Από το συνέδριο Congress of Human Sexuality and Reproduction From homo sapiens to homo deus. Digital Sexuality and Evolution

Congress of Human Sexuality and Reproduction

From homo sapiens to homo deus. Digital Sexuality and Evolution

3-4 Νοεμβρίου 2017, Πολεμικό Μουσείο, Αθήνα

Η σισύφεια προσπάθεια του ανθρώπου να ζήσει ευτυχής και υγιής, το αέναο ζητούμενο τηςανθρωπότητας, βρέθηκε στο επίκεντρο των εργασιών του συνεδρίου Congress of Human Sexuality and Reproduction - From homo sapiens to homo deus. Digital Sexuality and Evolution, που διοργάνωσε με μεγάλη επιτυχία το Ανδρολογικό Ινστιτούτο Αθηνών, στις 3-4 Νοεμβρίου, στο Πολεμικό Μουσείο της Αθήνας. 

Στο διήμερο επιστημονικό πρόγραμμα, με διεθνή συμμετοχή, η ιατρική επιστήμη, η τεχνολογία, η γενετική και όλες οι επιστήμες του ανθρώπου «συνομίλησαν» για την εξελικτική πορεία του με πυρήνα τη βασική ανάγκη του ανθρώπου για ηδονικό βίο και την αναπαραγωγή.

Ο Κωνσταντίνος Κωνσταντινίδης MD, PSC, PhD , Ουρολόγος-Ανδρολόγος, Πρόεδρος του Andrology International, Διευθυντής Τμήματος Σεξουαλικής Υγείας στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών και Πρόεδρος της οργανωτικής επιτροπής του συνεδρίου περιέγραψε την πορεία του Ανθρώπου από τον Homo Sapiens έως τον Homo Deus, δηλαδή τον Άνθρωπο Θεό, που η επιστημονική επανάσταση του 20ου αιώνα του δημιούργησε ελπίδες για ένα βίο ηδονικό και παράταση του χρονικού ορίζοντα του τέλους. 

«Το σίγουρο είναι πως ο άνθρωπος πριν μιλήσει, είχε γεννηθεί και για να γεννηθεί έπρεπε να μεσολαβήσει το σεξουαλικό του ένστικτο. Άδολο, αθώο και ανιδιοτελές, που ίσως και να τον τρόμαξε με τις μαγικές του ιδιότητες και την ικανότητα να αντιμετωπίζει το θάνατο και τη φθορά, γεννώντας ο ίδιος τη ζωή. Είδε τον εαυτό του να γεννά τη ζωή, άρα να γίνεται Θεός στη θέση του Θεού. Από τον σκεπτόμενο άνθρωπο, στον θεϊκό άνθρωπο. Ο Προμηθέας στη θέση του Δία να τιμωρεί πλέον και όχι να τιμωρείται», εξήγησε ο Δρ. Κωνσταντινίδης αιτιολογώντας το κεντρικό θέμα του συνεδρίου. 

Στη συνέχεια αναφερόμενος στον ναρκισσισμό που κρύβει η προσπάθεια του ανθρώπου να γίνει θεός στη θέση του Θεού, είπε ότι «η ανθρωπότητα υπέστη τρία ναρκισσιστικά πλήγματα. Το πρώτο με την ανακάλυψη του Κοπέρνικου για το ηλιακό σύστημα, όπου η γη δεν ήταν το κέντρο του κόσμου, αλλά ένας δορυφόρος του ηλιακού συστήματος. Το δεύτερο η ανακάλυψη του Δαρβίνου για την καταγωγή μας από το ζωικό βασίλειο και όχι από το θεϊκό του Αδάμ και της Εύας και το τρίτο από τη διαπίστωση του Φρόιντ, πως η συνείδησή μας και το ανώτερο πνεύμα μας έχει καταγωγή το ασυνείδητο άρα και το πιο ζωώδες και πρωτόγονο», εξήγησε ο Δρ. Κωνσταντινίδης. 

Και συμπλήρωσε: «Το τέταρτο πλήγμα το βιώνουμε σήμερα, όπου οι μηχανές, το διαδίκτυο και ο κυβερνοχώρος με τον όγκο πληροφοριών και γνώσεων μοιάζουν να δημιουργούν την εντύπωση, πως η ανθρώπινη νοημοσύνη δεν είναι επαρκής και χρειάζεται την τεχνητή για να επιβιώσει. Η Google διαθέτει ήδη το 1/3 των επενδύσεών της για την κατασκευή τεχνητής νοημοσύνης, που θα πλουτίζουν τους ανθρώπινους νευρώνες για την επιτάχυνση της έρευνας σε παθήσεις που μαστίζουν την ανθρωπότητα».

Ο Γεώργιος Χρούσος, Καθηγητής και Πρόεδρος του Τμήματος Παιδιατρικής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, που μελετά την επίδραση του στρες στον ανθρώπινο οργανισμό υπενθύμισε ότι, «αυτό καθ’ αυτό το στρες, όταν αντιμετωπίζεται επιτυχώς από την προσαρμοστική απόκριση είναι ουδέτερο ή ακόμη και επωφελές, είτε πρόκειται για ένα οργανισμό, είτε μια κοινωνία. Σε αντίθεση, όταν η προσαρμοστική απόκριση αποτυγχάνει να επαναφέρει πλήρως την ομοιόσταση κατά το στρες, μπορεί να έχει καταστροφικές επιδράσεις». Και πρόσθεσε ότι, σήμερα «υπάρχουν μέθοδοι πρόληψης και περιορισμού του στρες οι οποίες ξεκινούν από αλλαγές στον τρόπο ζωής και διάφορες μεθόδους για τη διαχείριση του στρες, μέχρι τις γνωστικές και συμπεριφορικές θεραπείες, καθώς και τη χρήση των κατάλληλων φαρμακευτικών σκευασμάτων. Το σημαντικότερο συμπέρασμα είναι ότι εν πολλοίς, η φύση του ανθρώπου δεν είναι πεπρωμένο και η ψυχική και σωματική ανθεκτικότητα στο στρες είναι εφικτή, αν πραγματικά την επιδιώξουμε».

Ο Γεώργιος Κρεατσάς, Ομότιμος Καθηγητής Μαιευτικής-Γυναικολογίας της Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ αναφερόμενος στις συγγενείς ανωμαλίες του γεννητικού συστήματος είπε ότι αφορούν περίπου 1 στα 4000 κορίτσια. «Μια εξ αυτών, η απλασία κόλπου αντιμετωπίζεται επιτυχώς με την ‘πλαστική κόλπου κατά Κρεατσά’. Μέχρι σήμερα έχουμε πραγματοποιήσει 261 περιπτώσεις με ποσοστό επιτυχίας 93%, όπου οι ασθενείς αναφέρουν ικανοποιητικές σεξουαλικές σχέσεις. Η επέμβαση διενεργείται στο αιδοίο και το περίναιο από αναδιπλούμενο ιστό αφού προηγούμενα ανοιχθεί ο παρθενικός υμένας», εξήγησε. 

Ο Δρ. Χαράλαμπος Τσέκερης, Κύριος Ερευνητής του Εργαστηρίου Δυνητικής Πραγματικότητας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, ανέφερε ότι μετά την πρώτη σεξουαλική επανάσταση τον Μάιο του 1960, με  τη έγκριση των πρώτων χαπιών αντισύλληψης και την έκρηξη στους τρόπους έκφρασης και διαχείρισης της σεξουαλικότητας ( free sex, free love), και τον συνειδητό διαχωρισμό ανάμεσα στο σεξ και την αναπαραγωγή, στις μέρες συντελείται μια δεύτερη σεξουαλική επανάσταση. « Η τεχνολογικοποίηση ή ψηφιοποίηση της ερωτικής και σεξουαλικής επικοινωνίας και επαφής, όπως το online flirt, το online dating και το online sex, βρίσκεται στον πυρήνα της δεύτερης σεξουαλικής επανάστασης. Ο συνδυασμός ανθρώπινης βιολογίας, τεχνολογίας και ψηφιακής επανάστασης, εγείρει πιεστικά ερωτήματα για το σεξ, την ερωτική εμπειρία, την αντίληψη περί ηθικής και τελικά την ίδια την ανθρώπινη υπόσταση».

