Καρκίνος Παγκρέατος από τους πλέον θανατηφόρους καρκίνους. Ποια τα 10 συμπτώματα; Νεότερες θεραπείες;

του Αλέξανδρου Γιατζίδη, M.D., medlabnews.gr iatrikanea

Στην Ευρώπη, ο παγκρεατικός καρκίνος είναι ο έβδομος πιο συχνός καρκίνος, ενώ είναι αναμφισβήτητα ένας από τους πλέον θανατηφόρους καρκίνους, με μόλις το 2-10% όσων διαγιγνώσκονται να επιβιώνουν 5 χρόνια μετά τη διάγνωση. Τα ποσοστά θνησιμότητάς του αυξάνονται, τη στιγμή που τα ποσοστά θνησιμότητας σε άλλες μορφές καρκίνου μειώνονται. 

Ετησίως, περίπου 12 άνδρες και 8 γυναίκες στους 100.000 διαγιγνώσκονται με παγκρεατικό καρκίνο στην ΕΕ.

Υπολογίζεται πως 926 άνθρωποι σε όλο τον κόσμο διαγιγνώσκονται με καρκίνο του παγκρέατος κάθε μέρα… και κάθε μέρα 905 ασθενείς χάνουν τη μάχη. Μία πιο πρώιμη διάγνωση θα μπορούσε να μειώσει τη θνησιμότητα της νόσου. Μπορεί ο καθένας μας να βοηθήσει ώστε να ανατραπεί αυτό το θλιβερό νούμερο. ΠΩΣ;  

Μαθαίνοντας οι ίδιοι περισσότερα για τον παγκρεατικό καρκίνο και τα συμπτώματά του, ενημερώνοντας και ευαισθητοποιώντας περισσότερους ανθρώπους.  Η έγκαιρη διάγνωση είναι καταλυτική για την πιο θετική έκβαση του καρκίνου του παγκρέατος. Οι ασθενείς που διαγιγνώσκονται σε πρώιμο στάδιο και μπορούν να υποβληθούν σε χειρουργική αφαίρεση έχουν πολύ υψηλότερες πιθανότητες να επιβιώσουν 5 χρόνια και περισσότερα.

Ο καρκίνος του παγκρέατος είναι ο μόνος καρκίνος με μονοψήφιο ποσοστό 5ετούς επιβίωσης. Τα ποσοστά θνησιμότητάς του αυξάνονται, ενώ στις περισσότερες άλλες μορφές καρκίνου μειώνονται. Έχει το χαμηλότερο ποσοστό επιβίωσης από όλους τους καρκίνους και ο ρυθμός εμφάνισής του αυξάνεται. 

Σε μεγάλο ποσοστό αυτό οφείλεται γιατί διαγιγνώσκεται σε προχωρημένο στάδιο, όταν ήδη έχει κάνει μεταστάσεις. Αυτό συμβαίνει γιατί, η νόσος μπορεί να περάσει απαρατήρητη για μεγάλο χρονικό διάστημα, ενώ δεν υπάρχει μέθοδος έγκαιρης ανίχνευσης σε πρώιμο στάδιο. Επίσης, παρά την αύξηση εμφάνισης του καρκίνου του παγκρέατος, οι περισσότεροι ΔΕΝ γνωρίζουν τα συμπτώματα και τα μεγάλα ποσοστά θνησιμότητας 

Η ανάγκη για δράση είναι μεγάλη, ώστε να ανατρέψουμε αυτά τα θλιβερά ποσοστά. Μάθε τα συμπτώματα, γιατί η πρώιμη διάγνωση είναι καταλυτική. 

Παρά την κακή του πρόγνωση και την αύξηση που παρατηρείται στην εμφάνισή του, το 71% του κοινού δεν μπορεί να κατονομάσει ούτε ένα σύμπτωμα.

Πρόσφατη διεθνής έρευνα έδειξε πως το 60% του κοινού δεν γνωρίζει σχεδόν τίποτα για τον παγκρεατικό καρκίνο. 

Η ανάγκη για δράση είναι μεγάλη, καθώς μία πιο πρώιμη διάγνωση θα μπορούσε να μειώσει τη θνησιμότητα της νόσου! 

Όπως έχει συμβεί και με άλλες μορφές καρκίνου, έτσι και για τον καρκίνο του παγκρέατος αυτά τα θλιβερά ποσοστά μπορούν να αλλάξουν, με περισσότερη και καλύτερη ενημέρωση, με ευαισθητοποίηση και κινητοποίηση περισσότερων φορέων και ανθρώπων. Αυτός ακριβώς είναι και ο στόχος της Παγκόσμιας Ημέρας για τον Καρκίνο του Παγκρέατος. 

