Ο Ελληνοαυστραλός Στήβεν Πετράτος ξεκινά μεγάλη κλινική μελέτη στην Ελλάδα με το φάρμακό του για την Σκλήρυνση κατά Πλάκας

του Αλέξανδρου Γιατζίδη, M.D., διευθυντή σύνταξης medlabnews.gr iatrikanea

Είμαστε από τους πρώτους στο medlabnews.gr iatrikanea που πιστέψαμε και προβάλαμε το έργο του σπουδαίου Ελληνοαυστραλού ερευνητή Steven Petratos και την έρευνά του για την Σκλήρυνση κατά Πλάκας.

Μια πρωτοποριακή θεραπεία για τη Σκλήρυνση Κατά Πλάκας (ΣΚΠ) πρόκειται να ξεκινήσει κλινικές δοκιμές ταυτόχρονα στην Ελλάδα και την Αυστραλία τους επόμενους μήνες, στέλνοντας ένα μήνυμα ελπίδας σε εκατομμύρια ασθενείς με ΣΚΠ σε όλο τον κόσμο.

Ο Δρ. Στήβεν Πετράτος, έχει αφιερώσει 30 χρόνια έρευνας προς την ανακάλυψη μια ενδεχόμενης οριστικής θεραπείας για αυτή τη σοβαρή ασθένεια, η οποία έχει σημειώσει πάνω από 30% αύξηση σε περιστατικά τα τελευταία χρόνια, επηρεάζοντας ολοένα και πιο νέους ανθρώπους.

O ομογενής επιστήμονας μοιράζεται τον ενθουσιασμό και την αισιοδοξία του καθώς πλησιάζει τον πολυπόθητο στόχο μιας ενδεχόμενης οριστικής θεραπείας για τη Σκλήρυνση Κατά Πλάκας.

Μαζί με την ομάδα του στο Τμήμα Νευροεπιστημονικής Ιατρικής στο Νοσοκομείο Alfred, έχει μελετήσει και αναπτύξει ένα φάρμακο που ήδη υπάρχει στην αγορά.

Οι προκλινικές μελέτες που πραγματοποιήθηκαν σε ποντίκια, όχι μόνο σταμάτησε την εξέλιξη της Σκλήρυνσης Κατά Πλάκας αλλά και αντέστρεψε τη ζημιά που είχε ήδη προκληθεί.

Εντυπωσιακά, ποντίκια που ήταν παράλυτα ανέκτησαν την ικανότητά τους να περπατούν μετά τη λήψη αυτής της νέας θεραπείας.

Προς το παρόν, δεν υπάρχει θεραπεία για τη Σκλήρυνση Κατά Πλάκας, μια πάθηση που επηρεάζει το κεντρικό νευρικό σύστημα και παρεμβαίνει στα νευρικά ερεθίσματα στον εγκέφαλο. Η σοβαρότητα της πάθησης ποικίλλει, και συνδέεται με ένα ευρύ φάσμα εξουθενωτικών συμπτωμάτων, όπως προβλήματα συντονισμού, μυϊκή αδυναμία, κόπωση.

«Είμαι πολύ αισιόδοξος. Όλες οι προκλινικές δοκιμές ήταν πολύ επιτυχείς και έχουμε εξασφαλίσει και διεθνή πατέντα», δήλωσε  ο Δρ Πετράτος.

Ασθενείς με σκλήρυνση κατά πλάκας στην Ελλάδα και την Αυστραλία θα λάβουν μέρος στη Φάση ΙΙ των κλινικών μελετών για να διαπιστωθεί η αποτελεσματικότητα του νέου αυτού φαρμάκου, πριν οι δοκιμές προχωρήσουν σε παγκόσμια κλίμακα.

Η θεραπεία, που φέρει την ονομασία Diaprotectome, στοχεύει στην αποκατάσταση των βλαβών στο Κεντρικό Νευρικό Σύστημα, όπως εξήγησε ο κ. Πετράτος σε συνέντευξη Τύπου.

Η θεραπεία Diaprotectome βασίζεται σε ένα μικρό μόριο που δρα σε δύο επίπεδα: πρώτον, προστατεύει τις νευρικές ίνες από περαιτέρω καταστροφή της μυελίνης, της προστατευτικής επικάλυψης των νευρώνων που επιτρέπει την ταχεία μετάδοση των νευρικών σημάτων, και δεύτερον, ενθαρρύνει την επαναδημιουργία μυελίνης (επαναμυελίνωση), μια διαδικασία απαραίτητη για την αποκατάσταση της νευρικής λειτουργίας.

«Τα προκλινικά αποτελέσματα από δοκιμές που έγιναν σε Ελλάδα, Αυστραλία και Ισραήλ είναι εντυπωσιακά. Σε πειραματικά μοντέλα, παράλυτα ζώα κατάφεραν να περπατήσουν ξανά, καθώς αποκαταστάθηκε η φυσιολογική λειτουργία του νευρικού τους συστήματος», δήλωσε ο κ. Πετράτος. Η θεραπεία Diaprotectome μπορεί να χορηγείται εύκολα από το στόμα και θα συνδυάζεται με τις υπάρχουσες θεραπείες των ασθενών, προσφέροντας μια συμπληρωματική επιλογή χωρίς την ανάγκη διακοπής άλλων φαρμάκων.

Στην Ελλάδα, όπου περίπου 21.200 ασθενείς πάσχουν από Πολλαπλή Σκλήρυνση, οι κλινικές δοκιμές θα διεξαχθούν με τη συνεργασία της NeuOrphan LTD, μιας εταιρείας με έδρα την Αυστραλία και υπό την καθοδήγηση του Καθηγητή Νευρολογίας του ΑΠΘ, Νικόλαου Γρηγοριάδη. Οι δοκιμές, με την επωνυμία «Odyssey», θα πραγματοποιηθούν σε τουλάχιστον 10 νοσοκομεία σε όλη την Ελλάδα, με στόχο να συμμετάσχουν έως και 400 ασθενείς σε διαφορετικά στάδια της νόσου.

«Η συμμετοχή της Ελλάδας σε αυτό το καινοτόμο ερευνητικό πρόγραμμα είναι μια σημαντική πρόοδος στον αγώνα για την Πολλαπλή Σκλήρυνση», υπογράμμισε ο καθηγητής Γρηγοριάδης. Οι δοκιμές αναμένεται να ξεκινήσουν στα μέσα του επόμενου έτους, μόλις ολοκληρωθούν οι απαραίτητες εγκρίσεις από τις ρυθμιστικές αρχές.

Εφόσον τα αποτελέσματα είναι επιτυχή, οι κλινικές δοκιμές θα συνεχιστούν σε διεθνές επίπεδο, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, με στόχο την έγκριση και τη μαζική παραγωγή του φαρμάκου, το οποίο ενδέχεται να αποτελέσει σημείο αναφοράς για τη θεραπεία της Πολλαπλής Σκλήρυνσης παγκοσμίως.

Σε στενή συνεργασία με τον καθηγητή Νευρολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και διευθυντή του Κέντρου Πολλαπλής Σκλήρυνσης ΑΧΕΠΑ, Νικόλαο Γρηγοριάδη, έχουν επιλεχθεί 14 κλινικές τοποθεσίες σε όλη την Ελλάδα για την έναρξη αυτών των δοκιμών ταυτόχρονα με τις δοκιμές στην Αυστραλία.

«Αυτό που προσπαθούμε να κάνουμε είναι να διασφαλίσουμε ότι τα κέντρα για τις κλινικές δοκιμές είναι έτοιμα να υποδεχθούν τους ασθενείς που θα μπουν στο πρόγραμμα».

Το φάρμακο που δοκιμάζεται, ήδη χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση μιας σπάνιας γενετικής πάθησης, οπότε έχει αποδειχθεί ασφαλές για χρήση σε ανθρώπους.

«Σκοπεύουμε να δοκιμάσουμε το φάρμακο σε έναν αριθμό ασθενών που δεν θα ξεπερνά τους 200. Θα είναι μια συμπληρωματική θεραπεία—όχι μονοθεραπεία—επιτρέποντας στους ασθενείς να συνεχίσουν τις συνήθεις θεραπείες τους επιπλέον του φαρμάκου που δοκιμάζεται», προσθέτει ο Δρ. Πετράτος, σημειώνοντας ότι αυτό απλουστεύει τη διαδικασία σε τεράστιο βαθμό.

Η συμπερίληψη της χώρας καταγωγής του σε αυτή τη σημαντική φάση της νέας θεραπείας έχει ιδιαίτερη σημασία για τον Δρ. Πετράτο.

Ο παππούς του στην Ελλάδα υπέφερε σημαντικά από αυτή τη νόσο για τη συντριπτική πλειονότητα της ζωής του, επηρεάζοντας βαθιά όλη την οικογένεια, και είναι ένας από τους λόγους (μαζί με το έντονο ενδιαφέρον του για τη νευροεπιστήμη και την ανοσολογία) που ο ομογενής επιστήμονας έχει αφιερώσει τόσα χρόνια ερευνώντας μια οριστική θεραπεία.

