Βραχνή φωνή. Γιατί μπορεί να ξυπνάτε βραχνιασμένοι; Παθήσεις που προκαλούν προβλήματα στη φωνή

του Κωνσταντίνου Λούβρου, M.D., medlabnews.gr iatrikanea

Παγκόσμια Ημέρα Φωνής

Κάθε χρόνο στις 16 Απριλίου οι επαγγελματίες από το χώρο της υγείας που σχετίζονται με την φωνή (Ωτορινολαρυγγολόγοι, Λογοπαθολόγοι, Λογοθεραπευτές) γιορτάζουν την Παγκόσμια Ημέρα Φωνής και καλούν άνδρες και γυναίκες, νέους και ηλικιωμένους να φροντίσουν την υγιεινή της φωνή τους.

H φωνή παράγεται από τις δύο φωνητικές χορδές που βρίσκονται στο λάρυγγα και είναι η μία απέναντι από την άλλη. Kανονικά έχουν ομαλή επιφάνεια και πάλλονται, καθώς ο αέρας της εκπνοής περνάει ανάμεσά τους (απομακρύνονται και κατόπιν συγκλίνουν). Έτσι δημιουργείται ο ήχος.

Η φωνή δημιουργείται από τη δόνηση των φωνητικών χορδών καθώς διέρχεται μέσα από αυτές ο εμπνεόμενος αέρας από τους πνεύμονες. Ο παραγόμενος ήχος ταξιδεύει προς τα πάνω στο φάρυγγα, τη μύτη και το στόμα. Το μέγεθος και το σχήμα αυτών των κοιλοτήτων αλλά και των ίδιων των φωνητικών χορδών καθορίζουν τη χροιά της φωνής.

 Η φωνή χαρακτηρίζεται από το ύψος, την ένταση και τη χροιά.

• Το ύψος της φωνής καθορίζεται από τη συχνότητα των ταλαντώσεων των φωνητικών χορδών. Η συχνότητα έχει άμεση εξάρτηση από το μήκος, το πάχος και την ένταση των χορδών.
• Η ένταση της φωνής εξαρτάται από την πίεση της εκπνοής κατά τη στιγμή της ομιλίας.
• Η χροιά της φωνής προσδιορίζεται από τον βασικό τόνο, που δίνεται από τη φωνητική μηχανή, σε συνδυασμό με την αρμονία.

Οι διακυμάνσεις της φωνής κάποιου ατόμου είναι το αποτέλεσμα της επιμήκυνσης, ή της επιβράχυνσης των φωνητικών χορδών, της τάσης, ή της χαλάρωσης τους. Για παράδειγμα η χαλάρωση και η επιβράχυνση των φωνητικών χορδών καταλήγει σε παραγωγή βαθιάς φωνής (χαμηλής συχνότητας), ενώ η τάση και η επιμήκυνση τους οδηγεί σε λεπτή φωνή (υψηλής συχνότητας).

Τα προβλήματα στη φωνή προκύπτουν από πάρα πολλές διαφορετικές αιτίες, όπως είναι η υπερβολική ή κακή χρήση της φωνής, οι λοιμώξεις του λάρυγγα, οι αλλοιώσεις των φωνητικών χορδών, η λαρυγγοφαρυγγική παλινδρόμηση, η αλλεργική ρινίτιδα με την οπισθορινική κατάποση εκκρίσεων, τα φάρμακα κ.τ.λ.

Υπάρχουν βέβαια και φυσιολογικές αλλαγές στο «χρώμα» της φωνής, όπως για παράδειγμα συμβαίνει σε μερικές γυναίκες γύρω στην 21 ημέρα του κύκλου -λόγω ενός ήπιου οιδήματος των φωνητικών χορδών αποτέλεσμα των ορμονικών μεταβολών -κάνοντας τη φωνή τους εκείνες τις ημέρες πιο «βαθειά».

