Είναι γαστρεντερίτιδα ή τροφική δηλητηρίαση; Κοινά συμπτώματα πόνος στην κοιλιά, διάρροια, πυρετός. Πώς αντιμετωπίζονται;

του Κωνσταντίνου Λούβρου, M.D., medlabnews.gr iatrikanea 

Τα βαριά για την εποχή φαγητά, τα λαχανικά, αλλά και η κακή συντήρηση μπορούν να οδηγήσουν σε αλλοιώσεις των τροφών, με δυσάρεστες συνέπειες για την υγεία μας.  Από την άλλη η εποχή ευνοεί τις ιώσεις και την γαστρεντερίτιδα. 

Η Γαστρεντερίτιδα είναι μια πάθηση του γαστρεντερολογικού συστήματος που χαρακτηρίζεται από έντονες υδαρείς διάρροιες, εμετούς, πυρετό και κοιλιακούς πόνους. Είναι το πιο συχνό αίτιο νόσησης στον κόσμο και προκαλείτε από μόλυνση του εντέρου από τοξίνες, μικρόβια και ιούς

Η Τροφική δηλητηρίαση συμβαίνει όταν καταναλώνετε φαγητό ή νερό που περιέχει βακτήρια, παράσιτα, ιούς ή τοξίνες που δημιουργούνται από αυτά τα μικρόβια. Οι περισσότερες περιπτώσεις τροφικής δηλητηρίασης προκαλούνται από κοινά βακτήρια όπως η σαλμονέλα, ο σταφυλόκοκκος και η E. coli.

Ποια είναι τα συμπτώματα;

Τα συμπτώματα στη γαστρεντερίτιδα αρχίζουν συνήθως ξαφνικά και περιλαμβάνουν διάρροιες και εμέτους. Επίσης μπορεί να συνοδεύονται από στομαχόπονο, πονοκέφαλο και μυϊκούς πόνους. Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων η γαστρεντερίτιδα διαρκεί 3-5 ημέρες. 

Τα συμπτώματα από τους πιο κοινούς τύπους τροφικής δηλητηρίασης γενικά εκδηλώνονται 2 - 6 ώρες από την κατανάλωση του φαγητού. Ο χρόνος μπορεί να είναι μεγαλύτερος (ακόμα και κάποιες ημέρες) ή μικρότερος, ανάλογα με το αίτιο της τροφικής δηλητηρίασης. Τα πιθανά συμπτώματα περιλαμβάνουν κοιλιακές κράμπες, διάρροια, έμετο, πυρετό και ρίγη, πονοκέφαλο και αίσθημα αδυναμίας.

Τα συμπτώματα της νόσου εμφανίζονται ξαφνικά, χωρίς προειδοποίηση και είναι κοινά σε όλους.

Μπορεί να προκληθούν όλα ή μερικά από τα ακόλουθα συμπτώματα:

• ναυτία και έμετο που μπορεί να διαρκέσει μια ή δύο ημέρες

• διάρροια, που συνήθως διαρκεί μία με τρεις ημέρες, αλλά μπορεί να διαρκέσει έως και 10 ημέρες

• Απώλεια της όρεξης

• Πονοκέφαλοι

• Κοιλιακό άλγος

• Κοιλιακές κράμπες

• Αιμορραγικές κενώσεις (δυσεντερία - γεγονός που υποδηλώνει λοίμωξη από αμοιβάδα,''Campylobacter'',''Salmonella'',''Shigella''ή κάποια παθογόνα στελέχη του''Escherichia coli'')

• πυρετό (θερμοκρασία πάνω από 37,5^oC σε ενήλικες και πάνω από 38^oC σε παιδιά)

• Λιποθυμία και αδυναμία

Θεραπεία

Η γαστρεντερίτιδα είναι συνήθως ήπια και η θεραπεία θα εξαρτηθεί από το είδος της γαστρεντερίτιδας.

Μπορεί να δοθεί συνταγή για φάρμακα κατά τη ναυτίας για ναυτία και εμετό.

Τα αντιβιοτικά χρειάζονται μόνο αν η γαστρεντερίτιδα προκαλείται από βακτήρια ή παράσιτα. Ένα δείγμα της διάρροιας, είναι δυνατόν να εξεταστεί για το σκοπό αυτό.

Μερικοί άνθρωποι μπορεί να χρειαστούν ενδοφλέβια (μέσα στη φλέβα) υγρά αν είναι πολύ αφυδατωμένοι.

Το κυριότερο μέλημα στην περίπτωση της ιογενούς γαστρεντερίτιδας, είναι η αποφυγή της αφυδάτωσης του ασθενούς, ο οποίος συνήθως λόγω των εμέτων, αδυνατεί να πάρει τα υγρά που χάνει με τις διάρροιες.

Το λάθος που γίνεται συνήθως στην προκειμένη περίπτωση είναι η χρησιμοποίηση αντιδιαρροϊκών φαρμάκων ως μέσον αποφυγής της αφυδάτωση

Προβιοτικά, χρήσιμα για την ισορροπία του μικροβιώματος του εντέρου

Τα προβιοτικά είναι «ζωντανοί οργανισμοί, οι οποίοι όταν χορηγούνται σε επαρκείς ποσότητες, επιφέρουν όφελος στην υγεία του ξενιστή». Τα συχνότερα προβιοτικά αποτελούνται από ωφέλιμα βακτήρια. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την ενίσχυση του μικροβιώματος όταν αυτό βρίσκεται εκτός ισορροπίας. Όταν προσληφθούν, μπορούν να βοηθήσουν στην αναπλήρωση και τη διατήρηση της ισορροπίας του μικροβιώματος στο έντερο.

