Σε ποιες παθήσεις κάνει καλό ο καφές; Τι προκαλεί η υπερκατανάλωση;

επιμέλεια medlabnews.gr iatrikanea

Ο καφές έχει συσχετισθεί με πολλά πιθανά οφέλη για την υγεία, αλλά πρέπει να τον καταναλώνουμε επειδή μας αρέσει και όχι για την πρόληψη ασθενειών. Επιπλέον, η κατανάλωσή του πρέπει να διέπεται από ορισμένους κανόνες και να μην είναι ανεξέλεγκτη.

Αυτά είναι τα κύρια συμπεράσματα νέας συνδυασμένης ανάλυσης προγενέστερων μελετών (μετανάλυση). Αυτό είναι ένα από τα κύρια συμπεράσματα νέας ανασκόπησης μελετών που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια, στην οποία οι ερευνητές εξέτασαν στοιχεία για τον καφέ και την καφεΐνη και πώς επιδρούν στην υγεία.

«Η επίδραση της κατανάλωσης καφέ στην υγεία είναι σημαντική, καθώς είναι μία από τις λίγες διατροφικές παραμέτρους στις οποίες οι άνθρωποι ανά τον κόσμο εκτίθενται τόσο συχνά», δήλωσε ο Rob van Dam, επικεφαλής συγγραφέας της ανασκόπησης. Όπως αναφέρουν, η μέτρια κατανάλωση καφέ έχει συσχετισθεί με μειωμένο κίνδυνο εκδηλώσεως αρκετών χρονίων παθήσεων. Ωστόσο η υψηλή κατανάλωση θα μπορούσε να έχει συνέπειες.

Συμπερασματικά οι ερευνητές διαπίστωσαν:

Ειδικότερα, 2-5 φλιτζάνια καφέ την ημέρα μπορεί να μειώσουν τον κίνδυνο αναπτύξεως ασθενειών όπως:

• Ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2
• Τα καρδιαγγειακά νοσήματα
• Ο καρκίνος του ενδομητρίου
• Ο καρκίνος του ήπατος

Αντιθέτως, η υπερκατανάλωση καφεΐνης θα μπορούσε να προκαλέσει:

• Άγχος
• Αϋπνία
• Ψυχοκινητική διέγερση

Οι ερευνητές αναφέρουν ακόμα ότι η αυξημένη κατανάλωση καφέ μπορεί να είναι επιζήμια στην εγκυμοσύνη. Στις πιθανές παρενέργειές της συμπεριλαμβάνονται:

• Φτωχή ανάπτυξη του εμβρύου
• Αυξημένος κίνδυνος αποβολής

Τα όρια

Για τους προαναφερθέντες λόγους, η κατανάλωση καφεΐνης δεν πρέπει να υπερβαίνει:

• Τα 400 mg την ημέρα από τα άτομα του γενικού πληθυσμού
• Τα 200 mg την ημέρα από τις εγκύους

Τα 400 mg καφεΐνης αντιστοιχούν σε περίπου 4-5 φλιτζάνια καφέ. Ενδεικτικά, ένα φλιτζάνι (200 ml) καφές φίλτρου περιέχει 80-100 mg καφεΐνη, αναλόγως με το πόσο βαρύς είναι ο καφές. Αντίστοιχα, ένας μονός εσπρέσο (60 ml) περιέχει περίπου 80 mg καφεΐνη.

Η ευαισθησία στην καφεΐνη

Όπως γράφουν οι επιστήμονες, σημαντικό ρόλο στις επιδράσεις του καφέ διαδραματίζει η ευαισθησία στην καφεΐνη. Αυτή διαφέρει από άτομο σε άτομο.

«Υπάρχει μεγάλη διακύμανση στην ταχύτητα μεταβολισμού της καφεΐνης μεταξύ των ανθρώπων», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής Dr Rob van Dam, καθηγητής Διατροφικής Επιδημιολογίας στο Εθνικό Πανεπιστήμιο της Σιγκαπούρης. «Οι διαφορές οφείλονται σε γενετικούς παράγοντες, στον τρόπο ζωής, καθώς και σε παράγοντες που άπτονται της φυσιολογίας του ατόμου».

