Προσοχή. Βρέθηκε καρκινογόνος ουσία σε πολύ γνωστά προϊόντα. Ποια είναι και πότε γίνεται ιδιαίτερα επικίνδυνη;

 επιμέλεια Θάλεια Γούτου, αισθητικός, κοσμετολόγος, medlabnews.gr iatrikanea

Υψηλά επίπεδα της καρκινογόνου ουσίας βενζόλιο εντοπίστηκαν σε ορισμένα προϊόντα για την ακμή, υποστηρίζει το ανεξάρτητο αμερικανικό εργαστήριο Valisure, με έδρα το Κονέκτικατ. Η ουσία αυτή έχει ήδη ανιχνευθεί σε πολλά καταναλωτικά προϊόντα, όπως σε αντηλιακά, σε απολυμαντικά χεριών και σε ξηρό σαμπουάν.

Στην έκθεση αναφέρεται ότι το βενζόλιο "μπορεί να σχηματιστεί σε μη αποδεκτά υψηλά επίπεδα" τόσο στα συνταγογραφούμενα, όσο και στα μη συνταγογραφούμενα προϊόντα υπεροξειδίου του βενζολίου. Τα αποτελέσματα από τις δοκιμές της Valisure δείχνουν ότι ορισμένα προϊόντα θα μπορούσαν να υπερβούν περισσότερο από 800 φορές, τα επίπεδα που ορίζονται από την Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ.

Οι δοκιμές που περιλαμβάνουν δεκάδες από αυτά τα προϊόντα υποδεικνύουν ότι υπάρχει πρόβλημα όταν οι θεραπείες ακμής με υπεροξείδιο του βενζοϋλίου αποθηκεύονται, ή τυγχάνουν επεξεργασίας σε υψηλές θερμοκρασίες.

Σε μια δοκιμή, ένα προϊόν κατά της ακμής της εταιρείας ProActiv αποθηκεύτηκε στους 70 βαθμούς Κελσίου, επί σχεδόν 17 ώρες. Το εργαστήριο όχι μόνο εντόπισε ότι αναπτύχθηκε βενζόλιο μέσα στο προϊόν, αλλά ότι αέριο βενζολίου βρέθηκε στην ατμόσφαιρα γύρω από αυτό αυτό. Αντίστοιχα ευρήματα εντοπίστηκαν και σε προϊόντα της μάρκας Clinique της Estee Lauder, όπου η συγκέντρωση βενζολίου βρέθηκε ότι έφτασε τα 400mg, αλλά και στο ευρέως χρησιμοποιούμενο προϊόν Clerasil.

Για να είναι καλύτερα κατανοητό πώς αναπτύσσεται η επικίνδυνη χημική ουσία, δίνεται το παράδειγμα με το τι συμβαίνει σε ένα αυτοκίνητο με κλειστά παράθυρα. Σε ένα παρκαρισμένο αυτοκίνητο σε σκιά και σε θερμοκρασία μικρότερη από 16 βαθμούς Κελσίου, μπορεί να συσσωρευτούν 400-800 mg βενζολίου. Αν πάλι το αυτοκίνητο είναι στον ήλιο και σε θερμοκρασία μεγαλύτερη από 16 βαθμούς Κελσίου, η στάθμη του βενζολίου μπορεί να φτάσει και τα 2.000-4.000 mg, επίπεδο που είναι 40 φορές μεγαλύτερο από το επιτρεπόμενο.

Άλλοι τύποι προϊόντων θεραπείας ακμής που δοκιμάστηκαν, όπως αυτά που περιέχουν σαλικυλικό οξύ ή αδαπαλένιο, δεν φάνηκε να έχουν το πρόβλημα σχηματισμού υψηλών επιπέδων βενζολίου, σύμφωνα με το εργαστήριο.

A testing company says benzene, a chemical that is a known carcinogen, has been found in another commonly used product: topical acne products containing benzoyl peroxide, including popular brands like Proactiv, Clearasil, PanOxyl. https://t.co/c8tuakGwuU pic.twitter.com/NV3QmCZ1ta

— CBS News (@CBSNews) March 7, 2024

Τι είναι το βενζόλιο

Το βενζόλιο (benzene) είναι χημική ένωση, άχρωμη, υγρή, πτητική, εξαιρετικά εύφλεκτη με χαρακτηριστική οσμή. Απορροφάται από το δέρμα και είναι επιβεβαιωμένα καρκινογόνα, τοξική για το αίμα και τον μυελό των οστών, το ήπαρ και το κεντρικό νευρικό σύστημα.

