Πολλοί γιατροί στην Ελλάδα καταφέρνουν να θεραπεύουν ασθενείς με κοροναϊό στο σπίτι. Δείτε πώς;

 επιμέλεια επιστημονική ομάδα medlabnews.gr iatrikanea

Καθημερινά ακούμε για εισαγωγές ασθενών με κοροναϊό στα νοσοκομεία και για ασθενείς που διασωληνώνονται. Όμως πολλές χιλιάδες άλλοι ασθενείς με κοροναϊό θεραπεύονται από το σπίτι. Οι γιατροί ακολουθώντας τις συστάσεις που εξέδωσε η Ελληνική Εταιρεία Εσωτερικής Παθολογίας, η Πνευμονολογική Εταιρεία και ο Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών πετυχαίνουν να θεραπεύουν του ασθενείς στο σπίτι τους. 

Αρκετοί ασθενείς με COVID-19 δε χρειάζονται νοσηλεία στο νοσοκομείο και μπορούν να παραμείνουν και να αναρρώσουν στο σπίτι. Ωστόσο επειδή η COVID-19 μπορεί να εμφανίσει απότομη επιδείνωση, ακόμα και σε άτομα υγιή, θα πρέπει η αξιολόγηση των ασθενών αυτών να γίνεται μεθοδικά και με προσοχή. 

Τα παρακάτω αποτελούν συστάσεις που βασίζονται στα τρέχοντα δεδομένα που έχουμε στη διάθεσή μας. Έχουν ως στόχο να βοηθήσουν τους ιατρούς που ασκούν την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας στη διαχείριση ασθενών με COVID-19 που παραμένουν στο σπίτι. Δεν αποτελούν πρωτόκολλο αντιμετώπισης, ούτε κατευθυντήριες οδηγίες. 

Οι πρωτόγνωρες συνθήκες που δημιούργησε η πανδημία του SARS-COV 2 και η ανάγκη για αποτελεσματικές θεραπευτικές παρεμβάσεις, οδήγησαν στην επιτάχυνση των ερευνητικών διαδικασιών με πολλά θετικά αλλά και ένα αρνητικό αποτέλεσμα: τη δημοσιοποίηση μελετών που δεν έχουν αξιολογηθεί επαρκώς. Έτσι εμφανίζονται πολλές θεραπευτικές παρεμβάσεις για τις οποίες υπάρχουν δεδομένα αλλά όχι επαρκή. 

Ο θεράπων ιατρός σε όλες τις περιπτώσεις πρέπει να επιστρατεύει την κλινική του κρίση ώστε να λάβει την καλύτερη απόφαση για τον ασθενή του. 

Ο ιατρός της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας μπορεί να χρειαστεί να διαχειριστεί ασθενείς: 

 Με συμπτωματολογία ύποπτη για COVID-19. 

 Με επιβεβαιωμένη COVID-19. 

 Με έκθεση σε άτομο με COVID-19

Κατ’ οίκο νοσηλεία ασθενών με πιθανή ή επιβεβαιωμένη COVID-19 

1. Υποστηρικτική αγωγή: 

καλή ενυδάτωση, επαρκής σίτιση, αποφυγή σωματικής κόπωσης. 

2. Συμπτωματική αντιμετώπιση: 

α. Αντιπυρετικά: παρακεταμόλη. Μπορεί να χορηγηθούν και μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη αν αυτό κριθεί αναγκαίο, στη χαμηλότερη ενδεικνυόμενη δόση και εφόσον δεν υπάρχουν αντενδείξεις. 

β. Αντιβηχικά: σε περιπτώσεις που ο βήχας είναι ιδιαίτερα έντονος. 

3. Αντιβιοτικά: Οι ασθενείς με COVID-19 δε χρειάζονται αντιβιοτικά παρά μόνο αν υπάρχει υποψία βακτηριακής επιλοίμωξης πχ υποτροπή του πυρετού που θέτει την υποψία δευτεροπαθούς βακτηριακής πνευμονίας. 

α. Αζιθρομυκίνη ή κλαριθρομυκίνη δε συνιστώνται για την COVID19, εκτός αν υπάρχει άλλη ένδειξη. 

4. Βρογχοδιασταλτικά: θα πρέπει να χορηγούνται σε ασθενείς με κλινικά ευρήματα βρογχοσπάσμου, ειδικά αν υπάρχει υποκείμενο άσθμα. 

