Ιπποφαές. Υπερτροφή με 190 θρεπτικά συστατικά, για τόνωση, ευεξία, αντιγήρανση, προστασία από τον καρκίνο.

της Κλεοπάτρας Ζουμπουρλή, μορ.βιολόγος, medlabnews.gr iatrikanea

Το ιπποφαές είναι από τα αρχαιότερα φυτά της Ευρώπης και της Ασίας και ανήκει στις λεγόμενες σούπερ τροφές. Περιέχει πάνω από 190 θρεπτικά συστατικά με ιδιαίτερα υψηλή περιεκτικότητα σε βιταμίνη C, λιπαρά οξέα ω-3 και ω-7, βιταμίνη Ε. Βοηθάει πολύ σε περιόδους έντονης δραστηριότητας, αδυναμίας, ανορεξίας, δίαιτας ή έντονου στρες. Είναι ιδιαίτερα τονωτικό για αθλητές, μαθητές και βοηθάει στην αντιγηραντική προστασία του οργανισμού.

Οι θρεπτικές και φαρμακευτικές του ιδιότητες είναι γνωστές σε μερικούς λαούς της Ασίας από αιώνες και γι' αυτό χρησιμοποιείται στην παραδοσιακή φαρμακολογία 
των λαών αυτών. Η φαρμακευτική αξία του είδους αυτού μνημονεύεται στα βιβλία της παραδοσιακής θιβετιανής ιατρικής, του 8ου αιώνα. Επίσης είναι γνωστό και από τη ρωσική παραδοσιακή ιατρική. Σήμερα στη Ρωσία, ύστερα από πρόσφατες επιστημονικές εργασίες που έγιναν, το ιπποφαές θεωρείται σαν ένα πολύ σημαντικό φαρμακευτικό φυτό, το οποίο το ονομάζουν και «ανανά της Σιβηρίας», 
λόγω της γεύσεώς του και της αφθονίας του χυμού του. 


Οι Ρώσοι το χρησιμοποιούν στη διατροφή των αστροναυτών και οι Κινέζοι το τοποθετούν στην πρώτη 10άδα των πιο ισχυρών θεραπευτικών φυτών στον κόσμο με ισχυρή αντιοξειδωτική, αντιφλεγμονώδη, αντιμικροβιακή, αναλγητική και επουλωτική δράση. Χρησιμοποιείται επίσης ως συμπλήρωμα διατροφής, συστατικό φαρμακευτικών και καλλυντικών σκευασμάτων. Οφείλει το όνομά του στα στρατεύματα του Μ. Αλεξάνδρου που παρατήρησαν ότι τα άρρωστα και τραυματισμένα άλογα που έτρωγαν τα φύλλα και τους στρογγυλούς καρπούς του φυτού ανάρρωναν γρηγορότερα, ενώ το τρίχωμά τους δυνάμωνε και γινόταν λαμπερό. Το ονόμασαν ιπποφαές, δηλ. φωτεινό, λαμπερό άλογο (ίππος+φάος, δηλαδή φως, λάμψη).

Με βάση την ανάλυση του φυτού και των καρπών του, το ιπποφαές συμπεριλαμβάνεται δίκαια στην κατηγορία των υπερτροφών. 

Το ιπποφαές περιέχει 190 πολύτιμες ουσίες. «Οι περισσότερες και δραστικότερες (106) έχουν εντοπιστεί στο έλαιο που περιέχουν οι καρποί του. Το έλαιο του φυτού παράγεται από τους καρπούς με τη μέθοδο της εκθλίψεως, χωρίς χημικά ή άλλα πρόσθετα. Είναι ένα φυτό που βοηθάει πάρα πολύ στην τόνωση, ευεξία και ενέργεια του ανθρώπινου οργανισμού, τη γρήγορη ανάρρωση και επούλωση των πληγών και την ενίσχυση του ανοσοποιητικού και του νευρικού συστήματος». 