Μάθε τα συμπτώματα, γιατί η πρώιμη διάγνωση είναι καταλυτική. 

Κύρια συμπτώματα: Πόνος στην κοιλιά ή στην πλάτη, απώλεια βάρους, ίκτερος, ναυτία, αλλαγές στις εντερικές συνήθειες, διαβήτης, κατάθλιψη, φλεβική θρόμβωση. 

Ποια είναι τα συνήθη συμπτώματα του παγκρεατικού καρκίνου;

Στα πρώιμα στάδια, ο παγκρεατικός καρκίνος μπορεί να είναι δύσκολο να ανιχνευθεί, καθώς δεν παρουσιάζει συνήθως συγκεκριμένα συμπτώματα, γεγονός που δυσχεραίνει την πρώιμη διάγνωση. Ωστόσο, καθώς ο καρκίνος αναπτύσσεται, τα συμπτώματα πιθανότατα αυξάνουν. Το ποια ακριβώς συμπτώματα εμφανίζονται εξαρτάται από πολλές παραμέτρους που συμπεριλαμβάνουν τον τύπο του παγκρεατικού καρκίνου, το πού εντοπίζεται ο καρκίνος στο πάγκρεας και τις επιπτώσεις που έχει στον οργανισμό.

Τα συνηθέστερα συμπτώματα του παγκρεατικού καρκίνου είναι: 

Κατάθλιψη / μελαγχολία

Η εμφάνιση κατάθλιψης δεν είναι κάτι ασυνήθιστο μετά την διάγνωση του καρκίνου. Ωστόσο στην περίπτωση του καρκίνου του παγκρέατος, η κατάθλιψη μπορεί να είναι σύμπτωμα του καρκίνου πριν την διάγνωση. Λέγεται ότι  ο πρώτος ορισμός της μελαγχολίας δόθηκε από τον Ιπποκράτη τον 5ο αιώνα ως η «μέλαινα χολή», σχετίζεται με τον καρκίνο του παγκρέατος. 

Ναυτία

Αίσθηση αδιαθεσίας, που μπορεί να οφείλεται σε διαφορετικούς λόγους. Ένας όγκος μπορεί να αποφράσσει τον χοληφόρο πόρο ή να πιέζει το δωδεκαδάκτυο, γεγονός που παρεμποδίζει την πέψη. Μπορεί να προκαλεί φλεγμονή γύρω του, μέσα στο πάγκρεας ή ίκτερο.

Ανεξήγητη Απώλεια Βάρους

Ο οργανισμός καίει περισσότερες θερμίδες από όσο συνήθως. Μπορεί να παρατηρηθεί μείωση της όρεξης ή της επιθυμίας για ορισμένες τροφές. Αυτή η επαγόμενη από τον καρκίνο απώλεια βάρους ονομάζεται καχεξία και επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο οι θερμίδες και οι πρωτεΐνες χρησιμοποιούνται από τον οργανισμό. Μπορεί να συμβεί χωρίς να παρατηρείται αξιοσημείωτος πόνος.

Αλλαγές στις εντερικές συνήθειες: Στεατόρροια

Η στεατόρροια έχει ως αποτέλεσμα τα κόπρανα να να είναι λιπαρά, ανοιχτόχρωμα και δύσοσμα. Μπορεί να επέλθει ως συνέπεια της απόφραξης του χοληφόρου πόρου και μπορεί να οφείλεται σε κάποιον καρκινικό όγκο του παγκρέατος.

Έναρξη διαβήτη μη σχετιζόμενη με αύξηση βάρους

Ο καρκίνος του παγκρέατος καταστρέφει τα κύτταρα του παγκρέατος που παράγουν την ινσουλίνη. Το γεγονός αυτό μπορεί να οδηγήσει στην εμφάνιση σακχαρώδους διαβήτη. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν θολή όραση, υπερβολική κόπωση, κοψίματα / μώλωπες που καθυστερούν ασυνήθιστα να επουλωθούν, αίσθηση μεγάλης πείνας ή δίψας ακόμα και αν τρώτε και πίνετε νερό κανονικά

Ενδείξεις ίκτερου Χωρίς Πόνο

Οι συνηθέστερες ενδείξεις ίκτερου είναι η ωχροκίτρινη χρώση του δέρματος και του άσπρου των ματιών. Ο ίκτερος μπορεί επίσης να σχετίζεται με κνησμό και σκουρόχρωμα ούρα. 

