Βιταμίνες απαραίτητες για τα μάτια. Η κατάλληλη διατροφή, για καλή όραση, για πολλά χρόνια

της Κλεοπάτρας Ζουμπουρλή, μοριακής βιολόγου, medlabnews.gr iatrikanea

Τα μάτια μας σαν ενεργό τμήμα του σώματός μας επηρεάζονται και αυτά άμεσα από την γενικότερη υγεία μας και γι' αυτό μια καλή διατροφή δεν έχει μόνο ευεργετικές ιδιότητες για το σώμα μας αλλά και για την όρασή μας. Με τα χρόνια η όραση μας μειώνεται για αυτό καλό είναι να προλάβουμε κάποια συμπτώματα ή παθήσεις λαμβάνοντας τα κατάλληλα θρεπτικά συστατικά για τα μάτια μας. 

Οι παρακάτω τροφές είναι πλούσιες σε βιταμίνες και στοιχεία που θα μας προφυλάξουν από προβλήματα στα μάτια και θα εξασφαλίσουν την καλή όραση για περισσότερα χρόνια.

Βιταμίνη Α: 

Η βιταμίνη Α είναι απαραίτητη για τον αμφιβληστοειδή. Ο αμφιβληστροειδής αποτελείται από συγκεκριμένα κύτταρα υπό μορφή κωνίων και ραβδίων, τα οποία μετασχηματίζουν το φωτισμό σε νευρικά ερεθίσματα που ερμηνεύονται σε εικόνες από τον εγκέφαλο. Τα κωνία (που συμμετάσχουν στην όραση στο φως της ημέρας) και τα ραβδιά (νυχτερινή όραση) έχουν την ανάγκη της βιταμίνης Α για να λειτουργήσουν.

Η ανεπάρκεια σε βιταμίνη Α θα μπορούσε να είναι μια αιτία κάποιων συμπτωμάτων όπως η μείωση της οπτικής οξύτητας, η ξηροφθαλμία, και θα μπορούσε να ενθαρρύνει τον καταρράκτη και την ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας (διαταραχή που επηρεάζει το κεντρικό μέρος του αμφιβληστροειδή).

Η βιταμίνη Α είναι επομένως ουσιαστική για την όραση κατά την διάρκεια της ημέρας και της νύχτας, για μια καλή προσαρμογή του ματιού στο σκοτάδι, αλλά επίσης για μια καλή άρδευση του ματιού και για την αποφυγή της οφθαλμικής ξηρασίας.

Καταναλώστε τακτικά αυγά (η βιταμίνη Α είναι ειδικά παρούσα μέσα στον κρόκο), μοσχαρίσιο  συκώτι, βούτυρο, κρέας, ψάρι, αλλά επίσης τα πορτοκάλια, οι γλυκοπατάτες, τα καρότα, τα βερίκοκα, το σπανάκι και το πράσινο λάχανο είναι τροφές πλούσιες σε βιταμίνη Α που βοηθούν στην καλή λειτουργία των ματιών. 

Ωμέγα -3 λιπαρά: 

Αυτά τα πολυακόρεστα λιπαρά οξέα, γνωστά ειδικά για τα οφέλη τους στο καρδιαγγειακό σύστημα, είναι από τα βασικά συστατικά των κυτταρικών μεμβρανών και των νευρικών κυττάρων, με τα οποία είναι πλούσιος ο αμφιβληστροειδής χιτώνας. Συμβάλλουν στην καλή ενυδάτωση του ματιού και στην πρόληψη της ξηροφθαλμίας. Έχουν επίσης μια αναγνωρισμένη προληπτική αντίδραση όσον αφορά την ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας 

Τα λιπαρά ψάρια, τα όστρακα, τα καρύδια, τα αυγά, το κοτόπουλο και το βοδινό κρέας  και ο λιναρόσπορος, τα καρύδια, η αγριοκράμβη είναι τροφές πλούσιες σε ω-3 λιπαρά.

Βιταμίνη C: 

Η βιταμίνη C είναι άλλο ένα αντιοξειδωτικό που βοηθά στην καταπολέμηση των ελευθέρων ριζών, που είναι υπεύθυνες για τη γήρανση των κυττάρων. Η βιταμίνη C εκτός από την ευεργετικές της ιδιότητες για την καλή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, προωθεί επίσης την υγεία των αγγείων του ματιού. Η βιταμίνη C προστατεύει τον κερατοειδή χιτώνα και το φακό του οφθαλμού από την οξείδωση και ίσως συμβάλει και στην πρόληψη του καταρράκτη. 

Καταναλώστε αρκετά λαχανικά όπως λαχανάκια Βρυξελλών, ντομάτες, μαϊντανός, σπανάκι  και μπρόκολο αλλά και φρούτα όπως το ακτινίδιο, η παπάγια, το γκρέιπφρουτ και τα μούρα.

