Παγκόσμια Ημέρα των Ηλικιωμένων σήμερα, αλλά και ημέρα προβληματισμού για την Ελλάδα των capital controls

του Αλέξανδρου Γιατζίδη, M.D., medlabnews.gr

Η Παγκόσμια Ημέρα των Ηλικιωμένων, γνωστή και ως «Παγκόσμια Ημέρα για την Τρίτη Ηλικία» εορτάζεται κάθε χρόνο την 1η Οκτωβρίου. Υιοθετήθηκε από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ το 1990, για να αποτίσει τον οφειλόμενο φόρο τιμής στους ηλικιωμένους, αλλά και να επισημάνει τα προβλήματα, που αντιμετωπίζουν.

Σύμφωνα με τα κριτήρια του Ο.Η.Ε., όταν το ποσοστό του πληθυσμού άνω των 65 χρόνων μιας χώρας είναι άνω του 7%, χαρακτηρίζεται ως γερασμένη. Η Ελλάδα γερνάει, με το ποσοστό των ηλικιωμένων στη χώρα μας να είναι σήμερα άνω του 19% και να αναμένεται να φτάσει το 24% το 2020. Η δημογραφική γήρανση του πληθυσμού, καθώς και η πρόοδος της ιατρικής επιστήμης έχουν οδηγήσει στην αύξηση των ηλικιωμένων ατόμων που πάσχουν από χρόνιες νόσους. Το μεγάλο στοίχημα για όλους μας είναι τα επιπλέον χρόνια ζωής να είναι χρόνια με ποιότητα και όχι χρόνια αναπηρίας.

• Στην Ελλάδα οι υπερήλικες αποτελούν το 19% του γενικού πληθυσμού.
• Κάθε πέντε χρόνια προστίθενται στην προχωρημένη ηλικία πάνω από 100.000 άτομα.
• Τα άτομα άνω των 70 ετών, ενώ αποτελούν το 10% του πληθυσμού, απασχολούν το 50% των νοσοκομειακών κλινών και ειδικότερα το 25% των κλινών για οξέα περιστατικά. Οι υπερήλικες καλύπτουν το 25% των συνολικών ημερών νοσηλείας στα νοσοκομεία. Το 70% των υπερηλίκων έχουν περισσότερες της μιας συνοδούς νόσους.
• Το 25% των υπερηλίκων παίρνει περισσότερα από πέντε φάρμακα.
• Από άνοια πάσχουν 150.000-200.000 ασθενείς στη χώρα μας. Ο αντίστοιχος αριθμός για την Ευρώπη ανέρχεται σε 10.000.000, ενώ παγκοσμίως καταγράφονται 44.000.000 ασθενείς.
• Το 52% όλων των καρκίνων στις γυναίκες και το 59% στους άνδρες διαγιγνώσκεται σε άτομα άνω των 65 ετών.
• Πάνω από το 66% των θανάτων από καρκίνο συμβαίνει σε ασθενείς ηλικίας άνω των 65 ετών. Οι καρκίνοι είναι υπεύθυνοι σαν πρώτη αιτία θανάτου στο φάσμα ηλικίας μεταξύ 65 και 74 ετών και η δεύτερη αιτία θανάτου μετά τα 75 χρόνια.

Στη σύγχρονη εποχή, οι ηλικιωμένοι παίζουν σημαντικότατο ρόλο,  όχι μόνο με τη  μετάδοση των εμπειριών και των γνώσεων τους, αλλά και με τη βοήθεια που δίνουν στα παιδιά τους, βοηθώντας τα οικονομικά και αναλαμβάνοντας την φροντίδα των εγγονών τους. Σύμφωνα με μελέτες, ο μέσος  χρόνος  που διαθέτουν οι ηλικιωμένοι  ημερησίως, για να φροντίσουν οικείους τους που έχουν ανάγκη, κυμαίνεται από 200 έως 315 λεπτά.  Αντιθέτως, οι νεώτεροι άνθρωποι, αφιερώνουν μόλις 50 λεπτά, για να φροντίσουν κάποιον που τους έχει ανάγκη, καθώς δεν μπορούν να διαθέσουν περισσότερο χρόνο.

Μια θηλιά στο λαιμό του κάθε Έλληνα ηλικιωμένου.

