Η χώρα καταγωγής, το φύλο και το επίπεδο μόρφωσης, παράγοντες που επηρεάζουν την εμφάνιση της κατάθλιψης στην Ελλάδα

Η κατάθλιψη φαίνεται πως είναι γένους θηλυκού στη χώρα μας και «χτυπάει» περισσότερο τις Ελληνίδες παρά τις μετανάστριες που ζουν εδώ. Αντίθετα, στους άνδρες η κατάθλιψη εμφανίζεται ανεξάρτητα από την εθνικότητα, αλλά περισσότερο επηρεασμένη από το επίπεδο μόρφωσης.

Τα παραπάνω διαπιστώνει έρευνα με θέμα «Οι ανισότητες στον τομέα της υγείας στο μεταναστευτικό πληθυσμό», που παρουσιάστηκε σήμερα σε διήμερο συνέδριο στην Αθήνα.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματά της, οι Ελληνίδες έχουν υψηλά ποσοστά εμφάνισης κατάθλιψης (40%) σε σχέση με τις μετανάστριες (30% οι γυναίκες από την Αλβανία και 25% οι γυναίκες από άλλες χώρες), ενώ οι Ελληνίδες με χαμηλή εκπαίδευση έχουν λίγο περισσότερες πιθανότητες να πάσχουν από κατάθλιψη (45%) από ό,τι οι Ελληνίδες με ανώτερη μόρφωση (40%). Το επίπεδο εκπαίδευσης φαίνεται ότι επηρεάζει και τις γυναίκες από τρίτες χώρες, καθώς όσες έχουν χαμηλό επίπεδο μόρφωσης εμφάνισαν μεγαλύτερα ποσοστά κατάθλιψης από τις Ελληνίδες.

Τόσο στις Ελληνίδες όσο και στις μετανάστριες, η κατάθλιψη αυξάνεται σημαντικά στις συνταξιούχους και όσες έχουν αναπηρία, αν και ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι στις Ελληνίδες που δουλεύουν ή σπουδάζουν, τα ποσοστά κατάθλιψης πλησιάζουν τα ποσοστά των ανέργων Ελληνίδων (κοντά στο 40% και στις δύο περιπτώσεις).

Οι άνδρες έχουν περίπου τις ίδιες πιθανότητες να εκδηλώσουν συμπτώματα κατάθλιψης ανεξάρτητα από την εθνικότητά τους (το ποσοστό των ερωτώμενων είναι λίγο κάτω από το 30% σε όλες τις περιπτώσεις). Στην περίπτωση των ανδρών, το επίπεδο μόρφωσης είναι σημαντικότερος παράγοντας από ό,τι η εθνικότητα. Για παράδειγμα, οι Έλληνες με χαμηλότερη μόρφωση έχουν σχεδόν 40% ποσοστό να αναφέρουν συμπτώματα κατάθλιψης, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό σε όσους έχουν υψηλή μόρφωση είναι 25%.

Στην έρευνα εντοπίστηκε σύνδεση της κατάθλιψης με την οικονομική κρίση. Βέβαια, διαπιστώθηκε ότι οι άνδρες μετανάστες είναι ελαφρώς λιγότερο πιθανό να αναφέρουν συμπτώματα κατάθλιψης σε σχέση με τους Έλληνες, ανεξάρτητα από το επίπεδο οικονομικής δυσχέρειας που αντιμετωπίζουν. Αντίθετα, οι Ελληνίδες είναι περισσότερο επηρεασμένες από την οικονομική κρίση.

Όσον αφορά στη σωματική υγεία, παρατηρήθηκε ότι το επίπεδο εκπαίδευσης έχει σημαντική επίδραση στην υγεία των ερωτηθέντων (όπως τουλάχιστον αυτή περιγράφηκε από τους ίδιους). Τα περισσότερα προβλήματα υγείας ανέφεραν οι γυναίκες από τρίτες χώρες με χαμηλή μόρφωση, αν και διαπιστώθηκε ότι τυχόν δυσκολίες πρόσβασης στην ιατρική περίθαλψη αναφέρονται σχεδόν σπάνια από τους μετανάστες.

Οι άνδρες των τρίτων χωρών δείχνουν να επηρεάζονται περισσότερο από την κοινωνικοοικονομική θέση τους, αλλά τείνουν να δηλώνουν ότι είναι καλύτερα στην υγεία τους από ό,τι οι Έλληνες. Εξάλλου, οι μετανάστες τείνουν να αναφέρουν καλύτερα ποσοστά στη σωματική δραστηριότητα και την αποχή από το κάπνισμα και το αλκοόλ - ωστόσο έχουν χειρότερες επιδόσεις σε ό,τι αφορά την έκθεσή τους σε κινδύνους στην εργασία τους.

Η έρευνα διενεργήθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος MIGHEAL, το οποίο χρηματοδοτείται από τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο και υλοποιείται από το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Επιστήμης και Τεχνολογίας της Νορβηγίας (NTNU). Διαχειριστής του προγράμματος είναι η γενική γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας του υπουργείου Παιδείας.

ΑΠΕ-ΜΠΕ