Ο Αναστάσιος Μόρτογλου, Ενδοκρινολόγος, Διευθυντής του τομέα Ενδοκρινολογίας, Διαβήτη και Μεταβολισμού του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών, στην ομιλία του με θέμα «Διαβήτης και Σεξ» είπε ότι ο σακχαρώδης διαβήτης επηρεάζει την ομαλή σεξουαλική λειτουργία ανδρών και γυναικών. «Ο επιπολασμός των σεξουαλικών διαταραχών και στους δύο τύπους διαβήτη, αυξάνει στις μεγαλύτερες ηλικίες, κυρίως λόγω της συχνής εμφάνισης και άλλων μεταβολικών διαταραχών αλλά και λόγω των φαρμακευτικών θεραπειών γι’ αυτές», συμπλήρωσε και τόνισε ότι «η σεξουαλικότητα είναι ένα από τα σημαντικότερα δώρα που έχουν δοθεί στον άνθρωπο. Όταν λειτουργεί, είναι θαυμάσια αλλά όταν δε λειτουργεί, μπορεί να προκαλέσει σύγχυση και τρομακτικά μεγάλη απογοήτευση. Είναι, λοιπόν, υποχρέωση όλων των λειτουργών υγείας, να μην αγνοούν αυτή τη σημαντική επίπτωση της νόσου και να προσφέρουν την πλέον σύγχρονη θεραπεία και στα δύο φύλα».

Ο Χρήστος Ι. Μαρκόπουλος, MD, MPhil (UK), PhD, FEBS, Καθηγητής Χειρουργικής Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, αναφερόμενος στη επίπτωση του καρκίνου του μαστού στη γυναικεία σεξουαλικότητα εξήγησε ότι «η διάγνωση και η θεραπευτική αντιμετώπισή του συχνά οδηγούν σε σοβαρές ψυχολογικές μεταβολές, με αποτέλεσμα η ασθενής να μην αισθάνεται ερωτική και σεξουαλικά ελκυστική και συχνά να παραιτείται από την σεξουαλικότητά της. Επιπλέον, ένας ‘φοβισμένος’ ή ‘σοκαρισμένος’ σύντροφος  μπορεί να επιτείνει το πρόβλημα» Και τόνισε ότι η ασθενής θα πρέπει να λαμβάνει την κατάλληλη αγωγή ώστε να συνεχίσει τη ζωή της χωρίς να στερείται τη σεξουαλικότητά της, που είναι σημαντικό κομμάτι της υγείας της.

Ο Ασημάκης Παππάς, Μαιευτήρας Γυναικολόγος-Ενδοσκοπικός Χειρουργός, Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, σχολιάζοντας την πληθυσμιακή μείωση της Ελλάδας χαρακτήρισε την υπογεννητικότητα μείζον πρόβλημα της χώρας. «Το 2012 καταγράφηκαν 100.400 γεννήσεις και 116.700 θάνατοι. Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία ο ρυθμός γεννήσεων, που βρίσκεται περίπου στο 1,3 ανά γυναίκα από το έτος 2003, δείχνει πόσο δυσοίωνος είναι για τη διατήρηση του πληθυσμού, αν αναλογισθεί κανείς ότι το επίπεδο αναπλήρωσης των γενεών είναι το 2,1. Κάτω από αυτό το όριο οι γενιές δεν αναπληρώνονται και η χώρα “γερνά”», εξήγησε και πρόσθεσε ότι «η Ελλάδα με άλλες χώρες του ευρωπαϊκού νότου θα είναι από τις πλέον γερασμένες χώρες της ΕΕ το 2050».

