Ροντιόλα, Ροδιόλα για κατάθλιψη, άγχος, αϋπνία, υπέρταση, χρόνια κόπωση, μνήμη, πονοκεφάλους

της Κλεοπάτρας Ζουμπουρλή, μοριακή βιολόγος, medlabnews.gr iatrikanea

H Ροντιόλα ή Ροδιόλα (Rhodiola rosea) – η ρόδια ρίζα (λόγω του τριανταφυλλένιου αρώματός της) ή χρυσή ρίζα (λόγω του μπρούτζινου χρώματός της), είναι ένα πολυετές φυτό που ενδημεί στις αρκτικές και ορεινές περιοχές όπου η επιβίωση είναι δύσκολη, Σιβηρία, Ιμαλάια, Άνδεις, Άλπεις.

Δεν έχει καμία βιολογική συγγένεια με την κοινή τριανταφυλλιά, αλλά λόγω του παρόμοιου αρώματος της, έχει χρησιμοποιηθεί ως υποκατάστατο του ροδέλαιου των τριαντάφυλλων. H ροντιόλα είναι ένα βότανο όπου έχει χρησιμοποιηθεί από καιρό για τη θεραπεία της κατάθλιψης και της κούρασης.

Οι ευεργετικές και θεραπευτικές της ιδιότητες είναι γνωστές από την αρχαιότητα, ιδιαίτερα όσον αφορά στη διαχείριση του στρες. Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία η Μήδεια χρησιμοποίησε τη ρίζα για να βοηθήσει τον αγαπημένο της Ιάσονα. Ο Ιάσονας ράντισε το σώμα του με τη ρόδια ρίζα και κατάφερε να νικήσει τους ταύρους που ξεφύτρωναν από τα δόντια του δράκου ολοκληρώνοντας τον άθλο που του είχε ανατεθεί. Η Ρόδια Ρίζα στην οποία ο Έλληνας γιατρός-θεραπευτής Διοσκουρίδης αφιέρωσε πολλές σελίδες έρευνας και τιμών για τις θαυματουργικές ιδιότητές της.

Επίσης η ροδιόλα συνδέθηκε με τους Βίκιγκς, οι οποίοι όφειλαν την εξαιρετική δύναμη στις ιδιότητες του φυτού, καθώς επίσης και με τις επιδόσεις των πρωταθλητών της Σοβιετικής Ένωσης. 

Στη Θιβετιανή ιατρική, η ροδιόλα συνίσταται σε καρδιαγγειακές και γαστρεντερικές παθήσεις. Στη λαϊκή ιατρική χρησιμοποιείτο για σε μηνορραγίες, διάρροιες, σε πυρετούς, πονοκεφάλους και σκορβούτο, την ποδάγρα, σε λοιμώξεις του αναπνευστικού, ηπατοπάθειες, σε νευρασθένειες και ως τονωτικό για τη χρόνια κόπωση. 

Πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι βοηθάει σημαντικά άτομα που πάσχουν από ήπιου ή μέτριου βαθμού κατάθλιψη. Έχει χρησιμοποιηθεί ευρέως στα διαστημικά προγράμματα, ώστε να βοηθήσει τα πληρώματα να αντέξουν στις δύσκολες συνθήκες που επικρατούν στο διάστημα.

Τον 20ο αιώνα η σοβιετική ιατρική κατέταξε το φυτό ως προσαρμοσιογόνο (adaptogen) εισάγοντας τον όρο στην ιατρική για να περιγράφει ουσίες που αυξάνουν την ικανότητα του οργανισμού να ανταπεξέρχεται καλύτερα σε καταστάσεις σωματικού και ψυχικού στρες.

Ανήκει σε μια κατηγορία φυτών που ονομάζονται προσαρμογόνα, γιατί θεωρείται ότι όταν εισέλθουν στο ανθρώπινο σώμα το βοηθούν να προσαρμοστεί σε δύσκολες συνθήκες, εξισορροπώντας το ενδοκρινικό και το νευρικό σύστημα.

Εμφανίζει μια σχεδόν απίστευτη καταπραϋντική, αντικαρκινική, καρδιοπροστατευτική, τονωτική και ενδυναμωτική του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος δράση. 

Η Rhodiola έχει μελετηθεί εντατικά στη Σοβιετική Ένωση - Ρωσία και τις Σκανδιναβικές Χώρες για περισσότερο από 35 έτη. 

ΦΑΡΜΑΚΟΛΟΓΙΑ 

Αυτό το βότανο περιέχει πολλά βιοδραστικά συστατικά που έχουν ευεργετικές ιδιότητες για διάφορα μέρη του σώματος.

Το βότανο περιέχει φαινυλοπροπενοειδή (συμπεριλαμβανομένων των rosavin, rhosavidin, rhodiolosid, salidrosid). Επίσης, περιέχει thyrosol, cinnamic alcohol, αιθέρια έλαια, anthraglycosides, beta-sitosterin, daucosterol, μονοτερπένια, φλαβονοειδή και 16-18% ταννίνες.

Η κύρια φαρμακολογική δράση οφείλεται στις γλυκοσίδες.

Πότε να χρησιμοποιήσετε τη Ροντιόλα

Για τη θεραπεία της κατάθλιψης

Για υψηλότερη αντοχή (αθλητές, ηλικιωμένοι, αυξημένη πνευματική και σωματική εργασία)

Για να κατευνάσετε το στρες

Για να βελτιώσετε την αντοχή (αθλητές, παραμονή σε μεγάλα υψόμετρα)

Για να ενισχύσετε την ανοσία

Για να βελτιώσετε τη σεξουαλική σας ζωή

Για την μείωση της πίεσης

Για την αύξηση της πίεσης σε υπόταση

Βελτιώνει τις γνωστικές λειτουργίες

Για απεξάρτηση από το αλκοόλ και τα ναρκωτικά

Για την αϋπνία

Για αντιγήρανση

Σε κόπωση

Ως λιποδιαλυτικό

Για την υγεία του προστάτη στους άνδρες

Για εξισορρόπηση της συναισθηματικής σας κατάστασης

Αύξηση της Πνευματικής και Φυσικής Απόδοσης 

Σημαντικός αριθμός μελετών δείχνουν ότι η λήψη Rhodiola Rosea αυξάνει τις αντοχές στο πνευματικό και σωματικό στρες, ενώ μειώνει τα επίπεδα κορτιζόλης στο αίμα και πιθανόν να αυξάνει και το προσδόκιμο επιβίωσης.

Πολυάριθμες κλινικές δοκιμές βασισμένες σε διπλά τυφλά μελέτες ελέγχου με placebo αποδεικνύουν ότι το βότανο βελτιώνει την διάθεση και έχει αγχολυτική δράση. Χρησιμοποιείται ευρέως από αθλητές διότι αυξάνει την ενέργεια.

Βελτιώνει την πνευματική και φυσική απόδοση, ενώ χρησιμοποιείται ευρέως από αθλητές διότι αυξάνει την ενέργεια

Μπορεί να βοηθήσει την οξυγόνωση του εγκεφάλου και των μυϊκών ιστών ενισχύοντας καθημερινά τα επίπεδα ενέργειας, μειώνοντας την κόπωση. Η Rhodiola επιδρά στο κεντρικό νευρικό σύστημα αυξάνοντας την αυτοσυγκέντρωση, την μνήμη, την δύναμη και την κινητικότητα του ανθρώπινου σώματος, βελτιώνοντας την πνευματική ικανότητα ενισχύοντας την απόδοση στην εργασία.

Μελέτες επιβεβαιώνουν την αποτελεσματικότητα της Rhodiola όσον αφορά στις διαδικασίες φυσικής αποκατάστασης, η οποία οφείλεται ενδεχομένως στη γρήγορη κανονικοποίηση του λακτικού και του ουρικού οξέος κατά την ανάρρωση.

Ανακούφιση από το Στρες

Το βότανο βοηθάει στην προσαρμογή του οργανισμού διεγείροντας το νευρο-ενδόκρινο σύστημα του ανθρώπου. Τούτο πετυχαίνεται με την ιδιότητα της Rhodiola να αυξάνει τα επίπεδα της σεροτονίνης ντοπαμίνης και άλλων νευροδιαβιβαστών στον εγκέφαλο. Η σεροτονίνη και η ντοπαμίνη διασπώνται φυσιολογικά από το ένζυμο κατεχολομεθυλοτρανσφεράση (COMT), ενώ έχει αποδειχθεί ότι τα ενεργά συστατικά του εκχυλίσματος Rhodiola καταστέλλουν τη δραστηριότητα της COMT. Έρευνες καταδεικνύουν ότι η Rhodiola μπορεί να αυξήσει κατά 30% το επίπεδο των νευροδιαβιβαστών και να μειώσει κατά 60% τη δραστηριότητα της COMT .

Μια μελέτη σχετικά με τη διέγερση και την εξομάλυνση της φυσικής κατάστασης φοιτητών στους οποίους είχε χορηγηθεί ένα σκεύασμα εκχυλίσματος ρίζας Rhodiola κατά τη διάρκεια μιας αγχωτικής εξέτασης, έδειξε ότι το εκχύλισμα αυτό είχε θετικά αποτελέσματα στη φυσική κατάσταση, την πνευματική κόπωση και σε νευροκινητικά τεστ. Παρατηρήθηκε επίσης ότι τα αποτελέσματα αυτό-αξιολόγησης της γενικότερης ευεξίας του κάθε ατόμου ήταν πολύ καλύτερα στην περίπτωση που χρησιμοποιήθηκε Rhodiola, σε σύγκριση με το placebo.

Βελτίωση τoυ κυκλοφορικού

Βελτίωση της συνολικής κυκλοφορίας, αύξηση της πρόσληψης οξυγόνου και θρεπτικών συστατικών και μεταφοράς στους ιστούς, πρόληψη υποξίας που σχετίζονται με τη δημιουργία ελεύθερων ριζών. 89% των αθλητών σε μια μελέτη έδειξε αυξημένη αντοχή και ταχύτητα σε μια ποικιλία αθλημάτων.  Βοηθάει στην ανάκαμψη από την παρατεταμένη άσκηση, βοηθάει στην αύξηση των μυών.

Ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος

Η Rhodiola Rosea διεγείρει άμεσα έναν από τους πιο σημαντικούς τύπους κυττάρων του ανοσοποιητικού μας συστήματος, που είναι γνωστά ως Φυσικά Κύτταρα Φονείς Killer Cells ή ΝΚ κύτταρα, τα οποία καταπολεμούν ανεπιθύμητες λοιμώξεις. Επιπλέον, χάρη στην ικανότητά της να μειώσει το άγχος, η Rhodiola Rosea ωφελεί επίσης το ανοσοποιητικό σύστημα. Το στρες καταστέλλει την ανοσία και μειώνει την αντίσταση σε βακτήρια και ιούς.

ΑΝΤΙΚΑΤΑΘΛΙΠΤΙΚΗ ΔΡΑΣΗ

Υπάρχουν πολλοί ψυχολογικοί-οργανικοί μηχανισμοί που εμπλέκονται στην κατάθλιψη. Σε μοριακό επίπεδο οι επιστήμονες έχουν παρατηρήσει ότι υπάρχουν χαμηλά επίπεδα νευροδιαβιβαστών στον εγκέφαλο. Στην αύξηση των επιπέδων νευροδιαβιβαστών στον εγκέφαλο στοχεύουν και τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα. Η Rhodiola σύμφωνα με τους επιστήμονες αυξάνει την μεταφορά της 5-HTP (πρόδομος ουσίας της σεροτονίνης) στον εγκέφαλο και εμποδίζει την αποδόμησή της), με αποτέλεσμα τα επίπεδα της σεροτονίνης να αυξάνονται κατά 30% . Κάτι τέτοιο λειτουργεί ευεργετικά στους πονοκεφάλους. Σε κλινική μελέτη με 150 ασθενείς που έπασχαν από μέτρια κατάθλιψη και επί 1 μήνα λάμβαναν εκχύλισμα Rhodiola, τα 2/3 παρουσίασαν πλήρη απαλλαγή των κλινικών εκδηλώσεων της κατάθλιψης και έγιναν περισσότερο ενεργοί και κοινωνικοί. Κλινικές μελέτες έγιναν και για τη βελτίωση της εικόνας ασθενών με νόσο Alzheimer και Parkinson. Η αντικαταθλιπτική και αγχολυτική δράση της Rhodiola σε σχέση με το Hypericum (St. John’s Wort), Ginkgo biloba και Panax Ginseng ήταν πιο ισχυρή.

Αφροδισιακή δράση

Το ρίζωμα της Rhodiola rosea είναι γνωστό ως ισχυρό διεργετικό για αιώνες. Σύγχρονες έρευνες επιβεβαίωσαν την θετική επίδραση του βοτάνου σε σεξουαλικές δυσλειτουργίες, αυξάνοντας την libido.

Προσοχή

Είναι ασφαλές, μη τοξικό βότανο. 

Δεν συνιστάται η χρήση της Rhodiola κατά τη διάρκεια της κύησης και του θηλασμού.

Στη συνήθως συνιστώμενη δοσολογία (300mg την ημέρα), δεν συνοδεύεται από γνωστές παρενέργειες. 

Από το βότανο χρησιμοποιείται η ρίζα, ενώ το υπόλοιπο φυτό μπορεί να προστεθεί σε σαλάτες.

Διαβάστε επίσης

• Το οπλοστάσιο της φύσης: Βότανα και οι θεραπευτικές τους ιδιότητες ανά ασθένεια
• Κουρκουμάς ή κιτρινόριζα ως αντιφλεγμονώδες, αντικαρκινικό, για τον διαβήτη, την χοληστερινη, το Αλτσχάιμερ, την ακμή, τις πανάδες
• Βάλσαμο ή βαλσαμόχορτο ή σπαθόχορτο για την κατάθλιψη, τα τραύματα, το στομάχι, το άσθμα, τον καρκίνο. 
• Σταμναγκάθι για το συκώτι, την καρδιά, το στομάχι, το δέρμα
• Πιπερόριζα (τζίντζερ) ένα ωφέλιμο βότανο κατάλληλο για την βαρυστομαχιά, το κρυολόγημα, την χοληστερίνη, την αρθρίτιδα, τον διαβήτη και τις δίαιτες