5. Κορτικοστεροειδή: Τα κορτικοστεροειδή σε ήπια COVID-19, που δε χρειάζεται νοσηλεία, ΔΕΝ έχουν κανένα όφελος. Ενδείκνυται σε 4 ασθενείς που χρειάζονται συμπληρωματικό O2, επομένως σε ασθενείς που χρειάζονται νοσηλεία. 

6. Κολχικίνη: Ενδείκνυται σε ορισμένους ασθενείς με COVID-19 που παραμένουν στο σπίτι (βλ Πλαίσιο 3 / Θεραπευτικό ΑλγόριθμοΕΟΔΥ). α. ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΤΙΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΟΠΟΙΕΣ ΑΝΤΕΝΔΕΙΚΝΥΤΑΙ Η ΚΟΛΧΙΚΙΝΗ 

7. Χλωροκίνη, υδροξυχλωροκίνη: ΔΕΝ ενδείκνυνται σε ασθενείς με COVID-19. 

8. Ιβερμεκτίνη: ΔΕΝ πρέπει να χορηγείται σε ασθενείς με COVID-19, καθώς ακόμα δεν υπάρχουν επαρκή δεδομένα σχετικά με το όφελος από τη χορήγηση της. 

9. Βιταμίνη D και ψευδάργυρος: Δεν υπάρχουν επαρκή δεδομένα για όφελος από τη χρήση τους. 

10. Θρομβοπροφύλαξη: Βλέπε Οδηγίες από το Τμήμα Αιμόστασης τηςΕλληνικής Αιματολογικής Εταιρείας 

11. Συνήθης (χρόνια) φαρμακευτική αγωγή του ασθενούς: Στις περισσότερες περιπτώσεις οι ασθενείς με COVID-19 που παραμένουν στο σπίτι, ΔΕ χρειάζεται να τροποποιήσουν τη συνήθη φαρμακευτική αγωγή τους: 

α. Νεφελοποίηση: οι ασθενείς με COVID-19, που λαμβάνουν φάρμακα με νεφελοποιητή, θα πρέπει να τα μην το χρησιμοποιούν όταν είναι παρόντα και άλλα άτομα, ώστε να μην εκτεθούν σε αερόλυμα ή να λάβουν προσωρινά το φάρμακο με δοσομετρική συσκευή εισπνοής (Metered dose inhalers). 

β. Χρήση CPAP/BiPAP για αποφρακτική άπνοια στον ύπνο: οι ασθενείς μπορούν να χρησιμοποιούν τις συσκευές αυτές εφόσον δεν είναι άλλα άτομα παρόντα. Συνιστάται αερισμός του δωματίου μετά τη χρήση τους. 

γ. Αναστολείς υποδοχέων αγγειοτασίνης: Δε χρειάζεται να διακοπούν. 

δ. Στατίνες: Δε χρειάζεται να διακοπούν. 

ε. Αντιδιαβητικά φάρμακα (ινσουλίνη, ανάλογα του GLP-1, δισκία): Δε χρειάζεται να διακοπούν. 

στ. Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη: Δε χρειάζεται να διακοπούν, εκτός αν εμφανιστούν επιπλοκές πχ αιμορραγία πεπτικού. 

ζ. Ανοσοκατασταλτικά/ανοσοτροποποιητικά φάρμακα: Πιθανόν θα πρέπει σε ορισμένες περιπτώσεις να διακόπτονται - η απόφαση πρέπει να εξατομικεύεται σε συνεργασία με τον αντίστοιχο ειδικό ιατρό. 5 

η. Σε περίπτωση που οι ασθενείς ξεκινήσουν οποιαδήποτε φαρμακευτική αγωγή (πχ αντιβιοτικά ή κολχικίνη), θα πρέπει να γίνει έλεγχος για αλληλεπιδράσεις με τη χρόνια φαρμακευτική αγωγή τους. 

12. Μέτρα ελέγχου διασποράς της λοίμωξης: Βλέπε οδηγίες ΕΟΔΥ: α. Νέος κορωνοϊός Covid-19 – Οδηγίες για φροντίδα πιθανού ήεπιβεβαιωμένου κρούσματος στο σπίτι β. Οδηγίες για απομόνωση επαφών στο σπίτι 

13. Διάρκεια απομόνωσης: Βλέπε οδηγίες ΕΟΔΥ α. Στρατηγική λήξης καραντίνας και απομόνωσης κρουσμάτων καιστενών επαφών Covid-19