Δυστυχώς τα πράγματα όπως διαμορφώνονται στην χώρα μας αναμένονται να είναι δραματικά για τους ηλικιωμένους της. Και αυτό γιατί οι Έλληνες ηλικιωμένοι είναι οι άμεσα ανήμποροι, που πλήττονται με την μείωση των συντάξεων, με τις περικοπές των ασφαλιστικών παροχών των κρατικών ταμείων, με τις περικοπές στα φάρμακα, αλλά και στις κοινωνικές υπηρεσίες. Και αν υπάρχει "ελπίδα" στους νέους της χώρας μας έστω ότι μπορούν να βρουν δουλειά σε κάποια άλλη χώρα, στους ηλικιωμένους μας, αυτή η ελπίδα δεν υπάρχει. Απεναντίας γίνεται κάθε μέρα που περνά με τους φόρους, με την δυστυχία που μεταφέρεται από τα ραδιοτηλεοπτικά μέσα και με τις καθημερινές αντιξοότητες, μια θηλιά στο λαιμό του κάθε Έλληνα ηλικιωμένου.

Και το κακό δεν τελειώνει εκεί, γιατί ο ηλικιωμένος στην σημερινή Ελλάδα βρίσκεται να υποφέρει από την εγκληματικότητα, μια και είναι τα πρώτα εύκολα θύματα των πολλών πια εγκληματιών που μαστίζουν την Ελληνική επικράτεια.

Είναι τα πρώτα θύματα των περικοπών σε θέσεις εργασίας. Όχι τώρα, αλλά τα τελευταία χρόνια. Τουλάχιστον δέκα χρόνια πάνε που οι μεγάλες εταιρίες της χώρας μας άρχισαν να απολύουν άτομα που ήταν λίγο προ της σύνταξης. Τώρα δυστυχώς αυτοί οι άνθρωποι που βρίσκονται χωρίς δουλειά και όπως είναι φυσικό είναι αδύνατον να ξαναβρούν εργασία, είναι ηλικίας άνω των 50!.

Και το χειρότερο που έρχεται να προστεθεί είναι οι κοινωνικές υπηρεσίες, που με τόση χαρά υποδεχθήκαμε, πριν από λίγα χρόνια όπως αυτήν της βοήθειας στο σπίτι, να αντιμετωπίζουν τραγικά προβλήματα λειτουργίας, με περικοπές και μεγάλους περιορισμούς.

Όμως ο Έλληνας ηλικιωμένος ήταν ο στυλοβάτης της Ελληνικής οικογένειας, πολλές δεκαετίες. Ήταν αυτός που με το περίσσευμα της σύνταξής του  στήριζε σε πολλά σπίτια το ελληνικό εισόδημα. Ήταν αυτός που με την συνταξούλα του βοηθούσε τα άνεργα μικρά παιδιά της οικογενείας και ήταν αυτός που συμπλήρωνε για το δάνειο του σπιτιού ή των σπουδών.

Είναι ανάγκη να γίνει κοινή συνείδηση όλων ότι τα άτομα της Τρίτης Ηλικίας αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της κοινωνίας και ενεργό μέρος του κοινωνικού συνόλου. Η βασική προσπάθεια για τον ηλικιωμένο είναι η διατήρηση της αυτονομίας του, της αυτάρκειάς του και της ποιότητας της ζωής του. Οι ηλικιωμένοι πρέπει να αισθάνονται, στους δύσκολους καιρούς που διανύουμε πως η κοινωνία δεν τους παραμελεί.

Ας ελπίσουμε στην ευαισθησία της ελληνικής κοινωνίας, στο να μην αφήσει τον Έλληνα ηλικιωμένο στην τύχη του και ο καθένας να φροντίσει τώρα περισσότερο από ποτέ να σταθούμε σε όλους αυτούς τους ανθρώπους που έχουν την ανάγκη μας, γιατί στο τέλος πρέπει να σκεφτόμαστε ότι «εκεί που είναι θα πάμε». Και βέβαια δεν έχουμε καμιά διάθεση να μείνει η Ελληνική κοινωνία χωρίς την δυναμική, των ηλικιωμένων της.

Διαβάστε επίσης

Η ψυχική υγεία των ηλικιωμένων στην Ελλάδα της οικονομικής κρίσης. Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας