Δείκτες κόστους αποζημιώσεων μακροχρόνιων ασφαλιστικών νοσοκομειακών προγραμμάτων από το ΙΟΒΕ

Μια σειρά νέων δεικτών με σκοπό τον υπολογισμό και την παρακολούθηση του κόστους αποζημιώσεων που κατέβαλαν σε επίπεδο αγοράς οι ασφαλιστικές εταιρίες του κλάδου υγείας για τα  μακροχρόνια ατομικά νοσοκομειακά προγράμματα δημιούργησε το Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ). Άνοδος παρατηρείται στη συχνότητα εμφάνισης ζημιάς στο σύνολο της ελληνικής ασφαλιστικής αγοράς αυτών των προγραμμάτων την περίοδο 2011-2014, ενώ το μέσο κόστος ζημιάς ενισχύθηκε από το 2014. Ως αποτέλεσμα, το καθαρό κόστος κάλυψης αυξήθηκε κατά 31,8% το διάστημα 2011 – 2017, ενώ ο Ενιαίος Δείκτης Υγείας (ΕΔΥ), ο οποίος λαμβάνει υπόψη και την ηλιακή σύνθεση του χαρτοφυλακίου μακροχρόνιων νοσοκομειακών καλύψεων στην ελληνική αγορά, παρουσιάζει άνοδο 45,2% την ίδια περίοδο.[1]

Τον Απρίλιο του 2017, το ΙΟΒΕ δημοσίευσε μελέτη με αντικείμενο την εξέταση της καταλληλότητας του Δείκτη Τιμών Υγείας (ΔΤΥ) της ΕΛΣΤΑΤ, ως βάσης αναφοράς σχετικά με τις εξελίξεις των ασφαλίστρων και των αποζημιώσεων της ιδιωτικής ασφάλισης υγείας. Από τη μελέτη προέκυψε ότι ο ΔΤΥ δεν είναι κατάλληλος για να αντιπροσωπεύει την εξέλιξη των δαπανών της ιδιωτικής ασφάλισης, καθώς δεν λαμβάνει υπόψη τη μεταβλητότητα του όγκου κατανάλωσης των ιατρικών υπηρεσιών και βασίζεται σε ειδική δειγματοληψία προϊόντων και υπηρεσιών που συχνά δεν καλύπτονται από την ιδιωτική ασφάλιση. Ταυτόχρονα, στους δείκτες τιμών της ΕΛΣΤΑΤ δεν γίνεται διάκριση μεταξύ ιδιωτικών και δημόσιων νοσοκομείων, ενώ οι αποζημιώσεις από τα προγράμματα ιδιωτικής ασφάλισης αφορούν κυρίως στα ιδιωτικά νοσοκομεία που διαθέτουν πιο σύγχρονη, αλλά και ακριβότερη ιατρική τεχνολογία.

Στο πλαίσιο αυτό και με στόχο την ενίσχυση της διαφάνειας στην ασφαλιστική συμβατική σχέση, το ΙΟΒΕ ανέπτυξε μεθοδολογία ειδικών δεικτών, οι οποίοι μπορεί να χρησιμοποιηθούν ως εργαλεία για την ετήσια παρακολούθηση και αποτύπωση της εξέλιξης του κόστους αποζημιώσεων ασφαλιστικών νοσοκομειακών προγραμμάτων σε επίπεδο αγοράς. Για τους σκοπούς της μελέτης συγκεντρώθηκαν στοιχεία από 14 ασφαλιστικές εταιρίες, οι οποίες καλύπτουν σχεδόν το σύνολο της αγοράς νοσοκομειακών ασφαλιστικών προγραμμάτων εγγυημένης ανανεωσιμότητας. Το δείγμα στοιχείων περιλαμβάνει 605.371 εγγραφές αποζημιώσεων και 4.395.328 εγγραφές για τους ασφαλισμένους, σε ανωνυμοποιημένη μορφή, συνολικά για την περίοδο 2011-2017.

Από την ανάλυση των στοιχείων προκύπτει ότι η συχνότητα εμφάνισης ζημιάς στο σύνολο του χαρτοφυλακίου κινήθηκε ανοδικά την περίοδο 2011-2014, ενώ έκτοτε παραμένει σταθερή. Από την άλλη, το μέσο κόστος ζημιάς, ενισχύθηκε από το 2014, σημειώνοντας άνοδο της τάξης του 20% τη συγκεκριμένη περίοδο (2014-2017). Αύξηση παρουσίασε και το καθαρό κόστος κάλυψης, κατά 31,8% το διάστημα 2011 – 2017. Ως αποτέλεσμα, ο Ενιαίος Δείκτης Υγείας (ΕΔΥ)[2] διαγράφει την τελευταία 7ετία έντονα ανοδική πορεία (2011-2017: 45,2%). Το 2017 η ετήσια άνοδος του ΕΔΥ άγγιξε το 2%.