Που χρησιμοποιείται το βενζόλιο

Το βενζόλιο χρησιμοποιείται ευρύτατα ως βιομηχανικός διαλύτης καθώς και ως πρώτη ύλη για την παραγωγή πλήθους ενώσεων (πλαστικών, ελαστικών, χρωμάτων, φαρμάκων).

Προστίθεται σε μικρές αναλογίες στα καύσιμα μηχανών εσωτερικής καύσης για να βελτιώσει την ποιότητά τους (αύξηση του αριθμού οκτανίων).

Λόγω της τοξικότητάς του, όπου είναι δυνατόν, αντικαθίσταται με άλλους διαλύτες με σχεδόν παρόμοιες διαλυτικές ή εκχυλιστικές ικανότητες, όπως το τολουόλιο (μεθυλοβενζόλιο), κ-εξάνιο και το κυκλοεξάνιο.

Ποια προβλήματα προκαλεί στην υγεία εργαζομένων και καπνιστών

Οι πρώτες έρευνες για την επίδραση του βενζολίου στην υγεία του ανθρώπου, αφορούσαν εργαζόμενους στις χημικές βιομηχανίες που εκτίθεντο σε υψηλές συγκεντρώσεις (λόγω της πτητικότητάς του) και για μεγάλο χρονικό διάστημα. Εισπνοή μεγάλων ποσοτήτων ατμών του για σύντομο χρονικό διάστημα του προκαλεί ζάλη, ταχυκαρδία, πονοκέφαλο, εμετό και σπασμούς.

Το βενζόλιο εισέρχεται στον οργανισμό κυρίως μέσω της εισπνοής των ατμών του και δευτερευόντως μέσω της απορρόφησής του από το δέρμα.

Επιδημιολογικές έρευνες με εργαζόμενους στη χημική βιομηχανία έχουν πιστοποιήσει την καρκινογόνο δράση του βενζολίου και οι ασθένειες αυτές θεωρούνται επαγγελματικές ασθένειες. Οι εργαζόμενοι στη βιομηχανία ελαστικών έχουν αυξημένο κίνδυνο για καρκίνους του λεμφικού και αιμοποιητικού συστήματος, ουροδόχου κύστης, πνεύμονα, προστάτη και στομάχου.

Το κάπνισμα για τους καπνιστές αποτελεί την κύρια πηγή πρόσληψης βενζολίου.

Έχει βρεθεί ότι το κάπνισμα ενός τσιγάρου απελευθερώνει 50 έως 150 μg βενζολίου. Στις ΗΠΑ, σε εθνική βάση, έχει εκτιμηθεί ότι το κάπνισμα αποτελεί το 89% της έκθεσης σε βενζόλιο μεταξύ των καπνιστών και το παθητικό κάπνισμα για το 10% της έκθεσης σε βενζόλιο για τους μη καπνιστές.

Το βενζόλιο είναι γνωστό ως καρκινογόνο του αιμοποιητικού συστήματος, αυξάνει τον κίνδυνο για λευχαιμία, λεμφογενή λευχαιμία και μυελογενή λευχαιμία. Πειράματα με πειραματόζωα έδειξαν ότι το βενζόλιο μπορεί να διαπεράσει τον πλακούντα. Το βενζόλιο είναι ένα από τα 20 πιο ευρέως χρησιμοποιούμενα χημικά στις Ηνωμένες Πολιτείες η έκθεση στο οποίο γίνεται "κυρίως αναπνέοντας αέρα που περιέχει βενζόλιο", σύμφωνα με την Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρεία. Cancer Society.

Η νόσος που συνδέεται άμεσα με χρόνια δηλητηρίαση από το βενζόλιο είναι η απλαστική αναιμία, κατά την οποία ο μυελός των οστών παύει να παράγει αρκετά ερυθρά και λευκά αιμοσφαίρια και αιμοπετάλια. Ο ασθενής αισθάνεται συνεχώς κόπωση, λόγω των λίγων ερυθρών αιμοσφαιρίων, παθαίνει εύκολα λοιμώξεις και αιμορραγίες λόγω των ανεπαρκών λευκών αιμοσφαιρίων και αιμοπεταλίων, αντίστοιχα.