Αντιμετώπιση στο σπίτι

• Να παίρνετε αρκετά υγρά , χρησιμοποιώντας υδατικά διαλύματα όταν υπάρχουν πολλές κενώσεις, για αναπλήρωση των υγρών και των ηλεκτρολυτών που χάνονται.

• Τα υγρά δεν θα σταματήσουν τον εμετό και τη διάρροια αλλά δεν θα σας αφήσουν να πάθετε αφυδάτωση.

• Αν αισθανθείτε πεινασμένοι να φάτε. Ξεκινήστε με μαλακές τροφές, όπως κράκερ, ρύζι, μπανάνες ή τοστ. Θα πρέπει να ξαναρχίσετε τα κανονικά υγρά και τη διατροφή σε 48-72 ώρες, ακόμη κι αν η διάρροια συνεχίζεται.

• Όταν νιώσετε καλύτερα, μπορείτε να φάτε σε μικρές ποσότητες μπανάνα ή μήλο, τροφές που θα δώσουν στον οργανισμό το απαραίτητο κάλιο.

• Καλό είναι να τρώτε σούπα με ρύζι ή φιδέ με λίγο αλάτι, αν δεν υπάρχει πρόβλημα με την αρτηριακή πίεση ή άλλα οργανικά προβλήματα που απαγορεύουν αυστηρά την κατανάλωση αλατιού.

• Πίνετε σε μικρές ποσότητες τσάι με λεμόνι. Το τσάι χαρακτηρίζεται και για την αντιδιαρροϊκή του δράση.

• Σε πολλές μαρτυρίες αναφέρεται πως τα αναψυκτικά τύπου Cola εμφανίζουν παρόμοιες ιδιότητες με το τσάι. Πράγματι, λόγω τις περιεκτικότητάς τους σε τανίνες, οι οποίες περιορίζουν την κινητικότητα του εντέρου και άρα των αριθμό των κενώσεων, παρατηρείται μείωση των συμπτωμάτων, αλλά υπάρχει περίπτωση να δημιουργούν πρόβλημα στη χλωρίδα του εντέρου. Άρα, η ζημιά που προκαλούν αξιολογείται ως σοβαρότερη, γι' αυτό καλό είναι να περιορίζεται η κατανάλωσή τους.

• Αποφύγετε τα γαλακτοκομικά προϊόντα (γάλα, τυρί, γιαούρτι). Αν νοσήσει παιδί που η διατροφή του στηρίζεται στο γάλα, συστήνεται η προσθήκη ρυζάλευρου ή και η αραίωση του γάλακτος. Καλό επίσης είναι να αποφεύγετε τα γλυκά, τις λιπαρές τροφές, τις σάλτσες, κ.ά..

• Να ξεκουράζεστε πολύ.

• Θα πρέπει να επιστρέψετε στο γιατρό σας ή στο νοσοκομείο αν δεν είστε σε θέση να κρατήσετε αρκετά υγρά, αισθανθείτε ζάλη όταν είστε όρθιοι ή δείτε σημαντική επιδείνωση των συμπτωμάτων

Να δείτε το γιατρό σε περίπτωση  που έχετε:

• στομαχικό πόνος που επιδεινώνεται

• συχνό εμετό ή διάρροια ή και τα δύο

• αίμα ή βλέννα στα κόπρανα σας (διάρροια)

• ουρήσει λίγο ή καθόλου, ή τα ούρα σας είναι  σκούρα ή δύσοσμα.

Το πόσο διαρκεί  η γαστρεντερίτιδα εξαρτάται από το μικροοργανισμό που προκαλεί τη λοίμωξη. Οι ιογενείς και οι  βακτηριακές γαστρεντερίτιδες έχουν ήπια συμπτώματα και διαρκούν μερικές ημέρες.

Διαβάστε επίσης

• Γαστρεντερίτιδα. Τι είναι, τι προκαλεί, πώς εξαπλώνεται και πώς μπορεί να προληφθεί η εξάπλωση της.

• Τι πρέπει να κάνετε αν πάθετε τροφική δηλητηρίαση. Ποια τα συμπτώματα που προκαλεί το χαλασμένο φαγητό; 
• Tροφική δηλητηρίαση: 20 συνηθισμένα και ασυνήθιστα αίτια. Ποιά είναι τα συμπτώματα και πως μπορούμε να προστατευτούμε;

• Ο δεκάλογος της σωστής πρόληψης της τροφικής δηλητηρίασης

  Πυρετός, διάρροιες μπορεί να οφείλονται σε άπλυτα λαχανικά ή κακοσυντηρημένα τρόφιμα. Τι είναι και πώς αντιμετωπίζεται η Σαλμονέλωση

• Πόνος στην κοιλιά. Τι μπορεί να σημαίνει;

• Άμεση αντιμετώπιση δηλητηρίασης από ουσίες, φάρμακα, εντομοκτόνα, είδη καθαρισμού, μονοξείδιο του άνθρακα και άλλα. Πρώτες βοήθειες

• Αναμένεται αύξηση εμφάνισης γαστρεντερίτιδας από νοροϊό. Τι είναι, τι προκαλεί, πώς εξαπλώνεται και πώς μπορεί να προληφθεί η εξάπλωση της.