Η ΣΚΠ στην Ελλάδα είναι διαδεδομένη, εξηγεί. «Δεν το περιμέναμε, αλλά έτσι είναι. Στην ουσία, λίγο πάνω από 21.000 άτομα ζουν με ΣΚΠ στην Ελλάδα. Συνεπώς, ένα φάρμακο που μπορεί να σταματήσει την νευρολογική επιδείνωση θα είναι τεράστιο όφελος όχι μόνο για τους ασθενείς αλλά και για όλο το σύστημα Υγείας».

Αν και υπάρχουν πολλές θεωρίες για τους λόγους που η ΣΚΠ είναι σε έξαρση, καμία δεν έχει αποδειχθεί ουσιαστικά.

«Μια κρίσιμη πτυχή είναι η μαζική αλλαγή στις διατροφικές συνήθειες των ανθρώπων. Αυτή η αλλαγή είναι ιδιαίτερα εμφανής στην Ελλάδα, αν λάβουμε υπόψη ότι η μεσογειακή διατροφή θεωρείται η πανάκεια της καλύτερης διατροφικής πρακτικής. Όμως οι εύκολες και γρήγορες επιλογές διατροφής υπερισχύουν σήμερα, επηρεάζοντας την ικανότητά μας να διατηρούμε μια ισορροπημένη διατροφή, απαραίτητη για την προστασία της υγείας μας από ασθένειες», λέει ο Δρ Πετράτος.

Αυτό που προσπαθούν να διαπιστώσουν οι ερευνητές, είναι γιατί η ΣΚΠ εκδηλώνεται σε συγκεκριμένες περιόδους στη ζωή των ασθενών και γιατί προσβάλλει κυρίως τις γυναίκες.

«Τα δύο τρίτα των ατόμων που πάσχουν είναι γυναίκες. Και συνήθως τις πλήττει όταν βρίσκονται στην ακμή της ζωής τους», προσθέτει ο Δρ Πετράτος.

Ο στόχος είναι να σταματήσει η εξέλιξη και επιδείνωση της νόσου στους ασθενείς.

«Αυτό είναι το concept της νέας θεραπείας που θα δοκιμάσουμε. Είναι το μόνο φάρμακο που δοκιμάζεται αυτή τη στιγμή που είναι ικανό να διαπεράσει τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό, επιτρέποντάς του να φτάσει και να προστατεύσει τα εγκεφαλικά κύτταρα, αποτρέποντας περαιτέρω βλάβες και μόνιμη νευρολογική ζημιά», εξηγεί.

Η σκλήρυνση κατά πλάκας είναι μια χρόνια φλεγμονώδης νευρολογική νόσος, που προσβάλει τον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό. Πρόκειται για ένα αυτοάνοσο νόσημα, όπου το ανοσοποιητικό σύστημα δεν αναγνωρίζει το προστατευτικό περίβλημα των νεύρων – τη μυελίνη – ως δικό του ιστό και την καταστρέφει. Αυτή η βλάβη όχι μόνο εμποδίζει τα νευρικά ερεθίσματα να ταξιδέψουν στις νευρικές ίνες, αλλά αφήνει επίσης τα κύτταρα ευάλωτα στον εκφυλισμό.

Το φάρμακο που πρόκειται να δοκιμαστεί στην Ελλάδα και την Αυστραλία -ένα απλό δισκίο που οι ασθενείς θα μπορούν να παίρνουν καθημερινά- στοχεύει στο να σταματήσει και ενδεχομένως να αντιστρέψει την απώλεια της μυελίνης στον εγκέφαλο, και ακόμη και να αποκαταστήσει τη βλάβη της μυελίνης που προστατεύει τα νευρικά κύτταρα.

Η συνεργασία του ομογενούς επιστήμονα και της ομάδας του με τον διευθυντή του Κέντρου Πολλαπλής Σκλήρυνσης ΑΧΕΠΑ στη Θεσσαλονίκη, Νικόλαο Γρηγοριάδη, που ξεκίνησε πριν από μερικά χρόνια, συνεχίζεται με μεγάλη επιτυχία.

Αυτή η συνεργασία δεν ωφελεί μόνο το ερευνητικό έργο καθαυτό, αλλά παρέχει επίσης σε Έλληνες ασθενείς πρόσβαση σε καινοτόμες θεραπείες.

Μόλις ολοκληρωθεί αυτή η φάση των κλινικών δοκιμών, και είναι επιτυχής, οι δοκιμές θα συνεχιστούν σε παγκόσμιο επίπεδο προτού το φάρμακο καταφέρει να φτάσει στην αγορά.

Ακολουθήστε το medlabnews.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι τις ειδήσεις