Ψευδάργυρος: 

Ο ψευδάργυρος είναι απαραίτητος για την μεταφορά της βιταμίνης Α από το συκώτι στον αμφιβληστροειδή χιτώνα του ματιού προκειμένου να δημιουργηθεί μελανίνη που προστατεύει τα μάτια από τις επιβλαβείς ακτίνες. 

Προτιμήστε τροφές όπως το βοδινό κρέας, ο σολομός, τους κρόκους αυγών, το τυρί, τα όστρακα και τον αστακό.

Βιταμίνη Ε: 

Σύμφωνα με έρευνες η βιταμίνη Ε παίζει σημαντικό ρόλο στην πρόσληψη ασθενειών των ματιών καθώς έχει την ιδιότητα να εξισορροπεί τα επίπεδα του οργανισμού μας σε αντιοξειδωτικά και βιταμίνες. Για παράδειγμα η έλλειψη της βιταμίνης Ε μπορεί να οδηγήσει σε έλλειψη της βιταμίνης Α. 

Οι ηλιόσποροι, οι ξηροί καρποί και τα φυτικά λάδια είναι πλούσια σε βιταμίνη Ε.

Βιταμίνη D:

Ανεπάρκεια σε βιταμίνη D έχει συνδεθεί με την μυωπία και την ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας.

Η διατροφή δεν επαρκεί για να καλύψει τις ανάγκες τους οργανισμού σε βιταμίνη D, ακόμα και αν τα έλαια ψαριών, το συκώτι και ο κρόκος του αυγού περιέχουν λίγη. Η βιταμίνη D παράγεται πρώτιστα στο επίπεδο του δέρματος μας με την αντίδραση των υπεριώδων ακτίνων. Και έτσι για να μην σας λείπει η βιταμίνη D, εκτεθείτε κάθε μέρα στον ήλιο για ένα δεκαπεντάλεπτο. Και ενθαρρύνετε τα παιδιά σας να έχουν εξωτερικές δραστηριότητες.

Λουτεΐνη και η ζεαξανθίνη

Η ωχρά κηλίδα, κεντρικό μέρος του αμφιβληστροειδή χιτώνα, συμβάλει στην όραση των λεπτομερειών, απαραίτητη για την ανάγνωση, τη γραφή, την οδήγηση, την αναγνώριση των προσώπων, κλπ. Αυτή η περιοχή είναι πλούσια σε χρωστικές ουσίες όπως η λουτεΐνη και η ζεαξανθίνη που την προστατεύουν από τις ζημιές των φωτεινών ακτίνων και εξουδετερώνει τις ελεύθερες ρίζες. Είναι πολύ πιθανό αυτές οι δύο χρωστικές ουσίες να συμβάλουν στην πρόληψη του καταρράκτη και την ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας.

Η λουτεΐνη και η ζεαξανθίνη είναι επίσης αντιοξειδωτικά που ανήκουν στην οικογένεια των καροτινοειδών. Τροφές με μεγάλη περιεκτικότητα στις συγκεκριμένες ουσίες είναι τα κόκκινα σταφύλια, οι πορτοκαλί πιπεριές, τα κολοκυθάκια, οι κολοκύθες, το καλαμπόκι, τα αβγά, το σπανάκι, το σέλινο, το μπρόκολο, τα φύλλα μαρουλιού, το λάχανο, ο μαϊντανός, τα μπιζέλια, τα λαχανάκια Βρυξελλών, τα χόρτα και τα γογγύλια. 

Συμπερασματικά για να έχουμε καλή όραση για μια ζωή σκόπιμο είναι να ακολουθούμε  τα μυστικά της διατροφής. Αρχής γενομένης όμως από τη μεσογειακή διατροφή, η οποία περιλαμβάνει:

• ελαιόλαδο,
• ψάρια,
• φρούτα,
• λαχανικά,
• λογική κατανάλωση κρέατος,
• γαλακτοκομικά με χαμηλά λιπαρά,
• τυροκομικά με χαμηλά λιπαρά,
• όσπρια και
• πλούσια σε φυτικές ίνες δημητριακά

Διαβάστε επίσης

• Έχετε πονοκέφαλο, θολή όραση, πόνο στα μάτια, ναυτία, και είστε πάνω από 40; Μπορεί να πάσχετε από γλαύκωμα. Ποια άτομα κινδυνεύουν, πώς γίνεται η διάγνωση και ποια η θεραπεία;
• Δεν βλέπετε καλά κοντά, έχετε πονοκεφάλους, ζάλη τότε μπορεί να έχετε πρεσβυωπία. Σε τι οφείλεται και πως αντιμετωπίζεται;
• Δεν βλέπετε, ξαφνικά, όλα όσα βλέπατε πριν ή βλέπετε την μισή τηλεόραση; Αιτίες που προκαλούν απώλεια όρασης περιφερική ή μισού οπτικού πεδίου (ημιανοψία - hemianopsia). 

MSc