Τρόφιμα στην Ευρώπη με αλεύρι από γρύλο, αλευροσκουλήκι, ακρίδα. Οι Αντιδράσεις

επιμέλεια medlabnews.gr iatrikanea

Η εντομοφαγία εισάγεται σιγά-σιγά στο διατροφολόγιο των ευρωπαϊκών χωρών, αφού μετά από απόφαση της Κομισιόν εγκρίθηκε η κυκλοφορία τροφίμων, που περιλαμβάνουν συστατικά από έντομα και ειδικότερα γρύλο, αλευροσκουλήκι και ακρίδα στην ΕΕ.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε (3 Ιανουαρίου 2023) τη χρήση σκόνης που λαμβάνεται από το Acheta domesticus (σπιτικό κρίκετ) ως «νέο τρόφιμο» σε πολύσπορο ψωμί, κράκερ και κριτσίνια, μπάρες δημητριακών, ξηρά προμίγματα για ψημένα προϊόντα, μπισκότα, ζυμαρικά -προϊόντα με βάση, σάλτσες, επεξεργασμένα προϊόντα πατάτας, πιάτα με βάση τα όσπρια και τα λαχανικά, νιφάδες ζύμες, σκόνη ορού γάλακτος, ανάλογα κρέατος, σούπες, αλεύρι καλαμποκιού και άλλα σνακ, ποτά, είδη ζαχαροπλαστικής, ξηρούς καρπούς και ελαιούχους σπόρους και παρασκευάσματα κρέατος, που προορίζονται για ο γενικός πληθυσμός. Ενέκρινε επίσης (5 Ιανουαρίου 2023) τη χρήση των κατεψυγμένων, πολτών, αποξηραμένων μορφών και μορφών σκόνης των προνυμφών Alphitobius diaperinus ( αλευροσκουλήκι) ως συστατικού σε διάφορα τρόφιμα για τον γενικό πληθυσμό και σε συμπληρώματα διατροφής.

Ενώ καταβάλλονται προσπάθειες για την αλλαγή των ευρωπαϊκών διατροφικών συνηθειών, οι πληροφορίες στον ιστότοπο της Επιτροπής καθιστούν σαφές ότι «εναπόκειται στους καταναλωτές να αποφασίσουν εάν θα συμπεριλάβουν ή όχι αυτό το τρόφιμο στη διατροφή τους».

Ο κανονισμός για τα νέα τρόφιμα και οι «αλλεργίες»

Αυτή τη στιγμή έχουν εγκριθεί, ήδη 4 έντομα και εφόσον εγκριθούν και τα υπόλοιπα 8 θα φτάσουν τα 12. Όπως, αναφέρει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, «Είναι στο χέρι των καταναλωτών να αποφασίσουν αν θέλουν να τρώνε έντομα ή όχι. Η χρήση των εντόμων ως εναλλακτική πηγή πρωτεΐνης δεν είναι καινούργια και τα έντομα καταναλώνονται τακτικά σε πολλά μέρη του κόσμου».

H Kομισιόν διαβεβαιώνει ότι τα τρόφιμα με άλευρα από έντομα είναι ασφαλή. «Τα νέα τρόφιμα μπορούν να εγκριθούν μόνο εάν δεν ενέχουν κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία, διαφορετικά η Επιτροπή δεν θα είχε υποβάλει την έγκρισή τους στα κράτη μέλη» αναφέρει.

Σύμφωνα με την EFSA, οι τροφικές αλλεργίες αποτελούν σημαντικό πρόβλημα δημόσιας υγείας, το οποίο επηρεάζει περίπου το 2-4 % του ενήλικου πληθυσμού και το 8-9 % των παιδιών.

Οι κανόνες της ΕΕ για την επισήμανση των τροφίμων προσδιορίζουν κατάλογο 14 αλλεργιογόνων που πρέπει να επισημαίνονται (π.χ. αυγά, γάλα, ψάρια, καρκινοειδή κ.λπ.). Αυτό θα επιτρέψει στους ανθρώπους που ζουν με τροφικές αλλεργίες να ενημερώνονται σχετικά με το αν τα προϊόντα περιέχουν συστατικά στα οποία είναι ευαίσθητα.

Η EFSA κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η κατανάλωση των αξιολογούμενων πρωτεϊνών εντόμων μπορεί ενδεχομένως να οδηγήσει σε αλλεργικές αντιδράσεις. Αυτό μπορεί να συμβαίνει ιδιαίτερα σε άτομα με προϋπάρχουσες αλλεργίες.

Αξίζει να σημειωθεί ότι τα προϊόντα που περιέχουν έντομα θα επισημαίνονται. «Το σχέδιο νομικής πράξης θεσπίζει υποχρεωτική επισήμανση για τα τρόφιμα που περιέχουν τα νέα τρόφιμα», αναφέρει η ΕΕ.

Σπυράκη για τη χρήση αλεύρων από έντομα στα τρόφιμα

Όπως αναφέρει η ευρωβουλευτής της ΝΔ και του ΕΛΚ, Μαρία Σπυράκη, «σύμφωνα με τον κανονισμό 2023/5, η ΕΕ ενέκρινε τη διάθεση στην ευρωπαϊκή αγορά τροφίμων με συστατικό μερικώς απολιπασμένη σκόνη οικιακού γρύλου (Acheta domesticus), ως νέα τροφή για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και της επισιτιστικής κρίσης.

Επιπρόσθετα, εγκρίθηκε και η κυκλοφορία τροφίμων με συστατικά κίτρινο αλευροσκουλήκι και μεταναστευτική ακρίδα.

Τα συγκεκριμένα συστατικά, πέραν του γεγονότος ότι βρίσκονται εκτός της διατροφικής κουλτούρας των Ευρωπαίων, μπορούν να προκαλέσουν πλήθος αλλεργικών αντιδράσεων στους καταναλωτές με αλλεργίες στα καρκινοειδή, στα μαλάκια και στα προϊόντα τους, καθώς και στα ακάρεα της σκόνης».

Η ευρωβουλευτής της ΝΔ και του ΕΛΚ, Μαρία Σπυράκη, έθεσε το θέμα με γραπτή ερώτηση προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και έλαβε «μια καταρχήν διαβεβαίωση» από την αρμόδια επίτροπο Υγείας και Ασφάλειας Τροφίμων, Στέλλα Κυριακίδου, ότι «η αναγραφή των συστατικών των τροφίμων σε εμφανές σημείο είναι υποχρεωτική».

«Τα τρόφιμα πρέπει να συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις επισήμανσης του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1169/2011 (για την ενημέρωση των καταναλωτών για τα τρόφιμα)», ο οποίος «απαιτεί την υποχρεωτική αναγραφή όλων των συστατικών στα προσυσκευασμένα τρόφιμα και προβλέπει ότι οι υποχρεωτικές πληροφορίες για τα τρόφιμα αναγράφονται σε εμφανές σημείο κατά τρόπο, ώστε να είναι ευδιάκριτες, ευανάγνωστες και, κατά περίπτωση, ανεξίτηλες», σημειώνει στην απάντησή της η Κυριακίδου και αμέσως προσθέτει: «Στην περίπτωση τροφίμων που περιέχουν έντομα, η συγκεκριμένη ονομασία του εντόμου, όπως ορίζεται στους εκτελεστικούς κανονισμούς της (Ευρωπαϊκής) Επιτροπής για την έγκριση, πρέπει να περιλαμβάνεται στον κατάλογο των συστατικών».

Στην ερώτησή της, η ευρωβουλευτής Μαρία Σπυράκη ζήτησε από την Κομισιόν να δώσει τις σχετικές διευκρινίσεις στους καταναλωτές και τους αρμόδιους επιστήμονες «δεδομένου ότι επιχειρείται η εισαγωγή εντομοφαγίας στην ΕΕ με την έγκριση πρώτων υλών προερχόμενων από έντομα σε τρόφιμα ευρείας κατανάλωσης, όπως μπισκότα, ζύμες, κ.λπ., με μόνη υποχρέωση αναγραφής της παρουσίας εντόμου εντός του καταλόγου συστατικών, που συνήθως παρουσιάζεται με πολύ μικρή δυσδιάκριτη γραμματοσειρά στο πίσω μέρος των συσκευασιών».

Στην απάντησή της, η επίτροπος, αρμόδια για την Ασφάλεια των Τροφίμων, διευκρινίζει επίσης ότι «τα δεδομένα αξιολογούνται από την Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA), η οποία ενεργεί με πλήρη ανεξαρτησία και ακολουθεί τα υψηλότερα επιστημονικά πρότυπα.

Μόνο τα νέα τρόφιμα που έχουν αξιολογηθεί ως ασφαλή για ανθρώπινη κατανάλωση εγκρίνονται για διάθεση στην αγορά της ΕΕ». ν αγορά της ΕΕ».

Οπως προκύπτει από την απάντηση της Επιτρόπου Υγείας της ΕΕ, που δημοσιεύεται ολόκληρη, δεν υπάρχει καμία αναφορά στο επίμαχο θέμα της προσθήκης αποξηραμένων εντόμων στα τρόφιμα...

«Για να διασφαλιστεί ότι οι καταναλωτές ενημερώνονται κατάλληλα σχετικά με τα τρόφιμα που καταναλώνουν, ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1169/2011 απαιτεί την υποχρεωτική αναγραφή του καταλόγου των συστατικών στη συσκευασία των τροφίμων.

Ο κανονισμός για τα νέα τρόφιμα απαιτεί μια ολοκληρωμένη σειρά δεδομένων ασφάλειας, τα οποία πρέπει να αξιολογούνται από την Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων πριν από την έγκριση.

Ο παρών κανονισμός θεσπίζει διατάξεις για την αφαίρεση ενός νέου τροφίμου από τον κατάλογο της Ένωσης σε περίπτωση που υπάρχουν ενδείξεις ότι το νέο τρόφιμο μπορεί να συνιστά σοβαρό κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία.

Ο γενικός νόμος για τα τρόφιμα απαιτεί ότι τα τρόφιμα που εξάγονται από την ΕΕ για διάθεση στην αγορά τρίτης χώρας πρέπει να συμμορφώνονται με τις σχετικές απαιτήσεις της νομοθεσίας για τα τρόφιμα, εκτός εάν ζητηθεί διαφορετικά από τις αρχές της χώρας εισαγωγής ή ορίζεται από τους νόμους και κανονισμούς, πρότυπα, κώδικες πρακτικής και άλλες νομικές και διοικητικές διαδικασίες που ενδέχεται να ισχύουν στη χώρα εισαγωγής».

Διαβάστε επίσης

• Κοχενίλη ή Καρμίνη ή Ε120 κόκκινη χρωστική από έντομα, για τρόφιμα, ποτά, γλυκά, καλλυντικά
• Φραγκόσυκα και η διατροφική τους αξία. Κατάλληλα κατά της χοληστερίνης, της αρθρίτιδας, του πονοκέφαλου, του διαβήτη, της παχυσαρκίας, του καρκίνου, της άμμου στα νεφρά
• Τι είναι η αναφυλαξία; Τι πρέπει να κάνετε σε αναφυλακτικό - αλλεργικό shock , πώς γίνεται η ένεση και μέτρα πρόληψης (video)