Τροχοπέδη για την ανάπτυξη το μόνιμο πλαφόν στο φάρμακο

Τροχοπέδη τόσο για τις αναπτυξιακές δυνατότητες και τα επενδυτικά πλάνα του φαρμακευτικού κλάδου στην ελληνική αγορά, όσο για τη διατήρηση της απασχόλησης θεωρείται το μόνιμο πλαφόν που έχει μπει στο δημόσιο προϋπολογισμό φαρμάκου- εξωνοσοκομειακή δαπάνη αλλά και για τα φάρμακα που χορηγούνται από τα δημόσια νοσοκομεία. Εξαιτίας της ύπαρξης ορίου στο ύψος της δαπάνης που καλύπτει το δημόσιο, οι επιπλέον ανάγκες καλύπτονται από τον ιδιωτικό τομέα, δηλαδή από τις επιχειρήσεις του φαρμάκου, υπό τη μορφή clawback (αναγκαστική αυτόματη επιστροφή).



Με συνολικό κλειστό προϋπολογισμό στα 2,5 δισ. ευρώ (εξωνοσοκομειακή δαπάνη 1,94 δισ. και 550 εκατ. ευρώ πλαφόν για τη δαπάνη των νοσοκομείων), οι φαρμακευτικές, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του κλάδου, θα κληθούν φέτος να καλύψουν 900 εκατ. ευρώ σε υποχρεωτική επιστροφή clawback, ενώ η συνολική επιβάρυνση θα πλησιάσει το ενάμιση δισ. ευρώ. Η επιβάρυνση είναι κατά 33% μεγαλύτερη σε σχέση με πέρσι, όταν οι επιχειρήσεις του χώρου είχαν επιστρέψει συνολικά 1,2 δισ. ευρώ.

Ο μηχανισμός του clawback στην εξωνοσοκομειακή αγορά φαρμάκων θεσπίστηκε το 2012, ως προσωρινό μέτρο, με στόχο τη διαχείριση των υπερβάσεων της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης. Το 2016 θεσπίστηκε τέτοιος μηχανισμός και για τη φαρμακευτική δαπάνη των νοσοκομείων.

Όπως όμως δείχνουν τα στοιχεία, παρά τα συνεχή μέτρα για τον έλεγχο των δαπανών, ο όγκος της συνταγογράφησης παραμένει σταθερός, πάνω από πέντε εκατ. συνταγές κάθε μήνα, ενώ την ίδια στιγμή αποφασίστηκε το μέτρο να ισχύσει μέχρι το 2022, παρά το γεγονός πως πλήττει σοβαρά τη βιωσιμότητα των φαρμακευτικών επιχειρήσεων στην Ελλάδα, όπως σημειώνουν στελέχη της αγοράς.

Προσθέτουν δε πως ο μηχανισμός clawback, χωρίς ανώτατο όριο, λειτουργεί ως "δίχτυ ασφαλείας" για το δημόσιο, εξασφαλίζοντας ουδέτερη δημοσιονομική επίδραση, και συγχρόνως καλύπτει την απροθυμία του υπουργείου Υγείας να επιβάλει διαρθρωτικά μέτρα με πιθανές επιπτώσεις σε άλλους συμμετέχοντες στην αγορά.

Είναι χαρακτηριστικό πως η συνεισφορά της φαρμακευτικής βιομηχανίας στην κάλυψη της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης αναμένεται να φθάσει στο 36,3% της συνολικής φαρμακευτικής δαπάνης το 2018. Ταυτόχρονα, το ύψος των επιστροφών με τις οποίες βαρύνεται ο χώρος είναι τέσσερις φορές πιο πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.

Οι επιβαρύνσεις για την αγορά δεν σταματούν, όπως εξηγούν φορείς του κλάδου. Μεταξύ άλλων, έχει επιβληθεί πρόσθετο rebate και ενιαίο σύστημα rebate που περιλαμβάνει τα προϋπάρχοντα οκτώ rebate. Κυμαίνεται σε μια κλίμακα από 14% -30% και εφαρμόζεται από το πρώτο ευρώ πωλήσεων επώνυμων προϊόντων. Ισχύει για τα φάρμακα που διατίθενται τόσο μέσω των νοσοκομείων όσο και εξωνοσοκομειακά.

Επιπλέον, καθιερώθηκε υποχρεωτικό τέλος εισόδου για όλα τα νέα φάρμακα (δραστικές ουσίες) που περιλαμβάνονται στη θετική λίστα (εξαιρούνται τα ορφανά φάρμακα και τα εμβόλια) επί 2 χρόνια ή μέχρι να επιτευχθεί συμφωνία με την Επιτροπή Διαπραγμάτευσης.

Την ίδια στιγμή, δεν εφαρμόζονται ακόμη φίλτρα στην ηλεκτρονική συνταγογράφηση ώστε να περιοριστεί ο όγκος των συνταγών, ο ηλεκτρονικός φάκελος ασθενούς δεν λειτουργεί ακόμη και όσον αφορά οδηγίες συνταγογράφησης και θεραπευτικά πρωτόκολλα, η πρόοδος είναι πολύ αργή και δεν είναι υποχρεωτικά.

Σύμφωνα με παράγοντες της φαρμακευτική αγοράς, θα πρέπει να επαναξιολογηθούν οι χρηματοδοτικές ανάγκες της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης και να εξεταστεί το ενδεχόμενο της δημιουργίας χωριστών προϋπολογισμών για την πρόληψη (εμβόλια) και άλλες ανελαστικές συνιστώσες της δαπάνης.

Επίσης το υπουργείο Υγείας θα πρέπει να ελέγχει τον όγκο της συνταγογράφησης μέσω αποτελεσματικών εργαλείων που έχουν ήδη θεσπιστεί αλλά δεν εφαρμόζονται. Επιπλέον, υπογραμμίζουν πως πρέπει να καθιερωθεί συνυπευθυνότητα μεταξύ του κράτους και της φαρμακοβιομηχανίας όσον αφορά την κάλυψη της υπέρβασης της φαρμακευτικής δαπάνης. Επί του παρόντος, μόνο η φαρμακοβιομηχανία πληρώνει το 100% της υπέρβασης χωρίς περιορισμούς/ανώτατο όριο.

Ζητούν τέλος να προβλεφθεί πρόσθετος προϋπολογισμός για τα καινοτόμα προϊόντα ή να ληφθούν μέτρα για την προώθηση της καινοτομίας, αλλά και οι επενδύσεις στην έρευνα και την ανάπτυξη να αφαιρούνται από το clawback.

Βασιλική Κουρλιμπίνη
capital.gr