Ο Κωνσταντίνος Γ. Πάγκαλος, MD, DSc, Καθηγητής Ιατρικής Γενετικής (Paris V) μίλησε για τη συχνότητα των γενετικών νοσημάτων αναφέροντας ότι «ένα στα 20 παιδιά που κυοφορούνται έχουν ένα σοβαρό γενετικό πρόβλημα. Ένας στους 3 νεογνικούς θανάτους οφείλεται σε γενετικά νοσήματα. Μία στις 10 εισαγωγές στα παιδιατρικά νοσοκομεία αφορούν παιδιά με γενετικά νοσήματα». Όμως, ο γενετικός έλεγχος που εφαρμόζεται σήμερα και ειδικότερα η νέας τεχνολογίας γενωμική ανάλυση ‘Next Generation Sequencing’ (NGS), επιτρέπει τον λεπτομερή καθορισμό του γενετικού κινδύνου και επομένως τη χρησιμοποίηση μεθόδων πρόληψης στην αναπαραγωγή.

Η Τερψιθέα Βαξεβάνογλου, Senior Κλινικός Εμβρυολόγος, υπεύθυνη του Εργαστηρίου IVF της Κλινικής «Γένεσις» Αθηνών, ανέλυσε τον ρόλο του εργαστηρίου εμβρυολογίας στην αλυσίδα «εξειδικευμένος γιατρός γυναικολόγος-υποβοηθούμενο ζευγάρι-εξωσωματική γονιμοποίηση-κύηση-παιδί». Σύμφωνα με την κυρία Βαξεβάνογλου, η σωστή και με ασφάλεια συλλογή ωαρίων, επεξεργασία των σπερμάτων για την γονιμοποίηση, η γονιμοποίηση των ωαρίων, η κρυοσυντήρηση του γενετικού υλικού (ωαρίων, σπέρματος, ωοθηκικού ιστού) και των εμβρύων σε όλα τα στάδια ανάπτυξής τους, η καλλιέργεια των εμβρύων και αξιολόγηση της ποιότητάς τους, η εμβρυοσκόπηση, η εμβρυομεταφορά, η βιοψία των εμβρύων για την προεμφυτευτική διάγνωση, η ωρίμανση των ωαρίων in vitro και η υποβοηθούμενη εκκόλαψη, είναι μερικές μόνο τεχνικές που αναδεικνύουν ρόλο και τη συμμετοχή των βιολόγων-εμβρυολόγων στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή.

Τέλος ο Δρ. Σταύρος Ι. Τυριτζής, Επίκουρος Καθηγητής Ουρολογικής Ογκολογίας & Ρομποτικής του Πανεπιστημίου Karolinska της Στοκχόλμης, και Αναπληρωτής Διευθυντής του Κέντρου Ελάχιστα Επεμβατικής Ουρολογικής Χειρουργικής του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών, ανέλυσε τα πλεονεκτήματα της Ρομποτικής Χειρουργικής στη θεραπεία του Καρκίνου του Προστάτη. «Η ρομποτική τεχνολογία με την ενίσχυση των δεξιοτήτων του χειρουργού, εξέλιξε κατά πολύ τη χειρουργική τεχνική της προστατεκτομής και μας έμαθε νέα στοιχεία για την ανατομία της ελάσσονος πυέλου. Μαζί, νέες απεικονιστικές μέθοδοι, όπως η πολυπαραμετρική μαγνητική τομογραφία, μας βοηθούν στον ακριβή σχεδιασμό της ριζικής προστατεκτομής και την επίτευξη του βέλτιστου αποτελέσματος. Έτσι και η διατήρηση των αγγειονευρωδών δεματίων της στύσης, ως σημαντικό κομμάτι της επέμβασης, μπορεί πλέον να γίνεται με μεγαλύτερη ακρίβεια συγκριτικά με την ανοικτή επέμβαση, χωρίς να διακινδυνεύεται η ογκολογική ίαση, ακόμα και σε περιστατικά με προχωρημένο καρκίνο», εξήγησε.