Το κύριο παράγωγο του ιπποφαούς είναι το έλαιο του φυτού, που παράγεται από τους καρπούς με τη μέθοδο της εκθλίψεως, χωρίς χημικά ή άλλα πρόσθετα. 
Πέρα από συμπλήρωμα διατροφής, το ιπποφαές χρησιμοποιείται ως συμπλήρωμα διατροφής, συστατικό φαρμακευτικών και καλλυντικών σκευασμάτων και ως αυτούσιο φαρμακευτικό σκεύασμα για πλήθος παθήσεων, ενώ, από τους καρπούς του οι ίδιοι παρασκευάζουν χυμούς και μαρμελάδες. Μπορεί, επίσης, να το βρει κανείς στα καταστήματα υγιεινής διατροφής και φαρμακεία στην Ιεράπετρα σε μορφή αποξηραμένου φυτού, σε μορφή συμπυκνωμένου χυμού, αλλά και σε κάψουλες.

Οι καρποί του είναι υπόξινοι και μοιάζουν με το σταφύλι, ενώ συναντάται σε μορφή θάμνου σε παράκτιες και ορεινές περιοχές της Ευρώπης και της Ασίας και τα τελευταία χρόνια σε αρκετές περιοχές στην χώρα μας.

Το ιπποφαές περιέχει ένα μοναδικό συνδυασμό αντιοξειδωτικών συστατικών που δρουν προληπτικά κατά της γήρανσης, των καρδιαγγειακών νοσημάτων και του καρκίνου. Ειδικότερα, μεταξύ άλλων περιέχει:

Βιταμίνη C: Συνεισφέρει στην απορρόφηση του σιδήρου, βοηθά στο σχηματισμό κολλαγόνου στο δέρμα, στην επούλωση των πληγών, στην επανόρθωση των ιστών και ενισχύει την άμυνα του οργανισμού.

Βιταμίνη Ε: Επιβραδύνει τη γήρανση των κυττάρων, βοηθά στην οξυγόνωση των ιστών και ενισχύει το γεννητικό σύστημα. Επιταχύνει την επούλωση των πληγών και προστατεύει από την αρτηριοσκλήρυνση.

Βιταμίνη Α: Διατηρεί την υγεία των ματιών και του δέρματος.

Όλα τα μεταλλικά στοιχεία: Ασβέστιο, μαγνήσιο, σίδηρο, φώσφορο, χαλκό, κάλιο, σελήνιο και ψευδάργυρο. Είναι απαραίτητα για την πνευματική και σωματική υγεία. Όπως και οι βιταμίνες, δρουν ως καταλύτες σε πολλές βιολογικές αντιδράσεις και οι λειτουργίες τους είναι αλληλένδετες. Το σελήνιο και ο χαλκός έχουν πολύ ισχυρή αντιοξειδωτική δράση.

Καροτενοειδή: Αποτρέπουν σε μεγάλο βαθμό την οξείδωση των κυττάρων και την καταστροφή τους. Το ιπποφαές περιέχει β-καροτένιο, που είναι πρόδρομος της βιταμίνης Α, καθώς και λυκοπένιο (αντικαρκινική δράση), α-καροτίνη, ζεαξανθίνη (πρόληψη κατά της γεροντικής ωχράς κηλίδας) και λουτεΐνη. Πολλές φορές το ιπποφαές, ανάλογα με την περιοχή στην οποία καλλιεργείται, περιέχει καροτενοειδή σε μεγαλύτερες ποσότητες από κάθε άλλο φυτό.

Πολυακόρεστα λιπαρά οξέα: Συγκεκριμένα: ω-3 (λινολενικό οξύ), ω-6 (λινελαϊκό οξύ), ω-7 (παλμιτελαϊκό οξύ), ω-9 (ελαϊκό οξύ). Το ιπποφαές θεωρείται από ρώσους και κινέζους επιστήμονες η πλουσιότερη πηγή φυτικών λιπαρών οξέων, που είναι απαραίτητα στον οργανισμό για την καλή λειτουργία του εγκεφάλου, του νευρικού, του ανοσοποιητικού και του αναπαραγωγικού συστήματος, ενώ προστατεύουν από καρδιαγγειακές παθήσεις, περιορίζουν τα επίπεδα της κακής χοληστερίνης στο αίμα και έχουν και ισχυρή αντιφλεγμονώδη και αντιοξειδωτική δράση. Το ω-7 λιπαρό οξύ είναι κυρίως ζωικής προέλευσης. Έχει εντοπιστεί μόνο στο έλαιο του φυτού μακαντέμια, αλλά σε συγκεντρώσεις 2 φορές χαμηλότερες από αυτές που έχουν βρεθεί στο ιπποφαές. Το ω-7 έχει αντιική, αντιβακτηριδιακή, επουλωτική και αντιγηραντική δράση.