Την ίδια περίοδο, ο Δείκτης Τιμών Υγείας της ΕΛ.ΣΤΑΤ. καταγράφει σωρευτική μείωση κατά 2,8%. Συνεπώς, επιβεβαιώνεται και με πραγματικά στοιχεία το γεγονός ότι ο Δείκτης Τιμών Υγείας της ΕΛ.ΣΤΑΤ. δεν προσφέρει την κατάλληλη ένδειξη για την πραγματική εξέλιξη του κόστους κάλυψης των νοσοκομειακών προγραμμάτων εγγυημένης ανανεωσιμότητας που προσφέρονται στην ασφαλιστική αγορά στην Ελλάδα.

Εξέλιξη Ενιαίου Δείκτη Υγείας (ΕΔΥ) και Δείκτη Υγείας ΕΛΣΤΑΤ

Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Ανάλυση ΙΟΒΕ

Συνοπτικά αποτελέσματα για το συνολικό χαρτοφυλάκιο

Δείκτης	2011	2012	2013	2014	2015	2016	2017
Συνολικά μεγέθη
Έκθεση κινδύνου	711.387	653.985	591.021	535.895	487.367	443.740	404.273
Πλήθος ζημιών	101.094	96.410	94.030	89.507	79.889	74.506	66.632
Συνολικά ποσά αποζημιώσεων (€ εκατ.)	295	266	260	250	247	241	221
Διαρθρωτικοί δείκτες συνολικού χαρτοφυλακίου
Μέσο κόστος ζημιάς (€)	2.920	2.764	2.764	2.797	3.089	3.229	3.318
Μέση συχνότητα εμφάνισης ζημιάς	14,2%	14,7%	15,9%	16,7%	16,4%	16,8%	16,5%
Μέσο καθαρό κόστος κάλυψης (€)	415	407	440	467	506	542	547
Δείκτες κόστους υγείας, ετήσια μεταβολή (%)
Ενιαίος Δείκτης Υγείας (ΕΔΥ)		0,2%	9,8%	8,3%	10,4%	8,4%	1,9%
ΕΔΥ’ (χωρίς την επίδραση της ηλικίας)		-3,7%	5,4%	3,8%	5,9%	3,8%	-2,2%
Δείκτης Υγείας ΕΛΣΤΑΤ		-0.6%	-1.7%	-2.8%	1.5%	-0.7%	1.7%
Δείκτες κόστους υγείας, σωρευτική μεταβολή από το 2011 (100=2011)
ΕΔΥ	100,0	100,2	110,0	119,1	131,4	142,4	145,2
ΕΔΥ’ (χωρίς την επίδραση της ηλικίας)	100,0	96,3	101,5	105,4	111,6	115,9	113,3
Δείκτης Υγείας ΕΛΣΤΑΤ	100,0	99,4	97,7	94,9	96,3	95,6	97,3
Γενικός Δείκτης Τιμών Καταναλωτή	100,0	104,7	108,2	109,8	108,8	107,4	105,5

Πηγή: Ανάλυση ΙΟΒΕ.

---

[1] Επισημαίνεται ότι οι δείκτες αφορούν στο επίπεδο της ασφαλιστικής αγοράς, ενώ οι αντίστοιχοι δείκτες των μεμονωμένων ασφαλιστικών προγραμμάτων που συνθέτουν το χαρτοφυλάκιο της αγοράς, στη βάση των διαφορετικών χαρακτηριστικών τους (παροχές, όρια παροχών, έκθεση στον κίνδυνο, ύψος αποζημιώσεων κλπ.) είναι αναμενόμενο να διαφέρουν των γενικών δεικτών που προέκυψαν από την παρούσα μελέτη.

[2] Ο Ενιαίος Δείκτης Υγείας που αναπτύχθηκε στη μελέτη του ΙΟΒΕ στηρίζεται στον υπολογισμό του καθαρού κόστους κάλυψης ανά ηλικία, το οποίο σταθμίζεται με βάση την έκθεση στον κίνδυνο ανά ηλικία.