Το Υπουργείο Υγείας για την Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας

Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας, με θέμα «Ψυχική Υγεία στο χώρο εργασίας» (Mental Health in the Workplace)

Η Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 10 Οκτωβρίου, με σκοπό την ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης στα ζητήματα της ψυχικής υγείας. Η πρωτοβουλία για την θέσπισή του εορτασμού λήφθηκε από την Παγκόσμια Ομοσπονδία Ψυχικής Υγείας και από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Για το έτος 2017, το θέμα της Παγκόσμιας Ημέρας Ψυχικής Υγείας είναι «Ψυχική Υγεία στο χώρο εργασίας».

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας η έννοια της υγείας αφορά στην «κατάσταση πλήρους, φυσικής, ψυχικής και κοινωνικής ευημερίας και όχι απλώς στην απουσία ασθένειας». Ταυτόχρονα, ένας υγιής χώρος εργασίας είναι αυτός που προωθεί την υγεία, την ασφάλεια και την ευημερία όλων των εργαζομένων με βάση αναγνωρισμένες ανάγκες, όπως είναι η υγεία, η ασφάλεια και η ευημερία στο φυσικό και στο ψυχοκοινωνικό περιβάλλον εργασίας, συμπεριλαμβανομένης και της οργάνωσης εργασίας και της κουλτούρας στο χώρο εργασίας, όπως και η συμμετοχή στην κοινότητα για τη βελτίωση της υγείας των εργαζομένων, των οικογενειών τους, αλλά και της κοινότητας συνολικά.

Το σημαντικότερο μέρος της ενήλικης ζωής δαπανάται στην δουλειά. Ένα προβληματικό περιβάλλον εργασίας μπορεί να ενισχύσει σωματικά και ψυχικά προβλήματα υγείας. Το εργασιακό άγχος, η κατάθλιψη, η εργασιακή παρενόχληση και ο εκφοβισμός στην εργασία είναι μερικά μόνο από τα προβλήματα που εμφανίζονται εντός του εργασιακού περιβάλλοντος.

Παρεμβάσεις και καλές πρακτικές που προστατεύουν και προάγουν την ψυχική υγεία στο χώρο εργασίας περιλαμβάνουν την υλοποίηση και την επιβολή πολιτικών και πρακτικών υγείας και ασφάλειας, την ενημέρωση του προσωπικού σχετικά με την διαθέσιμη υποστήριξη, την συμμετοχή των εργαζομένων στη λήψη αποφάσεων και την αναγνώριση και επιβράβευση της συνεισφοράς των εργαζομένων.

Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν οι Κοινωνικοί Συνεταιρισμοί Περιορισμένης Ευθύνης (Κοι.Σ.Π.Ε.), οι οποίοι θεσμοθετήθηκαν με τον άρθρο 12 του Ν.2716/1999. Οι Κοι.Σ.Π.Ε. στοχεύουν στην κοινωνικοοικονομική ενσωμάτωση και την επαγγελματική ένταξη των ατόμων με ψυχοκοινωνικά προβλήματα, ενώ ταυτόχρονα συμβάλλουν στην θεραπευτική διαδικασία. Οι Κοι.Σ.Π.Ε. αποτελούν μία καινοτόμο μορφή κοινωνικής επιχειρηματικότητας και ταυτόχρονα μία νέα μορφή αυτοοργάνωσης, μέσα από την οποία ασκούνται επαγγελματικές δραστηριότητες, τόσο από άτομα με προβλήματα ψυχικής υγείας όσο και από επαγγελματίες ή φορείς, ενώ έχουν αποτελέσει πρόδρομο της ανάπτυξης της κοινωνικής οικονομίας στην Ελλάδα.

Οι παρεμβάσεις για την ψυχική υγεία πρέπει να συνιστούν μέρος μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής για την υγεία, που να συμπεριλαμβάνειτην πρόληψη, την έγκαιρη διάγνωση, την υποστήριξη και την αποκατάσταση. Σε αυτό το πλαίσιο έχουν σχεδιαστεί οι πολιτικές ψυχικής υγείας που θα υλοποιηθούν το επόμενο διάστημα και αφορούν στην κατάργηση της ιδρυματικής περίθαλψης, μέσα από εξειδικευμένες δράσεις για την αποϊδρυματοποίηση και την ανάπτυξη μονάδων ψυχικής υγείας, αλλά και στην προαγωγή της κοινωνικής ένταξης των ατόμων με ψυχική ασθένεια, με την ανάπτυξη κοινοτικών υπηρεσιών και μονάδων για παιδιά, έφηβους και πάσχοντες από άνοια. Ταυτόχρονα, αφορούν σε ειδικές δράσεις για την προστασία των δικαιωμάτων των ατόμων με προβλήματα ψυχικής υγείαςπου έχουν διαπράξει ποινικά αδικήματα και την τροποποίηση του θεσμού για την ακούσια νοσηλεία. Τέλος, η στρατηγική για την ψυχική υγεία του Υπουργείου Υγείας στοχεύει στην συνολική βελτίωση της ποιότητας των υπηρεσιών ψυχικής υγείας, μέσα από την ανάπτυξη προγραμμάτων κατάρτισης, την συγκρότηση φορέα αξιολόγησης της ποιότητας των μονάδων ψυχικής υγείας και την δημιουργία θεραπευτικών πρωτοκόλλων καθώς και στην προώθηση της διοικητικής αναδιοργάνωσης και της τομεοποίησης του συστήματος ψυχικής υγείας.