Είναι και πηγή...

...βιταμινών του συμπλέγματος Β: Βοηθούν στην καλή λειτουργία

του νευρικού και μυϊκού συστήματος, αλλά και της καρδιάς. Συμμετέχουν στη σύνθεση των ενζύμων και στο μεταβολισμό των λιπών, των πρωτεϊνών και των υδατανθράκων. Βοηθούν στην ανάπτυξη και στην αναπαραγωγή, φροντίζουν για την υγεία των μαλλιών, των νυχιών και του δέρματος.

...βιταμίνης D: Βοηθά στο μεταβολισμό του ασβεστίου, του φωσφόρου και του μαγνησίου στον οργανισμό και την ενσωμάτωσή τους στα οστά, συμβάλλοντας στην υγεία τους.

...βιταμίνης Κ: Παίζει καθοριστικό ρόλο στην πηκτικότητα του αίματος

και βοηθά στο σχηματισμό των οστών και στην ανασύστασή τους.

...β-σιτοστερόλης: Ανήκει σε μια ομάδα στερολών που υπάρχουν μόνο στα φυτά. Έχει αποδειχθεί ότι μόνη της ή σε συνδυασμό με άλλες φυτικές στερόλες μειώνει τα επίπεδα κακής χοληστερίνης στο αίμα. Επίσης, δρα προστατευτικά από την υπερπλασία του προστάτη, ενώ υπάρχουν ενδείξεις ότι προστατεύει από τον καρκίνο.

...φλαβονοειδών: Πρόκειται για ουσίες που συναντάμε μόνο στα φυτά και έχουν παρόμοιες αντιοξειδωτικές ιδιότητες με αυτές των βιταμινών C, Ε και Α.

Για αυτό και συμπεριλαμβάνεται στην κατηγορία των super foods, μαζί με τη σπιρουλίνα, την αλόη, τη γύρη, το τζίνσενγκ, το κερί του ζαχαροκάλαμου, το αιθέριο έλαιο δενδρολίβανου. 
Χρησιμοποιείται ως συμπλήρωμα διατροφής, συστατικό φαρμακευτικών και καλλυντικών σκευασμάτων και ως αυτούσιο φαρμακευτικό σκεύασμα για πλήθος παθήσεων, ενώ από τους καρπούς του παρασκευάζονται χυμοί και μαρμελάδες. Στα καταστήματα υγιεινής διατροφής βρίσκεται σε μορφή αποξηραμένου φυτού και χρησιμοποιείται ως αφέψημα. Υπάρχει, επίσης, σε μορφή συμπυκνωμένου χυμού, αλλά και σε κάψουλες, που βρίσκεται σε μεγάλα φαρμακεία.

Τι προσφέρει στον οργανισμό

1. Τόνωση, ευεξία και ενέργεια, γρήγορη ανάρρωση και επούλωση των πληγών.

2. Ενίσχυση του ανοσοποιητικού, προστασία από τον καρκίνο.

3. Προστασία και ενίσχυση του νευρικού συστήματος, μείωση του άγχους.

4. Ρύθμιση του μεταβολισμού.

5. Αντιμετώπιση της υπερπλασίας του προστάτη, παθήσεων στο συκώτι, καθώς και γαστρεντερικών προβλημάτων, όπως η ελκώδης κολίτιδα, η οισοφαγίτιδα, η νόσος του Crohn.

6. Προστασία από καρδιαγγειακά προβλήματα, μείωση της κακής χοληστερίνης και του σακχάρου στο αίμα, προστασία των αγγείων, ενίσχυση της κυκλοφορίας του αίματος.

7. Ανακούφιση από τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης, τους πόνους της περιόδου και προστασία του αναπαραγωγικού συστήματος. 8. Επανόρθωση ιστών και κυττάρων μετά από μεγάλη έκθεση σε ακτινοβολία.

9. Προληπτική δράση εναντίον οφθαλμικών παθήσεων, όπως ο καταρράκτης και η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας.

1O. Αποτοξίνωση του οργανισμού, οξυγόνωση και ανανέωση των κυττάρων, αντιμετώπιση πρόωρης γήρανσης.

11. Αντιμετώπιση δερματικών προβλημάτων, όπως ακμή, δυσχρωμίες, έκζεμα, έγκαυμα, ψωρίαση, έκζεμα.