Ακόμα και εντός των συνιστώμενων επιπέδων, κάποιοι καταναλωτές θα βιώσουν δυσάρεστες συνέπειες, όπως η νευρικότητα ή η αϋπνία. «Οι καταναλωτές πρέπει να γνωρίζουν αυτές τις συσχετίσεις, ώστε να προσαρμόζουν αναλόγως την κατανάλωση καφέ. Μπορεί λ.χ. να την μειώσουν ή να πίνουν καφέ νωρίς την ημέρα», πρόσθεσε ο Dr van Dam.

Η καφεΐνη είναι η ψυχοδραστική ουσία με την μεγαλύτερη κατανάλωση στον κόσμο, γράφουν οι ερευνητές. Στις ΗΠΑ, λ.χ., το περίπου 85% των ενηλίκων πίνουν καφέ καθημερινά. Στους εφήβους, όμως, η κύρια πηγή πρόσληψης καφεΐνης είναι τα αναψυκτικά, το τσάι και τα ισοτονικά ροφήματα.

Η υπερβολική καφεΐνη μπορεί να διαταράξει τον ύπνο ή να προκαλέσει νευρικότητα.

«Η ποσότητα καφεΐνης που οδηγεί σε δυσάρεστες παρενέργειες ποικίλλει πολύ από άτομο σε άτομο», δήλωσε ο van Dam, καθηγητής στο Εθνικό Πανεπιστήμιο της Σιγκαπούρης.

Προτείνει στους ανθρώπους να δίνουν προσοχή στο κατά πόσο η καφεΐνη φαίνεται να επηρεάζει την ικανότητά τους να κοιμούνται ή οδηγούνται σε υπερδιέγερση ή άγχος.

Εάν συμβαίνει αυτό, «μπορούν να προσαρμόσουν την ποσότητα ή τον χρόνο κατανάλωσης κατά τη διάρκεια της ημέρας» προσθέτει.

Αυτό αφορά τους περισσότερους ενήλικες. Οι έγκυες γυναίκες, ωστόσο, πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικές με την πρόσληψη καφεΐνης και να περιορίζονται σε 200mg καφεΐνης την ημέρα.

Τι περιέχει ο καφές

Ο καφές είναι πλούσιος σε βιολογικώς ενεργά θρεπτικά συστατικά. Εκτός από καφεΐνη περιέχει:

• Πολυφαινόλες
• Το αλκαλοειδές τριγονελλίνη
• Μελανοϊδίνες
• Μαγνήσιο
• Κάλιο
• Βιταμίνες του συμπλέγματος Β

Τα συστατικά αυτά μπορεί να ελαττώνουν το οξειδωτικό στρες. Μπορεί επίσης να βελτιώνουν την υγεία του εντέρου και τον μεταβολισμό, λένε οι ερευνητές.

Ένα ερώτημα που απασχολεί πολλούς καταναλωτές είναι ποιος καφές είναι πιο υγιεινός. Είναι ο καφές φίλτρου ή μήπως ο μη φιλτραρισμένος, όπως ο εσπρέσο, ο ελληνικός και ο φραπέ;

Η απάντηση εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις προσθήκες που κάνουμε στον καφέ. Και αυτό διότι πολλοί έτοιμοι προς κατανάλωση καφέδες περιέχουν τόσο πολλή ζάχαρη, κρέμα γάλακτος και άλλα πρόσθετα, ώστε περισσότερο μοιάζουν με… μιλκ σέικ παρά με καφέ.

Αν, λοιπόν, σας αρέσει ο καφές και τον αντέχει ο οργανισμός σας, μπορείτε να τον απολαμβάνετε άφοβα. Αρκεί να είναι σκέτος (ή σχεδόν σκέτος) και σε λογικές ποσότητες, λένε οι ειδικοί.

Τα νέα ευρήματα δημοσιεύονται στην κορυφαία ιατρική επιθεώρηση New England Journal of Medicine.

Διαβάστε επίσης

• Ζάχαρη, γάλα και καφές δεν πάνε μαζί
• Τα καλά και τα κακά του καφέ στην υγεία μας. Πόσους καφέδες και πώς πρέπει να τους πίνουμε;
• Ποιοι καφέδες σας παχαίνουν!