Πόνοι στην κοιλιά

Συχνά αρχίζει με δυσφορία ή πόνο στην κοιλιακή χώρα, που μπορεί να εξαπλωθεί στην πλάτη. Οι πόνοι μπορεί να επιδεινώνονται μετά το φαγητό ή όταν ξαπλώνετε. Στην αρχή ο πόνος μπορεί να έρχεται και να φεύγει, αλλά μπορεί να καταστεί πιο επίμονος με την πάροδο του χρόνου.

Αλλαγές στις εντερικές συνήθειες: διάρροια

Η επίμονη διάρροια μπορεί να είναι ένδειξη κάποιας πιο σοβαρής πάθησης ακόμη και άν δεν είναι καρκίνος του παγκρέατος. Έξι ή περιισσότερες υδαρείς κενώσεις την ημέρα για πάνω από δύο ημέρες μπορεί να περιγραφούν ως επίμονη διάρροια. Εαν η διάρροια αρχίζει να επηρεάζει τις καθημερινές σας δραστηρίοτητες, συμβουλευτείτε τον γιατρό σας.

Πόνοι στην μέση της πλάτης

Περίπου 7 στα 10 άτομα με παγκρεατικό καρκίνο επισκέπτονται αρχικά τον γιατρό τους γιατί νιώθουν πόνους στην μέση της πλάτης. Αυτό συμβαίνει εάν ο όγκος εντοπίζεται στο σώμα ή την ουρά του παγκρέατος και πιέζει τα νεύρα.

Εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση

Δυσκολίες στην αναπνοή ή πόνος μπορεί να προκληθούν από θρόμβους αίματος σε μία εν τω βάθει φλέβα, όπως αυτές των ποδιών, της λεκάνης ή των χεριών. Το γεγονός αυτό μπορεί να προκαλείται από προβλήματα που σχετίζονται με τον παγκρεατικό καρκίνο.

Αν βιώνετε επίμονα δύο ή περισσότερα από αυτά τα συμπτώματα, γεγονός που δεν είναι φυσιολογικό για εσάς, θα πρέπει να απευθυνθείτε στον παθολόγο σας, γιατί αυτά τα συμπτώματα μπορεί να υποδεικνύουν καρκίνο του παγκρέατος.

Τι προκαλεί τον παγκρεατικό καρκίνο;

Η αιτία εμφάνισης των περισσότερων περιπτώσεων παγκρεατικού καρκίνου είναι άγνωστη. Υπάρχουν κάποιοι αναγνωρισμένοι παράγοντες κινδύνου, όμως απαιτείται περισσότερη έρευνα για να γίνει κατανοητή η άμεση συσχέτισή τους με τη νόσο. Στους παράγοντες οι οποίοι μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης παγκρεατικού καρκίνου περιλαμβάνονται: η ηλικία καθώς σε ποσοστό 90%, ο παγκρεατικός καρκίνος εμφανίζεται σε άτομα ηλικίας 55 ετών και άνω, το οικογενειακό ιστορικό, το κάπνισμα, το αλκοόλ, η παχυσαρκία, η αυξημένη πρόσληψη λιπαρών, η ύπαρξη διαβήτη ή χρόνιας παγκρεατίτιδας. Ο παγκρεατικός καρκίνος προσβάλλει εξίσου τους άνδρες και τις γυναίκες.

Πώς γίνεται η διάγνωση του παγκρεατικού καρκίνου;

Δυστυχώς, δεν υπάρχει μέθοδος έγκαιρης ανίχνευσης σε πρώιμο στάδιο. Δεν υπάρχει εξέταση για τον παγκρεατικό καρκίνο όπως η μαστογραφία ή η κολονοσκόπηση. Η πρώιμη διάγνωση είναι καταλυτική για την εξέλιξη της νόσου: οι ασθενείς που διαγιγνώσκονται σε πρώιμο στάδιο για να υποβληθούν σε χειρουργική αφαίρεση έχουν πολύ υψηλότερες πιθανότητες να επιβιώσουν 5 χρόνια και περισσότερα.  

Για τη διάγνωση χρησιμοποιούνται: απεικονιστικές εξετάσεις (δηλαδή αξονική τομογραφία CT και μαγνητική τομογραφία MRI), ενδοσκοπικός υπερηχογραφικός έλεγχος (EUS), λαπαροσκόπηση και βιοψία. 