Το ιπποφαές είναι ένας θάμνος που φθάνει συνήθως το ύψος των 2,5-4 μέτρων, φέρει αγκάθια και από μακριά μοιάζει πολύ με την ιτιά. Είναι φυτό δίοικο, δηλαδή υπάρχουν φυτά που παράγουν αρσενικά άνθη και φυτά που παράγουν μόνο θηλυκά. Οι καρποί του είναι μικροί μέχρι 1 εκατοστό μήκος, είναι κόκκινοι έως πορτοκαλί και φέρουν στο εσωτερικό τους ένα σπόρο ενώ είναι προσκολλημένοι ισχυρά επάνω στους βλαστούς, με αποτέλεσμα να έχει δυσκολίες η συγκομιδή τους. Είναι φυτό που προσαρμόζεται σε πολύ διαφορετικά και δύσκολα περιβάλλοντα, αντέχει στο κρύο μέχρι -43ο C και στην ξηρασία, δεν έχει πολλούς εχθρούς και ασθένειες, μπορεί δε να αναπτυχθεί ακόμη και χωρίς λίπανση και άρδευση ενώ μπορεί να αξιοποιήσει τα πιο υποβαθμισμένα εδάφη, εκεί όπου τα άλλα φυτά δεν μπορούν να καλλιεργηθούν. 

 Το Ιπποφαές είναι ανθεκτικό σε κλίματα και θερμοκρασίες. Αντέχει από -45οC έως +45οC και από 0 έως 1.500 μέτρα υψόμετρο και αγαπαει τα αμμουδερα εδαφη. Φυσικά θέλει περιοχή με ικανοποιητική ηλιοφάνεια διότι με αυτό τον τρόπο βελτιώνονται τα συστατικά του καρπού του. Οι πρώτοι καρποί του Ιπποφαούς παράγονται μετά από τρία χρόνια από τη φύτευση του. Σε πλήρη παραγωγή όμως το φυτό έρχεται στα 4 - 5 χρόνια.

Θα το βρείτε ως:

• Αποξηραµένο φυτό σε καταστήµατα που πουλάνε βότανα, για να φτιάξετε αφέψηµα ή έγχυµα.
• Έλαιο, που προκύπτει από την έκθλιψη των καρπών του. Περιέχει τα θρεπτικά συστατικά του ιπποφαούς στην πιο ισχυρή τους µορφή. Χρησιµοποιείται κυρίως για την αντιµετώπιση δερµατικών προβληµάτων (εξωτερική επάλειψη) και για την τόνωση του κυκλοφορικού (λαµβάνεται διαλυµένο σε νερό ή χυµό).
• Συµπυκνωµένο χυµό, που προκύπτει από την πολτοποίηση των καρπών και των φύλλων του φυτού και έχει πιο ήπια δράση από το έλαιο. Είναι κατάλληλο για την τόνωση και ενδυνάµωση του οργανισµού.
• Κάψουλες: Πρόκειται για το ξηρό εκχύλισµα των φύλλων και των καρπών του φυτού. Είναι πιο εύκολο στη χρήση του και έχει ικανοποιητικά αποτελέσµατα. Επίσης, κυκλοφορούν κάψουλες που περιέχουν έλαιο ιπποφαούς.

Διαβάστε επίσης

• Κρανιά - κράνα μια ελληνική υπερτροφή, φάρμακο για την καρδιά, τον διαβήτη, το έντερο, την διάρροια, αντιπυρετικό. Οι διαφορές με τα κράνμπερι
• Μύρτιλα (blueberries) και άγρια μύρτιλα (bilberries) για το μεταβολικό σύνδρομο, την παχυσαρκία, τον διαβήτη, την καρδιά, τον καρκίνο, τα μάτια, την αντιγήρανση.
• Βερίκοκο για την υγεία, την αναιμία, την δυσκοιλιότητα, την όραση, την ομορφιά και τα κουκούτσια τους για τον καρκίνο.
• ΚΕΡΑΣΙ. ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ. ΧΥΜΟΣ ΑΠΟ ΚΕΡΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΥΠΝΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΜΥΙΚΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΑΣΚΗΣΗ.
• Διάβασμα, εξετάσεις και διατροφή. Τα κεράσια απαραίτητα στους μαθητές για τις εξετάσεις.

Κλεοπάτρας Ζουμπουρλή