμη δεύτερη στη ζωή μου. Η κόρη σας 15 ετών θέλει τρεις διαφορετικές στατίνες;’ Μου είπε ‘έχει κάποια πολύ σπάνια πάθηση, αλλά δεν θα ξαναγίνει’. Λέω, δηλαδή θεραπεύτηκε από τη σπάνια πάθηση επειδή πήρα τηλέφωνο;» σημείωσε ο υπουργός Υγείας.

100 γιατροί έγραψαν έως 422 φάρμακα ανά ασθενή Όπως αναφέρθηκε κατά τη συνέντευξη Τύπου, από τους ελέγχους με τη χρήση των νέων συστημάτων κατά της απάτης που ανέπτυξε η ΗΔΙΚΑ, εντοπίστηκαν τουλάχιστον 100 ύποπτες περιπτώσεις υπερσυνταγογράφησης εις βάρος του ΕΟΠΥΥ.

Ενδεικτικά, το πρώτο οκτάμηνο του έτους, οι συγκεκριμένοι ιατροί συνταγογράφησαν από 250 έως 422 διαφορετικά φαρμακευτικά σκευάσματα ανά ασθενή, με συνολικές ποσότητες που κυμαίνονταν από 250 έως 1.630 τεμάχια.

Συγκεκριμένα παραδείγματα παρουσιάστηκαν χθες από τον Υπουργό Υγείας, Άδωνι Γεωργιάδη, κατά τη διάρκεια Συνέντευξης Τύπου που πραγματοποίησε για αυτό το θέμα. Τα στοιχεία που δόθηκαν στην δημοσιότητα από τον υπουργό Υγείας και αφορούν τις πιο χαρακτηριστικές περιπτώσεις συνταγογράφησης:

Παθολόγος στη Γλυφάδα: Συνταγογράφησε 221 διαφορετικά σκευάσματα σε ποσότητα 1.621 τεμαχίων σε συγγενή πρώτου βαθμού, με όλες τις συνταγές να εκτελούνται στο ίδιο φαρμακείο

Παθολόγος σε κέντρο υγείας στη Μυτιλήνη: Συνταγογράφησε κατά τις βραδινές (μόνο) ώρες 705 σκευάσματα σε ποσότητα 1.818 τεμαχίων σε συγγενείς του/ της και στον εαυτό του/ της

Καρδιολόγος στη Νέα Μηχανιώνα: Συνταγογράφησε σε 2 αλλοδαπούς 500 διαφορετικά σκευάσματα σε ποσότητα 925 τεμαχίων

Γενικός ιατρός στην Μυτιλήνη: Συνταγογράφησε 258 σκευάσματα σε ποσότητα 704 τεμαχίων σε συγγενή, τα οποία όλα εκτελέστηκαν σε φαρμακείο συγγενή του ασθενή

Παθολόγος στην Αθήνα: Συνταγογράφησε σε έναν ασθενή 362 σκευάσματα σε ποσότητα 686 τεμαχίων, τα οποία όλα εκτελέστηκαν σε φαρμακείο συγγενή του ασθενούς

Παιδίατρος στη Θεσσαλονίκη: Συνταγογράφησε σε 4 παιδιά – μέλη συγκεκριμένου αθλητικού συλλόγου- 300 διαφορετικά σκευάσματα σε ποσότητα 1.350 τεμαχίων, τα οποία εκτελέστηκαν σε κεντρικό φαρμακείο της ίδιας περιοχής

Ψυχίατρος στην Αθήνα: Συνταγογράφησε 10 ασθενείς με 450 διαφορετικά φάρμακα σε συνολική ποσότητα 980 τεμαχίων.

Ορθοπεδικός στην Πάτρα: Συνταγογράφησε 4 ασθενείς με 320 διαφορετικά σκευάσματα σε ποσότητα 1.760 τεμαχίων.

Δερματολόγος στο Ηράκλειο: Συνταγογράφησε 275 διαφορετικά φάρμακα σε ποσότητα 1.500 τεμαχίων.

Γυναικολόγος στη Λάρισα: Συνταγογράφησε 200 διαφορετικά σκευάσματα σε ποσότητα 1.100 τεμαχίων.