Ποιες είναι οι διαθέσιμες θεραπευτικές επιλογές;

Οι θεραπείες εξαρτώνται από το στάδιο του καρκίνου και το σημείο που εντοπίζεται ο όγκος. Εάν ο όγκος είναι αρκετά μικρός, ο καρκίνος δεν έχει εξαπλωθεί και ο ασθενής είναι σε καλή φυσική κατάσταση και αρκετά υγιής, τότε προτείνεται χειρουργική επέμβαση και ολοκληρωτική αφαίρεση του όγκου. Εάν ο όγκος είναι μη αφαιρέσιμος, δηλ. ο καρκίνος είναι είτε πολύ προχωρημένος εντός και πέριξ του παγκρέατος είτε έχει εξαπλωθεί σε άλλα σημεία του σώματος, ο σκοπός της θεραπείας είναι ο έλεγχος των συμπτωμάτων και η καλύτερη δυνατή ποιότητα ζωής. Η χημειοθεραπεία και/ή η ακτινοθεραπεία μπορεί να χρησιμοποιηθούν για να συρρικνωθεί ο όγκος και να επιβραδυνθεί η ανάπτυξή του, αλλά καμία από τις επιλογές δεν θα επιφέρει ίαση του καρκίνου.  

Τις τελευταίες δεκαετίες είχε σημειωθεί πολύ μικρή πρόοδος στην αντιμετώπιση του μεταστατικού καρκίνου του παγκρέατος, μιας μορφής καρκίνου με κακή πρόγνωση και πολύ χαμηλά ποσοστά επιβίωσης. Έχουν πραγματοποιηθεί και έχουν αποτύχει περισσότερες από 30 κλινικές δοκιμές φαρμάκων. Λίγες είναι και οι διαθέσιμες αποτελεσματικές θεραπευτικές επιλογές. Η γεμσιταβίνη, που εγκρίθηκε το 1996, και ο συνδυασμός της με έναν μοριακό παράγοντα  ήταν μέχρι πρόσφατα η θεραπεία εκλογής στο μεταστατικό καρκίνο του παγκρέατος. 

Η πιο πρόσφατη επιστημονική εξέλιξη στη θεραπεία του μεταστατικού καρκίνου του παγκρέατος, αφορά στην άδεια κυκλοφορίας του συνδυασμού της ουσίας nab-paclitaxel (nanoparticle albumin bound paclitaxel) και της γεμσιταβίνης, που εγκρίθηκε ως θεραπεία συνδυασμού πρώτης γραμμής στην αντιμετώπιση του μεταστατικού καρκίνου του παγκρέατος (ή του μεταστατικού αδενοκαρκινώματος του παγκρέατος).

Ένας από τους λόγους για τους οποίους τα φάρμακα κατά του καρκίνου επιδεικνύουν περιορισμένη αποτελεσματικότητα, θεωρείται ότι είναι η προβληματική διείσδυσή τους στον όγκο. Στοχεύοντας σε αυτή τη δυσκολία, η τεχνολογία νανοσωματιδίων (nabTM) σχεδιάστηκε για να μεταφέρει κυτταροτοξικούς παράγοντες στον όγκο αξιοποιώντας τις ιδιότητες της αλβουμίνης/ λευκωματίνης (πρωτεΐνης που υπάρχει ήδη στον οργανισμό).
 
Η ουσία nab-paclitaxel είναι προϊόν μιας νέας γενιάς αντινεοπλασματικών φαρμάκων που διαθέτουν καινοτόμο μηχανισμό δράσης ενάντια στον καρκινικό όγκο. Χρησιμοποιεί για πρώτη φορά την τεχνολογία νανοσωματιδίων (nabTM), ώστε να πετύχει καλύτερη στόχευση των καρκινικών κυττάρων και μεγαλύτερη αντικαρκινική δράση.

Στις 16 Νοεμβρίου θέτουμε τον παγκρεατικό καρκίνο στο επίκεντρο και προκαλούμε μια δημόσια συζήτηση, ώστε να ενημερώσουμε και να ευαισθητοποιήσουμε σχετικά με τη νόσο, τα συμπτώματα αλλά και την ανάγκη για περισσότερη χρηματοδότηση στην έρευνα. 

56 Ενώσεις Ασθενών από όλο τον κόσμο ηγούνται της παγκόσμιας αυτής προσπάθειας, η οποία υποστηρίζεται από εταιρικούς χορηγούς. 

Διαβάστε επίσης

• Καρκίνος του παγκρέατος, Ποια τα συμπτώματα και ποιοι κινδυνεύουν;
• Οξεία Παγκρεατίτιδα. Ποιες οι αιτίες, πως γίνεται η διάγνωση και ποια η θεραπεία. Υπάρχει τρόπος πρόληψης;
• Πόνος στην κοιλιά. Τι μπορεί να σημαίνει;
• O Steve Jobs εφυγε σήμερα, μετά από χρόνια πάλης με τον καρκίνο του παγκρέατος.
• Τα πολλά γλυκά δεν φέρνουν διαβήτη. Η σημασία της μεσογειακής διατροφής και της άσκησης στον διαβήτη.

https://scholar.google.gr/citations?hl=el&user=x0_XklQAAAAJ