Αλλοιώσεις στην ποιότητα της φωνής συμβαίνουν και με την πάροδο της ηλικίας, καθώς όσο μεγαλώνουμε, μειώνεται η ένταση και η αντοχή της φωνής, η φωνή «τρέμει» και γίνεται πολύ δύσκολη η ομιλία σε θορυβώδεις χώρους γιατί απλά η φωνή μας δεν ακούγεται.

Τι γίνεται αν ξυπνήσετε με βραχνή φωνή;

 Σημαντικό είναι κατά τη διάρκεια της νύχτας να είναι ελεύθερες οι ρινικές οδοί, ώστε να μην αναγκάζεστε να αναπνέετε από το στόμα. Aν η μύτη σας είναι μπουκωμένη, χρησιμοποιήστε φυσιολογικό ορό πριν κοιμηθείτε ή συμβουλευτείτε το γιατρό σας αν πρέπει να λάβετε κάποιο αποσυμφορητικό. Άλλη αιτία της πρωινής βραχνάδας είναι ότι κατά τη νύχτα δεν «καθαρίζουμε» το λαιμό μας, επειδή δεν βήχουμε, και έτσι μαζεύονται εκκρίσεις (φλέματα), που αργότερα απομακρύνονται με το βήχα. Συνήθως, η πρωινή βραχνάδα στη φωνή δεν θα πρέπει να μας ανησυχεί, αν υποχωρεί λίγες ώρες αφού ξυπνήσουμε

Χρήσιμες συμβουλές

● Aποφύγετε τις φωνές. 

● Aποφύγετε το κάπνισμα, αν βέβαια είστε καπνιστές. 

● Προσπαθήστε να μην αναπνέετε από το στόμα, γιατί έτσι προκαλείται ξηρότητα στο λάρυγγα και τις χορδές. Για να αποφύγετε αυτό το ενδεχόμενο, μία λύση είναι οι καραμέλες, γιατί προκαλούν έκκριση σάλιου. 

● Πίνετε πολλά υγρά (8-10 ποτήρια) και κάντε γαργάρες με χαμομήλι, στην περίπτωση που έχετε βραχνιάσει.

● Eπειδή στις φωνητικές χορδές φθάνει μόνον αέρας, είναι προτιμότερο, εκτός από τις γαργάρες, να κάνετε και εισπνοές με ατμό από ευκάλυπτο ή χαμομήλι, που με τη μορφή υδρατμών φθάνουν ευκολότερα στις χορδές. 

● Aποφύγετε να μιλάτε ψιθυριστά, γιατί, σε αντίθεση με όσα πιστεύουν οι περισσότεροι, με τον τρόπο αυτό καταπονείτε περισσότερο τις φωνητικές σας χορδές. 

Πρακτικά μέτρα φωνητικής υγιεινής :

◦ Διατήρηση καλής γενικής κατάστασης

◦ Αναπαύεστε αρκετά

◦ Σε περίπτωση κρυολογήματος η λαρυγγίτιδας συμβουλευτείτε αμέσως τον ειδικό ιατρό

◦ Ασκηθείτε συχνά

◦ Διατηρείστε μια ισορροπημένη δίαιτα που να περιλαμβάνει λαχανικά, φρούτα και τροφές ολικής αλέσεως 

◦ Διατηρείστε την σωστή ενυδάτωση του σώματος, πίνοντας 7-9 ποτήρια νερό την ημέρα

◦ Αποφύγετε τη ξηρασία που δημιουργεί ο κλιματισμός σε εσωτερικούς χώρους

◦ Αποφύγετε την εισπνοή μολυσμένου αέρα

Διαβάστε επίσης

• Ένας πονόλαιμος μπορεί να οφείλεται σε αμυγδαλίτιδα. 
• Πώς θα το καταλάβουμε και πώς αντιμετωπίζεται;
• Ξυπνάτε από τον βήχα; Ποια είναι η αιτία και πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί; Πότε πρέπει να ανησυχήσετε; 
• Κόπωση, πονοκέφαλος, διαταραχές ύπνου, ρινίτιδα, ιγμορίτιδα μπορεί να οφείλονται σε στραβό ρινικό διάφραγμα. Σκολίωση ρινικού διαφράγματος

Κωνσταντίνου Λούβρου